حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه

مباحث پیشرفته تر در خصوص خط روند

در این مقاله با انواع روند در بازار سهام آشنا می شویم و نگاهی به نظرات چارلز داو و تاریخچه کمپانی داو جونز می پردازیم. با ما همراه باشید.
در سال ۱۸۸۲ چارلز داو به همراه شریک تجاری اش ادوارد جونز، کمپانی داو جونز را تاسیس کرد. در آن سال ها او نظریاتش را در قالب مقالاتی برای مجله وال استریت منتشر می کرد و امروزه پس از گذشت حدود یک قرن، اغلب تحلیل گران تکنیکی و محققان بازار سرمایه عقیده دارند که پایه و اساس آنچه امروزه به عنوان تحلیل تکنیکال شناخته می شود در واقع همان نظریه هایی است که در آن سال ها توسط داو ارائه شده است.

امروزه بیشتر تحلیل گران تکنیکی با مبانی نظریات داو آشنایی دارند. نظریات او حتی با وجود دخالت تکنولوژی پیچیده کامپیوتر و پیشرفت هایی که در علم تحلیل تکنیکال رخ داده است همچنان پایه و اساس مباحث تحلیل تکنیکال را تشکیل می دهد.

در سوم ژوئن ۱۸۸۴ نخستین شاخص بازار سرمایه که از میانگین قیمت نهایی ۱۱ شرکت به دست آمده بود، توسط داو منتشر شد. از این تعداد، ۹ شرکت مربوط به صنعت راه آهن و دو شرکت مربوط به کارخانجات تولیدی بودند. داو دریافته بود که میانگین قیمت پایانی سهام این شرکت ها می تواند مبنای خوبی برای تشخیص وضعیت اقتصادی کشور باشد. وی در سال ۱۸۹۷ این شاخص را به دو قسمت تقسیم حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه کرد که یکی شاخص ۱۲ شرکت صنعتی و دیگری شاخص ۲۰ شرکت مربوط به راه آهن بود.

بیست و یک سال بعد، در سال ۱۹۲۸ تعداد شرکت های موثر بر شاخص صنعت به ۳۰ عدد رسید. وال استریت ژورنال در ادامه این مسیر شاخص های متعادی را ارائه کرد. یکصد سال پس از انتشار نخستین نظریات داو، انجمن تحلیل گران تکنیکی جام نقره ای به نام گورهام را به یاس تلاش ها و خدمات چارلز داو در زمینه تحلیل تکنیکال به کمپانی داو جونز تقدیم کرد.

شاخصی که او ارائه کرد امروزه به عنوان دماسنج وضعیت بازار سرمایه و نمایشگر تغییرات این بازار به کار می رود و با گذشت ۱۰ سال از مرگ او، این شاخص به عنوان یک ابزار ضروری توسط همه تحلیل گران تکنیکی استفاده می شود.

متأسفانه چارلز داو هرگز نظریاتش را در قالب کتاب ارائه نکرد و همه آنچه از او باقی مانده، مقالاتی است که سال های پیش برای بیان نظریاتش درباره رفتار بازار سرمایه برای مجله وال استریت نوشته است. در اولین سال درگذشت چارلز داو فردی به نام نلسون مقالات او را در قالب کتابی به نام The ABC of stock speculation جمع آوری و منتشر کرد. در سال ۱۹۲۲ ویلیام پیتر همیلتون (شریک داو و قائم مقام مجله وال استریت) کتابی به نام «دماسنج بازار سرمایه» منتشر کرد و در آن نظریات داو را شرح داد.

ارائه دیگری نیز از این نظریات توسط رابرت رئا در سال ۱۹۳۲ در قالب یک کتاب موجود است. داو نظریاتش را در قالب میانگین هایی که برای بازار سرمایه تعریف کرده بود به کار برد. اکثر نظریات تحلیلی او در بازارهای مختلف به خوبی کاربرد دارد.

اصول مقدماتی

١- همه چیز در میانگین ها (شاخص ها) لحاظ می شود.

حاصل جمع و گرایشات معاملات در بازار، مجموعه اطلاعات گذشته را در بازار وال استریت نشان می دهد و تأثیرشان را در میانگین ها (شاخص ها) به جای می گذارد. هیچ نیازی نیست آن طور که برخی از آمار گران عادت دارند مجموعه ای از اطلاعات قیمت کالاها، نقل و انتقالات بانک ها، و نوسانات سهام و حجم معاملات خارجی و داخلی با زحمت زیاد گرد آوری شود. بورس وال استریت خودش همه این موارد را مد نظر قرار می دهد. (همیلتون).

آیا آشنا به نظر نمی رسد؟ اینکه بازار همه فاکتورهای اطلاعاتی ممکن را منعکس می کند و رویهم رفته بر عرضه و تقاضا تأثیر می گذارد، یکی از فرضیات اولیه نظریه تکنیکال است. این فرضیه که برای میانگین های بازار به کار می رود حتی برای بازارهای اختصاصی نیز صحت دارد و حتی در توصیف بلایای طبیعی نیز استفاده می شود. اگر چه بازارها نمی توانند حوادثی نظیر زلزله و سایر بلایای طبیعی را پیش بینی کنند اما از این رخدادها متأثر می شوند و تقریبا همزمان در عملکرد قیمت نشان داده می شوند.

2– بازار سه نوع روند دارد.

پیش از بحث درباره چگونگی این روندها لازم است که نظریه داو را در مورد انواع روند در بازار را بیان کنیم. روند صعودی از نظر داو این طور تعریف می شود: هر گاه قیمت در یک رالی (موج) صعودی بالاتر از رالی (موج) صعودی پیش از آن قرار بگیرد و یا قیمت در یک حفره (موج) نزولی بالاتر از حفره (موج) نزولی پیش از آن قرار بگیرد، یک روند صعودی خواهیم داشت به عبارت دیگر روند صعودی الگویی از نوسانات رو به بالاست و بر عکس این حالت، مجموعه ای از نوسانات رو به پایین را روند نزولی می نامیم. قیمت در یک روند مثبت ممکن است بارها به سمت بالا و پایین نوسان کند ولی در نهایت برآیند آن دارای شیب مثبت است.

این تعریف داو به نوعی اساس تحلیل روندها می باشد. داو معتقد بود که قوانین عمل و عکس العمل همان طوری که در جهان مادی وجود دارد برای بازار های سرمایه نیز صادق است. داو نوشته است :

«در بسیاری از موارد در معاملات شاهد بوده ایم که وقتی قیمت سهم تا حد زیادی صعود می کند آنگاه سهم قیمت خود را تعدیل کرده و سپس دوباره به محدوده بالاترین قیمت خود باز می گردد و چنانچه این حرکت نتواند به قیمت بالایی خود نزدیک شود محکوم به نزول بیشتر خواهد بود».

انواع روند در بازار

از نظر داو یک روند، خود مشتمل بر سه روند دیگر است: ۱- روند اولیه ۲- روند ثانویه ۳- روند کوچک که می توان آنها را به : (الف) جریان، (ب) امواج و (ج) سطح ناهموار دریا تشبیه کرد. روند اولیه نشان دهنده جریان حاکم بر کل روند است و روند ثانویه در حقیقت امواجی است که جریان را تکمیل می کند. روندهای کوچک رفتاری مشابه سطح ناهموار دریا دارند.

شکل1. انواع روند ؛ روند اولیه و ثانویه در بازار

تصمیم گیری در مورد سمت جریان می تواند بدون توجه به بالاترین نقطه ای باشد که امواج در ساحل به آن می رسند. اگر هر موج نسبت به موج قبلی نفوذ بیشتری در ساحل داشته باشد، جریان حاکم می شود. هرگاه بالاترین نقطه ای که امواج متوالی در ساحل به آن می رسند، کاهش داشته باشد جریان، رو به بازگشت و نابودی می گذارد. اما به عقیده داو جریانات می توانند حتی تا سال های متوالی دوام داشته باشند.

در انتهای مقاله «انواع روند در بازار» به این نکته توجه داشته باشید که روند ثانویه در حقیقت تصحیح در روند اوليه (جریان) است. قیمت ها اغلب در یک سوم تا دو سوم روند قبلی تصحیح می شوند. روند ثانویه معمولا بین ۳ هفته تا ۳ ماه به طول می انجامد. طبق نظریه داو، روند کوچک نشان دهنده نوساناتی است که در روند ثانویه رخ می دهد که معمولا کمتر از سه هفته به درازا میانجامد.

روندهای بزرگ دارای سه مرحله هستند

چارلز داو بیشتر تمرکز خود را بر روی روند اولیه متمرکز کرد که این روند معمولا شامل سه مرحله است
1- مرحله تراکم یا تجمیع ۲- مرحله مشارکت عمومی ۳- مرحله توزيع
مرحله تراکم (تجمیع): سرمایه گذاران آگاه و زیرک در مرحله تجميع اقدام به ورود به بازار می کنند. اگر روند پیش از آن نزولی بوده باشد این سرمایه گذاران زیرک در می یابند که موانع و اخبار بدی که باعث نزول قیمت شده بودند، رو به کاهش گذاشته است.
مرحله مشارکت عمومی : آغاز مرحله مشارکت عمومی (زمانی که اکثر تحلیل گران تکنیکی شروع به سرمایه گذاری می کنند) زمانی است که قیمت سریعا شروع به رشد می کند و اخبار اقتصادی رو به بهبود می گذارد..
مرحله توزيع : مرحله توزيع زمانی است که روزنامه ها به صورت گسترده شروع به انتشار اخبار و تحلیل های مثبت می کنند و اخبار اقتصادی در بهترین حالت است. در این هنگام است که حجم معاملات در جریان مشارکت عمومی افزایش می یابد. اینجاست که همان سرمایه گذاران آگاه و زیرک که در اواخر دوران نزولی شروع به خرید کرده بودند (زمانی که هیچ کس علاقه ای به خرید نداشت) پیش از اینکه خریداران اخیر آماده فروش شوند شروع به عرضه می کنند.

منبع: کتاب مرجع کامل تحلیل تکنیکال در بازارهای سرمایه نوشته دکتر علی محمدی

الگوهای رشد شاخص های بورس مشخص شد - لیدرهای سنتی عامل ریزش بازار سهام

سرویس اقتصادی - تحلیلگران معتقدند، رشد شاخص به عملکرد سطح حمایت و قیمت‌ها به کف رسیده است و باید شاهد رشد قیمت‌ها باشیم.

به گزارش سرویس اقتصادی برخط نیوز به نقل از فارس - بازار سرمایه پس از چند روز سبزپوشی، در جریان معاملات امروز، لباس قرمز برتن کرد تا دوباره سهامداران با تغییر روند در بورس مواجه شوند.

برخی کارشناسان بازار سرمایه معتقدند، شاخص کل در حال تشکیل الگوی کف دوقلوی برگشتی است و شاخص کل هموزن هم مشکوک به تشکیل الگوی برگشتی سر و شانه معکوس است.

طی معاملات دیروز و امروز نیروهای صعودی بازار ضعیف تر از روزهای قبل شدند. به نظر می رسد پیشروهای سنتی بازار در معاملات امروز عامل ریزش بورس بوده اند.

تحلیلگران تکنیکال، رشد شاخص را به عملکرد سطح حمایت مرتبط می دانند و معتقدند، قیمت ها به کف رسیده و باید شاهد رشد قیمت ها باشیم. گروهی دیگر از تحلیلگران نیز رشد نمادهای نفتی را به علت رشد قیمت نفت می دانند و عوامل بنیادی را علت تداوم رشد شاخص می دانند.

امروز در بورس خودروی هایما توسط ایران خودرو در بورس کالا عرضه شد، با توجه به کاهش حجم معاملات گروه خودرو انتظار حمایت و رشد مثبتی قیمت در گروه خودرویی به وجود خواهد آمد.

امروز اغلب نمادهای بانکی و خودرویی با ریزش قیمت همراه بودند و بیشترین خروج پول حقیقی نیز در این گروه ها رخ داده است.

* تشکیل الگوهای برگشتی نیاز به رشد تقاضا دارد

مهدی امیدی، کارشناس بازار سرمایه در گفت وگو خبرنگار اقتصادی گفت: الگوهای برگشتی در نمودارها معمولاً در انتهای روندهای نزولی یا صعودی تشکیل می شوند و علامت تغییر روند را به بازارها می دهند.

وی ادامه داد: در یک روند نزولی در صورتی که یک الگوی برگشتی تشکیل شود به عنوان پایان روند نزولی و تغییر جهت روند به حالت صعودی شناخته می شود و زمانی که در سقف قیمتی الگوی برگشتی تأیید شود، به عنوان سیگنال خروج و کاهش قیمت شناخته می شود.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: بسیاری از سهام و گروه های بازار وضعیت تکنیکالی مشابه شاخص کل و کل هموزن را دارند، ولی تایید الگوهای برگشتی زمانی اتفاق می افتند که مقاومت پیش رو با حجم قابل توجه شکسته شود، مسئله ای که مستلزم افزایش تقاضای بازار است.

* افت شاخص های عملکردی بورس

در پایان معاملات روز یکشنبه، شاخص کل بورس با ریزش 5 هزار و 948 واحدی نسبت به روز شنبه به رقم یک میلیون و 444 هزار و 96 واحد رسید. بازدهی این شاخص منفی 41 صدم درصد بوده است.

شاخص کل هموزن بورس نیز با افت هزار و 770 واحدی در سطح 408 هزار و 557 واحدی ایستاد. بازدهی این شاخص نیز منفی 43 صدم درصد بوده است. همچنین شاخص کل فرابورس 83 واحد پائین آمد و در سطح 19 هزار و 305 واحد باقی ماند.

* رشد ارزش کل معاملات بازار سهام

امروز ارزش معاملات کل بازار سهام به رقم 11 هزار و 847 میلیارد تومان افزایش یافت. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه 6 هزار و 139 میلیارد تومان بود که 51 درصد از ارزش کل معاملات بازار سرمایه را تشکیل می دهد.

ارزش معاملات خرد سهام با کاهش نسبت به روز کاری قبل به رقم 3 هزار و 387 میلیارد تومان رسید. سهم این معاملات از کل معاملات بورس 28 درصد بوده است.

* افزایش خروج پول حقیقی از بازار سرمایه

امروز ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار منفی شد و 232 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد.

در جریان معاملات روز یکشنبه بیشترین خروج پول حقیقی به سهام حکشتی (شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی)، خودرو (شرکت ایران خودرو) و خساپا (شرکت سایپا) اختصاص داشت و نمادهای فزر (پویا زرکان آق دره)، ونیرو (سرمایه گذاری نیرو) و وغدیر (سرمایه گذاری غدیر) بیشترین ورود پول حقیقی را داشتند.

* افت ارزش صف های خرید بورس

در جریان معاملات روز یکشنبه، 232 نماد با رشد قیمت و 411 سهم نیز با کاهش قیمت مواجه شدند. در پایان معاملات امروز ارزش صف های فروش پایانی بازار نسبت به روز کاری قبل افزایش یافت و به 159 میلیارد تومان رسید. ارزش صف های خرید حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه نیز نسبت به پایان روز کاری گذشته کاهش یافت و در رقم 166 میلیارد تومان ایستاد.

امروز نمادهای غنوش (شرکت نوش مازندران)، بالبر (شرکت کابل البرز) و بکاب (صنایع جوشکاب یزد) بیشترین صف خرید را داشتند.

بیشترین صف فروش بازار در پایان معاملات به نماد غاذر (شرکت کشت و صنعت پیاذر)، حخزر (کشتیرانی دریای خزر) و سصفها (سیمان اصفهان) تعلق داشت.

پایین بودن حجم معاملات در بازار سهام نشانه چیست

به گزارش ایران اکونومیست، بازار سرمایه پس از یک هفته نزول، در پایان معاملات روز شنبه رشد کرد تا این شاخص وارد یک کانال پایین‌تر نشود. در پایان معاملات هفته گذشته، شاخص به فاصله 13 هزار واحدی سقوط، به کانال 1.2 میلیونی رسیده بود‌ افتادن شاخص به کانال پایین‌تر اثر روانی مهمی بر بازار خواهد داشت.

تحلیلگران تکنیکی سطح حمایت بعدی شاخص را سطح یک میلیون و 290 هزار واحد معرفی می‌ کنند. اما این اثر روانی ممکن است موجب افت شاخص به زیر سطح حمایت منجر شود. از سوی دیگر روند خروج پول در هفته گذشته کاهشی بود تا اندک امیدی برای معامله ‌گران ایجاد کرده باشد.

برخی دیگر از کارشناسان معتقدند انتشار گزارش عملکرد 6 ماهه و ماهانه شرکت‌ها نیز می‌تواند موجب رشد بخشی از نمادهای بازار شود. البته رشد قیمت دلار در هفته گذشته به دلایل غیراقتصادی، موجب فاصله گرفتن نرخ ارز آزاد با نرخ نیمایی شد که همین مساله نیز سبب افزایش فشار فروش در بازار سرمایه گردید.

برخی از کارشناسان کاهش 2 میلیون بشکه ای تولید نفت توسط اوپک پلاس را عامل رشد گروه فرآورده های نفتی و کک می‌دانند و معتقدند همین گروه نیز موجب رشد بازار سرمایه شده است. نکته قابل توجه در بازار سرمایه این روزها این است که با وجود کاهش عرضه از سوی معامله‌گران حقوقی، بسیاری از معامله‌ گران حقیقی در پی خروج از بازار هستند.

* ریسک های سیستماتیک بورس افزایش یافته است

علی مومنی، کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با ایران اکونومیست، درباره شرایط بازار سرمایه گفت: بخشی از اهالی بازار در انتظار انتشار گزارش‌های 6 ماهه شرکت ‌ها هستند، اما با روند فعلی بعید است گزارش عملکرد شرکت‌ها ریسک‌های سیستماتیک بازار را پوشش دهد. ریسک‌هایی که برای بورس تهران بسیار بزرگ هستند.

وی ادامه داد: اندیکاتور Rsi به عنوان یکی از ابزارهای پرکاربرد در بین اهالی تکنیکالیست همچنان محدوده‌های 20 واحدی را برای شاخص کل نشان می ‌دهد که به تعبیری نشان از هیجان فروش بیش از اندازه در بازار است. شاخص کل با حجم‌های اندک و با معاملات کم جان در حال عبور از کف کانال صعودی یا همان خط روند صعودی بلندمدت خود است. با نگاهی اجمالی به شاخص کل می‌توان گفت که این خط روند که به عنوان یک سطح حمایتی محسوب می‌شد از بین رفته است.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: اما نکته‌ای که برای اهالی بازار مهم است ارزش معاملات در این محدوده‌ حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه است. در این محدوده که به ظاهر سطح حمایتی از دست رفته است، ارزش معاملات پایین نشان از نامعتبر بودن این شکست دارد و ممکن است بازار در روزهای آینده با پشیمانی معامله گران همراه شود و مسیر بازار را به سمت بالا تغییر جهت دهد. در صورتی که این روند نزولی ادامه دار باشد هدف تکنیکالی بعدی شاخص را می توان در محدوده یک میلیون 290 هزار واحدی در نظر گرفت.

* رشد شاخص های بازار سرمایه

در پایان معاملات روز شنبه، شاخص کل بورس نسبت به روز کاری قبل 2 هزار و 868 واحد رشد کرد و به رقم یک میلیون و 316 هزار و 721 واحد رسید. بازدهی این شاخص مثبت 22 صدم درصد بوده است.

شاخص کل هموزن با صعود هزار و 299 واحدی در سطح 381 هزار و 648 واحدی ایستاد. بازدهی این شاخص مثبت 34 صدم درصد بوده است. همچنین شاخص کل فرابورس 42 واحد بالا آمد و در سطح 17 هزار و 962 واحد قرار گرفت.

* بهبود ارزش معاملات خرد سهام

امروز ارزش معاملات کل بازار سهام به رقم 9 هزار و 357 میلیارد تومان کاهش یافت. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه 3 هزار و 779 میلیارد تومان بود که 40 درصد از ارزش کل معاملات بازار سرمایه را تشکیل می‌دهد.

ارزش معاملات خرد سهام با افزایش 19 درصدی نسبت به روز کاری قبل به رقم 2 هزار و 136 میلیارد تومان رسید. سهم این معاملات از کل معاملات بورس 23 درصد بوده است.

* کاهش 52 درصدی تداوم خروج سرمایه از بورس

امروز ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار برای پنجمین روز متوالی منفی شد و 88 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد که نسبت به حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه آخرین روز کاری هفته گذشته افت 52 درصدی را نشان می دهد.

در معاملات روز شنبه بیشترین خروج پول حقیقی به سهام بپاس (شرکت بیمه پاسارگاد)، ثفارس (شرکت عمران و توسعه فارس) و ملت (شرکت بیمه ملت) اختصاص داشت و نمادهای غویتا (ویتانا)، وطوبی (سرمایه گذاری اقتصاد شهر طوبی) و شبندر (پالای نفت بندرعباس) بیشترین ورود پول حقیقی را داشتند.

* رشد صف‌های خرید بازار سهام

در جریان معاملات امروز 44 درصد نمادها با رشد قیمت و 56 درصد آنها نیز با افت قیمت روبرو شدند. در پایان معاملات روز شنبه، 58 نماد صف خرید داشتند و 61 نماد با صف فروش مواجه بودند.

مجموع ارزش صف‌های خرید با رشد 52 درصدی به 201 میلیارد تومان رسید و مجموع ارزش صف‌های فروش 45 درصد کاهش یافت و 132 میلیارد تومان بود.

در پایان معاملات نماد تپسی (شرکت پیشگامان فناوری و دانش آرامیس)، گدنا (شرکت تهیه و توزیع غذای دنا آفرین فدک) و وطوبی (شرکت سرمایه گذاری اقتصاد شهر طوبی) بیشترین صف خرید را داشتند.

بیشترین صف فروش بازار در پایان معاملات به نماد فمراد (آلومراد)، کطبس (ذغال ‌سنگ‌ نگین‌ ط‌بس‌) و خپویش (سازه‌ پویش‌) تعلق داشت.

فروش اولین صکوک استصناع با سود 23 درصدی

طبق برنامه اعلامی امروز اولین صکوک استصناع بازار سرمایه ایران در بازار بدهی بورس تهران عرضه شد و طی آن یک میلیون و 629 هزار و 314 ورقه به قیمت هر ورقه 100 هزار تومان در کمترین حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه زمان و به صورت فوری به فروش رسید. وی ادامه داد: این تعداد اوراق توسط 51 فرد حقیقی و 19 سرمایه گذار حقوقی خریداری شد و براساس زمان بندی اعلامی ، از شنبه آینده معاملات ثانویه آن با نماد معاملاتی «صملی 9709» در بازار بدهی بورس و از طریق کارگزاران آغاز خواهد شد. براساس این گزارش، این عرضه جذاب در شرایطی طی کمتر از یک دقیقه به پایان رسید ( به رغم مهلت سه روزه برای عرضه و فروش ) که در برابر عرضه بیش از 162.9 میلیارد تومانی اولین صکوک استصناع، بیش از 900 میلیارد تومان تقاضا برای خرید وارد سامانه معاملاتی شده بود و بعد از اتمام پذیره نویسی و با حذف برخی تقاضاها، صف خرید بیش از 225 میلیارد تومانی بجا ماند. این اوراق برای ساخت ساختمان های صنعتی کارخانه کنسانتره و کارخانه گندله هر یک با ظرفیت تولید 2.5میلیون تن در سال توسط شرکت واسط مالی شهریور دوم و برای دوره سه ساله با سود سالانه 23 درصدی و معاف از مالیات منتشر شده و هر 3 ماه یکبار پرداخت می شود. در انتشار اولین صکوک استصناع، شرکت تأمین سرمایه نوین به عنوان مشاور عرضه، متعهد پذیره نویس و بازارگردان، شرکت واسط مالی شهریور دوم به عنوان ناشر، سرمایه گذاری گروه توسعه ملی به عنوان ضامن و کارگزاری تأمین سرمایه نوین به عنوان عامل فروش بودند.شاخص کل بورس با افت 128 واحدی به رقم 62796 واحد رسید. پارسان، شپدیس و اخابر 3 سهمی بودند که بیشترین افت را به لحاظ ارزشی داشتند. این سه نماد به ترتیب 50، 21 و 19 واحد در این افت اثر گذار بودند، تاپیکو هم تک سهمی بود که 20 واحد شاخص را بالا آورد. در بین دیگر سهم های بازار این فاذر بود که بار دیگر با معاملات پر حجم و رو به بالا جلب توجه کرد و حجم زیادی از خریدهای بازار را به خود اختصاص داد، اما در بررسی شرایط کلی بازار باید مشکل را در جای دیگری جستجو کرد در شرایطی که روز دوشنبه صکوک استصناع با نرخ سود 23 درصد سالیانه در بازار به فروش رفت، بازار سهام از ابتدای سال 94 تا کنون 1 درصد هم بازدهی نداشته است. با این نرخ سود بالای اوراق بهادار با درآمد ثابت و سپرده های بانکی کسی سراغ سرمایه گذاری و کار پرریسک نمی رود، حال آنکه کاهش نرخ سود هم با این وضعیت نابسامان موسسات غیر مجاز میسر نیست. ضمن اینکه خود دولت هم یکی از بدهکاران بزرگ به بانکهاست که از قضا توان پرداخت مطالبات بانکها را ندارد. در نهایت باید دید این پارادوکس چگونه حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه حل خواهد شد.

شاخص Open Interest چیست و چطور به تشخیص روند قیمت کمک می‌کند؟

اپن اینترست شاخصی است که با توجه به قراردادهای آتی باز محاسبه می‌شود و استفاده از آن در کنار سایر پارامترها از جمله حجم معاملات، دید خوبی از روند و احساسات حاکم بر بازار به ما می‌دهد. در سال‌های گذشته سرعت پیشرفت در معاملات ارزهای دیجیتال در فضای مشتقات کاملا مشهود بوده است و این اکوسیستم رو به رشد، زمین بازی را هموار می‌کند. شاخص‌هایی که از این معاملات به دست می‌آیند، می‌توانند برای تحلیل بازار راهگشا باشند. در این مقاله میهن بلاکچین پس از معرفی این که Open Interest چیست و چطور محاسبه می‌شود، نحوه اثرگذاری آن بر قیمت و استفاده از این شاخص در تحلیل‌ها را بررسی می‌کنیم. اگر در رابطه بازار مشتقات اطلاعات کمی دارید، پیش از خواندن این مقاله، بهتر است سری به مقاله زیر بزنید.

Open Interest چیست؟

اپن اینترست یا سود باز تعداد معاملات مشتقات است که توسط معامله‌گران و سرمایه‌گذاران در موقعیت‌های فعال هستند. این پوزیشن‌ها باز شده‌اند، اما بسته یا منقضی نشده اند. محاسبه شاخص OI فارغ از شورت یا لانگ بودن پوزیشن‌ها انجام می‌شود. زمانی که طی ۱ روز در بازار مشتقات تعداد پوزیشن‌هایی که بسته می‌شود از تعداد پوزیشن‌هایی که باز می‌شود بیشتر باشد، سود باز کاهش می‌یابد. عکس این اتفاق نیز منجر به افزایش Open Interest می‌شود. این مساله در بازارهایی که قراردادهایی با میزان ثابت دارند، بیش‌تر به چشم می‌خورد. ممکن است در نمودارهایی که از اپن اینترست دیده‌اید، یکای نمودار بر حسب دلار باشد که در آن صورت بدین معنی است که ارزش اسمی (nominal value) قراردادهای منقضی نشده، محاسبه شده است.

به عنوان مثال فرض کنید که سود باز برای معاملات یک رمزارز خاص صفر باشد. روز بعد سرمایه‌گذاران ۱۰ قرارداد جدید (شورت یا لانگ) را باز می‌کنند، بنابراین OI به ۱۰ می‌رسد. در روز بعدی مجدد ۱۰ معامله جدید باز شده و ۵ قرارداد بسته می‌شوند، در نتیجه شاخص سود باز با ۵ واحد افزایش به ۱۵ می‌رسد.

افزایش یا کاهش Open Interest چه چیزی را نشان می‌دهد؟

تکنیکالیست‌ها از سود باز در کنار معیارهای دیگر، برای سنجش قدرت روند بازار استفاده می‌کنند. افزایش OI نشان می‌دهد که معامله‌گران جدید در حال ورود به بازار هستند و ممکن است برای تایید روند فعلی بازار مورد استفاده قرار گیرد. کاهش اپن اینترست نشان می‌دهد که معامله‌گران در حال بستن موقعیت خود هستند و روند فعلی ممکن است ضعیف شود.

OI همچنین بینشی را در مورد اینکه آیا بازار در یک روند خاص قرار دارد یا بین قیمت‌های مختلف در نوسان و اصطلاحا رنج زدن است، ارائه می‌دهد. افزایش Open Interest نشان می‌دهد که موقعیت‌های جدید در حال افزایش هستند، که نشانه‌ای از یک بازار سالم و با روند فعال است. همچنین کاهش شاخص OI به معنای کاهش تعداد پوزیشن‌ها و بسته‌شدن معاملات است که نشان‌دهنده ورود بازار به محدوده رنج می‌تواند باشد.حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه

مقایسه Open Interest و حجم معاملات

بهره باز تا حدودی شبیه به حجم معاملات است، اما این دو مفهوم کاملا متمایز هستند. حجم معاملات از میزان رمزارز، تعداد سهام یا قراردادهای معامله‌شده در یک دوره زمانی خاص مثلا ۲۴ ساعت محاسبه می‌شود و پیگیری این پارامتر می‌تواند به معامله‌گران کمک کند تا قدرت روند حرکتی قیمت یک دارایی را بسنجند. حجم معاملات به طور کلی به صورت نسبی بررسی می‌شود.

در سرمایه‌گذاری‌هایی که در بازارهای با مارکت کپ کم انجام می‌شود، احتمالا حجم معاملات کمتری نسبت به رمزارزهای با ارزش بازار زیاد مشاهده می‌شود و حجم معاملات آن‌ها باید با میانگین حجم روزانه همان دارایی در شرایط مختلف مقایسه شود.

به طور کلی یک تغییر قابل توجه در قیمت با حجم معاملات بالاتر از حد معمول، نشان‌دهنده تغییر بالقوه در جهت روند است. افزایش قابل توجه قیمت به پشتوانه حجم معاملات کم نیز می‌تواند نشان‌دهنده معکوس شدن روند احتمالی باشد. به طور خلاصه حجم معاملات به تعداد قراردادهای معامله شده در یک دوره خاص اشاره دارد، در حالی که Open Interest بیانگر مجموع تمام قراردادهای باز است که در بازار تسویه نشده‌اند.

سود باز در بازار معاملات فیوچر و آپشن

شاخص OI در بازارهای فیوچر بسیار مفیدتر از آپشن است و برخی معامله‌گران Option حتی این معیار را به طور کامل نادیده می‌گیرند. دلیلش این است که هیچ راهی برای اندازه‌گیری واقعی خرید یا فروش قراردادهای آپشن با استفاده از OI وجود ندارد، اما همراه با حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه حجم معاملات می‌تواند دیدی از تغییرات قیمت، قدرت روند و نقدینگی را بدهد.

اگر حجم معاملات یک رمزارز بسیار بیشتر از تعداد معاملات منقضی نشده آن باشد، نشان می‌دهد که ممکن است بازار ثانویه پویایی برای خرید و فروش آپشن وجود نداشته باشد و اختلاف قیمت Bid و Ask (یا همان اسپرد) ممکن است افزایش یابد.

قراردادهای اختیار معامله با OI قابل توجه نشان می‌دهد که معامله آن با اسپرد معقول بین پیشنهادات و درخواست‌ها آسان‌تر خواهد بود. معامله‌گران هرگز نمی‌خواهند نقدینگی خود را در قراردادهایی که سود باز صفر یا کمی دارند، محبوس کنند. شناسایی این فرصت‌های معاملاتی با استفاده از معیارهای حجم و بهره باز به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که راحت‌تر وارد بازارها شده و با بهترین قیمت ممکن از آن خارج شوند.

سنجش احساسات حاکم بر بازار به کمک اپن اینترست

معامله‌گران همچنین می‌توانند تغییرات قیمت، حجم معاملات به عنوان یک شاخص ثانویه حجم و سود باز را برای سنجش احساسات بازار (market sentiment) رصد کنند. افزایش OI و حجم معاملات در بازاری صعودی، معمولا به معنی تایید روند است؛ در حالی که اگر قیمت افزایشی و این دو متریک در حال کاهش باشند، نشانه روند بازگشتی و احساسات خرسی است.

در طرف مقابل اگر قیمت‌ها کاهشی بوده و حجم معاملات و تعداد معاملات منقضی‌ نشده در حال افزایش باشد، نشانه‌ای مبنی بر تایید روند و ادامه نزول قیمت‌هاست. از سویی دیگر اگر قیمت‌ها کاهشی باشد اما حجم معاملات و سود باز در حال کم شدن باشد، می‌توان تعبیری مبنی بر تغییر روند یا کاسته شدن از شدت روند نزولی داشت.

پرسش و پاسخ (FAQ)

• Open Interest چیست؟
  شاخص OI نشان‌دهنده تعداد معاملات مشتقات (لانگ و شورت) است که باز هستند و هنوز تسویه یا بسته نشده‌اند.
• آیا اپن اینترست به تنهایی برای تصمیم‌گیری کافی است؟
  خیر این شاخص را باید در کنار سایر پارامترها مثل حجم معاملات قرار داد تا بتوان تحلیلی از روند احساسات بازار داشت.
• افزایش Open Interest چه چیزی را نشان می‌دهد؟
  افزایش OI نشان می‌دهد که معامله‌گران جدید در حال ورود به بازار هستند. این معیار به تنهایی نشانه محکمی نیست و باید در کنار حجم معاملات مورد بررسی قرار گیرد.
• کاهش سود باز چه چیزی را نمایش می‌دهد؟
  کاهش اپن اینترست نشان می‌دهد که معامله‌گران در حال بستن موقعیت خود هستند و روند فعلی ممکن است ضعیف شود.

جمع‌بندی

بازار ارزهای دیجیتال می‌تواند در روزها، ساعت‌ها و حتی دقیقه‌های نزدیک به زمان انقضای قراردادهای آتی به شدت نوسان داشته باشد. شاید شما اهل معامله در بازار اسپات باشید، اما اتفاقات قراردادهای آتی می‌توانند به میزان قابل توجهی بر میزان سودآوری شما اثر بگذارند. همچنین برخلاف بازار سهام، ارزهای دیجیتال ۲۴ ساعته در حال معامله هستند و نوسانات قیمت هر لحظه ممکن است اتفاق بیفتد. تریدرها با درک اینکه چگونه پارامتری مثل سود باز بر قیمت ارزهای دیجیتال تاثیر می‌گذارد و تجزیه و تحلیل سناریوی بازار فعلی و تفسیر صحیح احساسات، می‌توانند تصمیمات آگاهانه‌ای در مورد سرمایه‌گذاری‌هایشان بگیرند. در این مقاله پس از آشنایی با این که Open Interest چیست و چگونه محاسبه می‌شود، اثرگذاری آن بر قیمت و احساسات بازار بررسی شد. آیا تا به حال از این پارامتر در تحلیل‌هایتان استفاده کرده‌اید؟ نظر خود را با کاربران میهن بلاکچین به اشتراک بگذارید.