قیمت سهام چگونه محاسبه میشود
این روزها بحثهای زیادی دربارهی سهام و سرمایهگذاری در بورس اوراق بهادار میشنویم. بنابراین داشتن اطلاعاتی دربارهی بازار سهام و مهمتر از آن، روشهای تعیین قیمت سهام بسیار مفید خواهد بود.
شرکتها و سازمانهای امروزی به سرمایههای هنگفتی نیاز دارند که فراتر از داراییهای یک یا چند نفر است. بازار سهام به جذب سرمایه و تأمین مالی این شرکتها کمک میکند. همچنین سرمایهگذاران همگی و به طور جمعی ارزش سهام این شرکتها را تعیین میکنند. وقتی عدهی انبوهی هر یک برای خود اقدام به ارزشگذاری سهمی میکند، قیمت سهام آن شرکت به قیمت ایدهآل نزدیک میشود. این مقاله را بخوانید تا با نحوهی ارزشگذاری آن آشنا شوید.
تاریخچهی بازار سهام
در گذشتهی دور شرکتها فقط با پول صاحبان شرکت راهاندازی و اداره میشدند. کسبوکارهای کوچک به سرعت رشد کرده و تنها با تکیه بر سودآوریشان به حیات خود ادامه میدانند. اما ممکن نیست بتوان همهی کسبوکارها را تنها با بهره گرفتن از آوردهی بنیانگذاران راهاندازی کرد. مثلا برای ساختن یک مسیر بورس چگونه تغییر میکند؟ کارخانه به پول هنگفتی نیاز دارید! اگر بانکها به شما وام ندهند و نتوانید از دوست و آشنا هم چنین پولی قرض بگیرید، چه خواهید کرد؟
با آغاز اکتشافات اروپاییان در قرن ۱۵ و ۱۶ میلادی، نیاز آنها به پول افزایش پیدا کرد، اما پادشاهان علاقهای به پشتیبانی از آنها نداشتند. مالکین و ثروتمندان با بهرههای بالا حاضر به دادن وام بودند. بنابراین آنها تصمیم گرفتند از مردم عادی کمک بگیرند. و به این ترتیب شرکت هلندی هند شرقی، در سال ۱۶۰۲ نخستین شرکت سهامیای بود که اوراق سهامش در بازار سهام آمستردام منتشر و معامله شد.
سهام چیست؟
برگهی سهام یک شرکت شما را به نسبت میزان سرمایهگذاریتان (خرید برگه سهام) در سود آتی آن شرکت سهیم میکند. مثلا اگر شما یک سهم را از سهام شرکت اپل بخرید، با توجه به تعداد سهام ۱ میلیاردی آن، به اندازه یک میلیاردم از سود سالانهی شرکت اپل نصیب شما خواهد شد.
فهرست شرکتها
شرکتهای عرضهکنندهی سهام در قالب فهرست شرکتهای پذیرفتهشده در بازار سهام (و یا بورس اوراق بهادار) معرفی میشوند. پذیرش این شرکتها دارای شرایطی بوده و آنها را موظف به ارائه و انتشار کلیهی اطلاعات مهم و اثرگذار به عموم مردم میکند. در مقابل نام (یا نماد) این شرکتها در تابلوی سهام قرار میگیرد و هر سهمی که توسط بازدیدکنندگان بازار خریداری شود به تأمین مالی آنها کمک خواهد کرد. پدیدار شدن سهام یک شرکت برای نخستین بار در بازار سهام، «عرضهی اولیه» نام دارد.
کارگزاران سهام
کارگزاران سهام بین شرکتهای پذیرفتهشده (فروشندگان) و خریداران رابطه برقرار میکنند (همانند یک فروشگاه اینترنتی). معاملهی میلیونها سهم در روز، مواجههی مستقیم شرکتها با خریداران را غیرممکن کرده است. بنابراین کارگزاریها به عنوان رابطی بین شرکتها و خریداران بالقوه عمل میکنند.
ارزشگذاری سهام
مفاهیم اولیه
یکی از مفاهیم پایهای در تعیین ارزش یک سهم «سود هر سهم» یا همان EPS است. همانطور که از نامش پیداست مقدار سود متعلق به یک سهم شرکت، از تقسیم کل سود سالانهی شرکت بر تعداد سهام شرکت به دست میآید. مثلا اگر شرکتی ۱ میلیون سهم داشته باشد و سود سالانهی آن ۵ میلیون تومان باشد، از تقسیم ۵ میلیون بر ۱ میلیون به سود ۵ تومانی برای هر سهم میرسیم.
محاسبهی قیمت سهام
برای بررسی میزان پول لازم برای خرید ۱ سهم از شرکت کافیست سود سالهای آینده را جمع کنید:
قیمت سهام = EPS سال اول + EPS سال دوم + …
البته میدانیم که ارزش ۱ تومان امروز با ۱ تومانِ ۱۰ سال بعد یکی نیست. به دلیل نرخ سود (i)، پول شما پس از ۱۰ سال ارزش کمتری خواهد داشت. پس فرمول پیشین نیاز به بهبود دارد:
… + (۲^(EPS ÷ (i+۱ سال دوم) + ((EPS) ÷ (i+۱ سال اول)) = قیمت سهام
حالا که بحث کمی پیچیده شد، کار را ساده میکنم و راه میانبری برای دو وضعیت نشان میدهیم:
۱. شرکتهای بالغ به حدی بزرگ شدهاند که به سختی و کندی رشد میکنند
نرخ سود ÷ EPS = قیمت سهام
نرخ سود مورد انتظار را میتوان با توجه به میزان ریسک مربوط به شرکت، ریسک بازار و نرخ سود درازمدت اعلامشده توسط دولت محاسبه کرد.
قیمت سهام این شرکتها معمولا به کندی تغییر میکند. تنها تغییر نرخ سود رسمی، ریسکهای مربوط به شرکت (مثل سیل یا حملهی آفات برای شرکتهای حوزهی کشاورزی) و یا تغییر ریسک بازار (مانند بحران مالی سال ۲۰۰۸) است که باعث تغییر قیمت قابل توجه میشود. اما در شرایط عادی هیجان چندانی وجود نخواهد داشت.
۲. شرکتهای در حال رشد
(نرخ رشد مورد انتظار شرکت – نرخ سود) ÷ EPS سال بعد = قیمت سهام
اجازه دهید از یک مثال ساده استفاده کنیم. فرض کنیم EPS سال آینده شرکتی ۴۸ تومان است، نرخ سود مورد انتظار را با توجه به ریسکی که برای آن محتمل میدانیم، ۲۰ درصد در نظر میگیریم و نرخ رشد سالانهی شرکت هم ۵ درصد است. بنابراین طبق فرمول، قیمت ایدهآل سهام ۳۲۰ تومان خواهد بود:
۳۲۰ = (۵٪ – ۲۰٪) ÷ ۴۸
اما نرخ رشد (در اینجا ۵٪) را چگونه پیدا کنیم؟
یافتن نرخ رشد
برای یافتن نرخ رشد شرکت، سود آن در سال آینده و سالهای بعدی، روش علمی دقیق و پاسخ کاملی وجود ندارد. به همین دلیل ما به بازار سهام نیاز داریم. در این بازار همهی بازیگران هوششان را به کار میگیرند تا میزان نرخ رشد شرکتها و در نتیجه قیمت فعلی سهام آنها را کشف کنند.
برای تحقق پیشبینی جامع و روشن کردن مسیر آینده، همیشه به دادههای جدید و پروژههای پیشِ رو نیاز داریم. مثلا اگر شرکتی مدیر خلاق و باهوشی استخدام کند، آیندهی روشنی را برایش پیشبینی میکنیم. اطلاعات سودمند دیگری هم برای سرمایهگذاران وجود دارد؛ از جمله:
۱. صورتهای مالی دورهای شرکتها که شِمایی از شرایط کاری و مالی شرکت به ما میدهد
۲. صورتهای مالی شرکتهای مشابه (شرکتهای یک صنعت) یا شرکتهای اثرگذار بر شرکت مورد نظر. مثلا مسیر بورس چگونه تغییر میکند؟ اگر شرکتهای تولید و عرضهی فلزات اساسی دچار مشکل شوند، میتوان انتظار بروز مشکل را در شرکتهای تولیدکنندهی انواع محصولات فلزی و آلیاژها داشت.
۳. تغییر روندها. مثلا وقتی گزارشاتی مبنی بر میل روزافزون مردم به استفاده از گوشیهای هوشمند دریافت میشود، میتوان انتظار رشد شرکتهای نرمافزاری فعال در زمینههای اپلیکیشنهای موبایل را داشت.
۴. بروز تغییرات در بازارهای گستردهتر
۵. تغییرات در اقتصاد جهانی
پیشبینی شرایط بازار
بنابراین ما سعی میکنیم تا جایی که میتوانیم اطلاعات کسب کنیم و با تکیه بر آنها نرخ رشد شرکت و قیمت سهام آن را تعیین کنیم. مثلا اگر اخباری مبنی بر کاهش فروش آیپد منتشر شود، نه تنها اپل بلکه احتمالا سامسونگ هم به مشکل خواهد خورد زیرا میدانیم فروش گلکسیتبِ سامسونگ کمتر هم خواهد شد.
پیشبینی و تخمین نرخ رشد بیش از اینکه مبتنی بر علم باشد، یک هنر است و این کاری است که میلیونها نفر به طور جمعی در بازار سهام انجام میدهند. چون نرخ رشد بر اساس اطلاعات جدید پیوسته تغییر میکند، قیمت سهام هم به طور مداوم در حال تغییر است.
مزیتهای بازار سهام
۱. راهاندازی کسبوکار: بازار سهام امکان جذب و تأمین سرمایه را از طریق فروش سهام به عدهی زیادی از مردم فراهم میکند که به معنای افزایش گزینههای موجود برای تأمین مالی یک کسبوکار است.
۲. تقسیم ریسک: در بازار سهام ریسک یک شرکت را میان انبوهی از مردم (سهامداران) تقسیم میکنید. چون افراد بخش کوچکی از سهام یک شرکت را در اختیار دارند، در صورت ورشکستگی آن شرکت هر کس به اندازهی میزان سهام خود متضرر میشود.
۳. پیشبینی جمعی ارزش سهام
وارن بافِت میگوید:
«بازار سهام در کوتاه مدت یک ماشین نظرسنجی و در درازمدت یک ترازوی دیجیتال است.»
چگونه از حجم معاملات سهم سیگنال بگیریم؟
حجم معاملات سهم یا Volume یکی از اندیکاتورهای مهم در بازار بورس به شمار میرود. به صورت کلی این اندیکاتور تعداد دارایی، معاملات یا اوراق بهاداری را نشان میدهد که در طی یک بازه زمانی مشخص (عموما یک روز) در میان سرمایه گذاران دست به دست شده است؛ به عبارت دیگر تعداد معاملاتی که در یک بازه زمانی انجام میپذیرند را حجم معاملات سهم میگویند.
این اندیکاتور در بورس و تصمیمات این حوزه بسیار اثر گذار است؛ زیرا سیگنالی را به سرمایه گذاران نشان میدهد تا بتوانند بر اساس آن تصمیم به خرید یا فروش بگیرند. در ادامه این مطلب، با این مفهوم بیشتر آَشنا میشویم، دلیل اهمیت Volume را درک میکنیم و متوجه خواهیم شد چگونه از حجم معاملات سهم سیگنال بگیریم. پس با ما همراه باشید.
به صورت دقیق تر، حجم معاملات سهم به چه معنا است؟
حجم معاملات سهم
همانطور که در بالاتر عنوان شد، حجم معاملات سهم، تعداد اوراق بهادار یا سرمایه ای است که میان افراد (سرمایه گذاران) در یک زمان مشخص (که عموما یک روزه است) تحویل داده میشود. برای درک بهتر، منظور از حجم معاملات سهم تعداد سهامِ اوراق بهاداری است که در شروع به کار بازار بورس تا پایان آن، مورد معامله قرار میگیرند. Volume یک اندیکاتور مهم در تحلیل تکنیکال بازار میباشد که تغییرات آن برای سرمایه گذاران تکنیکی نیز اطلاعات و داده هایی پر اهمیت به شمار میروند.
هر معامله ای که میان فروشنده و خریدار اوراق بهادار انجام میپذیرد، به کل تعداد حجم آن اوراق کمک میکند. در واقع، یک معامله زمانی اتفاق می افتد که خریدار با محصول (اوراق) ارائه شده توسط فروشنده و قیمت مدنظر وی توافق کند. حال اگر تنها پنج معامله در طول آن روز انجام شود، حجم معاملات سهم آن روز، پنج خواهد بود. این عدد بدست آمده در انتها برای سرمایه گذاران و تصمیمات بعدی آن ها بسیار ارزشمند است. در ادامه دلیل این امر را توضیح میدهیم و درک میکنیم که چگونه از حجم معاملات سهم سیگنال بگیریم.
هر بازار بورسی که در هر نقطه از جهان قرار دارد، حجم معاملات سهم را پیگیری میکند و این اطلاعات را در اختیار افراد قرار میدهد. البته لازم به ذکر است که این به اشتراک گذاری میتواند به صورت رایگان یا در صورت پرداخت هزینه اشتراک باشد. این تعداد نیز اغلب در روزهای کاری (روز کاری بازار) هر یک ساعتی یک بار گزارش میشود.
البته این گزاراشات ساعتی، تخمینی از حجم معاملات بورس میباشند. حجم معاملات بورس گزارش شده در پایان روز نیز به همین منوال است؛ یعنی به صورت تخمینی محاسبه می گردد. ارقام حقیقی و نهایی در روز بعد گزارش میشوند.
سرمایه گذاران ممکن است حجم معاملات سهم لحظه ای یک اوراق بهادار یا تعداد تغییراتی که در قیمت یک قرارداد به وجود می آید را دنبال کنند. این داده ها، میتوانند جایگزین حجم معاملات سهم شوند؛ زیرا عموما قیمت ها در حجم معاملات بالا به طور مکرر تغییر می نمایند.
از آنجایی که در این مطلب قصد داریم دریابیم چگونه از حجم معاملات سهم سیگنال بگیریم؛ اجازه دهید ابتدا کاربرد اصلی حجم معاملات سهم را متوجه شویم.
حجم معاملات سهم دقیقا چه چیزی را بازگو میکنند؟
حجم معاملات سهم یا Volume به سرمایه گذاران اطلاعاتی درباره فعالیت بازار و نقدینگی آن میدهد. Volume بالا برای یک اوراق بهادار به خصوص، به معنای نقدشوندگی بیشتر، اجرای بهتر سفارش و فعالیت بالاتر آن برای یافتن ارتباط بین خریدار و فروشنده است. هنگامی که سرمایه گذاران ایده مشخصی درباره نحوه حرکت و فعالیت بازار بورس ندارند و نسبت به آن مردد میباشند، حجم معاملات سهم آینده نیز تمایل به صعود دارد این امر اغلب باعث مشخص شدن معاملات فعال تر برای گزینه های پیش رو و معالات آتی اوراق بهادار میشود.
حجم کلی معاملات سهم تمایل دارد تا حرکتی رو به بالا و نزدیک به زمان شروع به کار و پایان بازار بورس داشته باشد. همچنین در قبل از شروع تعطیلات و در زمان استراحت و ناهار کارکنان، تمایل دارد تا در مقدار پایین قرار بگیرد.
حال که با حجم معاملات سهم و کاربرد آن آشنا شدیم، به نظر شما چگونه از حجم معاملات سهم سیگنال بگیریم؟
توجه به الگوهای حجم معاملات سهم در طول زمان باعث میشود تا سرمایه گذاران درباره نقاط قوت یا ضعف بالا رفتن یا پایین آمدن بخش معینی از بازار بورس یا کل آن به درکی عمومی دست پیدا کنند و سیگنال ها را تا حدودی دریابند. در واقع، حجم معاملات سهم نقش پر رنگ و برجسته ای را در تحلیل تکنیکال بازار در مقایسه با دیگر اندیکاتورها بازی میکند؛ اما چطور میتوانید از آن استفاده نماییم و سیگنال ها را دریافت کنیم؟
هنگامی که حجم معاملات سهم یا Volume را مورد بررسی قرار میدهید، عموما چندین راهنما برای معین کردن حرکت بازار (نقاط قوت یا ضعف آن) وجود دارد. شما نیز به عنوان یک سرمایه گذار باید بتوانید آن ها را از یک دیگر تشخیص دهید، در حرکات قوی بازار مشارکت کنید و تا جایی که میتوانید از حرکات ضعیف آن به دور بمانید (البته در برخی از موقعیت ها نیز می توانید از حرکات ضعیف به منظور پیدا کردن لحظه ورود به بازار استفاده کنید). این راهنماها در همه شرایط صادق نیستند، اما میتوانند به صورت کلی در تصمیم گیری شما مفید واقع شوند که در ادامه به توضیح آن ها میپردازیم.
تایید روند
یکی از نکات مهمی که به ما کمک میکند تا ساده تر متوجه شویم چگونه از حجم معاملات سهم سیگنال بگیریم، روند حرکت بازار بورس میباشد. هنگامی که بازار روندی رو به صعود دارد، متناسب با آن نیز حجم معاملات سهم افزایش می یابد. خریداران نیز برای آن که بتوانند به مقدار قیمت ها فشار وارد کنند و آن ها را بالا نگه دارند، باید تعداد اوراق و انگیزه را افزایش دهند. افزایش قیمت و کاهش حجم میتواند نشانه ای از عدم وجود سود باشد و این امر سیگنالی است مبنی بر بازگشت بالقوه.
درک این مسئله و فهم آن کار دشواری است، اما این امر یک حقیقت است که کاهش قیمت (یا حتی افزایش آن) به هنگامی که حجم معاملات سهم کاهش می یابد، سیگنال مناسب و قوی نخواهد بود. در واقع، کاهش یا افزایش قیمت در حجم معاملات سهم بالا، سیگنال قوی است که مسئله ای در بازار بورس به صورت اساسی تغییر پیدا کرده است.
حرکت خستگی و Volume
مورد بعدی که کمک میکند بفهمیم چگونه از حجم معاملات سهم سیگنال بگیریم، حرکات خستگی بازار است. در یک بازار صعودی یا نزولی، حرکت خستگی قابل مشاهده است. این حرکات عموما حرکات تند و شدید در قیمت ها است که افزایش شدید حجم معاملات سهم را نیز به همراه دارد. این موقعیت، سیگنالی مبنی بر پایان بالقوه یک روند در بازار بورس میباشد.
خوشبختانه کاهش قیمت ها زمانی که بازار در انتهای خود قرار دارد، تعداد بسیاری از سرمایه گذاران را تحت فشار قرار میدهد. نتیجه این امر، نوسان و افزایش حجم معاملات سهم خواهد بود. پس از این که در این موقعیت قله ای در نمودار به وجود آمد، کاهشی در Volume رخ خواهد داد، اما برای تشخیص اینکه این حجم معاملات قرار است چگونه در روزها، هفته ها و ماه ها عمل کند، به راهنماهای دیگری برای بررسی نیاز خواهد بود.
علامت ترقی
علامت های ترقی در نمودارهای حجم معاملات سهم، دیگر عامل موثری است که کمک میکند چگونه از حجم معاملات سهم سیگنال بگیریم. Volume نیز در تعیین این علامت ها بسیار تاثیر گذار است. برای مثال، تصور کنید حجم معاملات سهم در یک موقعیت کاهش قیمت، افزایش می یابد و پس از آن مقدار قیمت به دلیل یک حرکت به سمت پایین، بالاتر می رود. اگر قیمت در زمانی که حرکت به سمت پایین رخ داد، کمتر از میزان قبل که کم بود، نشود و همچنین جحم معاملات سهم نیز در سقوط دوم کاهش یابد، علامت ترقی به عنوان یک سیگنالی برای حرکات بعدی سرمایه گذاران قابل تشخیص است.
حجم معاملات سهم و برگشت قیمت
بعد از اینکه قیمت برای طولانی مدت به سمت بالا یا پایین حرکت کرده است، اگر قیمت شروع به تغییرات اندک کند و به همراه آن حجم معاملات سهم سنگین باشد، این موقعیت سیگنالی مبنی بر این است که روند برگشت در حال انجام است و مسیر قیمت میتواند تغییر نماید.
تغییر ناگهانی در برابر تغییر ناگهانی دروغین
ابتدای زمانی که تغییر ناگهانی به هنگام تغییر قیمت رخ میدهد (حتی در دیگر الگوهای نموداری)، افزایش حجم معاملات سهم، سیگنالی است تا قدرت حرکت یا مسیر را نشان دهد. تغییرات جزئی در Volume یا کاهش آن در تغییرات ناگهانی، نشان دهنده عدم سودآوری و تغییر ناگهانی دروغین میباشد.
تاریخچه حجم معاملات سهم
یکی دیگر از راه هایی که کمک میکند تا متوجه شویم چگونه از حجم معاملات سهم سیگنال بگیریم، توجه به تاریخچه این اندیکاتور از گذشته تا کنون است. البته توجه داشته باشید که بررسی اطلاعات و داده های حجم معاملات سهم 50 سال گذشته با امروز، تحلیل اشتباهی را به شما خواهد داد. هر چه اطلاعات مورد بررسی امروزی تر باشند، تحلیل شما نیز بهره وری و کارآیی بیشتری خواهد داشت.
حال که متوجه شدیم حجم معاملات سهم چگونه و به چه شکل در بازار سیگنال میدهند، بهتر است با اندیکاتورهای Volume آشنا شویم. در این صورت دریافت سیگنال ها نیز کار ساده تری خواهند شد.
سه اندیکاتور مهم در حجم معاملات سهم
اندیکاتورهای حجم معاملات سهم، فرمول های ریاضی هستند که در بیشتر پلتفرم های نموداری برای شما نشان داده میشوند. هر اندیکاتور از فرمول متفاوت و به خصوص خود استفاده میکند. سرمایه گذاران نیز میبایست متناسب با رویکرد و اهداف خود در بازار بورس، مناسب ترین اندیکاتور را برای خود انتخاب نمایند. وجود و انتخاب اندیکاتورها ضروری نیست، اما میتوانند پروسه تصمیم گیری در معاملات و بازار را آسان نمایند.
در این زمینه اندیکاتورهای بسیاری وجود دارند که در ادامه با دو عدد از آنها آشنا خواهیم شد:
- شاخص حجم تعادلی: اندیکاتور یا شاخص حجم تعادلی (On Balance Volume) یکی از ساده ترین و موثرترین اندیکاتورها است. حجم معاملات سهم زمانی اضافه میشود (با عددی دلخواه) که بازار بالاتر میرود یا در زمانی که Volume پایین است به هنگامی که بازار پایین می آید. این امر یک مجموع در حال اجرا را فراهم می آورد و همچنین سیگنالی بر این مبنا است که سهام در حال جمع شدن میباشد.
علاوه بر آن، این مسئله، نشان دهنده واگرایی نیز میتواند باشد؛ برای مثال، در شرایطی که قیمت ها افزایش می یابند، اما حجم معاملات سهم با میزان بسیار کمی افزایش خواهد داشت یا حتی میتوانند شروع به نزول داشته باشند.مسیر بورس چگونه تغییر میکند؟
- جریان پول چایکین: یکی از مواردی که کمک میکند تا در بیابیم چگونه از حجم معاملات سهم سیگنال بگیریم: اندیکاتور جریان پول چایکین است. افزایش قیمت ها باید با افزایش حجم معاملات همراه باشد.
کاربرد این اندیکاتور نیز همین است؛ اینکه در گسترش Volume در زمانی که قیمت ها به بالاترین یا پایین ترین میزان خود در روز میرسد تمرکز میکند. همچنین برای نقطه قوت مربوطه نیز مقداری را فراهم می آورد.
به صورت کلی، حجم معاملات سهم به سرمایه گذاران کمک میکند تا مقدار حرکت یا جنبش اوراق بهادار را شناسایی کنند و رویه حرکت آن را تایید نمایند. اگر حجم معاملات سهم افزایش یابد، قیمت ها نیز عموما در مسیر قبلی خود به حرکت ادامه میدهند. همچنین اگر یک اوراق بهادار به افزایش خود تا جایی ادامه دهد که در نمودار به قله برسد، حجم معاملات اوراق بهادار نیز باید افزایش پیدا کند و بر عکس.
علاوه بر آن، حجم معاملات سهم میتواند سیگنالی برای تشخیص احتمال سودآوری برای سرمایه گذاران باشد؛ اینکه سهام یا اوراق خود را بفروشند یا نگه دارند؛ بنابراین Volume ابزاری مهم و کاربردی برای مطالعه و بررسی روند بازار است و همانطور که در بالاتر عنوان شد، راه های بسیاری برای تشخیص این امر وجود دارند.
راهنمای بالا، پایه ای ترین راهنمایی است که میتوانید به هنگام تصمیم گیری در معاملات خود استفاده نمایید و متوجه شوید چگونه از حجم معاملات سهم سیگنال بگیریم. تشخیص روند و حرکت بازار و قیمت ها در این پروسه بسیار کمک کننده خواهند بود. از این رو، اگر به دنبال سرمایه گذاری در بورس هستید و مایل اید تا با به کار گیری اندیکاتور حجم معاملات سهم، برای خرید یا فروش سهام تصمیم گیری کنید، با متخصصین این حوزه در تماس باشید و اطلاعات خود را در این زمینه افزایش دهید. این کار برای همه افراد موثر و سودده نخواهد بود.
حجم معاملات سهم در بورس
حجم معاملات سهم در بورس به معنی میزان معاملات انجام شده در طول یک دوره زمانی خاص مثلا روزانه یا هفتگی است. بالا رفتن و یا پایین آمدن حجم معاملات سهم باعث میشود معامله گران تصمیم به خرید یا فروش بگیرند. حجم معاملات همیشه مقدم بر قیمت معاملات است اما این دو با یکدیگر مرتبط هستند. برای دیدن نمودار حجم معاملات می توانید به سایت رسمی بازار بورس ایران مراجعه کنید و در آن مشاهده خواهید کرد که مثلا حجم معاملات انجام شده یک شرکت در طول یک هفته پیش به چه شکل بوده است . در این نمودارها بالا رفتن حجم نمودار با رنگ سبز نشان داده می شود و افت حجم معاملات با رنگ قرمز.
اینکه اگر حجم معاملات بالا رود و زمان خوبی برای فروش سهم است یک اشتباه بزرگ است که بسیاری از معامله گران تازه کار مرتکب می شوند. برای تصمیم گیری در این مورد نه تنها باید به نمودار حجم نگاه کرد ، بایستی نمودار قیمت سهم شرکت مورد نظر را نیز مورد بررسی قرار داد. زیرا گاهی با بالا رفتن قیمت حجم معاملات پایین می آید و این نشانه خوبی است برای اینکه متوجه شویم این حرکت صعودی قرار نیست به سود بیانجامد. اما اگر قیمت بالا رفت و حجم معاملات نیز همزمان بالا برود نتیجه میگیریم ارزش سهام این شرکت قرار است تغییراتی مثبت داشته و ارزش آن بالاتر هم برود که در این صورت معامله گران با تجربه متوجه این سیگنال شده و اقدام به خرید می کنند اما معامله گران تازه کار دقتی در این زمینه ندارند.
همچنین اگر حجم معاملات بالا برود اما قیمت در سطح پایینی قرار بگیرد باز هم سیگنالی مثبت محسوب میشود و خبر از این میدهد که قرار است ارزش این سهم در آینده سیر صعودی داشته باشد و خرید این سهم می تواند منجر به سود خوبی شود. در هر صورت به یاد داشته باشید که هرگاه برای بررسی حجم سهام اقدام میکنید همزمان نمودار قیمت را در همان بازه زمانی مورد بررسی قرار دهید. از آنجا که نمودار حجم معاملات نشان دهنده روند است، به یاد داشته باشید بررسی این نمودارها می تواند در تشخیص الگوها کمک کننده باشد. زیرا نمودار خوانی حجم معاملات با تحلیل تکنیکال در ارتباط است. از آنجا که در تحلیل تکنیکال ما به بررسی الگوها از جمله الگو های کلاسیک مثل: الگوی پرچم، سر و شانه، فنجان و … میپردازیم، نمودار حجم معاملات نیز می تواند برای تشخیص الگوها به ما کمک کند تا بتوانیم بهتر تصمیم گیری کنیم.
پس با این تفاسیر باید دقت داشته باشیم که حجم معاملات در بازار بورس و مشاهده نمودار آن برای تصمیم گیری امری بسیار ضروری است و البته در کنار مشاهده و بررسی نمودار حجم بایستی به قیمتها در یک روز یا یک هفته دقت نظر داشته باشیم. یک اشتباهی که بسیاری از معامله گران مرتکب می مسیر بورس چگونه تغییر میکند؟ شوند این است که آنها می دانند باید نمودار حجم را بررسی کنند اما بازده زمانی را مشخص نمی کنند یا بر فرض این بازده را بسیار طولانی در نظر میگیرند مثلا برای یک سال یا حتی بیشتر.
در حالی که برای تصمیم گیری برای خرید یا فروش این نمودارها تنها می توانند در بازه یک روزه یا یک هفته به ما کمک کنند زیرا تغییرات حجم معمولا ناگهانی صورت میگیرد و ممکن است یک روزه حجم معاملات به صورتی کاملا ناگهانی و به طرز عجیبی بالا برود و یا پایین بیاید، اینجاست که باید برای خرید یا فروش اقدام کرد. منظور همان تغییر ناگهانی است که ما به دنبال آن هستیم.
تغییر کارگزار ناظر چقدر زمان میبرد؟
هنگامی که سهامی را از طریق کارگزاری خریداری کنید، این کارگزاری به عنوان «کارگزار ناظر» دارایی سهام، شناخته میشود.
تغییر کارگزار ناظر چقدر زمان میبرد؟ همانطور که میدانید امکان ارسال سفارشات به صورت مستقیم به بورس وجود ندارد. سرمایهگذاران برای معاملات سهام، باید از طریق کارگزارهای بورس اقدام کنند. کارگزاریها به عنوان یک نهاد مالی و واسطه بین سرمایهگذاران و سازمان بورس عمل میکنند و افراد از طریق دسترسی به سامانه معاملات آنلاین کارگزاریها، میتوانند به راحتی سهام مورد نظر را خرید و فروش کنند.
ممکن است این سوال برای شما مطرح شود که ایا امکان فعالیت همزمان در چند کارگزاری بورس وجود دارد؟ آیا میتوان دارایی سهام خود را از یک کارگزاری به کارگزاری دیگر انتقال داد؟ نحوه تغییر کارگزار ناظر چگونه است؟ تغییر کارگزار ناظر چقدر زمان میبرد؟ برای پاسخ به این سوالات، پیشنهاد میکنیم با ما همراه باشید.
کارگزار ناظر چیست؟
همانطور که اشاره کردیم، سرمایهگذاران برای فعالیت در بازار بورس باید از طریق کارگزاریهای بورس اقدام کنند. این افراد بعد از دریافت کد بورسی، میتوانند فعالیت خود را در این بستر سرمایهگذاری شروع کنند. هنگامی که سهامی را از طریق کارگزاری خریداری کنید، این کارگزاری به عنوان «کارگزار ناظر» دارایی سهام، شناخته میشود.
هر فرد میتواند در چند کارگزاری مختلف فعالیت کند اما فروش سهام فقط از طریق کارگزار ناظر دارایی سهام، امکانپذیر است، به عبارت دیگر اگر به صورت همزمان در کارگزاری A و B فعالیت میکنید و از طریق کارگزاری A سهامی را خریداری کرده باشید، برای فروش این دارایی باید از طریق همان کارگزاری A(کارگزار ناظر سهام) اقدام کنید. امکان فروش این دارایی در کارگزاری B وجود ندارد.
چگونه کارگزار ناظر سهام خود را تشخیص دهیم؟
اگر فقط در یک کارگزاری فعالیت میکنید، این کارگزاری، کارگزار ناظر تمام دارایی سهام شما است و به راحتی میتوانید سهام خود را از طریق این کارگزاری به فروش برسانید. برخی از افراد در چند کارگزاری مختلف فعالیت میکنند و ممکن است در هر کارگزاری داراییهای مختلفی داشته باشند. این افراد برای فروش سهام، ممکن است با مشکل مواجه شوند، چون فروش دارایی سهام آنها فقط از طریق کارگزار ناظر آن سهام امکانپذیر است.
در این مرحله ممکن است برخی افراد قادر به تشخیص کارگزار ناظر سهام خود نباشند، در ادامه به چند روش تشخیص کارگزار ناظر سهام اشاره میکنیم:
1- استفاده از سامانه معاملاتی کارگزاری
سرمایهگذاران میتوانند از طریق منوی «پرتفوی بورسی» در سامانه معاملات آنلاین کارگزاری مورد نظر، کارگزار ناظر دارایی سهام خود را مشاهده کنند.
2- مراجعه به سایت شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه
سرمایهگذاران میتوانند به سایت شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه به نشانی www.csdiran.com مراجعه کنند. در این سایت سوابق معاملات سرمایهگذاران در دسترس بوده و میتوانند کارگزار ناظر سهام خود را مشاهده کنند.
3- تطابق گواهینامه نقل و انتقال و سپرده سهام
سرمایهگذاران از طریق تطابق گواهینامه نقل و انتقال با سپرده سهام در سایت شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، میتوانند کارگزار ناظر دارایی سهام خود را تشخیص دهند.
روشهای تغییر کارگزار ناظر سهام
اگر شما هم جزو سرمایهگذارانی هستید که در چند کارگزاری مختلف فعالیت میکنید و قصد تغییر کارگزار ناظر سهام دارید، میتوانید با استفاده از روشهای زیر اقدام کنید.
سادهترین روش درخواست تغییر کارگزار ناظر سهام، ثبت درخواست آنلاین از طریق سامانه معاملات آنلاین کارگزاری مورد نظر است. با مراجعه حضوری به شعب کارگزاری هم میتوانید فرآیند تغییر کارگزار ناظر سهام را با تکمیل فرم، انجام دهید.
در روش دوم، میتوانید به صورت حضوری به شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه مراجعه کرده و با ارائه مدارک هویتی، درخواست تغییر کارگزار ناظر سهام را ثبت کنید.
در روش آخر، میتوانید از طریق سایت شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه درخواست خود را ثبت کنید؛ سرمایهگذاران در این سایت باید فرم مربوط به تغییر کارگزار ناظر را تکمیل و آن را به همراه گواهی امضا از دفاتر اسناد رسمی، برای شرکت سپردهگذاری مرکزی پست کنند.
تغییر کارگزار ناظر چقدر زمان میبرد؟
همانطور که اشاره کردیم، ثبت درخواست آنلاین از طریق سامانه معاملات آنلاین کارگزار مقصد، آسانترین روش برای تغییر کارگزار ناظر سهام است. اگر درخواست خود را به صورت آنلاین در سامانه معاملاتی ثبت کرده باشید، فرآیند بررسی و تایید تا 24 ساعت کاری آینده، اعلام میشود و در صورت تایید، روز کاری بعد این دارایی به پرتفوی بورسی شما اضافه خواهد شد.
برای مثال اگر به سامانه معاملات آنلاین کارگزاری آگاه دسترسی داشته باشید، با انتخاب گزینه «تغییر کارگزار ناظر» از منوی اصلی، صفحه جدیدی نمایش داده میشود و در این بخش امکان ثبت درخواست وجود دارد. بعد از این مرحله، میتوانید وضعیت درخواست خود را به صورت لحضهای در همین بخش مشاهده کنید. در صورت تایید یا رد درخواست تغییر کارگزار ناظر، توضیحات تکمیلی در بخش گزارش، نمایش داده میشود.
نکته مهم: اگر در نماد خاصی دارایی نداشته باشید و قبل از خرید آن، درخواست تغییر کارگزار ناظر را در کارگزاری آگاه ثبت کرده باشید، این درخواست به عنوان رزرو برای شما در نظر گرفته میشود و بعد از خرید سهام، کارگزار ناظر آن به صورت خودکار به کارگزاری آگاه تبدیل خواهد شد.
کلام آخر
یکی از اصطلاحات و مفاهیم مهم در بازار بورس، «تغییر کارگزار ناظر» است. افرادی که در بازار بورس فعالیت میکنند، یا فقط در یک کارگزاری مشغول خرید و فروش سهام هستند یا از طریق چند کارگزاری مختلف به معاملات خود رسیدگی میکنند. گروه دوم ممکن است در بعضی از مواقع، قصد جابهجایی یا انتقال یک دارایی سهام را از بک کارگزاری به کارگزاری دیگر داشته باشند. برای این کار لازم است نسبت به فرایند تغییر کارگزار ناظر آشنایی لازم داشته باشند. این افراد میتوانند از طریق روشهای مختلفی که در این مقاله اشاره شد، دارایی سهام خود را بین کارگزاریهای مختلف انتقال دهند.
پیش بینی آینده بازار بورس در سال 1401
بازار بورس ایران که ابتدای سال 99 رشد بی سابقهای را تجربه کرد امروز و در زمان نگارش این مقاله (29 دی 1400) در رکود عمیقی فرو رفته است و بسیاری از افراد عادی و حتی برخی از کارشناسان از این بازار نامید شدهاند. در این مقاله قصد نداریم به چرایی این رکود و دلسردی عمیق در بازار بپردازیم، بلکه میخواهیم با بررسی واقعیتها و اتفاقاتی که تاکنون رخ داده است مسیر آینده احتمالی بازار بورس را در سال پیش رو (سال 1401) پیش بینی کنیم. اصولا پیش بینی کردن بازارهای مالی با قطعیت امکان پذیر نمی باشد و احتمال پیش بینی صد در صدی بازار به صفر میل میکند. بنابراین این مقاله صرفا یک پیش بینی “احتمالی” است که سعی میکند دید بهتر و روشنتری از شرایط کلی بازار بورس ایران ارائه کند. با ما همراه باشید.
ورود و خروج نقدینگی حقیقی از بازار
ابتدا نظر شما را به یک آمار مهم جلب میکنم. از ابتدای سال 99 تا مرداد ماه همان سال که ریزش بزرگ بورس آغاز شد، نزدیک 110 هزار میلیارد نقدینگی حقیقی وارد بازار شد. در آن برهه زمانی 4 ماه و نیمه شاخص کل بورس از 500 هزار واحد به 2 میلیون و 100 هزار واحد رسید. توجه کنید ورود پول حقیقی به بازار مترادف است با خروج پول حقوقی و برعکس.
اگر تفاوت معاملهگران حقیقی و حقوقی را نمیدانید مقاله سهامدار حقیقی و حقوقی چه کسانی هستند و چه تفاوتی با یکدیگر دارند را مطالعه کنید.
از زمان ریزش بازار (مرداد 99) تا به امروز (29 دی 1400) حدود 100 هزار میلیارد تومان پول حقیقی از بازار خارج شده است. به عبارتی 91 درصد پولی که توسط افراد حقیقی در سال 99 وارد بازار شد، تاکنون خارج شده است. این نکته مهمی است. چراکه اکثر افراد تازه وارد به بازار که به صورت هیجانی وارد بازار شدن مربوط به کدهایی است که بعد از نوروز 99 ثبت شده است که به گفته مسئولان بورس چیزی حدود 6 میلیون نفر میباشد.
میتوان گفت تقریبا همه کسانی که امروز در ضرر سنگینی هستند (از اصل سرمایه) در سال 99 وارد بازار شدهاند که تعداد قابل توجهی هم هستند. اما باتوجه به آمار بالا میتوان گفت آن تقریبا پولی که در سال 99 توسط حقیقی ها وارد بازار شد در طی این یک سال و نیم از بازار خارج شد. باز هم توجه کنید که خروج پول حقیقی به معنی ورود پول حقوقی است.
یک تفسیر شخصی
خب تا اینجا آمار ورود و خروج پول حقیقی در طی مسیر بورس چگونه تغییر میکند؟ این دو سال را بررسی کردیم که به نکته جالبی رسیدیم. تفسیر شخصی نگارنده این مقاله نسبت به این آمار این است که بازار در طی این یک سال و نیم اخیر در حال هضم و جذب پولی بود که در سال 99 وارد بازار شد و بیشتر از ظرفیت آن بود. در واقع بازار نتوانست آن پول را هضم کند و آن را بالا آورد! بازار امروز مثل یک مستی است که بیش از حد خورده است و هرچقدر زودتر آن را بالا بیاورد زودتر حالش خوب میشود.
نظر شما را به یک پست اینستاگرامی که در بهار 99 در پیج سهم شناس منتشر شد جلب میکنم که درباره همین مسئله بود که بازار بیش از ظرفیت خود در حال بلعیدن نقدینگی است.
اما اکنون به نظر میرسد بازار بورس ایران نقدینگی مازاد ظرفیت خود را بالا آورده است و کم کم میتوان امیدوار بود حالت طبیعی خود را بدست بیاورد. بیایید نگاهی به ترند کلمه “بورس” در گوگل بیاندازیم که به زیبایی همین نکته را معکس میکند.
ترند کلمه “بورس” مسیر بورس چگونه تغییر میکند؟ در گوگل
گوگل ترند میزان محبوبیت جستجوی یک کلید واژه را در موتور جستجوی گوگل به نمایش میگذارد. واژهی Trend به معنای روند است. از طریق این سرویس شرکت گوگل، میتوانیم روند جستجوی واژههای مختلف در موتور جستجوی گوگل را مشاهده کنیم که در تصویر زیر ترند کلمه “بورس” را در 5 سال گذشته مشاهده میکنید.
ترند کلمه بورس در گوگل در 5 سال اخیر
همان طور که در تصویر بالا میبینید ترند کلمه بورس بعد از یک جهش “غیر عادی” در اوج بازار در سال 99 دوباره به حالت “عادی” قبل از آن برگشته است. به عبارتی این مطلب منعکس کننده همان مطلب بالا است که در مورد ورود و خروج نقدینگی حقیقی عرض کردیم.
وقتی که افراد کلمه “بورس” را بیشتر در گوگل جستجو میکنند یعنی بیشتر به آن توجه دارند و این توجه همراه خواهد بود با ورود نقدینگی حقیقی به بازار و برعکس.
پیش بینی مسیر آینده بورس در سال 1401
در این قسمت سعی میکنیم باتوجه به آنچه در گذشته اتفاق افتاده دید بهتری در مورد آینده بازار بورس ایران بدست آوریم. نکات بسیاری زیادی در این زمینه وجود دارد.
آنچه در گذشته اتفاق افتاده است
به نمودار شاخص کل در این 30 سال گذشته نگاه کنید. دوره های 8 ساله رونق و رکود بورس که متقارن است با دوره های هشت ساله ریاست جمهوری در ایران به وضوح در تصویر مشخص است. سیاست های اقتصادی مشابه در دولت های مختلف باعث ایجاد این تقارن معنیدار شده است. به این مطلب در گذشته و در تاریخ 3 تیر 99 نیز اشاره کردیم که برای دیدن جزئیات آن میتوانید به مقاله آموزش شروع به کار در بورس در 15 دقیقه مراجعه کنید.
شاخص کل بورس در 30 سال گذشته (تایم فریم هفتگی)
آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب
برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.
آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .
نتیجه کلی مشخص است. معمولا در دو سال ابتدایی ریاست جمهوریها بورس روند نزولی و رکودی دارد و کم کم متعادل میشود و در چند سال آخر دور دوم دولتها بازار رشد میکند و اوج میگیرد. این فرمول تا امروز ادامه داشته است. البته ممکن است 6 الی 10 ماه دیرتر یا زودتر این اتفاق بیافتد.
دلار و بورس
همان طور که احتمالا میدانید و بارها به آن اشاره شده است بورس ایران وابستگی زیادی به نرخ دلار دارد. برای اطلاعات بیشتر در این خصوص بد نیست ابتدا مقالات زیر را مشاهده کنید و بعد به ادامه این مطلب بپردازید.
در تصویر پایین نمودار نسبتی دلار به شاخص کل را مشاهده میکنید که در چه وضعیتی است.
آنچه در آینده میتواند اتفاق بیافتد
در دولت آقای رئیسی تا به امروز همان رویه دولت های گذشته اتفاق افتاده است، سیاست های انقباضی که نتیجه آن کاهش تورم و رکود تمام بازارهای داخلی از جمله دلار، طلا، مسکن و بورس است. البته شرایط و روابط بین المللی در هر دوره میتواند تغییراتی را در خلال این روند ایجاد کند.
به هرحال از این منظر، بازار مانند سیر طبیعی خود در دوره های گذشته پیش میروند و این وضعیت بازار چیز تازه و عجیب غریبی نیست. با این فرمول احتمالا در طی یک سال آینده (تا انتهای 1401) نیز بازار بورس در یک حالت فرسایشی خواهد ماند.
اما باتوجه به آنچه در مورد ورود و خروج نقدینگی حقیقی و البته ورود و خروج افراد هیجانی که در سال 99 وارد بازار شدن و تقریبا تاکنون 91 درصد آنها از بازار خارج شدن، میتوان نتیجه گرفت بازار بورس ایران در حال حاضر به “حالت عادی” گذشته خود برگشته است.
“حالت عادی” الزاما به معنی صعود کلی بازار نیست. منظور از حالت عادی این است که بازار کمتر دچار هیجانات بدون پشتوانه مسائل بنیادی خواهد شد. هیجان در بازار همیشه هست اما اینکه این هیجان کاذب باشد یا بر اساس یک واقعیت خارجی مسئلهی متفاوتی است.
نتیجهگیری مهم
به اعتقاد نگارنده این مقاله بازار بورس ایران در سال 99 بد مستی کرد ولی الان به حالت طبیعی و نرمال خود نزدیک شده است. از اینجا به بعد بازار واکنشهای منطقیتری نسبت به واقعیتهای تاثیر گذار بر بنیاد و روند سودآوری شرکتها خواهد داشت.
باتوجه به انچه در مورد ثبات دلار و سیاستهای انقباضی دولتها در دوره اول ریاست جمهوری عنوان شد، نمیتوان انتظار رشد شارپ ادامهدار داشته باشیم (مانند رشد سال 98 و نیمه 99) ولی میتوانیم کم کم شاهد کفهایی باشیم که دیگر سهمها به آنها باز نمیگردند و این یعنی آغاز یک روند صعودی کُندِ بلند مدت. بنابراین باتوجه به همه این مسائل سرمایه گذاری در این برهه زمانی در بازار کاملا منطقی است و احتمالا در بلندمدت بازدهی قابل قبولی خواهد داشت. (نگاه کنید به سرمایه گذاری بلند مدت در بورس). اما هرگونه رشد شارپ محکوم به “موقتی بودن” است. پیش بینی ما از بورس در سال 1401 یک بازار صعودی-فرسایشی است. در روند صعودی-فرسایشی کف و سقف های بالاتر ایجاد میشود ولی فواصل انها بسیار کم است. به تصویر زیر توجه کنید.
به عبارتی یک روند صعودی ملایم همراه با نوسانات اعصاب خرد کن و بازاری حوصله سر بر، چیزی مانند سالهای 95 و 96 که بازار بعد از ریزش سال 92 به شرایط عادی برگشته بود. به تصویر پایین توجه کنید که شاخص بازار از اوایل سال 95 تا اواسط سال 96 مسیر بورس چگونه تغییر میکند؟ چه وضعی را داشت.
حال به نمودار شاخص در حال حاضر توجه کنید (تصویر زیر).
تفسیر این مطلب را به خود خواننده واگذار خواهیم کرد. فراموش نکنید قرار نیست هر آنچه در گذشته اتفاق افتاده است عینا تکرار شود. اما مسیری که در آن قرار داریم مسیر تازه ای نیست. در بازار بورس چرخهها و دورههای مشابه زیادی داریم و تا زمانی که پارامترهای بنیادی کلان تغییر شدیدی نکنند، آن چرخهها میتوانند تکرار شود. مثلا تا زمانی که تغییرات سیاسی حکومتی مهمی مانند آنچه در سال 57 رخ داد اتفاق نیافتد، یا تغییرات اقتصادی بسیار مهمی در سطح کلان رخ ندهد یا جنگ و تنش غیر قابل پیش بینی خاصی صورت نگیرد، این چرخههایی که در 30 سال گذشته اتفاق افتاده است میتواند با کمی تفاوت تکرار شود. بر این اساس آینده بورس در سال 1401 تقریبا قابل پیش بینی است.
قابل ذکر است قرار نیست همه سهمها در طی سال بعد بازدهی مناسبی داشته باشند (بر خلاف سال 98 و ابتدای 99 که تقریبا همه سهمها رشد خوبی داشتند)، از این رو در این برهه زمانی افراد با سطوح مختلف تجربه و دانش بورسی بازدهی بسیار متفاوتی خواهند داشت.
آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس
برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.
تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.
انواع بورسیت (التهاب بورس)، علت، علائم، تشخیص و روش درمان
بورس یک کیسه پر از مایع است که مانند یک ضربهگیر در برابر اصطکاک عمل میکند و بین بافتهایی مانند تاندونها و استخوانها قرار دارد. بورس باعث کاهش اصطکاک بین قسمتهای متحرک بدن مانند اطراف مفاصل شانهها، آرنجها، لگن، زانو و اطراف تاندون آشیل در پاشنه پا میشود. تعداد بورس در بدن انسان متفاوت است اما حدود 160 بورس در کل بدن انسان وجود دارد. بورس با پوششی از سلولهای خاص به نام سلولهای سینوویال پوشیده شده است که مایعی غنی از کلاژن و پروتئین را ترشح میکند. این مایع سینویال مانند یک روان کننده بین قسمتهای متحرک بدن عمل میکند. به التهاب بورس، بورسیت گفته میشود. اقدامات درمانی برای بورسیت شامل استراحت دادن به مفصل آسیبدیده و محافظت از آن در برابر آسیبدیدگیهای آتی میشود. در بیشتر موارد، درد ناشی از ابتلا به بورسیت چند هفته پس از انجام اقدامات درمانی مناسب از بین میرود اما احتمال عود دوباره آن بسیار زیاد است.
علل ابتلا به بورس
برخی از علل بورسیت عبارتند از:
ضربه خوردن
وارد آمدن ضربه به بورس باعث بروز بورسیت التهابی ناشی از آسیبدیدگیهای مکرر یا ضربه مستقیم میشود.
• بورسیت مزمن: شایعترین علت ابتلا به بورسیت مزمن، ضربات جزئی است که ممکن است به بورس شانه (ساب دلتوئید) به دلیل انجام حرکات مکرر مانند پرتاب توپ بیسبال است. یک مثال دیگر در مورد بورسیت مزمن، بورسیت کشک زانو (در جلوی زانو) است که به دلیل زانو زدن طولانی مدت یا مکرر روی سطوح سخت یا سایش زانو به زمین یا فرش ایجاد میشود.
• بورسیت حاد: ضربه مستقیم (مانند خوردن تصادفی و ناگهانی زانو به میز) میتواند باعث نشت خون در بورس شود. این ضربه باعث بروز التهاب دردناک و تورم میشود.
عفونت
بورسی که نزدیک به سطح پوست باشد بیشتر در معرض ابتلا به بیماری عفونتهای باکتریایی به نام بورسیت عفونی است. عموماً باکتریهای استافیلوکوس آرئوس یا استافیلوکوس اپیدرمیس باعث ابتلا به بورسیت عفونی یا سپتیک میشوند. افراد مبتلا به دیابت، برخی بیماریهای کلیوی و افرادی که سیستم ایمنی بدن آنها به دلیل مصرف برخی داروهای کورتیزونی (درمانهای استروئیدی) ضعیف شده است و آنهایی که روی بورس دچار زخم هستند بیشتر در معرض ابتلا به بورسیت عفونی یا سپتیک هستند. حدود 85 درصد از بیماران مبتلا به بورسیت سپتیک را مردان تشکیل میدهند.
بیماریهای روماتیسمی
افراد مبتلا به برخی بیماریهای روماتیسمی مانند نقرس نیز ممکن است به دلیل تجمع کریستالها دچار بورسیت شوند. زمانی که کریستالها در بورس شکل میگیرند، باعث التهاب و در نتیجه ابتلا به بورسیت میشوند.
علائم و نشانههای ابتلا به بورسیت
بورسیت باعث بروز درد و حساسیت به لمس در اطراف استخوان یا تاندون آسیبدیده میشود. کیسههای بورس ممکن است متورم شده و غالباً باعث بروز مشکل در حرکت میشوند. شانه، آرنج، زانو و پاها بیشتر از سایر قسمتهای بدن در معرض ابتلا به بورسیت هستند.
در شانه، بورس ساب اکرومیال، تاندون سوپراسپیناتوس را از استخوان روی آن و عضله دلتوئید جدا میکند. این بورس معمولاً به دلیل آسیبدیدگی ساختارهای اطراف آن و غالباً آسیبدیدگی روتاتور کاف دچار التهاب میشود. در صورت ابتلا به بورسیت، دامنه حرکتی شانه محدود شده و درد در کنار و جلوی شانه بروز میکند.
• بالا بردن اجسام در بالای سر یا فعالیتهای کششی ناراحتکننده
• درد غالباً در هنگام شب تشدید میشود.
• دامنه حرکتی فعال شانه معمولاً کاهش یافته و در برخی نقاط دچار حساسیت به لمس میشود.
بورسیت نوک آرنج، بورسیت اولکرانون شایعترین نوع بورسیت است.
• درد ممکن است با خم کردن آرنج افزایش یابد زیرا در این صورت تنش روی بورس بیشتر میشود.
• این بورس معمولاً بیشتر در معرض آسیبدیدگی و ضربات مستقیم یا حرکات تکراری ناشی از خم و راست کردن آرنج (مثلاً در زمان نقاشی کردن) قرار دارد.
• ابتلا به عفونت نیز در این بورسیت شایع است.
• بورسیت جلوی کشکک زانو: جلوی کشکک زانو ممکن است به دلیل آسیبدیدگیهای تدریجی (مانند زانو زدن) یا ضربات شدید به زانو دچار التهاب شود. تورم ممکن است 7 تا 10 روز پس از آسیبدیدگی – معمولاً پس از زمین خوردن- ایجاد شود.
• بورسیت پِس آنسرین: بورس پِس آنسرین یک بورس پروانهای شکل است که بین سه تاندون اصلی در داخل زانو قرار گرفته است.
o این نوع از بورسیت غالباً در افراد مبتلا به آرتریت به خصوص زنان میانسالی که اضافه وزن و پوکی استخوان دارند دیده میشود.
o درد ناشی از آنسرین معمولاً زمانی ایجاد میشود که زانو خم میشود و همچنین در هنگام شب نیز تشدید میشود. غالباً در صورت استفاده از یک بالش بین رانها این درد در هنگام خواب تسکین مییابد.
o درد به قسمتهای داخلی کشاله ران و میانه ساق پا کشیده میشود و معمولاً در هنگام بالا رفتن از پلهها و در هنگام خم و راست کردن زانو تشدید میشود.
o بورسیت پِس آنسرین همچنین به دلیل استفاده بیش از حد از مفصل یا آسیبدیدگیهای ورزشی به خصوص در افرادی که مسیرهای طولانی میدوند نیز دیده میشود.
مچ پا
بورسیت رتروکالکانئال زمانی ایجاد میشود که بورس زیر تاندون آشیل در پست پاشنه پا دچار التهاب شود. این عارضه معمولاً به دلیل آسیبدیدگیهای ناشی از استفاده از کفشهای نامناسب (غالباً کفشهای پاشنه بلند) یا پیادهروی طولانی مدت ایجاد میشود همچنین این آسیبدیدگیها ممکن است باعث ابتلا به تاندونیت آشیل نیز شوند. بورسیت در این قسمت از بدن غالباً به دلیل استفاده بیش از حد از مفصل در ورزشکاران جوان، اسکیتبازان و افرادی که برنامههای تمرینی جدید مانند پیادهروی یا پرش را شروع میکنند دیده میشود. درد معمولاً در پشت پاشنه پا ایجاد میشود و با کشش پسیو یا مسیر بورس چگونه تغییر میکند؟ مسیر بورس چگونه تغییر میکند؟ خم شدنهای بلندمدت تشدید میشود.
باسنها
بورسیت اسکیوپلوتئال باعث التهاب بورس ایسکیال که بین پایین استخوان لگن و عضله گلوتوس ماکسیموس (یک طرف باسن) قرار دارد میشود. تورم ممکن است به دلیل نشستنهای طولانی مدت روی یک سطح سخت یا به دلیل دوچرخه سواری ایجاد شود. در گذشته به بورسیت اسکیوگلوتئال، نشیمنگاه بافندگان نیز گفته میشود زیرا این بیماری بیشتر در بافندگان به دلیل نوع نشستن آنها دیده میشده است.
• درد در هنگام نشستن یا راه رفتن احساس میشود.
• استخوان شرمگاهی دچار حساسیت به لمس میشود که ممکن است با خم و راست کردن پا نیز تشدید شود.
• درد ممکن است به سمت پایین کشاله ران نیز کشیده شود.
• فشار مستقیم روی ناحیه آسیبدیده موجب بروز درد تیزی میشود.
• بیمار ممکن است باسنی که دچار درد است را در هنگام نشستن بالا نگه دارد.
• درد در هنگام دراز کشیدن و خم کردن غیرفعال لگن تشدید شود.
• احتمالاً بیمار برای بلند شدن روی نوک انگشتان پا در طرفی که آسیب دیده است مشکل خواهد داشت.
بورس ایلیوپسوآس بزرگترین بورس در بدن است و که در عمق جلوی مفصل لگن قرار دارد. ابتلا به بورسیت در این قسمت معمولاً با مشکلات لگن مانند آرتریت یا آسیبدیدگی (به خصوص به دلیل دوندگی) ارتباط دارد.
• درد ناشی از ابتلا به بورسیت ایلیوسوآس به سمت جلوی قسمت میانی ران تا زانو کشیده میشود و در زمانی که لگن صاف یا چرخیده است تشدید میشود.
• صاف کردن لگن در هنگام پیادهروی باعث بروز درد میشود و در نتیجه فرد در هنگام راه رفتن ممکن است به سمت آسیبدیده بلنگد و مجبور به برداشتن گامهای کوتاهتر شود.
• ممکن است فرد در ناحیه کشاله ران دچار حساسیت به لمس شود.
• گاهی اوقات ممکن است در این ناحیه تودهای مانند یک فتق را احساس کنید. همچنین در صورتی که عصبها توسط بورس ملتهب تحت فشار قرار گیرند ممکن است فرد دچار بیحسی یا احساس گزگز شود
بورس تروکانتریک در قسمت خارجی ران روی لگن ممکن است ملتهب شده و باعث ایجاد بورسیت تروکانتریک شود. بورسیت تروکانتریک بسیار شایع است و بیشتر در زنان میان سال مسیر بورس چگونه تغییر میکند؟ که اضافه وزن دارند دیده میشود.
• بورسیت تروکانتریک باعث بروز درد عمیق در یک طرف ران میشود که ممکن است به سمت باسنها یا یک طرف زانو کشیده شود.
• درد در هنگام انجام فعالیت، فشار موضعی یا کشش تشدید میشود.
• درد غالباً در هنگام شب شدیدتر شده و خوابیدن روی سمت آسیبدیده را با مشکل مواجه میکند.
تشخیص بورسیت
• بررسی سوابق: معمولاً پزشک سوابق کامل بیمار را از زمان شروع علائم بررسی کرده و از وی میخواهد که در مورد حرکات و فعالیتهایی که باعث افزایش یا کاهش درد او میشوند توضیح دهد. همچنین در صورت وجود، شما باید مشکلات دیگر پزشکی خود را نیز به پزشک اطلاع دهید.
• برداشتن مایع: ممکن است پزشک به وسیله یک سوزن، مایعی از بورس برداشته و برای تست به آزمایشگاه ارسال نماید. این آنالیز به تشخیص علت ابتلا به بورسیت (عفونت، روماتیسم یا ضربه خوردن) کمک میکند. احتمال ابتلا به عفونت در بورسیت زانو و آرنج بیشتر است. برداشتن مایع ممکن است تا حدودی درد را نیز کاهش دهد.
• عکسبرداری به وسیله اشعه ایکس: معمولاً این کار مفید نیست اما پزشک ممکن است از آن برای تشخیص آسیبها یا بیماریهای دیگر نظیر شکستگی و دررفتگی استفاده نماید. ام آر آی و سی تی اسکن نیز برای رد احتمال ابتلا به بیماریهای دیگر انجام میشوند.
• آزمایش خون: پزشک ممکن است دستور انجام آزمایش خون را به منظور رد احتمال ابتلا به عفونت یا بیماریهای دیگر نظیر روماتیسم مفصلی بدهد.
درمان بورسیت
پزشک ممکن است نخست روشهای درمانی خانگی شامل، محافظت، استراحت، یخ درمانی، کمپرس کردن، بالا نگه داشتن و دارودرمانی را توصیه نماید.
درمانهای خانگی بورسیت
درمانهای خانگی بورسیت شامل محافظت، استراحت، استفاده از یخ، کمپرس کردن، بالا نگه داشتن و دارودرمانی میشود.
• برای محافظت از بورس از پد استفاده میشود به خصوص برای بورسهایی که در نزدیکی سطح پوست زانو و مچ پا قرار دارند.
• استراحت نسبی ناحیه آسیبدیده اگر به کاهش علائم کمک کند مفید خواهد بود. فعالیتهای ورزشی دیگری را انتخاب کنید که در آن حرکاتی که باعث بروز درد میشوند وجود نداشته باشد. شنا کردن یک ورزش مفید و مؤثر است.
• استفاده از یخ در کاهش درد و التهاب بسیار مؤثر است. بستههای کوچک یخ مانند بسته سبزیجات فریز شده را به مدت 10 دقیقه و حداقل دو مرتبه در روز روی ناحیه آسیبدیده قرار دهید تا از شدت التهاب آن بکاهد.
• کمپرس کردن و بالا نگه داشتن ناحیه آسیبدیده زمانی که امکان کمپرس کردن آن قسمت وجود داشته باشد مفید خواهد بود. استفاده از باندهای الاستیکی به خصوص در زانوها و آرنجها میتواند مفید باشد. قسمت آسیبدیده را بالاتر از سطح قلب نگه دارید تا از تجمع خون جلوگیری شود.
• داروهایی نظیر آسپیرین یا ایبوپروفن (آدویل) در کاهش التهاب و درد مؤثر هستند. قبل از مصرف این داروها و در صورتی که داروهای رقیقکننده دیگر خون مصرف میکنید یا سابقه ابتلا به زخم معده یا بیماریهای کلیوی دارید با پزشک مشورت کنید.
درمان پزشکی بورسیت
• تزریق کورتیزون: اگر بورسیت، عفونی نباشد، ممکن است پزشک برای کاهش التهاب، کورتیکواستروید در آن تزریق نماید.
• مصرف آنتیبیوتیک: اگر بورسیت، عفونی باشد توسط یک سوزن تخلیه میشود. پزشک قرصهای آنتیبیوتیک را تجویز میکند. اگر عفونت شدید باشد و به آنتیبیوتیکهای خوراکی واکنش نشان ندهد یا اگر سیستم ایمنی بدن به هر دلیلی ضعیف شده باشد، ممکن است لازم شود که در بیمارستان بستری شده و به شما آنتیبیوتیکهای داخل وریدی تزریق شود. البته بیشتر عفونتهای ناشی از ابتلا به بورسیت در منزل به راحتی مدیریت میشوند.
• جراحی: گاهی اوقات، ممکن است برای برداشتن بورس یک عمل جراحی انجام شود.
پس از درمان بورسیت هر چند موقع یک مرتبه باید به پزشک مراجعه شود؟
پس از این که شما مطب پزشک را ترک کردید، تلاش کنید که هر آن چیزی که باعث ابتلای دوباره به بورسیت میشود را تغییر دهید. کفشهای دیگری بپوشید، در هنگام زانو زدن برای انجام فعالیتها یا کار کردن از زانوبند استفاده کنید، به قسمت آسیبدیده استراحت دهید و حداقل دو مرتبه در روز روی آن یخ قرار دهید و در صورت امکان، قسمت آسیبدیده را بالا نگه دارید. پس از یک هفته دوباره به پزشک مراجعه کنید، اگر بورسیت شما، عفونی است باید سه تا چهار روز بعد به پزشک مراجعه کنید تا شما را دوباره معاینه کرده و در صورت لزوم مایع را از بورس خارج کند.
پیشآگهی ابتلا به بورسیت چیست؟
بیشتر افراد پس از 3 تا 4 روز نسبت به درمان واکنش نشان میدهند و پس از یک هفته نیز باید دوباره به پزشک مراجعه کنند. در صورتی که بورسیت، عفونی باشد، ممکن است نیاز باشد که هر 3 تا 5 روز یک مرتبه به وسیله یک سوزن تخلیه شود تا مایع عفونی به طور کامل از بین برود.
دیدگاه شما