سود اسناد خزانه چگونه محاسبه می شود؟

حسابداری سهام خزانه

دو روش بهای تمام شده ومبلغ اسمی در خصوص خرید وفروش سهام خزانه تجویز شده است:

الف – روش بهای تمام شده

در این روش از نظر ماهوی، مفهوم یک مبادله ای به کار رفته است، به خاطرانکه شرکت نقش واسطه را بین دو سهامدار ایفا می کند، بنابراین، معاملات خرید وفروش سهام خزانه، یک مبادله قلمداد می شوند. این روش در سه مقطع باز خرید، فروش مجدد و ابطال سهام باز خرید شده به قرار زیر تشریح می شود:

تحصیل سهام خزانه

هنگام تحصیل سهام خزانه حساب سهام خزانه معادل وجوه نقد پرداخت شده،بدهکار می شود.

فروش سهام خزانه

هنگام فروش مجدد سهام خزانه، حساب سهام خزانه بستانکار می شود. درصورتی که قیمت فروش مجدد سهام خزانه از قیمت تحصیل آن بیشتر باشد،تفاوت به بستانکاری حساب صرف سهام خزانه منظور و چنانچه قیمت فروش مجدد سهام خزانه از قیمت آن کمتر باشد، تفاوت به حساب سود وزیان انباشته بدهکار می شود، البته اگر صرف سهام خزانه مانده داشته باشد، ابتدا صرف سهام خزانه بدهکار شده و چنانچه از تفاوت چیزی باقی بماند به بدهکاری حساب سود وزیان انباشته منظور می شود.

ابطال سهام خزانه

هنگامی که سهام خزانه ابطال می شود، مجددا قابل فروش نخواهد بود. از نظرگاه حسابداری، هنگام ابطال سهام خزانه، حسابهای سرمایه ی سهام و صرف سهام به تناسب بدهکار شده و سهام خزانه بستانکار می شود. در صورتی که بهای تمام شده ی سهام خزانه از جمع دو مبلغ سرمایه ی سهام و صرف سهام کمتر باشد، تفاوت به صرف سهام حاصل از ابطال سهام خزانه بستانکار می شود و چنانچه بهای تمام شده ی سهام خزانه از جمع دو مبلغ سرمایه ی سهام (مبلغ اسمی) و صرف سهام بیشتر باشد، تفاوت به حساب سود وزیان انباشته بدکار می شود،اگر صرف سهام خزانه مانده داشته باشد، ابتدا صرف سهام خزانه بدهکار و چنانچه از تفاوت چیزی باقی بماند به بدهکاری حساب سود و زیان انباشته منظور می شود.

الف – 1 – خرید سهام خزانه به دفعات با قیمت های متفاوت

چنانجه خرید سهام خزانه به دفعات با قیمت های متفاوت صورت گیرد، هنگام فروش مجدد برای محاسبه ی بهای تمام شده، از یکی از روشهای ارزشیابی موجودی کالا نظیر شناسایی ویژه، میانگین موزون و فایفو استفاده می شود.

الف – 2 – نحوه ی گزارش سهام خزانه در روش بهای تمام شده

در روش بهای تمام شده، پس از انکه در بخش حقوق صاحبان سرمایه ی ترازنامه، اقلام سرمایه ی پرداخت شده و سود و زیان انباشته جمع شد، سهام خزانه ازان کسر می شود. شایان ذکر است، تحت هیچ شرایطی نباید سهام خزانه را به عنوان یک دارایی در سمت راست ترازنامه گزارش نمود، به خاطر انکه از نظر ماهوی باز خرید سهام شرکت، توسط خود شرکت یک فعالیت سرمایه گذاری نبوده، بلکه یک فعالیت تامین مالی محسوب می شود.

ب – روش مبلغ اسمی

در این روش از نظر ماهوی، نقطه نظر دو مبادله ای به کار رفته است. به خاطر انکه فرض می شود مبادله ی خرید، ابطال ومبادله ی فروش مجدد صدورجدید بوده است. این روش در سه مقطع تحصیل، فروش مجدد و ابطال سهام باز خرید شده به قرار زیر تشریح می شود:

تحصیل سهام خزانه

هنگام تحصیل سهام خزانه، حساب سهام خزانه به مبلغ اسمی بدهکارمی شود.از انجا که فرض می شود ابطال صورت گرفته است، لذا در مقطع تحصیل سهام خزانه، باید صرف سهام مربوطه نیز حذف (بدهکار) شود، در صورتی که قیمت تحصیل سهام خزانه از جمع مبلغ اسمی وصرف سهام مربوطه کمتر باشد، تفاوت به بستانکاری صرف سهام خزانه منظور و در صورتی که قیمت تحصیل سهام خزانه از جمع مبلغ اسمی و صرف سهام مربوطه بیشتر باشد، تفاوت به بدهکاری سود وزیان انباشته منظور می شود، البته چنانچه از قبل صرف سهام خزانه ایجاد شده باشد، ابتدا صرف سهام خزانه بدهکار شده واگر از تفوت چیزی باقی بماند به بدهکاری حساب سود وزیان انباشته منظور می گردد.

فروش سهام خزانه

از انجا که در روش مبلغ اسمی رویکرد دو مبادله ای به کار گرفته شده است، لذا، هنگام فروش مجدد سهام خزانه، همانند صدور سهام برای بار اول برخورد می شود، یعنی حسب مورد صرف وکسر سهام شناسایی می شود.

ابطال سهام خزان

سهام خزانه ای که ابطال می شود، مجددا، قابل فروش نخواهد بود.چون صرف سهام در این روش، درمقطع تحصیل سهام خزانه حذف و حساب سهام خزانه به مبلغ اسمی نگداری می شود، لذا به سهولت، سرمایه ی سهام عادی بدهکار شده و سهام خزانه بستانکار می شود و هیچگونه تفاوتی ایجاد نمی شود.

ب – 1 – نحوه ی گزارش سهام خزانه در روش مبلغ اسمی

در روش مبلغ اسمی، از انجا که فرض می شود سهام باز خرید شده ابطال شده اند، لذا در بخش حقوق صاحبان سرمایه از سرمایهی سهام (صادرشده) کسر می شود تا سرمایهی سهام منتشره بدست اید.

تحلیل: اثار به کار گیری دو روش حسابداری سهام خزانه، بر جمع حقوق صاحبان سرمایه یکسان استا، اما ساختار حقوق صاحبان سرمایه در این هر دو روش متفاوت است. با بررسی دو روش تشریح شده می توان دریافت که تحت هیچ شرایطی در مبادلات سهام خزانه، حسابهای سود وزیانی بدهکار یا بستانکار و حساب سود انباشته بستانکار نمی شود. و بالاخره انکه به جای بدهکار کردن کسر سهام خزانه، سود انباشته یا در مواردی سود اسناد خزانه چگونه محاسبه می شود؟ که از مبادلات قبلی سهام خزانه، صرف سهام خزانه ایجاد شده باشد، صرف سهام خزانه بدهکار می گردد.

سهم ممتاز قابل تبدیل به سهام عادی

از نقطه نظر صدور، سهام ممتاز قابل تبدیل مانند سایر سهام ممتاز می باشند. هنگام تبدیل، برای شناسایی رویداد تبدیل روش مبلغ دفتری تجویز شده است. براساس این روش، حساب سرمایه ی سهام ممتاز تبدیل وصرف سهام مرتبط به آن بدهکار شده وسرمایه ی سهام عادی بستانکار می شود. بسته به نسبت تبدیل سهام ممتاز به سهام عادی ممکن است تفاوت ایجاد شود، چنانچه مبلغ دفتری سهام ممتاز قابل تبدیل از مبلغ اسمی سهام عادی صادر شده بیشتر باشد، تفاوت به بستانکاری صرف سهام عادی منظور وچنانجه مبلغ دفتری سهام ممتاز قابل تبدیل از مبلغ اسمی سهام عادی صادر شده کمتر باشد، تفاوت به بدهکاری سود انباشته منظور می گردد.
تحلیل : پس از شناسایی رویداد تبدیل سهام ممتاز به سهام عادی به روش مبلغ دفتری، جمع حقوق صاحبان سرمایه تغییرنم کند، تحت هیچ شرایطی سود وزیان شناسایی نمی شود و صرفا در مواردی که مبلغ دفتری سهام ممتاز قابل تبدیل کمتر از مبلغ اسمی سهام عادی صادر شده است، سود انباشته بدهکار می شود. یعنی، به هیچ عنوان کسر سهام عادی شناسایی نمی شود.

سهام ممتاز قابل باز خرید

هنگام باز خرید، حساب سرمایه ی سهام ممتاز قابل خرید و صرف سهام مرتبط با آن بدهکار ووجوه نقد بستانکار می شود، در صورتی که وجونقد پرداخت شده از مبلغ دفتری این سهام بیشتر باشد، تفاوت به حساب سود انباشته بدهکار می شود و چنانچه وجوه نقد پرداخت شده از مبلغ دفتری کمتر باشد، تفاوت به حساب مازاد حاصل از باز خرید سهام ممتاز بستانکار می گردد.
گفتنی است، در صورتی که سهام ممتاز قابل خرید دارای سود معوق باشد، مانند سهام ممتاز قابل تبدیل باید پرداخت شود. تاکید می شود که سهام ممتاز باز خرید شده باید ابطال گردد.

سود اسناد خزانه چگونه محاسبه می شود؟

پایگاه خبری تحلیلی بانک مردم: معاون توسعه بازار فرابورس ایران، جزئیات اولین عرضه سخاب در نماد معاملاتی "سخاب ۵" را در بازار ابزارهای نوین مالی اعلام کرد.

به گزارش بانک مردم به نقل از ایبنا، رضا غلامعلی پور جزئیات اولین عرضه سخاب در نماد معاملاتی "سخاب ۵" را در بازار ابزارهای نوین مالی اعلام کرد.معاون توسعه بازار فرابورس ایران گفت: عرضه اولیه اوراق اسناد خزانه اسلامی با سررسید ۲۴ بهمن ۹۶، امروز در فرابورس ایران آغاز می‌شود و این نوید را به پیمانکاران می دهیم که معامله این اوراق با نرخ معقول و عادی انجام می شود.وی در تشریح ویژگی های این اوراق گفت: اواق سخاب در اصل همان اسناد خزانه اسلامی است که به موجب اصلاحیه قانون بودجه سال ۹۵ عمدتا بابت بدهی دولت به پیمانکاران تخصیص پیدا کرده و به لحاظ ماهیت، هیچ فرقی با اخزا که الان در بازار سرمایه وجود دارد و چند مورد آن سررسید شده است، ندارد.غلامعلی پور اظهار داشت: ما از مهر ۹۴ تا امروز، ۱۱ اسناد خزانه اسلامی پذیرش کرده ایم که ۹ مورد آن سررسید شده است و ۱۰ و ۱۱ آن هم در مهر سررسید می شود.وی با بیان اینکه واگذاری اسناد خزانه در سیستم بانک ملی صورت گرفته است، افزود: برای سخاب ۷ سررسید تعریف شده است و جمع کل آن به حدود ۱۳ هزار میلیارد تومان می رسد.معاون توسعه بازار فرابورس ایران گفت: در این فرآیند، پیمانکاران از سوی دستگاه های اجرایی معرفی می شوند و این اسناد به نام آنها در سیستم بانک ملی که حدود ۶۰ شعبه در کشور دارد ثبت و در نهایت یک رسید با مهر و امضای بانک به پیمانکار داده می شود.غلامعلی پور درباره زمان سررسید این اوراق هم گفت: سررسید سخاب ۱ بیست و یکم شهریور ۹۶، سررسید سخاب ۲ بیست و دوم آبان ۹۶، سررسید سخاب ۳ بیست و دوم آذر ۹۶، سررسید سخاب ۴ بیستم دی ۹۶، سررسید سخاب ۵ بیست و چهارم بهمن ۹۶ و سررسید سخاب ۶ بیست و هفتم اسفند ۹۶ است؛ یعنی از مرحله ۲ تا ۶ همین امسال سررسید می شود و سررسید سخاب ۷، بیست و هشتم اسفند ۹۷ خواهد بود.معاون توسعه بازار فرابورس ایران در پاسخ به این سوال که با توجه به نزدیکی سررسید سخاب شماره ۱ چرا امروز با سخاب ۲ شروع می کنید، گفت: سررسید سخاب ۱ آنقدر نزدیک بود که اساسا توجیهی نداشت به خاطر تنها یک هفته، آن را به بازار سرمایه بیاوریم.غلامعلی پور ادامه داد: بنابراین کسانی که سخاب ۱ دارند و خرید و فروش آنها در همان بانک ملی انجام شده، در سررسید آن که ۲۱ شهریور است، از سیستم بانک ملی پول به حساب آنها واریز می شود و اصلا این مرحله اول سخاب وارد بازار سرمایه نمی شود.وی همچنین گفت: بانک ملی معاملات را تا یکی دو هفته پیش انجام داده، آخرین لیست ها را اوایل هفته جاری به فرابورس داده و ما هم بر مبنای دیتاهایی که از بانک ملی گرفتیم، داریم اینها را در سامانه سپرده گذاری سپرده می کنیم و به تدریج اولین آن همین امروز چهارشنبه با نماد سخاب ۵ باز می شود.غلامعلی پور با اشاره به اینکه اطلاعات سخاب ۵ برای سپرده کردن آماده تر بود، خاطرنشان کرد: اطلاعاتی که بانک ملی ارسال کرده، بیش از ۱۵ هزار رکورد است. یک مرحله هم ما پالایش می کنیم که اگر اطلاعاتی ناقص بود، تکمیل شده ی آن را از بانک ملی دریافت کنیم.وی سپس درباره مزیت های ورود مجدد اوراق سخاب به بازار سرمایه گفت: در این اوراقی که از طریق سیستم بانکی به پیمانکار داده می شود، سیستم بانکی می سود اسناد خزانه چگونه محاسبه می شود؟ تواند پذیرش را انجام دهد. یعنی اطلاعات پیمانکار را می گیرد، معرفی نامه ها از دستگاه های اجرایی به سیستم بانکی ارائه می شود و در نهایت یک گواهی تخصیص اسناد خزانه به پیمانکار می دهند.غلامعلی پور در ادامه گفتگو با سنا افزود: فایده بزرگی که پذیرش این اوراق در بازار سرمایه و فرابورس دارد این است که یک بازار شفاف و منسجم با یک شبکه کارگزاری در کل کشور وجود دارد و ضرورتی ندارد که پیمانکار برای فروش این اوراق به دنبال کسی بگردد. یعنی سهولت دسترسی به بازار را داریم و این بازار هم تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار است.وی همچنین گفـت: مهم تر از بحث نظارت، موضوع نرخ است. بالاخره پیمانکار ممکن است یک ورقه ای را با نرخ ۳۵ درصد تنزیل کند یا در بازار سرمایه با نرخ ۱۸ درصد تنزیل کند. لذا این تفاوت بالای نرخ تنزیل هم نفعی است که پیمانکار در صورت دسترسی نداشتن به بازار شفاف، از دست خواهد داد. چون هرچه نرخ بالاتر برود، اوراق با قیمت پایین تری به فروش می رود و ضرر آن دامن پیمانکار را می گیرد.معاون توسعه بازار فرابورس ایران با اشاره به اینکه بعضی از پیمانکاران ممکن است بخواهند این اوراق را بفروشند و تا سررسید آن نمی توانند صبرکنند، اظهار داشت: سیستم بانکی در مقابل پیمانکاری که نیاز فوری به نقدینگی دارد مانند بازار سرمایه نیست که عملا مکانیسم معاملاتی مشخصی داشته باشد.غلامعلی پور گفت: ما الان در بازار سرمایه یک شبکه کارگزاری داریم که هر پیمانکاری در هرکجای کشور که باشد می تواند مراجعه کند و اسناد خزانه خود را بفروشد، ولی سیستم بانکی این قابلیت را نداشت به همین علت، برای این اوراق یک بازار غیر رسمی با نرخ های عجیب و غریب ایجاد شد.معاون توسعه بازار فرابورس ایران ادامه داد: پیمانکاری که این اوراق را بابت طلب خود دریافت کرده، انتظار دارد که اوراق خود را با نرخ معقولی بفروشد و تبدیل به پول کند. اما وقتی همین پیمانکار دسترسی به بازار رسمی نداشته باشد، طبیعی است که پای دلال ها و نرخ های عجیب و غریب به میان کشیده شود؛ و عملا اطلاعات دقیقی وجود ندارد که چه کسی آن را با چه نرخی می خرد و این باعث می شود که بازار غیررسمی و غیرشفافی شکل گیرد.وی اظهارداشت: در بازار غیر شفاف هم نرخ تنزیل و نرخ کسری که عملا روی آن اوراق می خورد، نرخ بالایی خواهد بود. لذا ورود دوباره اسناد خزانه اسلامی در نمادهای سخاب ۲ تا ۷ به فرابورس، این روند را کنترل خواهد کرد.به گفته غلامعلی پور، هم اکنون در سررسیدهای اسناد خزانه ۱۰ و ۱۱ که روی تابلوی فرابورس هست، نرخ ها به زیر ۲۰ درصد رسیده و روند همچنان کاهشی است. یعنی عملا در تنزیل این اوراق، هزینه تنزیل کمتری مشمول پیمانکاران خواهد شد و الان هم شرایط بازار اوراق طوری است که نرخ ها دیگر آن نرخ های عجیب و غریب نخواهد بود.خاطرنشان می شود؛ اوراق اسناد خزانه اسلامی با نام و قابل معامله در فرابورس بوده و ارزش اسمی هر ورقه یک میلیون ریال است. همچنین تعداد کل اوراق هفت میلیون و ۲۰ هزار ورقه است که وزارت امور اقتصادی و دارایی به نمایندگی از دولت آن را منتشر و عامل پرداخت آن در سررسید، شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه است.

انواع سرمایه گذاری با ریسک کم

بعضی ها وقتی وارد بازار سرمایه گذاری می‌شوند به دلیل نااطیمنانی از بازار و ترس از دست دادن سرمایه شان به دنبال راهی برای سرمایه گذاری با ریسک کم هستند.

با توجه به اینکه بازار سرمایه دارای درجات متفاوتی از ریسک است و همچنین با در نظر گرفتن اوراقی که خریداری می‌کنید؛ ریسک و بازدهی هر کدام از آن‌ها متفاوت است.

هر شخصی با توجه به ریسک پذیری خود به سمت یک نوع از بازارها میرود تا در آن بازار سرمایه گذاری کند.

با توجه به جامعه‌ی خودمان که بیشتر سرمایه گذاران افراد ریسک گریزی هستند در این مقاله به بررسی بازارهایی که ریسک کم دارند می پردازیم.

راه‌های کسب سود با ریسک کم و بازدهی نسبتا خوب

2-اسناد خزانه اسلامی

3-اوراق بدهی شرکت ها

1-اسناد خزانه دولتی

اسناد خزانه، در زمره اوراق بهادار با نامی قرار می‌گیرند كه بیانگر تعهد دولت‌ها به بازپرداخت مبلغ اسمی آن‌ها در آینده است.

اسناد خزانه از ابزارهای مالی با ماهیت بدهی بوده كه بدون كوپن سود منتشر می‌شود.

هدف اسناد خزانه دولتی: تامین كسری بودجه دولت‌هاست. اسناد خزانه اصلی‌ترین ابزار بازار پول جهت اعمال سیاست‌های پولی است.

اسناد خزانه اسلامی

اسناد خزانه اسلامی، اوراق بهادار با نامی است كه دولت به منظور تصفیه بدهی‌های خود بابت طرح‌های تملك دارایی‌های سرمایه‌ای با قیمت اسمی و سررسید معین به طلبكاران غیردولتی واگذار می‌کند.

چرا اسناد خزانه بدون ریسک اند؟

بزرگترین نگرانی فعالان بازار بورس از اسناد خزانه دولتی این است که دولت در زمان سررسید به عهد خود پایبند نباشد.

برای رفع این نگرانی، دولت به این بدهی اولویتی مساوی با حقوق و مزایای كاركنان خود داده و به عنوان بدهی برتر دولت در نظر گرفته می‌شود.

خزانه‌داری كل كشور نیز موظف است پرداخت مبلغ اسمی اسناد خزانه اسلامی را در سررسید اوراق تعهد كند. این تعهدنامه به امضای وزیر امور اقتصادی و دارایی رسیده است از این رو اسناد خزانه اسلامی دارای ریسک کمی است.

قدرت نقد شوندگی اسناد خزانه دولتی

یكی از اهداف پذیرش اسناد خزانه اسلامی در فرابورس ایران، كاهش این ریسك برای سرمایه‌گذاران این اوراق است.

چون با وجود بازار بزرگ و نقدشونده اوراق بهادار بادرآمد ثابت در بازار فرابورس ایران، دارندگان این اوراق می‌توانند در هر زمان نسبت به فروش اوراق خود در بازار اقدام کنند.

پس اسناد خزانه از قدرت نقدشوندگی بالای برخودار است.

هدف از انتشار اسناد خزانه دولتی چیست؟

این اوراق، با هدف:

1-تسویه بدهی‌های دولت به طلبكاران غیردولتی

2-كنترل نقدینگی بازار

3-اجرای سیاست‌های پولی

4-تأمین كسری بودجه

6- ابزاری برای بازار پول جهت اعمال سیاست‌های پولی از سوی بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران

تفاوت اسناد خزانه با اوراق بهادار

تفاوت عمده این اسناد با اوراق بهادار در سررسید و سود آن‌ها است که اسناد خزانه دولتی سررسید آن کمتر از یک سال است و اغلب سررسیدشان به صورت 4، 13، 26، 52 ماه است و از مابه‌التفاوت قیمت خرید اوراق و ارزش اسمی دریافتی آن در سررسید، نفع خواهند برد.

تفاوت بعدی این است که اسناد خزانه از درجه قدرت نقدشوندگی بالاتری نسبت به سایر بازارها برخوردار است.

ریسک‌های اسناد خزانه دولتی

اسناد خزانه اسلامی همانند سایر اوراق بهادار براساس مكانیزم عرضه و تقاضا در بازار معامله می‌شود.

بنابراین ممکن است تحت تاثیر ریسک نوسانات قیمتی قرار بگیرد.

مزایا اسناد خزانه اسلامی

1-کشف سود بدون ریسک مورد انتظار در بازار اقتصاد

2-فراهم آوردن بستر لازم برای توسعه ابزارهای مالی بازار

3-کمک به سیاست های پولی و مالی کشور

4-معاف از مالیات بودن درامدها

ضمانت پرداخت در زمان سررسید برعهده چه کسی است؟

ضامن این اوراق، وزارت امور اقتصادی و دارایی بوده و خزانه‌داری كل كشور پرداخت مبلغ اسمی اسناد خزانه اسلامی در هر مرحله را عهده دارد.

2-اوراق بدهی شرکتی چیست؟

اوراق بدهی شرکت‌ها توسط شرکت‌ها منتشر می‌شود. شرکت‌های بزرگ به تشخیص بورس توانایی انتشار و بازپرداخت بدهی دارند، برای تامین مالی پروژه‌های جدید اوراق بدهی منتشر می‌کنند. این انتشار به سه روش امکان پذیر است:

1-به میزان 5 میلیارد سهم جدید منتشر کند.

2-به میزان 5 میلیارد اوراق بدهی منتشر کند.

3-از بانک وام 5 میلیاردی بگیرد

درخواست مستقیم وام از مردم:

شرکت های میتوانند برای انجام و به اتمام رسیدن پروژه‌های خود به جای مراجعه به بانک‌ها از مردم وام بگیرند در این صورت واسطه (بانک‌ها) حذف می‌شود و شرکت‌ها میتوانند با نرخ بهره کمتری وام بگیرد و در عوض مردم انتظار دارند به خاطر ریسکی که متحمل شده‌اند سود بیشتری دریافت کنند.

ریسک این اوراق به این صورت است که ممکن شرکت در زمان سررسید نتواند پول مردم را پرداخت کند و یا اینکه از تاریخ آن گذشته باشد ولی شرکت هیچ اقدامی برای پرداخت پول انجام ندهد.

3-صندوق های سرمایه گذاری

کار صندوق ها این است که مبالغ کوچک را جمع آوری می کنند و این سرمایه جمع شده را به صورت تخصصی در حوزه های مختلف تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار سرمایه گذاری می کنند. هر سودی که از بابت این فعالیت حاصل شد به نسبت سهم هر سرمایه گذار تقسیم می شود. مدیر صندوق هم بابت فعالیت حرفه ای کارمزد دریافت می کند.
حوزه های فعالیت این صندوق ها می تواند اوراق بهادار، ارز، طلا و حتی ساختمان یا یک پروژه باشد.

مزایا صندوق های سرمایه گذاری

1-لازم نیست معامله گر حرفه ای باشید چون معامله‌گران حرفه ای برای شما سرمایه‌گذاری می‌کنند.

2-خرید سود اسناد خزانه چگونه محاسبه می شود؟ و فروش سهام یک فعالیت تمام وقت است ولی شما لازم نیست وقتی بگذارید.

3-لازم نیست درگیر کارهای اداری و مالی مربوط به توزیع سود و گزارش و محاسبه شوید.

4-با کمترین مبالغ می‌توانید بخشی از یک سرمایه‌گذاری بزرگ باشید.

5-هر زمان اراده کنید سرمایه‌گذاری تان قابل تبدیل به پول نقد است.

نتیجه

این بازارها مناسب برای افرادی است که میخواهند بخشی از داراییشان را سرمایه‌گذاری کنند ولی آن‌ها به ریسک بیشتر اهمیت میدهند تا بازدهی و می خواهند بخشی از سرمایه‌گذاریشان در گزینه ی کم ریسک باشد.

این بازارها ویژگی هایی که دارد این است که نباید زیاد انتظار بازدهی داشت بیشتر بازدهی ان‌ها در حد سود بانکی است و همچنین این سرمایه گذاری ها از نوسانات سهام بازار در امان مانده اند.

برای دسترسی به اسناد خزانه دولتی به سایت ifb.ir و برای صندوق های سرمایه گذاری به سایت fipiran.com مراجعه کنید.

روش صحیح تعیین نرخ سود اسناد خزانه

«دنیای اقتصاد» به بررسی زوایای مختلف هر کدام از روش‌های محاسبه نرخ سود پرداخته است که نشان می‌دهد روش صحیح و بین‌المللی تعیین نرخ سود این اوراق، نرخ سود مرکب با دوره زمانی معین (از زمان خرید تا سررسید ۲۳ اسفند) است. به این ترتیب و با در نظر گرفتن قیمت خرید ۹۰ هزار و ۵۰ تومان، قیمت اسمی ۱۰۰ هزار تومان و دوره دریافت سود ۱۶۵ روزه، نرخ سود حدود ۲۶ درصدی گزارش‌شده در روزنامه پنج‌شنبه هفته گذشته، صحیح بوده است و نرخ‌های دیگر به واسطه فاصله با استانداردهای بین‌المللی قابلیت استناد ندارند.
عرضه ابزاری جدید در فرابورس ایران، این بار با نام «اسناد خزانه اسلامی» توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی سود اسناد خزانه چگونه محاسبه می شود؟ را به خود جلب کرده است. این اوراق که برای نخستین بار در اقتصاد کشورمان با استفاده از مکانیزم بازار عرضه شدند، شاهد اختلاف نظرهایی درباره نحوه محاسبه نرخ سود اوراق مزبور میان کارشناسان و فعالان بازار سرمایه کشور است.

این نرخ‌ها که بازه ۲۳ تا ۲۶ درصدی را تشکیل می‌دهند، موجب شده است تردیدهایی را برای خریداران ایجاد کند. بررسی‌ها نشان می‌دهد با فرض قیمت ۹۰ هزار و ۵۰ تومانی که روز چهارشنبه برای این اوراق کشف شد، نرخ سود آنها حدود ۲۶ درصد خواهد بود و سایر روش‌های محاسبه، ایراداتی دارند که در ادامه بررسی خواهند شد.

معادل‌سازی، ریشه اختلافات نرخ سود
اسناد خزانه اسلامی که با نماد «اخزا۱» چهارشنبه در فرابورس ایران کشف قیمت شدند، دارای سررسیدی در ۲۳ اسفند ۹۴ هستند. به این ترتیب، خریدار با داشتن این اوراق می‌تواند در تاریخ مزبور معادل قیمت اسمی اوراق (یعنی ۱۰۰ هزار تومان) را دریافت کند. بنابراین، خریدار در هر تاریخی که اقدام به خرید «اخزا۱» کند، سود اسناد خزانه چگونه محاسبه می شود؟ وابسته به قیمت خرید (مثلا در نخستین روز عرضه، قیمت ۹۰ هزار و ۵۰ تومان) سود متفاوتی را دریافت خواهد کرد. این سود به‌طور خالص، از زمان خرید تا زمان سررسید محاسبه می‌شود که معادل اختلاف قیمت اسمی و قیمت خرید است. مثلا با فرض قیمت اسمی ۱۰۰ هزار تومان و قیمت خرید ۹۰ هزار تومان، ۱۰ هزار تومان به ازای قیمت خرید (حدود ۱۱ درصد) سود در این مدت عاید دارنده «اخزا۱» خواهد شد. این سود چون در یک بازه زمانی کمتر از یک سال (در اینجا حدود ۵/ ۵ ماه) تعریف شده است، به منظور مقایسه با سایر فرصت‌های سرمایه‌گذاری، نظیر سپرده بانکی یا اوراق مشارکت باید نرخ معادل سالانه برای آن تعریف شود. این معادل‌سازی نرخ سود، محل اختلاف میان صاحب‌نظران اقتصادی است که در ادامه توضیح داده می‌شود.

سود ساده، اشتباه نخست محاسبه
نخستین گروهی که به محاسبه نرخ سود اسناد خزانه اسلامی می‌پردازند، این نرخ را به‌صورت ساده محاسبه می‌کنند. در واقع، آنها سود نهایی به دست آمده را برای یک روز حساب می‌کنند و آن را به کل سال بسط می‌دهند. به این ترتیب، اگر قیمت سررسید (اسمی) را ۱۰۰ هزار تومان و قیمت خرید را ۹۰ هزار و ۵۰ تومان مشابه سایر سناریوها فرض کنیم، مشاهده می‌شود سود ساده حدود ۳/ ۲۴ درصد محاسبه می‌شود. در این روش فرض می‌شود سود خالص اسناد خزانه برابر با اختلاف قیمت اسمی و قیمت خرید، حدود ۱۱ درصد و برای بازه زمانی ۸ مهر تا ۲۳ اسفند (۱۶۵ روز) است. بنابراین، نرخ سود سالانه معادل برابر می‌شود با: ۱۶۵/ ۳۶۵*۱۱. به عبارت دقیق‌تر، با تقسیم ۱۱ درصد بر ۱۶۵، میزان سود در هر روز به دست می‌آید، سپس با ضرب این رقم در ۳۶۵ روز، معادل آن برای یک سال محاسبه می‌شود که حدود ۳/ ۲۴ درصد می‌شود. این روش محاسبه سود ساده است که برای این نوع سرمایه‌گذاری اشتباه است. زیرا سرمایه‌گذار در هر دوره پرداخت سود (در اینجا هر ۱۶۵ روز)، به سرمایه‌اش افزوده می‌شود و در دوره بعدی، یعنی روزهای باقیمانده در کل سال، سود نه تنها به سرمایه اولیه آنها تعلق می‌گیرد، بلکه سود پرداختی در پایان دوره ۱۶۵ روزه نیز مشمول سود می‌شود. بنابراین، واضح است که برای محاسبه نرخ سود صحیح باید از سود مرکب (compound) استفاده کرد.

نرخ مرکب روزانه، اشتباه دوم
در این میان، نخستین روشی که برخی کارشناسان به اشتباه مورد استفاده قرار می‌دهند محاسبه نرخ سود بر اساس نرخ مرکب روزانه است. برای محاسبه نرخ سود مرکب فرمول کلی زیر وجود دارد:

در این رابطه، F قیمت نهایی (برای اسناد خزانه قیمت اسمی ۱۰۰ هزار تومانی)، P قیمت خرید (در محاسبات این گزارش ۹۰ هزار و ۵۰ تومان)، r نرخ سود سالانه، n تعداد دفعاتی که در طول یک سال پرداخت انجام می‌شود و t تعداد (یا کسری از) سال‌هایی است که سرمایه‌گذاری انجام شده است. این رابطه کلی و برای محاسبه نرخ سود مرکب است. در این شرایط، برخی به اشتباه در این رابطه، n را معادل ۳۶۵ روز می‌گیرند که به معنای پرداخت نرخ سود به‌صورت روزانه است. همچنین، t نیز طول دوره سرمایه‌گذاری است که واحد آن سال است و در نتیجه معادل ۳۶۵/ ۱۶۵ (تقسیم تعداد روزهای باقیمانده تا سررسید (۱۶۵ روز) بر تعداد روزهای یک سال (۳۶۵ روز)) است. به سود اسناد خزانه چگونه محاسبه می شود؟ این ترتیب، رابطه به‌صورت زیر در می‌آید:

حل این معادله، r یا همان نرخ سود را معادل ۲۳ درصد نشان می‌دهد که اشتباه است. در واقع، باید در نظر داشت که در اسناد خزانه، سود به‌صورت روزانه پرداخت نمی‌شود، بلکه این سود بر اساس زمان باقیمانده تا سررسید (در اینجا ۱۶۵ روز) پرداخت خواهد شد. به عبارت دقیق‌تر، دوره پرداخت (n در فرمول) ۱۶۵ است و نه ۳۶۵. این موضوع باعث می‌شود نرخ سود محاسبه شده از این طریق به اشتباه کمتر از نرخ سود واقعی باشد.

اسناد خزانه از جمله اوراق با نرخ کوپن صفر (zero coupon bonds) محسوب می‌شوند که رابطه عمومی برای محاسبه نرخ سود آنها به‌صورت زیر است:

متغیرهای مورد استفاده دقیقا مشابه رابطه قبلی است و در نهایت رابطه استاندارد محاسبه نرخ سود محسوب می‌شود. اگر نرخ سود را از این روش محاسبه کنیم، عدد ۱/ ۲۶ درصد محاسبه می‌شود؛ این دقیقا همان عددی است که فرابورس نیز در سایت خود به‌صورت یک فایل اکسل قرار داده است. در این فایل که به‌صورت لحظه‌ای می‌تواند نرخ سود را برای شما محاسبه کند؛ یعنی در این فایل، با وارد کردن قیمت خرید (P) نرخ سود موثر برای شما محاسبه خواهد شد.

در این شرایط، اختلاف کوچکی وجود دارد که نرخ دقیق‌تری است؛ «دنیای اقتصاد» در شماره روز پنج‌شنبه هفته گذشته خود، نرخ سود اوراق را ۹/ ۲۵ درصد محاسبه کرده بود که علت اختلاف جزئی آن با نرخ سود محاسبه شده توسط فرابورس، به عدم در نظر گرفتن کارمزد خرید مربوط می‌شود. خرید اسناد خزانه ۰۷۲۶/ ۰ درصد کارمزد دارد که اگر این هزینه را به قیمت این اوراق اضافه کنیم، قیمت واقعی اسناد خزانه از ۹۰۰۵۰ تومان به ۹۰۱۱۵ تومان خواهد رسید. بنابراین، این اختلاف جزئی مربوط به در نظر نگرفتن هزینه کارمزد است که نرخ سود را کمی متفاوت می‌کند.

نحوه تهاتر بدهی دولت با بخش خصوصی

دولت برای تسویه مطالبات و بدهی‌های خود با بخش خصوصی از روش تهاتر بدهی استفاده می‌کند، یکی از ابزارهای تهاتر بدهی .

دولت و بخش‌های دولتی مانند وزارتخانه‌ها، قراردادهای زیادی را با بخش خصوصی منعقد می‌کنند. این امر موجب می‌شود، این قراردادها که بیشتر با مبالغ کلان منعقد می‌شوند، گاهی موجب بدهی به بخش‌های خصوصی ‌شود. از سوی دیگر بخش‌ خصوصی برای انجام تعهدات خود از بانک‌ها، اعتبارات مالی کسب می‌کنند؛ با این توضیح، در صورتی ‌که دولت در پرداخت منابع مالی به بخش خصوصی دچار مشکل شود، بخش خصوصی نمی‌تواند اعتبارات بانکی خود را پرداخت نماید. برای حل این چالش راهکاری با عنوان تهاتر بدهی پیش‌بینی شده است. برای آشنایی با تهاتر بدهی و شرایط آن در این مطلب همراه ما باشید.

لُب خبر
هیئت دولت آیین‌نامه اجرایی قانون بودجه ۹۸، را با موضوع تهاتر بدهی و مطالبات دولت با اشخاص حقیقی و حقوقی تصویب کرد. این تهاتر از طریق صدور اسناد خزانه صورت می‌گیرد.

تهاتر بدهی و مطالبات چگونه صورت می‌گیرد؟

به گزارش «پایگاه اطلاع رسانی دفتر هیئت دولت» هیئت وزیران در جلسه ۹ تیر ۱۳۹۸ به پیشنهاد مشترک وزارت امور اقتصادی و دارایی، سازمان برنامه و بودجه کشور و بانک مرکزی و به استناد بند (و) و جزء‌های (۳-۲) و (۴-۲) بند (و) تبصره (۵) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۳۹۸ کل کشور، آیین‌نامه اجرایی بند و جزء های مذکور را تصویب نمود.

مطابق این آیین‌نامه، دولت می‌تواند بدهی‌های قطعی خود به اشخاص حقیقی و حقوقی (تعاونی، خصوصی و موسسات عمومی غیردولتی (شهرداری ‌ها)) را که در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط تا پایان سال ۱۳۹۷ ایجاد شده، با مطالبات قطعی معوق دولت از اشخاص مزبور، مشروط به پرداخت ۲۵ درصد بدهی‌ها به صورت نقدی تا مبلغ ۵۰ هزار میلیارد ریال از طریق اسناد خزانه به صورت جمعی – خرجی تسویه کند.

اسناد خزانه چیست؟

اسناد خزانه یک ابزار تامین مالی برای دولت به شمار می‌رود. این اسناد، اوراق بهادار با نامی هستند که دولت برای پرداخت بدهی‌های خود بابت طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای به طلبکاران واگذار می‌کند. این اسناد دارای ویژگی‌هایی هستند که آن‌ها را از سایر اوراق بهادار متمایز می‌کند.

ویژگی‌های اسناد خزانه:

• کوتاه مدت هستند:

اسناد خزانه، اوراق بهادار کوتاه مدتی هستند که سررسید آن‌ها می‌تواند سه ‌ماهه، شش ماهه یا یک ساله باشد.

• کوپن سود ندارند:

بر خلاف سایر اوراق بهادار، اسناد خزانه به جهت اسلامی بودن و رعایت قواعد فقهی، سودی ندارند، بلکه در زمان خرید به کمتر از قیمت اسمی فروخته می‌شوند و دارنده این اسناد می‌تواند با فروش مبلغ اسمی در سررسید، از میزان اختلاف مبلغ اسمی و مبلغ خریداری شده، سود ببرد.

• بدون ریسک هستند:

اسناد خزانه، نوعی ابزار تامین مالی به شمار می‌روند و دولت اسناد خزانه را به عنوان بدهی ممتاز قرار داده است، این به معنای اولویت پرداخت در زمان سررسید در کنار حقوق و مزایای کارکنان دولتی است.

• نقدشوندگی بالا دارند:

اسناد خزانه در فرابورس عرضه می‌شوند و دارندگان این اوراق می‌توانند از این طریق هر زمان که بخواهند، اوراق خود را به فروش برسانند.

• قابل انتقال پیش از سررسید هستند:

دارندگان اسناد خزانه پیش از سررسید می‌توانند اسناد خود را به شخص دیگر واگذار نمایند. این نکته را در نظر داشته باشید که با نزدیک شدن به زمان سررسید، ارزش مالی اسناد افزایش می‌یابد.

انواع اسناد خزانه

اسناد خزانه با توجه به کاربرد آن‌ها به دو صورت عرضه می‌شوند: «بند (و) تبصره5 قانون بودجه سال 1397 کل کشور و آیین نامه اجرایی آن» این دو نوع اسناد را معرفی کرده است:

اسناد خزانه نوع اول: اسناد تعهدی خاصی که به تسویه مطالبات قطعی دولت با این شرط که ۲۵ درصد آن به صورت نقدی توسط اشخاص متقاضی مشمول به دستگاه طلبکار از اشخاص متقاضی مشمول با بدهی‌های قطعی دولت بابت اعتبارات تملک اعتبارات سرمایه‌ای به اشخاص مذکور صادر می‌شود.

اسناد خزانه نوع دوم: اسناد تعهدی خاصی است که برای تسویه بدهی قطعی دولت به اشخاص متقاضی مشمول با بدهی این اشخاص به بانک‌ها و موسسه های اعتباری غیربانکی از طریق تسویه بدهی‌های بانک‌ها و موسسه های اعتباری غیربانکی به بانک مرکزی، با رعایت مقررات آیین‌نامه مربوط صادر می‌شود.

تهاتر بدهی

به گزارش تابناک، محمدباقر نوبخت، معاون رییس‌جمهور در بخشنامه‌ای به تمام دستگاه‌های اجرایی، شیوه‌نامه اجرایی بند «و» تبصره (۵) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۳۹۸ کل کشور را به منظور تسویه و تهاتر بدهی های دولت به اشخاص حقیقی و حقوقی غیردولتی یا بدهی اشخاص یاد شده به دولت یا بانک‌ها و موسسه‌های اعتباری غیربانکی، ابلاغ کرد.

بر اساس این بخشنامه، ظرفیت قانونی یادشده با هدف تسویه بدهی های قطعی دولت به اشخاص حقیقی و حقوقی غیردولتی از طریق تهاتر بدهی آنها با دولت (نوع اول) یا تهاتر بدهی اشخاص یاد شده با بانک هایی که به بانک مرکزی بدهکار هستند (نوع دوم) پیش‌بینی شده است.

بر اساس این بخشنامه، صدور هر گونه اسناد (اوراق) تسویه خزانه توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی به منظور تسویه و تهاتر بدهی های دولت به اشخاص حقیقی و حقوقی غیردولتی یا بدهی اشخاص یادشده به دولت یا بانک ها و موسسه‌های اعتباری غیربانکی، منوط به اخذیه تاییدیه از این سازمان و صدور تخصیص اعتبار است.

به موجب این بخشنامه، مسئولیت اجرای این بخشنامه و صحت اطلاعات و داشتن شرایط صدور اسناد (اوراق) تسویه خزانه مندرج در ظرفیت‌های قانونی مذکور را بر عهده بالاترین مقام دستگاه‌های اجرایی دانسته است.

ثبت‌یار با انجام امور ثبتی به صورت آنلاین، امکان یک ثبت بی‌دردسر را برای شما فراهم کرده است.

شماره تماس واحد پشتیبانی:
۰۲۱۷۴۳۱۸۷۰۰

من آوا حقی، حقوق خوانده و عضوی از خانواده ثبت‌یار هستم، در اینجا مطالبی که برای خودم جذاب و کاربردی بوده با زبان ساده و روان به اشتراک می‌گذارم تا مفاهیم حقوقی رو بهتر درک کنیم.