-
تعداد کاربران: صرافیهای متمرکز، سابقه فعالیت طولانیتری دارند؛ بنابراین برای معاملهگران شناختهشدهتر هستند. این خصوصیت آنها تا تعداد کاربران صرافیهای متمرکز، بسیار بیشتر از صرافیهای غیرمتمرکز باشد.
تفاوت صرافی متمرکز و غیرمتمرکز ارز دیجیتال
چقدر تفاوتهای صرافی متمرکز و غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال را میشناسید؟ در این مقاله مزیتهای صرافی غیرمتمرکز و تفاوتهای آن با صرافی متمرکز را مورد بررسی قرار دادهایم.
اگر بخواهیم در بازار رمزارزها به فعالیت کنیم، جدا از کسب دانش لازم برای شناخت و تشخیص ارز دیجیتال مناسب، باید با ابزارهای ترید و فعالیت در این بازار هم آشنا باشیم. یکی از مواردی که هر فعال بازار ارز دیجیتال باید با آن آشنایی داشته باشد، صرافیهای ارز دیجیتال است.
با کمک این صرافیها است که میتوانیم با پرداخت پولهای فیات (پول رایج و رسمی کشورها مثل ریال) یا سایر رمزارزها، ارز دیجیتال مورد نظر خود را خریداری کنیم.
البته راههای دیگری، مثل معامله با دوست و آشنا برای خریداری ارز دیجیتال وجود دارد، اما همواره استفاده از امکانات یک صرافی آنلاین معتبر، یکی از اصلیترین، امنترین و پرطرفدارترین راههای معامله رمزارزها بوده است.
صرافیهای آنلاین ارز دیجیتال (Cryptocurrency Exchange) به دو گروه صرافی متمرکز و غیرمتمرکز تقسیم میشوند. هرکدام از این دو نوع صرافی، روش کار متفاوتی دارند که آنها را با یکدیگر متمایز میکند.
در این مقاله، مدل کاری صرافیهای متمرکز و غیرمتمرکز را معرفی کرده و به بررسی تفاوتهای بین آن دو میپردازیم.
نحوه کار صرافی متمرکز (CEX)
صرافی متمرکز (Centralized exchange) نوعی از صرافیهای آنلاین است که توسط یک شخص ثالث اداره میشود. معاملهگران ارزهای دیجیتال، برای ثبت هر سفارش خرید و فروش، لازم است ابتدا، پول یا رمزارز خود را بهحساب صرافی واریز کنند.
همچنین از طریق اکثر این صرافیها میتوان، ارز دیجیتال را به پول فیات تبدیل کرد.
در برخی از صرافیهای متمرکز تنها امکان معامله با خود صرافی وجود دارد. به این نوع صرافیها بروکر میگویند که در آن خریدار و فروشنده باهم معامله نمیکنند. دقیقا مشابه یک مغازه که شما همیشه با فروشنده مغازه معامله میکنید.
معمولا در این نوع بروکرها قیمت فروش، گرانتر از قیمت بازار و قیمت خرید نیز ارزانتر از قیمت بازار خواهد بود. اما در این بین، برخی از صرافیهای متمرکز وجود دارند که خریدار و فروشنده بتوانند بهصورت مستقیم با هم معامله کنند که به اختصار به آنها صرافی P2P) Peer To Peer) نیز میگویند.
این نوع معاملات باعث میشود تا قیمتهای خرید و فروش، متعادل شوند و صرافی تنها یک واسطه بین خریدار و فروشنده است که از کارمزد معاملات بهره میبرد.
وظیفه اصلی یک صرافی متمرکز، لیست کردن اطلاعات سفارشهای خرید و فروش و جوش دادن معاملات، بین خریدار و فروشنده است. صرافیهای متمرکز این کار را از طریق دفاتر سفارش (order book) انجام میدهند.
همه اطلاعات مربوط به سفارشات، در یک دفتر کل ثبت میشود که دسترسی به آن تنها در اختیار نهاد مرکزی است که مدیریت صرافی را به عهده دارد. با کمک این دفتر کل است که سفارشات بهصورت اتوماتیک در صرافی تطبیق داده میشوند.
اقدامات لازم برای استفاده از امکانات صرافی متمرکز
برای استفاده از خدمات یک صرافی متمرکز ابتدا باید در آن ثبتنام کنید. ثبت نام در بعضی از صرافیها بسیار ساده است و فقط با ثبت یک ایمیل انجام میشود. اما برای استفاده از خدمات کاملِ بعضی از صرافیها باید علاوهبر ایمیل خود، اطلاعات شناسایی خود را نیز به صرافی بدهید.
مثلا صرافی از شما میخواهد که تصویر کارت ملی یا پاسپورت خود را به همراه شماره تلفنتان، ارسال کنید. این به این معنی است که اطلاعات هویتی شما برای صرافی و اشخاصی که به سیستمهای اطلاعاتی آن دسترسی دارند، شناخته شده خواهد بود.
با گسترش بازار رمزارزها در سراسر دنیا، صرافیهای متمرکز زیادی ایجاد شدهاند. این باعث میشود، دست ما برای انتخاب یک صرافی مناسب باز باشد. از معتبرترین صرافیهای متمرکز خارجی، میتوان به صرافیهای بایننس، کوکوین، کوین بیس و هوبی گلوبال اشاره کرد.
طی سالهای اخیر، در ایران نیز چندین صرافی ایجاد شده که خدمات خوبی به کاربران ارائه میدهند. این صرافیها که همگی به صورت متمرکز کار میکنند، نسبت به صرافیهای خارجی، مزایا و معایب مخصوص به خود را دارند.
از محبوبترین اکسچنجهای ایرانی میتوان به نوبیتکس، تبدیل، رمزینکس و … اشاره کرد. برای آشنایی با بهترین صرافیهای ایرانی میتوانید مقالهای که در این رابطه نوشته شده است را مطالعه کنید.
نحوه کار صرافی غیرمتمرکز (DEX)
صرافیهای غیرمتمرکز (Decentralized exchanges) نیز یک واسطه بین خریدار و فروشنده هستند. منتها این کار را با روشی متفاوت انجام میدهند.
طبق اصول، یک صرافی غیرمتمرکز نباید زیر نظر هیچ شخص یا نهاد مرکزی اداره شود. چنین صرافیهایی امکان انجام معاملات شخص به شخص (P2P) را بهصورت خودکار فراهم میکنند.
سازوکار صرافیهای غیرمتمرکز از طریق قوانینی که بر روی بستر یک شبکه بلاکچین، مثل اتریوم یا بایننس کوین برنامهنویسی شدهاند، عملی میشود.
این قوانین درواقع قراردادهای هوشمندی هستند که برای اجرا شدن، هیچ نیازی به تایید شخصی دیگر ندارند، آنها مانند یک تابع ریاضی، با دریافت یک ورودی مشخص، خروجی از پیش تعیین شدهای را اجرا میکنند.
برای خرید و فروش از طریق یک صرافی غیرمتمرکز، نیازی نیست تا ارز دیجیتال خود را بهحساب صرافی واریز کنید، بلکه با اتصال کیف پول خود به صرافی، میتوانید سفارش خرید یا فروش ثبت کنید. بعد از اینکه معامله شما انجام شد، تغییرات موجودی حساب را مستقیما در کیف پول خود مشاهده خواهید کرد.
برای درک بهتر تفاوت عملکرد بین صرافی متمرکز و غیرمتمرکز، یک مثال میزنیم.فرض کنید در یک دستگاه مثل فلش مموری، فایلی داریم که اطلاعات بسیار مهم و حساسی بر روی آن ذخیره شده است.
حالا نیاز پیدا کردهایم که با استفاده از یک کامپیوتر پیشرفته، پردازشی را بر روی اطلاعات این فایل انجام دهیم؛ برای انجام این کار دو راه داریم.
اولین راه این است که ابتدا اصل فایل را به کامپیوتر انتقال داده و تغییرات لازم را بر روی آن انجام دهیم. سپس اطلاعات آن را به موبایل خود ارسال کنیم. این روش درست مانند نحوه دادوستد ارزهای دیجیتال در صرافیهای متمرکز است.
راهحل دوم این است که بدون کپیکردن اصل فایل در رایانه، از طریق اتصال مستقیم، خودِ فلش مموری را به کامپیوتر وصل کنیم. در این صورت هم میتوانیم با استفاده از سیستم کامپیوتری، عملیات موردنظر را انجام دهیم و در تمام این مدت بدون خارجکردن فایل از محل ذخیره اصلی آن، تغییرات لازم را روی آن ایجاد کردهایم. پس از اتمام کار نیز فلش مموری را از کامپیوتر جدا میکنیم.
راهحل دوم شبیه کاری است که در هنگام معامله از طریق یک صرافی غیرمتمرکز انجام میدهیم.
باتوجهبه نحوه کار صرافیهای غیرمتمرکز، گفته میشود که آنها پیرو راستین اصل عدم تمرکزگرایی (یکی از مهمترین اهداف ایجاد بلاکچینها) هستند.
اما این برداشت فعلا کمی عجولانه به نظر میرسد، چرا که صرافیهای غیرمتمرکز، مدت کوتاهی است که کار خود را شروع کردهاند و ممکن است هنوز موفق به اجرای کامل تمرکززدایی، نشده باشند.
در ادامه بررسی تفاوتهای صرافی متمرکز و غیرمتمرکز به معرفی چنر صرافی غیرمتمرکز میپردازیم. بهعنوان چند نمونه از صرافیهای غیرمتمرکزی که در زمان نوشتن این مقاله شناخته شده هستند، نحوه کار صرافی غیرمتمرکز میتوان صرافیهای یونی سواپ (Uniswap)، پنکیک سواپ (PancakeSwap) و سوشی سواپ (Sushiswap) را نام برد.
در ادامه تعدادی از محبوبترین صرافیهای غیرمتمرکز حال حاضر را خدمت شما معرفی میکنیم:
معرفی صرافی یونی سواپ Uniswap
صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ در سال 2018 شروع به فعالیت کرد. از آن سال تا کنون، به ترتیب دو نسخه جدید و بهروزتر uniswap v2 و uniswap v3 برای این صرافی معرفی شدند تا کاربران بتوانند با امنیت و امکانات بیشتری داراییهای خودشان را بهصورت غیرمتمرکز مبادله کنند.
ازآنجاییکه صرافی یونی سواپ روی شبکه بلاکچین اتریوم کار میکند، امکان مبادله اتریوم و توکنهای ERC-20 (نوعی پرکاربرد از توکنهای اتریومی) در این صرافی مهیا شده است.
معرفی صرافی پنکیک سواپ Pancakeswap
صرافی پنکیک سواپ بعد از اکسچنج یونی سواپ و در سپتامبر ۲۰۲۰ آغاز به کار کرد. پشتوانه این صرافی شبکه پرسرعت بایننس اسمارت چین (Bep-20) است، به همین دلیل توکنهای بایننس اسمارت چین در این صرافی قابل تبادل هستند. صرافی پنکیک سواپ در آوریل ۲۰۲۱ از نسخه جدید خود یعنی pancakeswap v2 رونمایی کرد.
معرفی صرافی dydx
صرافی dydx یکی از پیشرفتهترین صرافیهای غیرمتمرکز است. این صرافی امکانات جدیدتری نسبت به سایر صرافیهای غیرمتمرکز ارائه میکند. یکی از این امکانات که بهخوبی تمایز آن را نسبت به سایر صرافیهای غیرمتمرکز نشان میدهد، قابلیت انجام معاملات اهرم دار با حداکثر اهرم ۲۵ است.
صرافی dydx که در بستر بلاکچین اتریوم کار میکند، فعالیت خود را از سال ۲۰۱۷ شروع کرده است. در سال ۲۰۲۱، این صرافی در حجم معاملات روزانه خود، افزایشی چند نحوه کار صرافی غیرمتمرکز برابری داشت و حتی در بازهای، در جایگاه اول در بین صرافیهای غیرمتمرکز قرار گرفت.
تا این بخش از مقاله سعی کردیم یک معرفی کلی در مورد انواع از صرافی متمرکز و غیرمتمرکز داشته باشیم. بهدنبال آن به توضیح فرق بین این دو نوع صرافی و شناخت ویژگیهای مهم هر یک از آنها خواهیم پرداخت.
مزیتهای معامله در صرافی متمرکز
ویژگیهای مثبت صرافیهای ارز دیجیتال متمرکز به شرح زیر است:
-
تعداد کاربران: صرافیهای متمرکز، سابقه فعالیت طولانیتری دارند؛ بنابراین برای معاملهگران شناختهشدهتر هستند. این خصوصیت آنها تا تعداد کاربران صرافیهای متمرکز، بسیار بیشتر از صرافیهای غیرمتمرکز باشد.
مزیتهای استفاده از صرافی غیرمتمرکز
صرافیهای غیرمتمرکز به دلیل ماهیت اصلیشان (عدم نظارت و کنترل توسط هیچ نهاد مرکزی)، در بسیاری از ویژگیها با صرافیهای متمرکز اختلاف دارند. همین قضیه باعث میشود تا نقاط قوت خود را در بخشهای متفاوتی نشان دهند.
-
امنیت در برابر هک و نفوذ: غیرمتمرکز بودن یک صرافی، میتواند احتمال هک و دستبرد به اطلاعات حساس و مهم را پایین بیاورد. درحالیکه در یک صرافی متمرکز، هکرها با دستیابی به رمز خصوصی اصلی صرافی، میتوانند هر دارایی که در آن صرافی قرار داشته باشد را سرقت کنند (البته این کار بسیار سختی است).
همچنین میتوان از صرافیهای غیرمتمرکز انتظار داشت، زمانی که همه دنیا ایرانیها را تحریم کردهاند، اجازه فعالیت آزادانه بدون نیاز به تغییر آی پی را به ما بدهند. این صحبت بسیار دلگرمکننده است، اما در واقعیت عملی کردن صددرصدی این ادعا بسیار مشکل است.
برای مثال، صرافیهای غیرمتمرکز حتی اگر نحوه اداره آنها از طریق کدهای نوشته شده در بلاکچین و کاملا غیرمتمرکز باشد، بازهم برای اینکه بتوانند خدمات خود را بر روی یک پلتفرم مانند یک سایت اینترنتی به کاربران عرضه کنند، نیاز دارند تا از سرویسهای متمرکز استفاده کنند.
حتی اگر تابهحال مشکل خاصی در استفاده از این صرافیها با آی پی ایران نداشتهایم. بابت اطمینان هم که شده، بد نیست زمان استفاده از صرافیهای غیرمتمرکز، از آی پی کشورهای دیگر که در لیست تحریمها نیستند، استفاده کنیم.
جمعبندی تفاوتهای صرافی متمرکز و غیرمتمرکز ارز دیجیتال
در این مقاله گذری بر تفاوتهای بین صرافی متمرکز و غیرمتمرکز داشتیم. همینطور بعضی از خصوصیات مهم هرکدام از این صرافیها را بیان کردیم. مسیری که صرافیهای غیرمتمرکز ارز دیجیتال شروع کردهاند، مسیر جسورانهای است که راه زیادی تا پایان آن باقی مانده است. راهی که وعده میدهد، بالاخره روزی خواهد رسید که همه معاملات ارزهای دیجیتال، سریع، امن و کاملا مستقل از قوانین دستوری انجام خواهند گرفت.
صرافی غیر متمرکز چیست؟ بهترین صرافی ها برای تریدرهای ایرانی
صرافی غیر متمرکز یا صرافی DEX، نوع جدیدی از صرافیها هستند که به کمک تکنولوژی بلاکچین کار میکنند. این صرافیهای جدید، بسیاری از مشکلات صرافیهای متمرکز را برطرف کردهاند. زیرا در این موارد صرافیها دیگر نقش کنترل کننده یا واسطه را ندارند و تریدرها به صورت مستقیم با هم معامله میکنند. این یک خبر خوب برای تریدرهای ایرانی است که به دلیل مشکلات مربوط به تحریمها امکان استفاده از خدمات صرافیهای بزرگ و متمرکز مانند Binance را ندارند.
ما در این مقاله علاوه بر اینکه با نحوه کار، مزایا و معایب صرافی غیر متمرکز آشنا میشویم، به معرفی بهترین صرافیهای غیر متمرکز خارجی برای ایرانیها نیز میپردازیم. بنابراین تا پایان این مقاله همراه داجکس باشید. اگر در حال حاضر فرصت کافی برای مطالعه مقاله را ندارید پیشنهاد میکنیم ویدیو کوتاه زیر را از بسته آموزش مقدماتی ارزهای دیجیتال را مشاهده کنید:
صرافی DEX؛ صرافی غیر متمرکز و کارآمد برای تریدرها
صرافی غیر متمرکز که با نام صرافی DEX شناخته میشود، یک بازار Peer-to-Peer یا همتا به همتا است که در آن تراکنشها به صورت مستقیم بین تیردرها انجام میگیرد. این نوع از صرافیها امکان انجام تراکنشهایی را فراهم میکنند که بانکها، کارگزاران، صرافیها یا هر نوع واسطه دیگری قادر به فراهم کردن شرایط انجام آنها نیستند. محبوبترین صرافیهای غیرمتمرکز همانند Uniswap و Pancakeswap از بلاک چین اتریوم استفاده میکنند و بخشی از مجموعه رو به روشد ابزارهای مالی غیر متمرکز (DeFi) هستند. با استفاده از این صرافیها طیف وسیعی از خدمات مالی مستقیماً از یک کیف پول کریپتو در دسترس تریدرها قرار میگیرد.
صرافیهای DEX در حال حاضر توانستهاند نقش موثری در بازار ارزهای دیجیتال داشته باشند. در سه ماه اول سال 2021 بیش از 271 میلیارد دلار تراکنش از طریق مبادلات غیر متمرکز در این صرافیها انجام گرفته است. تا ماه آوریل 2021، بیش از 2 میلیون تریدر در سراسر جهان از صرافیهای غیرمتمرکز استفاده کردهاند که این عدد نسبت به یک سال قبل حدود 10 برابر افزایش پیدا کرده است. با توجه به کارایی بالا و عدم نیاز به تایید هویت، این صرافی ها در بین تریدرهای ایرانی نیز محبوب شده اند. به همین دلیل یادگیری نحوه ترید در صرافی غیر متمرکز یکی از بخش های اصلی دوره ارز دیجیتال در داجکس است.
ویژگیهای صرافی غیر متمرکز و تفاوت آن با صرافی متمرکز
برخلاف صرافیهای متمرکز مانند Coinbase، قابلیت مبادله مستقیم ارزهای دیجیتال با ارزهای فیات (مانند دلار و ریال) را ندراند. در عوض شما میتوانید توکن های اختصاصی را در این صرافیها مبادله کنید. در صرافی متمرکز شما میتوانید علاوه بر تبدیل ارزهای دیجیتال به هم، آنها را به فیات نیز تبدیل کنید. همچنین قابلیتهای ویژه مانند مارجین یا لیمیت نیز در صرافی متمرکز وجود دارد. اما نکته مهم اینجاست که تمامی تراکنشهای صرافیهای متمرکز، در Order Book این صرافیها ثبت میشوند و تحت کنترل و نظارت آنها هستند. قیمت ارزهای دیجیتال نیز بر اساس پیشنهادهای خرید و فروش ثبت شده در صرافیها تعیین میشوند. همانند آنچه که در بورس سهام دیده میشود.
در مقابل، صرافی dex در واقع از چند قرارداد هوشمند ساده قدرت میگیرد. آنها قیمت ارزهای دیجیتال مختلف را به صورت الگوریتمی تعیین میکنند. صرافی غیر متمرکز از Liquidity Pool ها – که در آنها سرمایه گذاران در ازای پاداشهایی، داراییهای خود را قفل میکنند – استفاده میکنند تا معاملات را تسهیل کنند.
تفاوت دیگر صرافی متمرکز و غیر متمرکز در نحوه ثبت تراکنشها است. در صرافی متمرکز همه تراکنشها در دیتابیس یا سرور داخلی صرافی ثبت میشوند. در حالی که نحوه کار صرافی غیرمتمرکز نحوه کار صرافی غیرمتمرکز در صرافی غیر متمرکز این تراکنشها مستقیماً روی بلاکچین ذخیره میشوند.
صرافیهای غیر متمرکز یا DEX، معمولاً متن باز هستند. یعنی هر کسی میتواند نحوه کار دقیق آنها را مشاهده کند. علاوه بر این، توسعه دهندگان میتوانند از کدهای این صرافیها برای ساخت پروژههای جدید استفاده کنند. برای مثال از کدهای اصلی Uniswap برای ساخت صرافیهای DEX جدید مانند Sushiswap و Pancakeswap استفاده شده است. ما در آموزش پیشرفته ارز دیجیتال بیشتر با نحوه استفاده از انواع صرافی های غیر متمرکز آشنا می شویم بنابراین توصیه می کنیم این بسته های آموزشی را از دست ندهید!
معروفترین صرافیهای DEX، صرافیهای خارجی که ایران را تحریم نکردهاند
نام صرافی غیر متمرکز یا DEX در همین یکی دوسال اخیر بر سر زبانها افتاد و به شهرت زیادی رسیدند. خصوصاً بعد از آنکه یونی سواپ در یک جهش قابل توجه به جمع 20 ارز دیجیتال برتر بازار وارد شد. اما جالب است که بدانید اولین صرافیهای غیر متمرکز در سال 2014 کار خود را شروع کردند. البته این صرافیها مشکلات زیادی داشتند که به مرور زمان کمتر شدند و در حال حاضر تعداد زیادی صرافی DEX قابل اعتماد و پرطرفدار در بازار فعالیت میکنند. اگر به دنبال بهترین صرافیهای خارجی که ایران را تحریم نکردهاند هستید، لیست معروفترین صرافیهای DEX را از دست ندهید:
- صرافی غیر متمرکز Uniswap
- صرافی Pancakeswap
- صرافی Sushiswap
- صرافی DYDX
این صرافیها علاوه بر این که قابلیت ترید تعداد زیادی از توکن ها را فراهم کردهاند، دارای قابلیت وام دهی، استخر نقدینگی، رأی دادن و وام دادن هستند. از طرفی به طور میانگین مبادلات بیش از 1 میلیارد دلار در روز را ثبت میکنند. بنابراین کاربردی و قابل اعتماد هستند و ایرانیها نیز هیچ مشکلی برای استفاده از آنها ندارند.
مزایای صرافی DEX، چرا باید از صرافیهای غیر متمرکز استفاده کنیم؟
دلایل زیادی برای محبوبیت صرافیهای غیرمتمرکز وجود دارد که باعث شده این صرافیها در مدت زمان کوتاهی به بخش مهمی از بازار ارزهای دیجیتال تبدیل شوند. تریدرها به دلایل زیر صرافی غیر متمرکز را به صرافیهای متمرکز ترجیح میدهند:
تنوع بسیار زیاد توکن ها، از معروفترینها تا عجیبترینها!
اگر علاقه مند به سرمایه گذاری در یک توکن ارزشمند و جدید هستید، DeFi مکان مناسبی برای پیدا کردن چنین توکن هایی است. صرافیهای غیر متمرکز تعداد بسیار زیادی توکن از توکن های شناخته شده تا موارد جدید و حتی بعضی از توکن های عجیب و غریب را در خود جای دادهاند. در واقع هرکسی میتواند یک توکن جدید مبتنی بر اتریوم ایجاد کند و با راه اندازی استخر نقدینگی آن را به صرافی DEX اضافه کند. به همین دلیل، در این صرافیها مجموعه بسیار بزرگی از توکن های تأیید شده یاتایید نشده پیدا خواهید کرد. البته باید مراقب باشید تا سرمایه خود را در پروژههای تأیید نشده به خطر نیندازید.
کاهش خطر هک؛ امنیت بیشتر نسبت به صرافیهای متمرکز
از آنجایی که تمام تراکنشها و معاملات صرافی DEX در کیف پول مبتنی بر بلاکچین خود معامله گران ذخیره میشود، از نظر تئوری خطر هک کمتری نسبت به صرافیهای متمرکز دارند. برای مثال 146 میلیون دلار از سرمایههای کاربران صرافی BitGrail در سال 2018 هک شد. یا در نمونهای جدیدتر در سال 2020 هکرهای کره شمالی توانستند 281 میلیون از داراییهای موجود در صرافی KuCoin را هک کنند. در حالی که تا به حال هیچ صرافی غیر متمرکز واقعی مورد دستبرد هکرها قرار نگرفته است. در سال 2018 صرافی Bancor مورد حملات هکرها قرار گرفت و 13.5 میلیون دلار از سرمایههای آن به سرقت رفت اما در واقع این صرافی به طور کامل غیر متمرکز نیست.
عدم دخالت و کنترل صرافی در داراییها و کیف پول تریدرها
یکی از مهمترین ویژگیهای صرافی متمرکز که برای تریدرهای ایرانی نیز اهمیت زیادی دارد، عدم دخالت و کنترل صرافی غیرمتمرکز بر کیف پول تریدرها است. همه ما خبرهای زیادی از Freez شدن یا Ban شدن حسابهای کاربران ایرانی در صرافیهای بزرگ خارجی شنیدهایم. اما در صرافیهای غیر متمرکز اصلاً مهم نیست که شما از کدام کشور وارد معامله میشوید. از طرفی صرافی غیر متمرکز هیچ کنترلی روی کیف پول کاربران خود ندارد بنابراین امکان بسته شدن حساب یا مسدود شدن داراییها نیز در این صرافیها دیده نمیشود. بنابراین ایرانیها با خیال راحت میتوانند از صرافیهای غیر متمرکز مانند صرافی Uniswap برای ترید استفاده کنند.
ناشناس بودن تریدرها، هیچ تأیید هویتی نیاز نیست!
یکی دیگر از ویژگیهای مثبت صرافیهای غیر متمرکز برای ایرانیها این است که اکثر صرافیهای DEX محبوب و بزرگ به هیچ اطلاعات شخصی نیاز ندارند. تنها چیزی که شما را به یک تریدر دیگر متصل میکند آدرس کیف پول شما است.
مناسب برای کشورهای در حال توسعه مانند ایران
امکان وام دهی همتا به همتا، تراکنشهای سریع، عدم نظارت دولتها، عدم تأثیر پذیری از قوانین تحریمی و ناشناس بودن تریدرها در صرافیهای غیر متمرکز، آنها را به گزینهای ایده آل برای کشورهای در حال توسعه تبدیل میکند. خصوصاً در کشورهایی که زیرساختهای قوی بانکی برای دریافت وامهای با بهره کم یا بدون بهره کم در آنها دیده نمیشود، سیستم وام دهی همتا به همتا در صرافیهای غیر متمرکز بسیار ایده آل خواهد بود. هرکسی که به تلفن هوشمند و اینترنت دسترسی دارد میتواند از طریق این صرافیها به بازار تجارت جهانی بپیوند.
معایب صرافیهای غیر متمرکز، مواردی که باید در نظر داشته باشید
همچون هر تکنولوژی دیگری، در کنار مزایا و امکانات فراوان، معایبی نیز وجود دارد که استفاده کنندگان از صرافیهای غیر متمرکز باید به آنها توجه کنند. در اینجا با معایب صرافی غیر متمرکز آشنا میشویم:
رابط کاربری پیچیده و سخت برای تازه واردها
برای استفاده از محیط کاربری صرافیهای غیر متمرکز به دانش بیشتری از مبادلات در صرافیهای متمرکز نیاز دارید. از طرفی در این محیطهای کاربری آموزشهای لازم نیز در اختیار کاربران قرار نمیگیرد و باید به دنبال راهنما یا توضیحاتی در خارج از صرافیهای DEX باشید. از طرفی امکانات بسیار محدود است و شما تنها میتوانید تراکنشهای ساده تبدیل توکن ها به یکدیگر را در این صرافیها انجام دهید. برای اینکه با مشکلی رو به رو نشوید بهتر است ابتدا دوره آموزش حرفهایترید ارزهای دیجیتال را پشت سر بگذارید. زیرا اگر یک اشتباه در ارسال ارزهای دیجیتال در این صرافیها انجام دهید دیگر قابل اصلاح یا برگشت نخواهد بود.
آسیب پذیری قراردادهای هوشمند در بعضی از پروژهها
امنیت یک پروتکل DeFi (همچون صرافیهای DEX) به امنیت قراردادهای هوشمند آن بستگی دارد. اگر کدهای این قراردادها دارای اشکالات و نقاط ضعف باشد ممکن است باعث از دست رفتن توکن های شما شود. اینجاست که بررسی توسعه دهندگان یک پروژه و شناخت تواناییهای آنها پیش از سرمایه گذاری در آن پروژه اهمیت پیدا میکند.
توکن های خطرناک، مراقب کلاهبردارها باشید!
با توجه به وجود تعداد زیادی توکن بررسی نشده در صرافیهای غیرمتمرکز، تعداد توکن های اسکم و شت کوینها نیز در این صرافیها نسبت به صرافیهای متمرکز بیشتر است. یک توکن که به سرعت رشد کرده است میتواند در واقع یک دام برای شما باشد تا با ورود به آن سرمایههای شما را به سرقت ببرند. بنابراین خود را برای این خطرات آماده کنید.
چگونه در صرافی غیر متمرکز ثبت نام کنیم؟
ثبت نام و کارکردن با صرافی غیر متمرکز خیلی سادهتر از صرافی متمرکز است زیرا معمولاً هیچ نیازی به تأیید هویت و انجام مراحل پیچیده ندارد. به طور کلی ثبت نام در صرافی DEX شامل مراحل زیر میشود:
- انتخاب یک صرافی غیر متمرکز مانند Uniswap
- وارد شدن به نرم افزار تحت وب صرافیهای DEX
- اتصال کیف پول به صرافی (پیشنهاد ما استفاده از کیف پول MetaMask است)
- واریز مقداری اتریوم به کیف پول (برای انجام تراکنشها باید اتریوم پرداخت کنید)
- تبدیل توکن های مختلف با پرداخت هزینه تراکنش به اتریوم
اگر از قبل کیف پول MetaMask خود را ساخته و مقداری اتریوم نیز در آن ذخیره کرده باشید، اتصال کیف پول و انجام اولین تراکنش در صرافی غیر متمرکز مانند یونی سواپ کمتر از 5 دقیقه زمان خواهد برد. ما در کلاس تدریس خصوصی ارز دیجیتال به طور کامل در مورد نحوه انجام تراکنشها و ترید در صرافیهای غیر متمرکز صحبت میکنیم.
آموزشترید در صرافیهای غیر متمرکز در داجکس
در این مقاله سعی کردیم به سؤال صرافی غیر متمرکز چیست پاسخ دهیم و با ویژگیها و بهترین صرافیهای DEX آشنا شویم. این صرافیها مزایای زیادی خصوصاً برای تریدرهای ایرانی دارند؛ اما استفاده از آنها نیازمند پشت سر گذاشتن آموزشهای حرفهای است. ما در بستههای آموزش ارز دیجیتال داجکس به طور کامل با نحوه کار کردن با صرافیهای غیر متمرکز آشنا میشویم و استراتژیهای مختلفی برای ترید در این صرافیها را در اختیار شما قرار میدهیم. برای شروع کافی است تا همین حالا در سایت داجکس ثبت نام کنید و بسته آموزشی مدنظر خود را از مقدماتی تا پیشرفته تهیه کنید.
تفاوت صرافی متمرکز و غیرمتمرکز ارز دیجیتال
چقدر تفاوتهای صرافی متمرکز و غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال را میشناسید؟ در این مقاله مزیتهای صرافی غیرمتمرکز و تفاوتهای آن با صرافی متمرکز را مورد بررسی قرار دادهایم.
اگر بخواهیم در بازار رمزارزها به فعالیت کنیم، جدا از کسب دانش لازم برای شناخت و تشخیص ارز دیجیتال مناسب، باید با ابزارهای ترید و فعالیت در این بازار هم آشنا باشیم. یکی از مواردی که هر فعال بازار ارز دیجیتال باید با آن آشنایی داشته باشد، صرافیهای ارز دیجیتال است.
با کمک این صرافیها است که میتوانیم با پرداخت پولهای فیات (پول رایج و رسمی کشورها مثل ریال) یا سایر رمزارزها، ارز دیجیتال مورد نظر خود را خریداری کنیم.
البته راههای دیگری، مثل معامله با دوست و آشنا برای خریداری ارز دیجیتال وجود دارد، اما همواره استفاده از امکانات یک صرافی آنلاین معتبر، یکی از اصلیترین، امنترین و پرطرفدارترین راههای معامله رمزارزها بوده است.
صرافیهای آنلاین ارز دیجیتال (Cryptocurrency Exchange) به دو گروه صرافی متمرکز و غیرمتمرکز تقسیم میشوند. هرکدام از این دو نوع صرافی، روش کار متفاوتی دارند که آنها را با یکدیگر متمایز میکند.
در این مقاله، مدل کاری صرافیهای متمرکز و غیرمتمرکز را معرفی کرده و به بررسی تفاوتهای بین آن دو میپردازیم.
نحوه کار صرافی متمرکز (CEX)
صرافی متمرکز (Centralized exchange) نوعی از صرافیهای آنلاین است که توسط یک شخص ثالث اداره میشود. معاملهگران ارزهای دیجیتال، برای ثبت هر سفارش خرید و فروش، لازم است ابتدا، پول یا رمزارز خود را بهحساب صرافی واریز کنند.
همچنین از طریق اکثر این صرافیها میتوان، ارز دیجیتال را به پول فیات تبدیل کرد.
در برخی از صرافیهای متمرکز تنها امکان معامله با خود صرافی وجود دارد. به این نوع صرافیها بروکر میگویند که در آن خریدار و فروشنده باهم معامله نمیکنند. دقیقا مشابه یک مغازه که شما همیشه با فروشنده مغازه معامله میکنید.
معمولا در این نوع بروکرها قیمت فروش، گرانتر از قیمت بازار و قیمت خرید نیز ارزانتر از قیمت بازار خواهد بود. اما در این بین، برخی از صرافیهای متمرکز وجود دارند که خریدار و فروشنده بتوانند بهصورت مستقیم با هم معامله کنند که به اختصار به آنها صرافی P2P) Peer To Peer) نیز میگویند.
این نوع معاملات باعث میشود تا قیمتهای خرید و فروش، متعادل شوند و صرافی تنها یک واسطه بین خریدار و فروشنده است که از کارمزد معاملات بهره میبرد.
وظیفه اصلی یک صرافی متمرکز، لیست کردن اطلاعات سفارشهای خرید و فروش و جوش دادن معاملات، بین خریدار و فروشنده است. صرافیهای متمرکز این کار را از طریق دفاتر سفارش (order book) انجام میدهند.
همه اطلاعات مربوط به سفارشات، در یک دفتر کل ثبت میشود که دسترسی به آن تنها در اختیار نهاد مرکزی است که مدیریت صرافی را به عهده دارد. با کمک این دفتر کل است که سفارشات بهصورت اتوماتیک در صرافی تطبیق داده میشوند.
اقدامات لازم برای استفاده از امکانات صرافی متمرکز
برای استفاده از خدمات یک صرافی متمرکز ابتدا باید در آن ثبتنام کنید. ثبت نام در بعضی از صرافیها بسیار ساده است و فقط با ثبت یک ایمیل انجام میشود. اما برای استفاده از خدمات کاملِ بعضی از صرافیها باید علاوهبر ایمیل خود، اطلاعات شناسایی خود را نیز به صرافی بدهید.
مثلا صرافی از شما میخواهد که تصویر کارت ملی یا پاسپورت خود را به همراه شماره تلفنتان، ارسال کنید. این به این معنی است که اطلاعات هویتی شما برای صرافی و اشخاصی که به سیستمهای اطلاعاتی آن دسترسی دارند، شناخته شده خواهد بود.
با گسترش بازار رمزارزها در سراسر دنیا، صرافیهای متمرکز زیادی ایجاد شدهاند. این باعث میشود، دست ما برای انتخاب یک صرافی مناسب باز باشد. از معتبرترین صرافیهای متمرکز خارجی، میتوان به صرافیهای بایننس، کوکوین، کوین بیس و هوبی گلوبال اشاره کرد.
طی سالهای اخیر، در ایران نیز چندین صرافی ایجاد شده که خدمات خوبی به کاربران ارائه میدهند. این صرافیها که همگی به صورت متمرکز کار میکنند، نسبت به صرافیهای خارجی، مزایا و معایب مخصوص به خود را دارند.
از محبوبترین اکسچنجهای ایرانی میتوان به نوبیتکس، تبدیل، رمزینکس و … اشاره کرد. برای آشنایی با بهترین صرافیهای ایرانی میتوانید مقالهای که در این رابطه نوشته شده است را مطالعه کنید.
نحوه کار صرافی غیرمتمرکز (DEX)
صرافیهای غیرمتمرکز (Decentralized exchanges) نیز یک واسطه بین خریدار و فروشنده هستند. منتها این کار را با روشی متفاوت انجام میدهند.
طبق اصول، یک صرافی غیرمتمرکز نباید زیر نظر هیچ شخص یا نهاد مرکزی اداره شود. چنین صرافیهایی امکان انجام معاملات شخص به شخص (P2P) را بهصورت خودکار فراهم میکنند.
سازوکار صرافیهای غیرمتمرکز از طریق قوانینی که بر روی بستر یک شبکه بلاکچین، مثل اتریوم یا بایننس کوین برنامهنویسی شدهاند، عملی میشود.
این قوانین درواقع قراردادهای هوشمندی هستند که برای اجرا شدن، هیچ نیازی به تایید شخصی دیگر ندارند، آنها مانند یک تابع ریاضی، با دریافت یک ورودی مشخص، خروجی از پیش تعیین شدهای را اجرا میکنند.
برای خرید و فروش از طریق یک صرافی غیرمتمرکز، نیازی نیست تا ارز دیجیتال خود را بهحساب صرافی واریز کنید، بلکه با اتصال کیف پول خود به صرافی، میتوانید سفارش خرید یا فروش ثبت کنید. بعد از اینکه معامله شما انجام شد، تغییرات موجودی حساب را مستقیما در کیف پول خود مشاهده خواهید کرد.
برای درک بهتر تفاوت عملکرد بین صرافی متمرکز و غیرمتمرکز، یک مثال میزنیم.فرض کنید در یک دستگاه مثل فلش مموری، فایلی داریم که اطلاعات بسیار مهم و حساسی بر روی آن ذخیره شده است.
حالا نیاز پیدا کردهایم که با نحوه کار صرافی غیرمتمرکز استفاده از یک کامپیوتر پیشرفته، پردازشی را بر روی اطلاعات این فایل انجام دهیم؛ برای انجام این کار دو راه داریم.
اولین راه این است که ابتدا اصل فایل را به کامپیوتر انتقال داده و تغییرات لازم را بر روی آن انجام دهیم. سپس اطلاعات آن را به موبایل خود ارسال کنیم. این روش درست مانند نحوه دادوستد ارزهای دیجیتال در صرافیهای متمرکز است.
راهحل دوم این است که بدون کپیکردن اصل فایل در رایانه، از طریق اتصال مستقیم، خودِ فلش مموری را به کامپیوتر وصل کنیم. در این صورت هم میتوانیم با استفاده از سیستم کامپیوتری، عملیات موردنظر را انجام دهیم و در تمام این مدت بدون خارجکردن فایل از محل ذخیره اصلی آن، تغییرات لازم را روی آن ایجاد کردهایم. پس از اتمام کار نیز فلش مموری را از کامپیوتر جدا میکنیم.
راهحل دوم شبیه کاری است که در هنگام معامله از طریق یک صرافی غیرمتمرکز انجام میدهیم.
باتوجهبه نحوه کار صرافیهای غیرمتمرکز، گفته میشود که آنها پیرو راستین اصل عدم تمرکزگرایی (یکی از مهمترین اهداف ایجاد بلاکچینها) هستند.
اما این برداشت فعلا کمی عجولانه به نظر میرسد، چرا که صرافیهای غیرمتمرکز، مدت کوتاهی است که کار خود را شروع کردهاند و ممکن است هنوز موفق به اجرای کامل تمرکززدایی، نشده باشند.
در ادامه بررسی تفاوتهای صرافی متمرکز و غیرمتمرکز به معرفی چنر صرافی غیرمتمرکز میپردازیم. بهعنوان چند نمونه از صرافیهای غیرمتمرکزی که در زمان نوشتن این مقاله شناخته شده هستند، میتوان صرافیهای یونی سواپ (Uniswap)، پنکیک سواپ (PancakeSwap) و سوشی سواپ (Sushiswap) را نام برد.
در ادامه تعدادی از محبوبترین صرافیهای غیرمتمرکز حال حاضر را خدمت شما معرفی میکنیم:
معرفی صرافی یونی سواپ Uniswap
صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ در سال 2018 شروع به فعالیت کرد. از آن سال تا کنون، به ترتیب دو نسخه جدید و بهروزتر uniswap v2 و uniswap v3 برای این صرافی معرفی شدند تا کاربران بتوانند با امنیت و امکانات بیشتری داراییهای خودشان را بهصورت غیرمتمرکز مبادله کنند.
ازآنجاییکه صرافی یونی سواپ روی شبکه بلاکچین اتریوم کار میکند، امکان مبادله اتریوم و توکنهای ERC-20 (نوعی پرکاربرد از توکنهای اتریومی) در این صرافی مهیا شده است.
معرفی صرافی پنکیک سواپ Pancakeswap
صرافی پنکیک سواپ بعد از اکسچنج یونی سواپ و در سپتامبر ۲۰۲۰ آغاز به کار کرد. پشتوانه این صرافی شبکه پرسرعت بایننس اسمارت چین (Bep-20) است، به همین دلیل توکنهای بایننس اسمارت چین در این صرافی قابل تبادل هستند. صرافی پنکیک سواپ در آوریل ۲۰۲۱ از نسخه جدید خود یعنی pancakeswap v2 رونمایی کرد.
معرفی صرافی dydx
صرافی dydx یکی از پیشرفتهترین صرافیهای غیرمتمرکز است. این صرافی امکانات جدیدتری نسبت به سایر صرافیهای غیرمتمرکز ارائه میکند. یکی از این امکانات که بهخوبی تمایز آن را نسبت به سایر صرافیهای غیرمتمرکز نشان میدهد، قابلیت انجام معاملات اهرم دار با حداکثر اهرم ۲۵ است.
صرافی dydx که در بستر بلاکچین اتریوم کار میکند، فعالیت خود را از سال ۲۰۱۷ شروع کرده است. در سال ۲۰۲۱، این صرافی در حجم معاملات روزانه خود، افزایشی چند برابری داشت و حتی در بازهای، در جایگاه اول در بین صرافیهای غیرمتمرکز قرار گرفت.
تا این بخش از مقاله سعی کردیم یک معرفی کلی در مورد انواع از صرافی متمرکز و غیرمتمرکز داشته باشیم. بهدنبال آن به توضیح فرق بین این دو نوع صرافی و شناخت ویژگیهای مهم هر یک از آنها خواهیم پرداخت.
مزیتهای معامله در صرافی متمرکز
ویژگیهای مثبت صرافیهای ارز دیجیتال متمرکز به شرح زیر است:
-
تعداد کاربران: صرافیهای متمرکز، سابقه فعالیت طولانیتری دارند؛ بنابراین برای معاملهگران شناختهشدهتر هستند. این خصوصیت آنها تا تعداد کاربران صرافیهای متمرکز، بسیار بیشتر از صرافیهای غیرمتمرکز باشد.
مزیتهای استفاده از صرافی غیرمتمرکز
صرافیهای غیرمتمرکز به دلیل ماهیت اصلیشان (عدم نظارت و کنترل توسط هیچ نهاد مرکزی)، در بسیاری از ویژگیها با صرافیهای متمرکز اختلاف دارند. همین قضیه باعث میشود تا نقاط قوت خود را در بخشهای متفاوتی نشان دهند.
-
امنیت در برابر هک و نفوذ: غیرمتمرکز بودن یک صرافی، میتواند احتمال هک و دستبرد به اطلاعات حساس و مهم را پایین بیاورد. درحالیکه در یک صرافی متمرکز، هکرها با دستیابی به رمز خصوصی اصلی صرافی، میتوانند هر دارایی که در آن صرافی قرار داشته باشد را سرقت کنند (البته این کار بسیار سختی است).
همچنین میتوان از صرافیهای غیرمتمرکز انتظار داشت، زمانی که همه دنیا ایرانیها را تحریم کردهاند، اجازه فعالیت آزادانه بدون نیاز به تغییر آی پی را به ما بدهند. این صحبت بسیار دلگرمکننده است، اما در واقعیت عملی کردن صددرصدی این ادعا بسیار مشکل است.
برای مثال، صرافیهای غیرمتمرکز حتی اگر نحوه اداره آنها از طریق کدهای نوشته شده در بلاکچین نحوه کار صرافی غیرمتمرکز و کاملا غیرمتمرکز باشد، بازهم برای اینکه بتوانند خدمات خود را بر روی یک پلتفرم مانند یک سایت اینترنتی به کاربران عرضه کنند، نیاز دارند تا از سرویسهای متمرکز استفاده کنند.
حتی اگر تابهحال مشکل خاصی در استفاده از این صرافیها با آی پی ایران نداشتهایم. بابت اطمینان هم که شده، بد نیست زمان استفاده از صرافیهای غیرمتمرکز، از آی پی کشورهای دیگر که در لیست تحریمها نیستند، استفاده کنیم.
جمعبندی تفاوتهای صرافی متمرکز و غیرمتمرکز ارز دیجیتال
در این مقاله گذری بر تفاوتهای بین صرافی متمرکز و غیرمتمرکز داشتیم. همینطور بعضی از خصوصیات مهم هرکدام از این صرافیها را بیان کردیم. مسیری که صرافیهای غیرمتمرکز ارز دیجیتال شروع کردهاند، مسیر جسورانهای است که راه زیادی تا پایان آن باقی مانده است. راهی که وعده میدهد، بالاخره روزی خواهد رسید که همه معاملات ارزهای دیجیتال، سریع، امن و کاملا مستقل از قوانین دستوری انجام خواهند گرفت.
صرافی غیرمتمرکز چیست؟
یک صرافی غیرمتمرکز (Decentralized exchange) بستری برای انجام معاملات مالی بهصورت مستقیم و بدون واسطه است. در یک صرافی غیرمتمرکز هیچکس به دارایی کاربران دسترسی ندارد و معاملات بدون دخالت سازمانهای متمرکز انجام میشود.
صرافیها نقش حیاتی در بازار ارزهای دیجیتال دارند و بهعنوان مترادفی برای همین بازارها شناخته میشوند. اما مشهورترین صرافیهایی که ما میشناسیم، برخلاف ذات غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال، بهشدت متمرکز هستند.
سیستمهای معاملاتی متمرکز میتوانند به داراییهای کاربران دسترسی کامل داشته باشند، در روند معاملات دخالت کرده و حساب هر کاربری را که بخواهند مسدود کنند. تنها راهحل ممکن برای این مسائل صرافیهای غیرمتمرکز هستند.
طی چند ماه گذشته، توسعه و ایجاد صرافیهای غیرمتمرکز رونق گرفته است و شاهد ظهور تعداد زیادی از آنها هستیم. در این مقاله ابتدا مفهوم صرافی غیرمتمرکز و جنبههای مختلف آن را توضیح میدهیم و سپس با ۸ صرافی غیرمتمرکز برتر آشنا خواهید شد.
صرافی غیرمتمرکز چیست؟
صرافی غیرمتمرکز یا DEX، بستری برای انجام معاملات بهصورت غیرمتمرکز است و از بلاک چین و قراردادهای هوشمند برای حذف واسطهها استفاده میکند. با یک صرافی غیرمتمرکز کاربران میتوانند بدون نیاز به واریز ارزهای دیجیتال به کیف پول صرافیها، از داخل کیف پول خودشان معاملات را انجام دهند.
وقتی صحبت از خریدوفروش و تبادل ارزهای دیجیتال به میان میآید، ذهنها بهسمت صرافیهایی نظیر بایننس و کوین بیس میرود و این موضوع بیعلت نیست. سهولت استفاده از آنها و محبوبیتشان باعث شده است تا کمتر کسی نیاز به صرافیهای دیگر را حس کند. اما ذات غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال با نحوه کار این صرافیها در تضاد است.
هک و سرقت و همچنین امکان بلوکهشدن داراییها اصلیترین خطراتی هستند نحوه کار صرافی غیرمتمرکز که داراییهای معاملهگران در یک صرافی متمرکز را تهدید میکنند. اما در یک صرافی غیرمتمرکز معتبر که کدنویسی بینقصی داشته باشد، این خطرات دیگر وجود ندارند. در این صرافیها، داراییها مستقیم از کیف پول معاملهگر برداشت میشود و هیچ شخص ثالثی مدیریت ارزها را برعهده نخواهد داشت.
برای فعالیت در صرافیهای غیرمتمرکز نیازی به واردکردن اطلاعات شخصی و حساس نیست و تنها با اتصال یک کیف پول میتوانید از خدمات یک DEX استفاده کنید.
البته بهدلیل مشکلات فنی که گاهی اوقات برای صرافیهای غیرمتمرکز پیش میآید، پشتیبانی نکردن از همه ارزهای دیجیتال و همچنین مسئله مقیاسپذیری بلاک چینها (کندی تراکنشها)، هنوز بیش از ۹۰٪ حجم معاملات ارزهای دیجیتال روی صرافیهای متمرکز انجام میشود و معاملهگران آنطور که باید فعلاً به صرافیهای غیرمتمرکز اعتماد ندارند. بااینحال، در سال ۲۰۲۰ شاهد رشد چشمگیر در حجم معاملات این صرافیها بودیم و امیدواری زیادی برای آینده این صرافیها وجود دارد.
صرافی غیرمتمرکز چگونه کار میکند؟
صرافیهای غیرمتمرکز روی بلاک چینهای آزاد که قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند را دارند ساخته میشوند. اتریوم درحالحاضر بزرگترین میزبان صرافیهای غیرمتمرکز است.
برای درک نحوه کار صرافی غیرمتمرکز، قبل از هر چیز باید با مفهوم قرارداد هوشمند آشنا شوید. یک قرارداد هوشمند نرمافزاری است که در صورت وقوع شرایطی خاص، یک یا چند دستور خاص را اجرا میکند. این قرارداد روی بلاک چین پیادهسازی میشود و جلوگیری از اجرای آن غیرممکن است.
ویژگی اصلی یک قرارداد هوشمند، اجرای قطعی آن است. در حقیقت آنچه که باعث تفاوت قرارداد معمولی و قرارداد هوشمند میشود این است که در قرارداد هوشمند، هیچکس (حتی خود سازنده) نمیتواند مانع از اجرای قرارداد شود و بنابراین برای اجرای آن نیاز نیست که به واسطههای متمرکز اعتماد کنیم.
بنابراین، زمانیکه یک قرارداد هوشمند بر روی یک بلاک چینِ آزاد مثل اتریوم اجرا شود، دیگر قابلتوقف نیست و هیچکس نمیتواند جلوی اجرای آن را بگیرد. با قراردادهای هوشمند میتوان برنامهها و پروژههایی را ساخت که بدون هیچگونه واسطه و از کارافتادگی تا ابد به کار خود ادامه دهند. به این برنامهها برنامههای غیرمتمرکز (Dapp) هم میگویند.
جدای از جزئیات فنی، در یک صرافی غیرمتمرکز برای انجام یک تراکنش فرایند زیر طی میشود:
۱. معاملهگر کیف پول خود را به صرافی متصل میکند.
۲. سفارش خرید/فروش خود را ثبت میکند.
۳. خریدار/فروشندهای دیگر سفارشی مطابق با سفارش معاملهگر اول ثبت میکند.
۴. داراییها داخل قرارداد هوشمند وارد میشوند، در قرارداد هوشمند مبادله انجام شده و مبلغ به کیف پول خریدار و فروشنده واریز میشود.
در برخی از صرافیهای غیرمتمرکز با استفاده از قرارداد هوشمند استخر نقدینگی ایجاد میشود، بهطوری که مشارکتکنندگان میتوانند داراییهای خود را به صرافی اختصاص دهند تا صرافی بتواند با آن داراییها به نیازهای معاملهگران پاسخ دهد. در این روش مشارکتکنندگان هم به سود خوبی میرسند.
نوعی دیگر از مبادلات غیرمتمرکز که به آنها اتمیک سواپ (Atomic Swap) گفته میشود، روی انجام معاملات بین زنجیرهای (مثلاً بیت کوین به اتریوم) تمرکز دارند که در صرافیهای غیرمتمرکز معمولی امکانپذیر نیست. صرافی غیرمتمرکزی که درون کیف پول Atomic Wallet وجود دارد، به روش اتمیک سواپ کار میکند.
معایب و خطرات صرافی غیرمتمرکز
در ابتدا باید گفت که این صرافیها از خدمات امانتداری استفاده نمیکنند و مالکیت داراییها بر عهده کاربر است. از همین رو هرگونه اشتباه در معاملات و انتقال ارزها، جبرانناپذیر و غیرقابل بازگشت است.
از جمله دیگر معایبی که میتوان برای صرافیهای غیرمتمرکز نام برد، حجم پایین معاملات آنها نسبت به صرافیهای متمرکز است. پایینبودن حجم معاملات در مقایسه با صرافیهایی مانند بایننس و گاهی اوقات افزایش هزینه تمامشده، باعث شده است تا سرمایهگذاران کمتری با این صرافیها کار کنند.
صرافیهای غیرمتمرکز کاملاً متنباز و شفاف هستند، اما در مورد صرافیهای جدید گاهی اوقات ممکن است کدهای صرافی دچار مشکل فنی یا امنیتی باشد. همچنین، اگرچه صرافیهای غیرمتمرکز نباید به داراییها دسترسی داشته باشند، ممکن است در کد برخی از آنها راهی برای مسدودسازی ارزهای دیجیتال تعبیه شده باشد تا در صورت وجود موارد مشکوک به تخلف، بتوان جلوی برداشت پول را گرفت.
یکی از اساسیترین مشکلات صرافیهای غیرمتمرکز مسئله مقیاسپذیری (سرعت و کارمزد تراکنشهای) بلاک چین است. در بیشتر این صرافیها کاربر مجبور است برای هر معامله روی شبکهای مانند اتریوم تراکنش بزند که این خود مستلزم پرداخت کارمزد است. بنابراین، اگر شبکه شلوغ باشد حس خوبی از کار با صرافی غیرمتمرکز تجربه نخواهید کرد.
یکی دیگر از مشکلات اساسی صرافیهای غیرمتمرکز درحالحاضر این است که از همه ارزهای دیجیتال پشتیبانی نمیکنند. مثلاً در مقطع فعلی بیشتر صرافیهای غیرمتمرکزی روی اتریوم فعال هستند و فقط از تبدیل اتریوم و توکنهای مبتنی بر اتریوم (ERC-20) پشتیبانی میکنند. در این صرافیها بهعنوان مثال نمیتوانید ارزی مانند تزوس را معامله کنید. البته برخی از صرافیهای غیرمتمرکز در تلاش هستند تا با پشتیبانی از چندین بلاک چین این مشکل را برطرف کنند.
امکانات معاملاتی کم از دیگر معایب صرافیهای غیرمتمرکز است. بهعلاوه، روند تطبیق معاملات هم نسبت به نمونههای متمرکز کندتر است و همین مسئله میتواند تجربه کاربری نهچندان مناسبی را برای کاربر به همراه داشته باشد.
نحوه کار انواع صرافی های ارز دیجیتال
نحوه کار انواع صرافی های ارز دیجیتال موضوعی هستش که بعد از شناخت انواع صرافی های ارز دیجیتال در این مقاله بررسی خواهیم کرد. با افزایش تعاملات بین المللی، معاملات تجاری، رفت و آمدها بسیار بیشتر از قبل شده و برای تراکنش های مالی از قدیم الایام در امپراطوری عثمانی تا به امروز پولهای مختلفی مورد استفاده قرار می گرفت.
برای محک زدن و تعویض این پولها به افراد کار بلد نیاز بود تا با قرار گرفتن در مکان هایی خاص کار تبدیل پول رو انجام بدن. بد نیست بدونین که در دین یهود گرفتن سود بر روی پول شخص غیر یهودی ممنوع نیست؛ بنابراین از روزگاران بسیار قدیم در بیشتر کشورهای دنیا شغل صرافی به صورت اختصاصی در دست یهودیان بوده.
معنی لغوی صرافی در زبان انگلیسی Bureau De Change و در زبان انگلیسی آمریکایی به لغتCurrency Exchange هستش. در کل صرافی به معنای داد و ستد انواع پول، سکه و ارز هستش.
صرافی ارز دیجیتال مکانی هست که اسکناس های کاغذی شما را به کریپتو(ارز دیجیتال) تبدیل می کنن. در این مقاله قصد داریم شما را با انواع صرافی های مربوط به ارزهای دیجیتال آشنا کنیم. لطفاً با ما همراه باشین.
ارز دیجیتال یا پول دیجیتال:
پول دیجیتال در واقع همان ارز دیجیتال هست که یه بخشی از اونها به راحتی از طریق دستگاه های ماینر استخراج میشن. بیت کوین، بیت کوین کش، لایت کوین و دوج کوین همگی از انواع ارزهای دیجیتالی هستن که درگروه پول دیجیتال قرار دارن. دربین اینها بیت کوین بیشترین طرفدارو داره و از محبوبترین و گرانترین ارزهای موجود تو دنیا هستش.
ارز دیجیتال نسبت به پول های فیات ارزش بالاتری داره. زیرا به جابه جایی نیاز نداره، امنیت بالایی داره و می تونه به خوبی ارزش واقعی خودش رو حفظ کنه.
ارزهای دیجیتال انواع مختلفی دارن و به چند نوع مختلف تقسیم میشن. یکی از پارامترهای تقسیم بندی ارزهای دیجیتال پشتوانه حمایتی اونها هستش. بر این اساس ارزها به سه گروه ارزهای با قیمت ثابت، ارزهای ایمن و ارزهای مالی تقسیم میشن.
استیبل کوین ها:
ارز دیجیتال Stable Coin یعنی پشتوانه داره و منظور از پشتوانه، طلا، ارزهای فیزیکی و سایر داراییهای ارزشمند هست. این نوع ارزها، نسبت به نوسانات قیمت ارزهای دیجیتال در امان هستن. ارز تتر که از پشتوانه دلار آمریکا برخوردار هست درگروه ارزهای دیجیتال با ثبات قیمت قرار داره.
ارز دیجیتال امن:
ارز دیجیتال امن Privacy Coin هویت اصلی دو طرف معامله ناشناس هستش. در این ارزها با استفاده از هیچ روشی نمیتونین هویت کاربران را شناسایی کنین. به همین دلیل به این ارزها، ارز دیجیتال امن گفته میشه. مالیات شامل این ارزها نمیشه و کاربران با خیال راحت می تونن معاملات خودشون رو در هر رنج مالی انجام بدن. مهمترین ارزهای دیجیتال ایمن عبارتند از: مونرو (XMR)، زی کش (Zcash)، نوکوین(Nav Coin)، فور (PHR)، زن کش (ZEN)
ارزهای دیجیتال مالی:
ارزهای دیجیتال مالی بخش بزرگی از رمز ارزها هستن که فرآیندهای مختلف مالی رو با حذف کردن واسطهها انجام میدن. ارزهای دیجیتال مالی به 6 گروه تقسیم میشن. این 6 گروه عبارتند از ارزهای دیجیتالی پرداختی، سرمایهگذاری، قرض و وام، بیمه، صرافی، و جذب سرمایه.
دسته بندی انواع صرافی های ارز دیجیتال
از نظر نحوه عملکرد چند نوع صرافی وجود داره که عبارتند از صرافیهای متمرکز؛ صرافیهای غیر متمرکز و صرافی های دوگانه
صرافی متمرکز: Centralized Exchange
در این قسمت از مقاله نحوه کار انواع صرافی های ارز دیجیتال نوبت به اون رسید تا در مورد صرافی های متمرکز براتون صحبت کنیم. به روزترین نوع صرافی دیجیتال صرافی متمرکز هستش. صرافی متمرکز به CEX نیز معروفه. در واقع صرافی متمرکز یک پلتفرم هست و نقش رابط کاربری بین خریدار و فروشنده را بر عهده داره.
به بیان ساده تر عملکرد صرافی متمرکز مشابه بانک های امروزی هست. که نقش واسطه را در نگهداری دارایی های نقدی شما داره. بیش از 99% صرافی ها از نوع متمرکز هستش. نحوه عملکرد صرافی های متمرکز خیلی آسونه و این یکی از بزرگترین دلایل سرمایه گذاری مردم در این نوع صرافی هاست.
مهمترین ویژگی های این صرافی ها عبارتند از: قانونمند بودن، ایمن بودن و قرارگرفتن تحت حمایت شخص/شرکت خاصی.
از معروفترین صرافی های متمرکز میشه به صرافی هایCoinBase, KuCoin, Binance, Gemini, KuCoin, اشاره کرد.
به منظور استفاده از این صرافی ها ابتدا باید در آنها ثبت نام کرد و حساب کاربری داشت. با گذراندن مراحل ثبت نام و احراز هویت جهت تایید صحت داده های کاربری توسط صرافی مورد نظر، می تونین از اونها استفاده کنین. به خاطر داشته باشین که احراز هویت فقط برای افراد بالای 18 سال میسر هستش.
ارزهای خریداری شده در این نوع از صرافی ها ابتدا در داخل کیف پول صرافی قرار بگیره و پس از آنکه مبلغ خریداری شده به حد نصاب رسید اجازه برداشت از این کیف و انتقال آن به کیف پول خودتان را خواهین داشت.
کار کردن با این نوع صرافی ها بسیارساده است. کاربران بدون هیچ گونه نگرانی در یک محیط دوستانه در این صرافی ها سرمایه گذاری میکنن. در مقابل کارمزد اندکی که به صرافی پرداخت میشه، دارایی های خود را به نوعی بیمه می کنین.
یکی از مزیت های بارز این نوع صرافی ها در نگهداری ایمن از دارایی های شماست. چنانچه به هر دلیلی رمز ورود به کیف پول خود را فراموش کرده باشین دارایی هاتون رو از دست خواهید داد، اما صرافی متمرکز می تونه اونارو برگردونه.
در صرافی های متمرکز حجم بالایی از معاملات مالی صورت می گیره. این معاملات میلیاردی می تونن بسیار وسوسه انگیز باشن و هر شخصی را ترغیب به سوء استفاده مالی کنن.(ریسک هک شدن وحمله سایبری به صرافی متمرکز خیلی بالاست) به همین منظور صرافی های متمرکز تحت مراقبت و کنترل دارایی های مشتریان خود هستن.
در صرافی های متمرکز عملیات سهام گذاری، خرید و فروش انواع ارز دیجیتال و تبدیل رمز ارزها به یکدیگر انجام می پذیرد.
صرافی غیر متمرکز: Decentralized Exchange
صرافی غیرمتمرکز که به DEX معروف هست، یک پلتفرم خدماتی هستش که فروشنده و خریدار را به هم می رسونه. در این دسته از صرافی ها خرید و فروش ارز های دیجیتال به صورت مستقیم بین فروشنده و خریدار انجام می گیره.
با حذف واسطه ها، در این نوع از صرافی ها معاملات به راحتی انجام میگیرن. در این نوع صرافی ها نیازی به ثبت نام و احراز هویت نیستش بنابراین صاحبان ارزهای دیجیتال بصورت ناشناس هستن.
در صرافی غیر متمرکز به دلیل حذف واسطه ها احتمال پولشویی، سرقت و دستکاری داده ها به صفر می رسه.
از معایب مهم این نوع صرافی ها می توان به حجم بسیار پایین و پیچیدگی معاملات اونها اشاره کرد. در صرافی های غیر متمرکز این خود کاربر هستش که باید تمام کلیدها و رمز واژه ها را به خاطر داشته باشه وگرنه با فراموش کردن رمز ورود به کیف پول تمام دارایی های خودشو از دست میده.
صرافیهای غیرمتمرکز با استفاده از قراردادهای هوشمند بر بستر بلاکچین به انجام معاملات می پردازن. در این صرافیهای پس از اتصال کیف پول به پلتفرم صرافی، در زمان ثبت سفارش، سفارش شما به یک قرارداد هوشمند ارسال میشه و معامله صورت میگیره.
صرافیهای غیر متمرکز به صورت مستقل و بدون نیاز به واسطهها کار میکنند و توسط هیچ شرکتی پشتیبانی نمیشن و صرفا از فناوری بلاک چین استفاده میکنند. با وجودی که سرور این صرافیها به شکل متمرکز کنترل میشه اما تمامی تراکنشهای اونها غیر متمرکز هستش. این صرافی ها ملزم هستن از دارایی های کاربران خودشون در برابر انواع سرقت و هک شدن محافظت کنن.
مزایای صرافی های غیرمتمرکز:
کنترل داراییها ، احراز هویت، امنیت بالاتر، شفافیت معاملات، عدم محدودیت در خرید و فروش ارز دیجیتال و open source یا متن باز بودن کدهای عملیاتی در این نوع از صرافی ها از مزایای آنها است.
مشهورترین صرافی های غیر متمرکز عبارتند ازBinance DEX, DYDX, UniSwap, Sushi Swap, 1inch
صرافی های هیبریدی(دوگانه):
تمام صرافی های متمرکز و غیر متمرکز دارای کمبود ها و نقطه ضعف¬هایی هستن که باید برطرف شن. برا حل این مشکل صرافی های هیبریدی به وجود اومدن.
در این صرافی ها مشکلات هک شدن و حجم کم معاملات برطرف شدن و افراد به صورت ناشناس در یک حوزه کاری مطمئن و بدور از هیاهو معاملات ارزی خودشونو انجام میدن. در صرافی های دوگانه کیف پول کاربران برروی پلتفرمی نگهداری میشه که به اینترنت دسترسی ندارن. از این رو ضریب اطمینان و عدم هک شدن در صرافی های دوگانه خیلی بالاست.
در صرافی های هیبریدی کاربران کنترل کامل سرمایه خودشونو بر عهده دارن. در این نوع از صرافی ها هیچ وجهی به موسسات و واسطه ها پرداخت نمیشه؛ کاربران دارایی دیجیتال خودشونو مستقیماً از کیف پول خودشون تهیه میکنن.
مشهورترین صرافی های هیبریدی Legolas, Qurrex, Eidoo هستن.
در اینجا توصیه میکنیم برای آشنایی بیشتر با بهترین صرافی های خارجی به مقاله ای با این عنوان در سایت اینانس مراجعه کنید.
نتیجه گیری:
در مقاله نحوه کار انواع صرافی های ارز دیجیتال سعی کردیم شما عزیزان رو با مفهوم صرافی، دلیل پیدایش و انواع صرافی ها، مزایا و معایب هر کدوم آشنا کنیم. کلاً سه نوع صرافی دیجیتال داریم متمرکز و نیمه متمرکز و هیبریدی
در صرافی های متمرکز عملیات سهام گذاری ، خرید و فروش انواع ارز دیجیتال و تبدیل رمز ارزها به یکدیگر انجام می پذیرد. سرعت انجام معاملات و همچنین میزان سرمایه گذاری در این نوع از صرافی ها بسیار بالاست.
در صرافی های غیر متمرکز معاملات ارز دیجیتال بصورت همتا به همتا( کاربر به کاربر) و بدون واسطه انجام می پذیرد.
امید است بتوانید اطلاعات مفیدی در زمینه انواع صرافی ها کسب نمایید و تصمیم درستی برای سرمایه گذاری بگیرید.
دیدگاه شما