قیمت بازار و ارزش‌گذاری اوراق قرضه

ارزش‌گذاری اوراق قرضه

ارزش گذاری اوراق قرضه (به انگلیسی : Bond valuation ) تعیین قیمتی منصفانه برای اوراق قرضه است. برای هر سرمایه گذاری سرمایه یا ورقه بهادار، قیمت تئوریک منصفانه اوراق قرضه، ارزش فعلی جریان نقدی است که انتظار تولید آن می رود. بنابراین ارزش اوراق قرضه با تنزیل جریان نقد مورد انتظار اوراق قرضه به وسیله نرخ تنزیل [E 1] مناسب تعیین می گردد.

• (مشتقات اعتباری
• Hybrid security )

اگر ورقه قرضه شامل گزینه های اختیاری باشد، ارزش گذاری آن مشکل تر است و با ترکیب کردن قیمت گذاری اختیارها و تنزیل بدست می آید. وابسته به نوع اختیار، صرف اختیار [E 2] از قیمتی که به طور مستقیم محاسبه شده کسر شده یا به آن اضافه می گردد و نهایتاً ارزش ورقه قرضه بدست می آید.

پانویس

1. discount rate
2. option premium

منابع

• مشارکت کنندگان ویکی‌پدیا، Bond valuation ویکی‌پدیا انگلیسی

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

حقوق و دستمزد با بازارهای جهانی چه کرد؟

بازارهای سهام آسیایی امروز(دوشنبه) و پیش از هفته‌ای که شاهد افزایش نرخ بهره بریتانیا و گزارش‌های متناقض در مورد مشاغل و تولید در ایالات‌متحده خواهد بود رشد محتاطانه‌ای داشتند، در حالی که افزایش قیمت نفت بر نگرانی‌ها در مورد تورم می‌افزاید.

به گزارش ایسنا به نقل از رویترز، داده‌های منتشر شده نشان داد که فعالیت کارخانه‌های چین در ماه ژانویه به دلیل افزایش مجدد موارد ابتلاء به کووید-۱۹ و محدودیت‌های سخت برای تولید و تقاضا کاهش یافته است. بن‌بست بر سر اوکراین نیز به عنوان خاری در چشم بازار باقی مانده با این نگرانی که تهاجم روسیه باعث کاهش عرضه گاز به اروپای غربی نیز خواهد شد.

تعطیلات سال نو در ایجاد شرایط ضعیف موثر بود و گسترده‌ترین شاخص سهام آسیا اقیانوسیه ام‌اس‌سی‌آی در خارج از ژاپن ۰.۳ درصد در معاملات افزایش یافت و نیکی ژاپن ۱ درصد نسبت به پایین‌ترین سطح ۱۴ ماهه جهش کرد.

معاملات آتی اس اندپی ۵۰۰ و نزدک هر دو ثابت بودند، در حالی که معاملات آتی یورو استاکس ۵۰ یک درصد و شاخص اف‌تی‌اس‌ای ۱۰۰ افزایش یافتند.

بانک انگلستان احتمالا در این هفته دوباره نرخ بهره را افزایش خواهد داد و روند جهانی را به سمت سیاست‌های سخت تر ادامه می‌دهد. بانک مرکزی اروپا نیز تشکیل جلسه می‌دهد اما انتظار می‌رود که به استدلال خود مبنی بر کاهش تورم در زمان پایبند باشد.

اگرچه سرمایه‌گذاران همچنان نرخ‌ها را در پایین‌ترین سطح تاریخی ۱.۷۵ تا۲.۰ درصد می‌بینند، بازارها طی پنج افزایش قیمت فدرال رزرو در سال جاری به ۱.۲۵ درصد رسیده‌اند. اتان هریس، اقتصاددان ارشد بانک آمریکایی اظهار کرد: فدرال رزرو برای بازارها در آغاز دو دوره اخیر افزایش قیمت‌ کمتری داشته‌ است و احتمالا دوباره همین‌طور خواهد بود.

او گفت: ما انتظار داریم که فدرال رزرو از ماه مارس و در هر جلسه باقیمانده در سال جاری نرخ بهره را ۲۵ واحد در هر جلسه افزایش دهد و در مجموع ۷ افزایش با چهار افزایش دیگر در سال آینده داشته باشد اما این مورد، نرخ پایانی را تا پایان سال ۲۰۲۳ به ۲.۷۵ تا ۳.۰۰ درصد می‌رساند که باید رشد و تورم را کاهش دهد.

تحلیلگران بارکلیز گفتند: حقوق و دستمزد غیرکشاورزی در ژانویه تنها ۵۰ هزار واحد افزایش می‌یابد و نرخ بیکاری در ۳.۹ درصد ثابت خواهد ماند.

تغییر سریع فدرال رزرو باعث شده است که بازدهی خزانه داری ۱۰ ساله ایالات‌متحده در این ماه با ۲۷ واحد افزایش به ۱.۷۸ درصد برسد که باعث جذابیت نسبی اوراق قرضه در مقایسه با سهام و به ویژه سهام در حال رشد با ارزش‌گذاری طولانی شده‌است همچنین دلار آمریکا را تقویت کرده است که به بالاترین سطح از جولای ۲۰۲۰ و به ۹۷.۱۶۷ رسیده است.

تعیین تکلیف مالیات بر خانه‌های خالی تا ۲ ماه آینده

تهران - ایرنا - وزارت اقتصاد اعلام کرد: اجرای قانون مالیات بر خانه‌های خالی از سوی سازمان امور مالیاتی در حال پیگیری است و گام نخست اجرای این قانون در دست داشتن اطلاعات دقیق است که در همکاری با وزارت راه و شهرسازی در حال تکمیل است که تا ۲ ماه آینده این مالیات‌ها مشخص و برگه تشخیص صادر می‌شود.

به گزارش ایرنا، مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت امور اقتصادی و دارایی در پاسخ به مطلب روزنامه آرمان ملی با عنوان «دود اجرای ناقص طرح مالیات بر خانه‌های خالی در چشم مستاجران»، اعلام کرد: سامانه مالیات بر خانه‌های خالی با هدف ارزش گذاری و محاسبه مالیات واحدهای مسکونی خالی موضوع ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم، طراحی، توسعه و از دی‌ماه سال ۱۴۰۰ به عنوان بخشی از درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان راه‌اندازی شده است که مودیان مالیاتی می‌توانند با مراجعه به قسمت «واحدهای مسکونی خالی از سکنه» این سامانه، علاوه بر مشاهده لیست املاک مشمول خود، نسبت به محاسبات مربوط، واکنش لازم را ثبت نموده و در صورت نیاز نسبت به صدور قبض و پرداخت آنلاین آن اقدام کنند.

بر اساس اعلام سازمان امور مالیاتی، لیستی حاوی تعداد ۵۱۵ هزار و ۵۰۰ خانه خالی از وزارت راه و شهرسازی به سازمان امور مالیاتی کشور ارسال شده که برای مالکان این خانه‌ها پیامک اطلاع رسانی ارسال شده و هم اکنون در مرحله مطالبه و وصول مالیات است.

درباره رقم پایین درآمدهای مالیاتی مربوط به خانه‌های خالی در ۶ ماه نخست امسال پیش از این از سوی سازمان امور مالیاتی اعلام شده بود که بر اساس اطلاعاتی که به سازمان امور مالیاتی از خانه‌های خالی واصل شد برای مالکان پیامک مربوط به خانه خالی ارسال شده است که در این بین برخی مؤدیان معترض بودند که مهلت برای اعتراض آنها در نظر گرفته شد و به سامانه اسکان و املاک وزارت راه و شهرسازی هدایت شدند تا اطلاعات خود را ثبت یا ویرایش کنند. لازم به ذکر است که سال گذشته بانک اطلاعاتی مناسبی در اختیار سازمان امور مالیاتی نبود و مالیات سال گذشته خانه‌های خالی در ۱۴۰۱ وصول می‌شود.

سازمان امور مالیاتی امسال با همکاری شهرداری‌ها، وزارت راه و شهرسازی و سازمان ثبت املاک، در حال تکمیل بانک اطلاعاتی مربوط به خانه‌های خالی است و بنا بر بنابراین اکنون سازمان امور مالیاتی در حال محاسبه مالیات خانه‌های گران‌قیمت برای سال ۱۴۰۱ است و بر اساس اعلام سازمان امور مالیاتی تا یک تا ۲ ماه آینده این مالیات‌ها مشخص و برگه تشخیص صادر می‌شود.

علت اینکه قیمت بازار و ارزش‌گذاری اوراق قرضه مبلغ مالیات دریافتی از خانه‌های خالی در سال ۱۴۰۰ برابر صفر بوده، این است که سازمان امور مالیاتی بر اساس اطلاعات وزارت راه و شهرسازی و سامانه اسکان و املاک، خانه‌های خالی را شناسایی و مالیات آن‌ها را محاسبه می‌کند.

بر اساس اعلام سازمان مالیاتی، این اطلاعات یک‌بار دی‌ماه به سال گذشته دست سازمان رسید که بر اساس آن مالیات خانه‌های خالی محاسبه شد، اما در تیرماه وزارت راه و شهرسازی یک‌بار دیگر اطلاعات جدیدی را به سازمان امور مالیاتی داد که با اطلاعات اولیه تفاوت‌هایی داشت؛ بنابراین این سازمان این اطلاعات را مبنای محاسبه مالیات خانه‌های خالی در سال گذشته قرار داده است.

بنابراین طبیعی است که سازمان امور مالیاتی در سال ۱۴۰۰ عملاً از خانه‌های خالی، مالیاتی دریافت نکرده باشد؛ چراکه پایان سال گذشته تکلیف خانه‌های خالی روشن شد، یعنی مشخص شد که کدام یک از خانه‌ها خالی هستند، اما سازمان امور مالیاتی امسال به دنبال وصول مالیات این خانه‌ها است قیمت بازار و ارزش‌گذاری اوراق قرضه و تاکنون نیز مبالغی وصول شده که البته تا سقف مالیات‌های پیش‌بینی شده، فاصله وجود دارد که سازمان در حال تکمیل کار است.

از یکسان شدن فرمت گزارش یک ماهه صنایع تا بازنگری در دستورالعمل حاکمیت شرکتی

ولی‌اله جعفری، سرپرست جدید مدیریت نظارت بر ناشران سازمان بورس برنامه‎های این مدیریت در راستای حفظ و بهبود و همچنین توسعه فعالیت‌های این واحد را تشریح کرد.

سرپرست مدیریت نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به برنامه‌ این مدیریت اظهار کرد: این مدیریت به دو بخش نظارت بر ناشران و نظارت بر موسسات حسابرسی تقسیم می‌شود. در بخش نظارت بر ناشران برنامه‌های این مدیریت در دو محور اساسی حفظ و بهبود وضعیت موجود و توسعه مدیریت در دستورکار قرار گرفته است.

ولی‌اله جعفری با مدنظر قرار دادن برنامه‌های تدوین شده این مدیریت برای حفظ و بهبود وضعیت موجود، گفت: ثبات رویه در گزارش‌هایی که در کدال منتشر می‌شوند به منظور آماده کردن اطلاعات لازم برای ذی‎نفعان، نخستین برنامه است. برای نمونه، در این برنامه مقرر شده است تا گزارش‎ ماهانه همه صنایع با فرمت یکسان ارائه شود تا سهامداران یک صنعت بتوانند ضمن بررسی شرکت‌های آن صنعت، آن‌ها را با شرکت‌های دیگر در همان صنعت مقایسه کنند.

او با بیان اینکه گزارش تفسیری مدیریت از زمانی که انتشار آن لازم‌الاجرا شد با استانداردهای مدنظر فاصله داشته، اذعان کرد: هدف این است تا گزارش‌های تفسیری مدیریت به نقطه‌ای برسد تا مورد استفاده سهامداران قرار بگیرد و در مدل تصمیم‌گیری آنها بازتاب یابد.

این مدیر سازمان با اشاره به اینکه به‌تازگی دستورالعمل حاکمیت شرکتی اصلاح و به تصویب هیات مدیره رسیده، عنوان کرد: برای اینکه دستورالعمل حاکمیت شرکتی به درستی اجرا و از قابلیت کنترل برخوردار شود، تلاش شده در سامانه کدال برای مفاد دستورالعمل حاکمیت شرکتی، اطلاعیه‌هایی تعریف شوند یا در اطلاعیه‌های موجود کنترل‌هایی تعیین شود تا از طریق آن بتوان مفاد این دستورالعمل را نظارت کرد.

او برنامه چهارم که مورد تاکید ریاست سازمان است را برگزاری نشست‌های مستمر و دوره‌ای با فعالان و تحلیل‌گران حرفه‌ای بازار سرمایه برشمرد و ادامه داد: هدف این است بازخورد نظرات کارشناسی در قالب اطلاعیه‌های کدال پیاده‌سازی شود تا اطلاعات برای تصمیم‌گیری سهامداران در دسترس آنها قرار بگیرد.

جعفری ادامه جلسات میز صنعت را از دیگر برنامه‌های حفظ و بهبود وضعیت موجود این مدیریت خواند و ادامه داد: برگزاری حداقل یک میز صنعت در ماه در دستور کار جدی است و امید می‌رود پس از آن با برگزاری جلسات دائمی با شرکت‌ها و تشکل‌های حرفه‌ای آن صنعت، مشکلات صنایع به مراجع ذی‌ربط منعکس شود.

او اصلاح مقررات مربوط به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی و بازگشایی هرچه زودتر نمادهای معاملاتی آنها را برنامه ششم برشمرد و افزود: توسعه سامانه‌هایی که برای برگزاری مجامع الکترونیک مورد نیاز است، برنامه دیگر این مدیریت به‌شمار می‌رود. در همین راستا، با توجه به فرصتی که تا فصل قیمت بازار و ارزش‌گذاری اوراق قرضه مجامع در اختیار داریم باید شرکت‎ها را ترغیب کنیم تا مجامع را به صورت الکترونیک برگزار کنند و لازمه این امر، توسعه و ایجاد سامانه‌های قابل اتکا است و لازم است نخست سامانه‌های موجود تجهیز شوند تا برگزاری مجامع به شکل الکترونیک آماده شوند.

سرپرست مدیریت نظارت بر ناشران سازمان بورس با اشاره به برخی از مقرراتی که طی سنوات اخیر به تصویب رسیده که اجرای آنها می‌تواند موجب احقاق حقوق سهامداران به بازار سرمایه باشد، تصریح کرد: پرداخت سود سهامداران و سودهای رسوب شده از طریق سامانه سجام از جمله این مقررات است. در همین راستا تلاش‎های زیادی انجام شده و به دنبال این هستیم رویه موجود با جدیت بیشتری ادامه یابد.

او مکانیزه کردن تجربیات در واحد نظارت بر ناشران را آخرین برنامه در راستای حفظ و بهبود وضعیت موجود عنوان کرد و گفت: هدف این است این تجربیات در سامانه کدال پیاده سازی شود تا همکارانی که به تازگی به مجموعه افزوده می‌شوند بتوانند با بهره‌گیری از این تجربیات نظارت بهتری بر عملکرد شرکت‌ها داشته باشند.

برنامه‌های مدیریت نظارت بر ناشران در راستای توسعه این مدیریت

جعفری برنامه‌های خود در راستای توسعه این مدیریت را در محورهای زیر برشمرد و ابراز کرد: به‌روزرسانی دستورالعمل افشای اطلاعات به‌ویژه در خصوص افشای اطلاعات با اهمیت گروه الف و ب با دو هدف افزایش قابلیت اتکا به اطلاعات ناشران و کاهش زمان توقف نمادها، نخستین برنامه در این محور قیمت بازار و ارزش‌گذاری اوراق قرضه است.

او اصلاح دستورالعمل پذیرش و ارتقای الزامات پذیرش را مورد دوم برشمرد و ادامه داد: با توجه به شرایط جدید متقاضیان پذیرش، لازم است این دستورالعمل اصلاح و بازنگری و به‌روز شود. همچنین، به‌روز کردن دستورالعمل معاملات به منظور کاهش مدت زمان توقف نمادها در موارد مورد نیاز از دیگر برنامه‌ها است.

سرپرست مدیریت نظارت بر ناشران سازمان بورس تدوین دستورالعمل رتبه‌بندی ناشران را برنامه چهارم برشمرد و گفت: پس از سال ۹۶ رتبه‌بندی ناشران انجام نشد و اکنون به دنبال این هستیم تا با توجه به شرایط موجود ناشران، دستورالعملی تهیه شود تا ناشران بر اساس آن رتبه‌بندی شوند.

او برگزاری جلسات پرسش و پاسخ سهامداران با مدیران شرکت‌های بورسی پس از انتشار صورت‌های مالی را از دیگر برنامه خواند و ادامه داد: در حال حاضر در حال تنظیم مقررات این نشست‌ها هستیم و لازم است زیرساخت‌های مورد نیاز فراهم شود تا نخست جلسات با شرکت‌های بزرگ برگزار شود و پس اخذ بازخوردهای مناسب، همه شرکت‌ها موظف خواهند شد تا افزون بر مجامع سالیانه خود، جلسات پرسش و پاسخ میان دوره‌ای را نیز برگزار کنند.

این مدیر سازمان با بیان اینکه مدیریت نظارت بر ناشران در راستای انتقال وظایف بورس‌ها، مقرراتی را تعریف کرده است، گفت: این مقررات عمدتا در سال ۹۶ تدوین شده و اکنون لازم است با توجه به شرایط فعلی بازار سرمایه مقررات جدیدی تدوین شود تا بورس‌ها نیز در مواجهه با بررسی اطلاعات و صورت‌های مالی یک رویه مشخص و ثابتی را در پیش بگیرند.

برنامه‌های پیش‌روی واحد نظارت بر موسسات حسابرسی

جعفری در بخش انتهایی گفت‌وگوی خود با اشاره به سرفصل‌ برنامه‌های این مدیریت در بخش نظارت بر موسسات حسابرسی اظهار کرد: اصلاح دستورالعمل موسسات حسابرسی معتمد سازمان که طی سنوات گذشته توسط شورای عالی بورس به تصویب رسیده، نخستین برنامه در این راستا است.

او اجرای پروژه XBRL را برنامه دیگر برشمرد و افزود: با همکاری شرکت رایان بورس این پروژه دنبال خواهد شد. افزایش موارد رسیدگی به گزارش حسابرسی شرکت‌ها نیز از دیگر برنامه‌ها در این محور است.

قیمت بازار و ارزش‌گذاری اوراق قرضه

021-88536880 (512)
با ما تماس بگیرید

• دوره‌های آموزشی
• سنجش آنلاین سواد مالی
• آموزش سواد مالی

• راهنمای ثبت نام
• برگزاری آزمون
• دریافت گواهینامه
• سؤالات متداول

• تماس با ما
• شبکه‌های اجتماعی
• درخواست همکاری

کارایی بازار

نقش اصلی بورس اوراق بهادار، جذب و هدایت پس‌اندازها و نقدینگی سرگردان و پراکنده در اقتصاد به سوی مسیرهای بهینه آن است، به گونه ای که منجر به تخصیص بهینۀ منابع کمیاب مالی شود. اما این مهم منوط به وجود کارایی بازارهای مالی است. در این مطلب مفهوم کارایی بازار و انواع آن مورد بررسی قرار می‌گیرد.

تاریخ بازار سرمایه بیانگر آن است که ارزش بازار سهام و اوراق قرضه می‌تواند از یک سال به سال دیگر، نوسان بسیار زیادی داشته باشد. یکی از دلایل این امر اطلاعات جدیدی است که وارد بازار می شود و سرمایه‌گذاران براساس این اطلاعات، مجددا دارایی‌ها را ارزیابی می‌کنند. در نتیجه قیمت ‌ ها تغییر می‌کند. رفتار قیمت ‌ ها در بازار اوراق بهادار، موضوع مطالعات و تحقیقات بسیار زیادی بوده است. یکی از سوال‌هایی که مورد توجه خاص بوده این است که آیا وقتی اطلاعات جدید به بازار می‌رسد، قیمت ‌ ها به سرعت و به درستی تعدیل می‌شود یا خیر. در صورتی که پاسخ این سؤال مثبت باشد، بازار سرمایه، کارا تلقی می‌شود. به عبارت دقیق در یک بازار سرمایه کارا، قیمت ‌ های فعلی تمامی اطلاعات موجود را منعکس می‌کنند. مفهوم این عبارت، ساده است؛ در یک بازار کارا، بر مبنای اطلاعات موجود، هیچ دلیلی وجود ندارد که تصور کنیم قیمت ‌ های فعلی، خیلی بالا یا پایین هستند.

رفتار قیمت در بازار کارا
برای تشریح نحوۀ تغییر قیمت در بازار کارا، فرض کنید شرکت «الف» که یک شرکت تولید کنندۀ دارو است، در نتیجه فعالیت ‌ های تحقیق و توسعۀ چندساله و محرمانه خود، داروی جدیدی را تولید کرده است. تجزیه و تحلیل بودجه‌بندی سرمایه‌ای شرکت الف در مورد این پروژه، بیانگر آن است که تولید و به تبع آن فروش داروی جدید، بسیار سودآور خواهد بود. به عبارت دیگر، به نظر می‌رسد ارزش فعلی خالص این پروژه، مثبت و چشمگیر باشد. بنابراین، فرض کلیدی و مهم این است که شرکت الف هیچ‌گونه اطلاعاتی در مورد داروی جدید منتشر نکرده است. پس آگاهی از وجود این دارو، در حد اطلاعات محرمانه است.

اکنون یک سهم از سهام شرکت الف را در نظر بگیرید. اگر بازار کارا باشد، قیمت سهم، اطلاعات مشخص در مورد عملیات جاری و سودآور این شرکت را منعکس می‌کند. در ضمن، قیمت سهام منعکس کنندۀ نظر فعالان بازار درباره توانایی این شرکت برای رشد و افزایش سودهای آینده هم هست. ولی تاکنون ارزش پروژۀ تولید داروی جدید در قیمت سهم منعکس نشده است، چون بازار از وجود آن بی‌اطلاع است.

اگر بازار با ارزیابی شرکت از پروژۀ جدید هم رأی باشد، زمانی که خبر تولید این محصول جدید علنی می‌شود، قیمت سهم الف افزایش می‌یابد. مثلاً فرض کنید مطبوعات، در صبح روز سه‌شنبه خبر مربوط به این پروژه را منتشر می‌کنند. اگر بازار کارا باشد، قیمت سهم شرکت الف به سرعت در برابر این خبر جدید تعدیل می‌شود. سرمایه‌گذاران نباید فرصت داشته باشند بعد از ظهر سه‌شنبه سهم را بخرند و در معاملات روز چهارشنبه، با فروش آن سود کسب کنند، چون معنای ضمنی وجود چند فرصتی آن است که یک روز کامل طول می‌کشد تا بازار سهام پیامد انتشار خبر تولید محصول جدید شرکت الف را درک کند. اگر بازار کارا باشد، اطلاعاتی که صبح سه‌شنبه منتشر شده است، در بعد از ظهر همان روز در قیمت سهم شرکت الف منعکس می شود.

فرضيۀ بازارهای کارا
فرضیه بازارهای کارا بیانگر آن است که بازارهای سرمایۀ خوب سازماندهی شده و توسعه یافته، کارا هستند. به عبارت دیگر، طرفداران بازار کارا ادعا می‌کنند اگر چه ممکن است (در چنین بازارهایی) ناکارایی‌هایی هم وجود داشته باشد، ولی این ناکارایی‌ها نسبتاً اندک‌اند و عمومیت ندارند. کارایی بازار، معنای ضمنی بسیار مهمی برای فعالان بازار دارد. در یک بازار کارا، ارزش فعلی خالص تمام سرمایه‌گذاری‌های مالی برابر صفر است. دلیل این امر چندان پیچیده نیست. اگر قيمت‌ها نه خیلی بالا باشند و نه خیلی پایین، اختلاف بین ارزش بازار یک سرمایه‌گذاری و بهای تمام شدۀ آن برابر صفر است؛ پس ارزش فعلی خالص سرمایه‌گذاری نیز صفر است و بنابراین در بازار کارا، وقتی سرمایه‌گذاران اوراق بهادار را خریداری می‌کنند، قیمت این اوراق به گونه‌ای است که بازدۀ اضافی کسب نمی‌شود و شرکت‌ها هم هنگام فروش، مبلغی معادل با ارزش اوراق قرضه و سهامشان دریافت می‌کنند (آنها را دقیقا به همان قیمتی که می ارزد، می فروشند).

عاملی که موجب کارایی بازار می‌شود، رقابت بین سرمایه‌گذاران است. بسیاری از افراد همۀ عمر خود را صرف شناسایی سهامی می‌کنند که قیمتشان واقعی نیست. آنان در مورد هر سهم خاص، روند قیمت و همچنین سودهای تقسیمی گذشته را بررسی می‌کنند. در ضمن تا حد امکان، به بررسی مقدار سود شرکت در سال‌های گذشته، مقدار بدهی آن، مقدار مالیاتی که می‌پردازد و صنعتی که در آن فعال است می‌پردازند. همچنین سرمایه گذاری‌های جدیدی که شرکت قصد دارد انجام دهد، مقدار حساسيت سهم به تغییرات اقتصادی و. را هم در نظر می گیرند.

بنابراین، نه تنها اطلاعات زیادی در مورد هر شرکت وجود دارد که می‌توان از آنها آگاه شد، بلکه انگیزه ‌ ای قوی یعنی انگیزۀ کسب سود هم آگاهی از این اطلاعات را الزامی می‌سازد. اگر اطلاعات شما در مورد یک شرکت بیش از اطلاعات سایر سرمایه‌گذاران باشد، می‌توانید براساس این دانسته ها سود کسب کنید، یعنی در صورتی که اخبار خوبی دارید سهام آن شرکت را بخرید و در صورتی که اخبار بدی دارید، سهم خود را بفروشید. نتیجۀ منطقی جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوط به شرکت‌های مختلف روند کاهشی تعداد سهامی است که قیمت آنها با ارزش ذاتی‌شان فاصله دارد. به عبارت دیگر، به دلیل رقابت بین سرمایه‌گذاران، کارایی بازار افزایش می یابد.

انواع کارایی
کارایی انواع مختلفی دارد که عبارتند از:
کارایی تخصیصی: زمانی بازار از کارایی تخصیصی برخوردار است که بتواند به بهترین قیمت بازار و ارزش‌گذاری اوراق قرضه وجه سرمایه‌های موجود را به طرح‌ها و یا شرکت‌هایی که در اقتصاد کشور دارای مزیت نسبی (بیشترین بازدهی متناسب با ریسک) هستند، تخصیص دهد. بنابراین این امکان به خوبی فراهم می شود تا برای تولیدات یک کالای خاص. سرمایه قیمت بازار و ارزش‌گذاری اوراق قرضه مالی مورد نیاز از طریق فرآیندی با ریسک و خطرپذیری کمتر تأمین شود که در این صورت جهت‌دهی بیشترین بخش سرمایه در بازار متوجه سودآورترین فعالیت‌ها خواهد شد و این جهت‌دهی به سمت سودآورترین فعالیت، در راستای مفهوم اصلی اقتصاد یعنی تخصیص بهینۀ سرمایه‌ها انجام می‌شود. الزامات دستیابی به کارایی تخصیصی عبارت است از:
- ارتقای سلامت بازار
- ایجاد شرایط بازار رقابت (عدم وجود مانع برای ورود و خروج به بازار برای عموم)
- برقراری آرامش و حفظ تعادل بازار سرمایه (به صورت نسبی)
کارایی عملیاتی: بازارهایی که کارایی عملیاتی بیشتری دارند، از سرعت، دقت و تسهیل مبادلات بیشتری برخوردار هستند و هزینۀ انجام معاملات در پایین‌ترین سطح است. این نوع کارایی، منجر به افزایش سرعت نقدشوندگی دارایی‌ها (اوراق بهادار) خواهد شد.
کارایی اطلاعاتی: منظور از کارایی اطلاعاتی این است که اطلاعات در اختیار همگان قرار می‌گیرد و کلیۀ اطلاعات مربوط، به‌سرعت بر قیمت اوراق بهادار تاثیر می‌گذارد. کارایی اطلاعاتی که تحت عنوان «فرضیه بازار کارا» نیز مطرح می‌شود بیش از دو نوع دیگر مورد توجه محققان بوده است. طبق فرضیه بازار کارا تغييرات قیمت سهام ناشی از اطلاعات موجود است. با توجه به این که در یک بازار کارا قیمت‌های سهام بر پایه تمامی اطلاعات در دسترس به دست می‌آید، قیمت‌ها به ارزش‌های ذاتی بسیار نزدیک می‌شوند و شاخص مناسبی برای نمایندگی ارزش واقعی اوراق بهادار هستند.

اشکال مختلف کارایی اطلاعاتی بازار
همان طور که اشاره شد کارایی اطلاعاتی بازار بدین معناست که قیمت سهم‌ها، منعکس کنندۀ اطلاعات باشد و یا به بیان دیگر قیمت سهم‌ها جز در سایۀ ارائه اطلاعات جدید تغییری نکند. بسته به این که قیمت هر سهم چه نوعی از اطلاعات را در خود منعکس نموده باشد، کارایی بازار سرمایه را می‌توان در سطوح مختلفی مورد بررسی قرار داد.
کارایی ضعیف: در این نوع از کارایی، اطلاعات مربوط به حجم و قیمت معامله سهم‌ها در گذشته، در قيمت هر سهم منعکس شده است. به همین دلیل اطلاعات مربوط به قيمت گذشتۀ سهم‌ها، در ارزیایی تغییرات آتی قیمت آن سهم‌ها تأثیری ندارد و در نتیجه با تحلیل حرکت‌های گذشته قیمت‌ها نمی‌توان به پیش‌بینی بهتری از روند آیندۀ آنها دست پیدا کرد. به بیان دیگر در بازاری که از کارایی ضعیف برخوردار باشد، تحلیل‌های تکنیکال نمی توانند باعث ایجاد مزیت رقابتی برای تحلیل‌گر و کسب بازده بیشتر برای آنان شوند.
کارایی نیمه‌قوی: در این نوع از کارایی، هر نوعی از اطلاعات عمومی اعم از اطلاعات بازار (اطلاعات مربوط به حجم و قیمت معاملۀ سهام) و سایر اطلاعات عمومی (همچون گزارش‌های حسابرسی، صورت‌های مالی، بررسی‌های بخشی و کلان اقتصادی، مشاورۀ سرمایه‌گذاری، اعلام تغییرات درآمد هر سهم و یا تجزیۀ سهام، پیشرفت‌های جدید در مورد محصولات، مشکلات تأمین مالی) تأثیر خود را در قیمت سهم به جا گذاشته‌اند. به بیان دیگر، قیمت‌های جاری بازتاب‌دهنده کاملی از اطلاعات منتشر شده هر یک از اوراق بهادار است و سرمایه‌گذار با تحلیل این اطلاعات نمی‌تواند بازده بیشتری به دست بیاورد. در بازاری که از کارایی نیمه قوی برخوردار است تحلیل بنیادین نمی‌تواند برای تحلیل‌گران منجر به کسب بازدۀ بیشتر گردد. اگر یک بازار کارایی نیمه قوی داشته باشد، به طریق اولی از کارایی ضعیف نیز برخوردار است.
کارایی قوی: در این بازار تمامی اطلاعات مربوط به سهم، اعم از اطلاعات عمومی و غیر عمومی در قیمت‌های بازار منعکس شده است. در چنین بازاری، حتی به کارگیری اطلاعات داخلی نیز به نرخ بازدهی بالاتر نمی‌انجامد. دقت نمایید که بازاری با کارایی قوی به طریق اولی از کارایی نیمه قوی و ضعیف نیز برخوردار است. در بازاری که از کارایی قوی برخوردار است سرمایه‌گذاران با هیچ نوع تحلیلی نمی‌توانند بازده بیشتر از بازده بازار کسب کنند به همین دلیل در بازاری که کارایی قوی وجود دارد. بهترین کار، خرید سبد شاخص (سبد سهامی که ترکیبی همچون ترکیب بازار سهام دارد) است.