اوراق مشارکت بخریم یا سهام؟
عصر خودرو : کارشناسان بازار سرمایه معتقدند در این روزهای هیجانی بازار سرمایه، بهترین نوع خرید سهام، خریدی است که بر مبنای تحلیل شرکتها و به دور از هیجان باشد.
به گزارش پایگاه خبری «عصرخودرو» به نقل از اقتصادنیوز، خوشبینی حاصل از توافق احتمالی، حدود سه هفته است که بازار سرمایه را درگیر کردهاست و شاخص بورس اوراق بهادار هر روز رشد هیجانی بالایی داشته که امروز این رشد به اوج خود رسید و با رشد حدود 1500 واحد ساعتی قبل از پایان معاملات امروز توانست مقاومت کانال 69 هزار واحدی را بشکند.
در این تب و تاب بازار، افراد زیادی که قبلا در این بازار بودهاند و بعضا ضررهای زیادی هم متحمل شدهاند، دوباره وارد گود معاملات شدند. همچنین افرادی که در بازارهای دیگر مثل بازار ارز و طلا یا در بانک ها سرمایه گذاری کردهبودند، به دلیل کم شدن سود این بازارها، به سمت بازار سرمایه آمدهاند.
قنبرعباسی، مدیرعامل کارگزاری بانک خاورمیانه درخصوص مناسب بودن یا نبودن این روزها برای خرید سهام در بورس اوراق بهادار گفت: اگر نتیجه مذاکرات مثبت شود رشد بازار ادامه خواهدداشت. اما سهامداران نباید درگیر هیجان بازار شوند و بهتر است به دنبال سهمهایی باشند که p/e پایین دارند و یا به سودهایی که اعلام کردهاند، رسیدهاند. باید توجه کرد که پس از توافق، 60 روز هم برای بررسی کنگره آمریکا و مجلس شورای اسلامی، زمان لازم است، به همین علت اصلیترین شرط خرید، دوری از هیجان است.
عباسی خاطرنشان کرد: توصیه میشود افرادی که امروز میخواهند در بازار خرید کنند، به سراغ سهمهایی بروند که سود واقعی دارند. به طور مثال میتوان به سهامی مثل «زاگرس» یا «بانک ملت» اشاره کرد که سودهای اعلام شده واقعی دارند. اکنون اکثر بازار بر موج خرید بانکی و خودرویی سوار هستند، اما باید توجهکرد که خرید برای نوسانگیری در اکثر سهمهای گروه خودرویی و بانکی امکان پذیر نیست. بلکه برای سرمایه گذاری بلند مدت حدود یک سال مناسباست.
در همین رابطه بهزاد صمدی، کارشناس بازار سرمایه گفت: اکنون قیمت سهام در بازار به حدی رسیدهاست که خرید فقط به قصد نوسان گیری 5 تا 10 درصدی مناسب است و بهتر است خریداران برای کسب سودی که در اثر هیجان توافق به وجود می آید، به خرید و فروش بپردازند.
او افزود: در حال حاضر اکثریت قریب به اتفاق سهمها در نقطه مقاومت تایم فریم روزانه هستند و به قیمت هدف خود نزدیک شدند، اما در تایم فریم هفتگی هنوز برای رشد قیمت جا دارند. زیرا هنوز الگوهای تکنیکال آنها تکمیل نشده و برای رشد توافق هنوز جا دارند.
این فعال بازار معتقد است: البته اکنون برای خرید بهتر است مقاومت سهام، مورد نظر قرار بگیرد. همچین امکان دارد پس از توافق احتمالی، بازار حدود 10 درصد عرضه گسترده داشته باشد و حقوقیهای بازار نیز دستور فروش را در برنامه داشته باشند.
برای آگاهی از تازه های جهان خودرو، جدیدترین قیمت ها و بازار خودرو ایران اینستاگرام خودرو امروز را دنبال کنید
اوراق قرضه و مشارکت؛ هرآنچه باید بدانید!
اوراق قرضه در اقتصاد مفهوم گستردهای دارد. مفهومی که بخش بزرگی از اقتصاد را تشکیل میدهند. در این مقاله قصد داریم شما را با مهمترین مفاهیم این اوراق آشنا کنیم. همانطور که در مقالات قبلی شما را با مهمترین مفاهیم آموزش اقتصاد از پایه آشنا کردیم؛ در این مقاله الف بورس نیز آموزش این اوراق را به شما خواهیم داد.
اوراق قرضه و ویژگیهای آن
این اوراق به اوراقی میگویند که صادرکننده تعهد میکند تا سررسید سودی به شما بدهد. این سود برابر با قیمت اسمی ضرب در نرخ سود است. دارنده این اوراق بستانکار است و رابطه مالکانه با شرکت ندارد. ریسک کمتر نسبت به سهام عادی و ممتاز از مهمترین ویژگیهای این اوراق است. این اوراق ربوی و انتشار آنها از نظر اسلام حرام است.
مزایا
این اوراق ارزانترین منبع مالی است همچنین از نظر مالیاتی بهصرفه است. انتشار این اوراق بهتر از وامهای کوتاهمدت است و نیاز به تمدید ندارد. نوع بازخرید این اوراق زمانی که نرخ بهره کاهش مییابد؛ قابل بازخرید هستند. این اوراق را باید با نرخ بهره کمتر جایگزین کرد. زمانی که نرخ بازده سرمایهگذاری شرکت بیشتر از نرخ بهره این اوراق باشد؛ انتشار این اوراق مطلوب است. چراکه برای شرکت اهرم مالی ایجاد میکند. دارندگان این اوراق حق رأی ندارند بنابراین کنترل شرکت را تحت تأثیر قرار نمیدهند.
معایب
شرکتها باید اصل بهره اوراق را پرداخت کنند. این کار آنها را با ریسک ورشکستگی مواجه میکند. در صورتی که نرخ بازده سرمایهگذاری کمتر از نرخ بهره اوراق باشد؛ منجر به کاهش سود هر سهم میشود. با انتشار این اوراق نسبت بدهی افزایش مییابد. ظرفیت استقراض شرکت کاهش مییابد. با انتشار اوراق جدید نیز نرخ بهره اوراق جدید بیشتر خواهد بود.
مزایا و معایب اوراق قرضه
انواع اوراق قرضه
به اوراقی که توسط دولتها منتشر میشوند؛ اوراق دولتی گفته میشود. دقت داشته باشید که این اوراق به واحد پول همان کشور منتشر میشود. این به این معنی است که ریسک نکول ندارد ولی ریسک نرخ بهره خواهد داشت.
نوع دیگری از اوراق به اوراق خزانه معروف است. این اوراق با سررسید کمتر از کمتر از یک سال و بدون کوپن نرخ بهره که به کسر صادر میشود.
به اوراق با سررسید 2 تا 5 سال Note گفته میشود.
Bond به اوراقی گفته میشود که نرخ آن با تورم تعدیل میشود. سررسید این اوراق بین 20 تا 30 سال است.
نحوه انتشار اوراق دولتی
حراج تک قیمتی: این اوراق به یک قیمت فروخته میشود.
حراج چند قیمتی: این اوراق به چند قیمت فروخته میشود.
سیستم حراج ویژه: این کار در شرایط مناسب بازار به حراج گذاشته میشود.
سیستم حراج مطابق با سیستم قبلی
آشنایی با ساختار کوپن این اوراق
ساختار نرخ اوراق قرضه
پرداخت سود به شکل دورههای شش ماهه Strait Bond
اوراق بدون کوپن Pure Discount Security
نرخ این کوپنها طی زمان افزایش مییابد. Step Up Note
Deferred Coupon Bond پرداخت کوپن به تعویق میافتد. به دلیل استفاده از نرخ بهره مرکب میزان پرداختیها افزایش مییابد. بعد از تعویق در پرداخت، مابقی پرداختها منظم میشود. اوراق با نرخ متغیر که با نرخ شخصی تغییر میکند.
نرخ اوراق به شاخص به شکل معکوس است. به شکلی که نرخ بهره پایه اوراق کم و نرخ بهره اوراق افزایش مییابد. این اوراق با نرخ تورم تعدیل میشوند. حداکثر نرخ بهره اوراق را Cap و حداقل آن را Floor میگویند. در صورتی که نرخ بهره کمتر از حداقل باشد؛ حداقل بهره و زمانی که نرخ بالاتر از سقف نرخ بهره باشد؛ سقف پرداخت میشود. زمانی که هر دو این محدودیتها را داشته باشید؛ Collar گفته میشود.
انواع بازده اوراق قرضه
نرخ بازده جاری
عبارت است از بهره سالیانه اوراق مستقیم بر قیمت بازار
نرخ بازده تا سررسید
این نرخ تا سررسید بازدهی سالیانه است. این نرخ تا سررسید همان نرخ بازده داخلی است که جریان نقد خروجی آن، قیمت بازار اوراق و جریانهای نقد ورودی حاصل از این اوراق شامل بهره سالیانه سالهای مختلف و ارزش اسمی اوراق است که در سررسید دریافت میشود.
محاسبه نرخ اوراق بهادار
ارزش ذاتی اوراق قرضه برابر با مجموع ارزش فعلی بهرههای پرداختی تا سررسید و مبلغ اسمی است. این پرداخت سر سررسید انجام میگیرد.
ارزش ذاتی اوراق قرضه
مزایای اوراق قرضه از دید ناشر و سرمایهگذار
سرمایهگذار میتواند اوراق را تبدیل به سهام کند. همچنین او میتواند اوراق را به فروش برساند. در شرایطی که این مزایا در اختیار سرمایهگذار است؛ قیمت این اوراق بالاتر از قیمت اوراق بدون مزایا است.
از مزایای ضمنی این اوراق که متعلق به ناشر است میتوان به قابل بازخرید بودن قبل از سررسید اشاره کرد. اختیار پرداخت زودتر از موعد در وامهای استهلاکی و وجوه استهلاکی تسریعی به منظور بازخرید اوراق از دیگر این مزایا است. همچنین این اوراق سقف نرخ بهره دارد.
از مهمترین روشهای خرید این اوراق توسط سرمایهگذاران نهادی میتوان به خرید اعتباری، ودیعه گذاری سهام و قراردادهای بازخرید سهام اشاره کرد.
سازوکار موجود برای انتشار اوراق در بازار اولیه و ثانویه
این اوراق به طور کلی توسط سرمایهگذاران نهادی در عرضههای خصوصی که بیشتر از عرضه اولیه است خریداری میشود. در بازار اولیه شرکتهای تأمین سرمایه حتماً باید حضور داشته باشند. آنها از طریق ارائه مشاوره، بازاریابی و تعهد پذیرهنویسی به فروش میرسانند. در بازار ثانویه نیز اوراق مشارکت به شکل عمده در فرا بورس به فروش میرسد. این کار در سیستم معاملاتی مظنه دار و سفارش مدار به فروش میرسد. دقت داشته باشید که اوراق خزانه در بازارهای پیوسته و مظنه دار با نقد شوندگی بیشتر و اوراق شهرداری و شرکتی در بازارهای سفارش مدار به فروش میرسد.
ویژگیها و انواع اوراق مشارکت
اوراق مشارکت به اوراقی میگویند که بر پایه عقد مشارکتی جهت تأمین مالی صادرکنندگان منتشر میشود. توافق میان سرمایهگذار و انتشاردهنده بر حسب میزان شراکت در سود و زیان متفاوت است. در پایان دوره مالی این سود و زیان محاسبه و پرداخت میشود.
از انواع اوراق مشارکت میتوان به اوراق دولتی، شرکتها و سایز مراکز دولتی و اوراق قابلتبدیل و تعویض اشاره کرد.
اوراق مشارکت کاملاً حلال است. ناشر در در پروژههایی که نرخ بازدهی مثبت دارند؛ سرمایهگذاری میکنند. دقت داشته باشید که از این اوراق نمیتوان در جای دیگر به جر پروژههای خاص استفاده کرد. به همین شکل وجوه آن را نیز نمیتوان در جای دیگر استفاده کرد.
داراییهای مختلف همچون داراییهای واقعی و مالی توانایی پشتیبانی اوراق را دارند. این در حالی است که برخی اوراق این پشتوانه را ندارند. در زمان پرداخت نیز ابتدا حق دارندگان اوراق دارای پشتیبانی پرداخت میشود.
آشنایی با عملیات جداسازی اوراق قرضه از سود آن
مؤسسات تأمین مالی با جداسازی کوپن اوراق از اصل آن با سررسیدهای متفاوت توانستند آنها را دوباره به خریداران بفروشند. مثال: اوراق ده ساله هر شش ماه یک بار سود دارد. 21 جریان نقد برای سرمایهگذاران همراه دارند. این جریانها شامل 20 کوپن سود و یک پرداخت اصل پول خواهد بود. به این ترتیب است که 20 اوراق خزانه بدون کوپن خلق میشود. کوپنهای خلق شده از محل اوراق قرضه را Coupon Strip و از محل مبلغ اسمی اوراق را Principle Strip میگویند.
اوراق قرضه را الف بورس به شکل کامل به شما معرفی کرد. این معرفی کاملاً رایگان بود. این سایت آموزشهای مفید اما رایگانی به شما ارائه میکند که نمیتوان همانندی برای آن یافت. از مهمترین این آموزشها میتوان به دلایل عشق به معاملهگری، بنیادهای اقتصادی منطقه یورو و استرالیا اشاره کرد. بنابراین این سایت را به دیگر دوستان بورسی خود نیز پیشنهاد دهید!
- اشتراک در توییتر
- اشتراک در فیسبوک
- اشتراک در تلگرام
- اشتراک در پینترست
مطالب زیر را حتما بخوانید:
ده نکته که هر سهام داری باید بداند
سهامداری برعکس آنچه اکثر مردم اوراق مشارکت بخریم یا سهام؟ تصور میکنند کار سادهای نیست. اینکه بتوانید به خوبی سرمایه اولیه خود را به سود تبدیل کنید بسیار مهم است. در این راستا نکات زیادی.
تکنیک و استراتژی معاملاتی جسی لیورمور
تکنیک و استراتژی معاملاتی جسی لیورمور ۱. یک پیوت پیدا کن ۲. روند را دنبال کن ۳. منتظر باش پیوت ها در روند صعودی شکسته شود (بریک اوت) ۴. در.
بررسی رابطه تحلیل بنیادین و سرمایه گذاری در بورس
تحلیل بنیادین در بورس: تحلیل بنیادین یک شرکت، شامل تحلیل گزارشات مالی،بررسی سلامت و صحت اطلاعات مالی شرکت، مدیریت شرکت و امتیازات رقابتی، بررسی رقبای موجود در صحنه و بازارهای.
وارن بافت | بیوگرافی + توصیهها + اصول سرمایه گذاری
وارن بافت نابغه ای در اقیانوس بی کران سرمایه گذاری [embed]https://as4.cdn.asset.aparat.com/aparat-video/45a07dc3fb64d90d39bd2d120c02dfca17762260-240p__75146.mp4[/embed] وارن بافت بازرگان و کارآفرین برتر قرن بیستم، با متدهای سرمایه گذاری خاص خود، الگوی های.
کارگزاران بورس
کارگزاران شرکت هايي هستند كه افراد براي خريد و فروش سهام بايد به آنها مراجعه كنند. در واقع كارگزاران واسطه بين سهامداران اعم از خریداران و فروشندگان و شركت هاي.
95 دلیل زیان در بورس ایران
مهمترین نگرانی افراد فعال در بورس زیانهای بورس است. این صنعت همانند بازیهای شرطبندی میماند. هم سود خوبی دارد و هم میتواند برای شما زیان ده باشد. به همین دلیل.
10 نکته برتر بورسی – دفترچه یادداشت
10 نکته برتر بورسی - دفترچه یادداشت اگر یادتان باشد در قسمت های قبل در مورد این صحبت کردیم که شما باید دید بلندتری نسبت به سرمایه گذاری خودتان.
10 نکته برتر بورسی – طمع !
طمع !! در قسمتهای قبل بیشتر در مورد اینکه سرمایه گذاران بزرگ چه خصوصیات اخلاقی دارند صحبت کردیم اما در این جلسه میخواهیم یک مقدار در مورد خصوصیات اخلاقی.
اعتیاد ترید کردن؛ واقعی یا خیالی؟
اعتیاد ترید نیز مانند تمام اعتیادهایی که در دنیا وجود دارد خطرناک است. بیشترین آشنایی ما با اعتیاد به اینترنت و مواد مخدر است. در صورتی که هر نوع اعتیادی.
تفاوت سهام شرکتهای رشدی و ارزشی
تفاوت سهام شرکتهای رشدی و ارزشی در این بخش قصد داریم تا سهام شرکتها را از دو جنبه رشدی و ارزشی بررسی کنیم. اگر شما نیز در بازار فعالیت کرده.
سهام عادی و ممتاز و همه چیز درباره آن ها
سهام عادی و ممتاز دو نوع اصلی سهام در تالار بورس ایران هستند. هر کدام از این سهامها ویژگیهای خاص خود را دارند که سرمایهگذار مخصوص به خود را جذب.
هشت تیپ شخصیتی سرمایه گذاران
تیپ شخصیتی سرمایه گذاران یکی از مباحث مهم در مالی رفتاری است. مالی رفتاری یکی از مفاهیم گستردهای است که در مقالات قبلی به شکل کامل به آن اشاره کردیم.
جذابیتهای بسته 10 بندی حمایت از بورس/ 3 تفاوت عمده حمایت ها از بازار سرمایه
دنیای معدن: انتشار اوراق تبعی سهام یا بیمه سهام موجب خواهد شد تا هیجانات فروش فروکش کرده و سرمایه گذاریهای افراد بیمه شوند.
به گزارش دنیای معدن از فارس، پس از ابلاغ بسته 10 بندی حمایت از بازار سرمایه، مهمترین نکتهای که میتواند در این بسته وضعیت بورس را با تغییر ایجاد کند، به مساله بیمه سهام باز میگردد.
کارشناسان بازار سرمایه با ارزیابی بسته 10 بندی حمایت از بورس، این بسته را در وضعیت فعلی بازار سهام مناسب میدانند. اما تاکید آنها بر مساله بازگشت اعتماد به بورس و وارد شدن سرمایه حقیقی به این بازار است. در صورتی که این بسته نتواند وضعیت اعتماد به بورس را ترمیم کند و این موضوع نیز به وارد شدن پول توسط سهامداران حقیقی منجر نشود، یعنی این بسته کارآیی لازم را نداشته است.
* کاهش فشار روانی مهمترین تاثیر بسته حمایتی
برخی کارشناسان اقتصادی معتقدند، به طور کلی بسته ۱۰بندی حمایت از بازار سرمایه با بیمه کردن سبد دارایی سبب اطمینان خاطر افراد و کاهش فشارهای روانی در انگیزه فروش میشود. این طرح بدون شک جذاب و مورد استقبال قرار میگیرد، به شرطی که اطلاع رسانی عمومی و مطلوبی برای سهامداران انجام شود.
در این بسته تاکید شده است، اگر تا یک سال آینده قیمت سهام با کاهش مواجه شود، سهامداران میتوانند دارایی خود را با ۲۰ درصد سود (از مبلغ خریداری شده) به فروش برسانند؛ بنابراین با این طرح حمایتی سازمان بورس دیگر سرمایهگذاران بابت افت قیمت آسیبی نخواهند دید و حداقل به اندازه سود بانکی از سود سهام منتفع خواهند شد.
* تفاوت طرح حامی با بسته 10 بندی حمایت از بورس
طرح حامی یکی از طرحهای حمایتی از بازار سرمایه، از اسفند سال ۹۹ تا اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۰ اجرایی شد و در این طرح، سهام تا سقف ۱۰ میلیون تومان از پشتیبانی برخوردار شدند و امسال سررسید آن فرا رسید.
مشارکت در این طرح به دلیل اطلاع رسانی ضعیفی که داشت، بسیار اندک و ناچیز بود؛ حدود ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار واجد شرایط در طرح حامی وجود داشت که از این تعداد، حدود ۶۰ هزار نفر در خرید اختیار معامله مشارکت کردند.
بررسیها نشان میدهد، بخشی از مشارکت کنندگان طرح حامی به علت شرایط و ضوابطی که وجود داشت، از این طرح حمایتی خارج شدند و در پایان حدود ۵ الی ۶ هزار نفر مشمول این طرح شدند که تعهدات آنها نیز به طور کامل پرداخت شد.
مهمترین تفاوت طرح حامی با طرح حمایتی فعلی به پرداخت تعهدات باز می گردد. تعهدات طرح حامی بر عهده صندوق توسعه بازار بود، اما در بسته ۱۰ بندی حمایت از بازار سرمایه، تعهدات بر عهده صندوق تثبیت بازار سرمایه بوده و دولت پشتیبان اصلی آن است.
تفاوت دیگر این دو طرح به مساله شمولیت آنها ارتباط پیدا میکند. بخشی از صندوق ها در طرح حامی پشتیابی میشدند؛ اما این بسته حمایتی شامل بازار اول و دوم بورس و فرابورس میشود و در واقع نمادهای بازار پایه، اوراق و صکوک از حمایت طرح جدید سازمان بورس برخوردار نخواهند شد.
نرخ بیمه طرح حامی ۲۵ درصد بوده و در بسته ۱۰ بندی حمایت از بازار سرمایه، نمادها با نرخ ۲۰ درصدی حمایت خواهند شد و تفاوت عمده در شمولیت سهام و پرتفو و همچنین نرخ بیمه آنهاست.
* برتری بیمه کردن سهام با اوراق تبعی نسبت به سایر طرح های مشابه
نکته برتر اوراق تبعی به نسبت سپرده بانکی یا اوراق درآمد ثابت، این است که امکان دارد در زمان سررسید سود سهامداران به مراتب بالاتر از ۲۰ درصد باشد که در این صورت کل سود برای سهامدار است.
ابزار بیمه سبد سهام برای سرمایه گذاران کم ریسک است که قصد سپرده گذاری در بانک را دارند که در بازار سهام با گزینهای جذاب تر مواجه هستند.
سهامدار عمده به منظور حمایت از سهام، با توجه به ارزش ذاتی و ظرفیت های موجود شرکت، این اوراق را منتشر میکند؛ به این ترتیب، سرمایهگذارانی که مالک سهام شرکت اوراق مشارکت بخریم یا سهام؟ هستند، میتوانند به میزان سهام پایه خود، اوراق را خریداری کنند تا در «تاریخ اعمال» تحت شرایطی که قیمت سهم پایین تر از نرخ توافقی بود، زیان آنها جبران شود.
با استفاده از این ابزار، اطمینان لازم برای کسب بازده مورد انتظار محقق می شود و این ابزار مالی با حذف ریسک در بازار سرمایه، سهامداران را به جای سرمایهگذاری در بازار پول، به کسب سود بیشتر در بازار سرمایه ترغیب میکند.
* حمایت از سهامداران خرد در کنار حمایت از صندوق ها با درآمد ثابت
آمنه خوش نظر، کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، گفت: طبق آخرین برآوردها بالغ بر ۹۶ درصد از سهامداران خُرد تحت پوشش این حمایت قرار میگیرند؛ یعنی حدود ۹ میلیون و ۸۲۰ هزار نفر سهامدار با خرید اوراق تبعی مخصوص به این طرح، سبد پرتفوی خود را بیمه میکند.
وی افزود: امروز جمعی از مردم و حتی سهامداران حاضر در بازار سرمایه، اطلاعی از مزایای اوراق تبعی ندارند و شاید به فکر فروش سهام و سپرده گذاری در بانک ها یا اوراق درآمد ثابت هستند؛ اما پیام بیمه سبد سهام به سهامداران این است که اگر ریسکگریز هستید، به جای خروج پول از بازار، اوراق تبعی بخرید تا علاوه بر حفظ اصل سرمایه، سود تضمینی حداقل ۲۰ درصدی داشته باشید؛ اگر مردم متوجه این موضوع شوند، قطعاً در بازار میمانند. مهمترین مشکل این روزهای بازار سرمایه کمبود نقدینگی و شکل رکود عمیق در این بازار است.
این کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه سازمان بورس حمایت های خود را محدود به سهامداران خرد نکرده و صندوق ها با درآمد ثابت نیز از پشتیبانی برخوردار می شوند، افزود: در این راستا اگر صندوق های درآمد ثابت، ۵۰ نماد برتر بازار سهام را خریداری کرده باشند تا یکسال آینده بیمه خواهند شد.
بنابراین گزارش، اوراق اختیار فروش تبعی، ابزاری برای بیمه زیان سهام است و به سرمایهگذاران کمک میکند تا ترسها را کنترل کرده و سهام ارزشمند خود را به راحتی از دست ندهند.
بورس چیست؟
بورس یک بازار است؛ مانند سایر بازارها. در هر بازاری یک کالا یا خدمت خرید و فروش میکند. در بورس هم اوراق بهادار معامله میشوند. البته در بعضی بورسها کالاهایی مثل محصولات پتروشیمی هم معامله میشوند که در موردش توضیح خواهیم داد.
چند مدل بورس داریم؟
بورسها معمولا دو مدل هستند. بورس اوراق بهادار و اوراق مشارکت بخریم یا سهام؟ اوراق مشارکت بخریم یا سهام؟ بورس کالا. در بورس اوراق بهادار یک سری برگه و ورقه معامله میشود که ارزشمند هستند. در بورس کالا هم خود کالا معامله میشود.
این اوراق بهادار که میگیم یعنی چی؟
اگه اوراق بهادار رو ترجمه کنیم معنی برگه کاغذی که قیمت میدهد. مثلا بلیط سینما. قیمتش چنده؟ ۱۵ هزار تومان. خوب من یک بلیط سینما میخرم و میتوانم باهاش یک فیلم دو ساعته رو تو یک سالن مجهز تماشا کنم. یک کاغذ به من میدهند که قیمت خود کاغذه ۵۰ تومان هم نیست. اما من برای این کاغذ ۵۰ تومانی ۱۵ هزار تومان پول دادهام. چرا؟ چون ۱۵ هزار تومان پول یک تکه کاغذ نیست که… این پول تماشای ۲ ساعت فیلم هستش.
یعنی بلیط سینما یک ورقه بهادار است که ارزشش وابسته به قیمت خدمتی است که من با ارائه کاغذ میتوانم دریافت کنم. پس اوراق بهادار، اوراقی هستند که ارزششان به سبب دارایی یا خدمتی هست که با ارائه آن اوراق میتوانیم دریافت کنیم. مثل بلیط سینما، کوپن نفت یا برگه سهام.
برگه سهام چیست؟
برگه سهام یک ورقه کاغذ یا یک ورقه بهادار است که نشان دهنده میزان مالکیت من از یک کارخانه بزرگ خواهد بود.
میشه بیشتر توضیح بدهید؟
این روزها کارخانهها برای تولید نیاز به پول زیادی دارند. تجهیزات زیادی باید تهیه کنند. مواد اولیه بخرند. حقوق کارمندهایشان را بدهند. مالیات بدهند. زمین بخرند. ساختمان کارخانه را بسازند و چه و چه و چه. خوب همه اینها پول لازم دارند. این حجم از پول را هرکسی نمتواند به تنهایی تامین کند. بخاطر همین عدهای از مردم باهم جمع میشوند و هرکسی در حد توان یک مقداری از پول مورد نیاز برای راهاندازی این کارخانه رو تامین میکند.
خوب هرکی به اندازه پولی که میدهد در کارخانه شریک و مالک است و بخشی از کارخانه هست. برگه سهام میزان مالکیت ما از کارخانه را نشان میدهد یا سهم ما از کل کارخانه رو مشخص میکند.
سهم چیست؟
اگه همه کارخانه را به قستهای مساوی و کوچک تقسیم کنیم هر تکه از کارخونه میشه یک سهم از کارخانه. این قسمتها انقدر کوچک هستند که هر کسی بتواند پول یک قسمت را پرداخت کند و در راهاندازی کارخانه مشارکت داشته باشد. مثلا شما در ایران میتوانید با ۱۰۰ تومان یک سهم از کارخانه را بخرید و به اندازه ۱۰۰ تومان به راهاندازی کارخانه کمک کنید و مالک یک سهم از یک کارخانه بزرگ باشید.
من میخواهم بیشتر از ۱۰۰ تومن مشارکت کنم. چی کار کنم؟
میتوانید تعداد سهام بیشتری بخرید. مثلا میتوانید صدهزارتا سهم بخری و به اندازه ۱۰ میلیون تومان به کارخانه کمک کنید.
سهم بخرم که چی بشه؟
خوب من که انقدر پولم زیاد نیست که خودم بتونم یک کارخانه راه بندازم و با تولید و فروش محصولاتش سود کنم و کارخانهدار بشم. اما میتوانم پسانداز کم خودم رو در کنار پساندازای کوچک دیگران بذارم و همگی باهم یک کارخانه راه بندازیم. کارخانه ما کار کنه و سود کسب کند و آخر هر سال قراره سودش بین ماها که کارخانه رو باهم راه انداختیم تقسیم بشود.
سود کارخانه چطور تقسیم میشود؟
کل سود کارخانه رو به تعداد تکهها (تعداد سهام) اون کارخونه تقسیم میکنند. مبلغی که به دست میاد برای هر سهم خواهد بود. به این میگیم سود هر سهم یا EPS. حالا هر کی تعداد تکه (سهام) بیشتری داره تعداد EPS بیشتری بهش میرسه. هر که سهامش بیش سودش بیشتر.
خوب دیگه چی؟
علاوه بر این هر چی کارخانه ما بهتر کارکند و آیندش روشنتر باشد و بتواند محصولات بهتری تولید کند و بهتر بفروشد خوب ارزش اون کارخونه بیشتر و بیشتر میشود. هر چی ارزش کارخانه بیشتر بشه ارزش تکههای آن کارخانه هم بیشتر میشود. یعنی قیمت سهام آن کارخانه بیشتر میشود و ۱۰۰ تومانی که من روز اول دادم نیست. بلکه بیشتر از ۱۰۰ تومان خواهد شد. به این ۱۰۰ تومان میگیم ارزش اسمی سهام.
ارزش اسمی سهام چیست؟
ارزش اسمی آن پولی است که روز اول برای راهاندازی کارخانه به ازای یک تکه از کارخانه پرداخت کردیم.
قیمت سهام کارخانه کجا بیشتر میشود؟
در بورس… یعنی شما میتوانید یک تکه از کارخانه رو ۱۰۰ تومان بخرید و به اندازه یک سهم به راهاندازی کارخانه کمک کنید. کارخانه که کار کرد و تونست رشد کنه حالا آن تکه را در بورس به قیمت مثلا ۳۰۰ تومان بفروشید. (خیلی باحاله.) این ۳۰۰ تومان میشود ارزش بازار سهام.
بورس چیست؟ + انواع آن و نحوه سرمایه گذاری
بورس اوراق بهادار (Stock exchange) یا به اصطلاح بورس (Bourse) بازاری رسمی و سازمانیافتهای است که در آن داراییهای مالی مثل سهام شرکتها، اوراق مشارکت و … تحت قوانین و مقررات خاصی بر اساس عرضه و تقاضا معامله میشود. شرکتهای مختلف در تمامی صنعتها مثل پتروشیمی، خودرو، نفت، سیمان، شرکتهای دارویی، هلدینگهای سرمایهگذاری و… پس از طی مراحل مختلف و پذیرفته شدن در بورس میتوانند سهامشان را عرضه کنند و تمامی سرمایهگذاران حتی با سرمایه اندک میتوانند سهام آن شرکت را خریداری کنند و سهامدار آن شرکت شوند. در اولین مقاله از آموزش بورس به سراغ “آشنایی با این بازار و ساختار آن” خواهیم رفت.
واژه بورس یک واژه فرانسوی ست که از نام خانوادگی شخصی به نام “واندِر بورس” (اشرافزاده بلژیکی) گرفته شده است. که در اوایل قرن پانزدهم مردم با گردهمایی مقابل خانه او به خرید و فروش کالای خود میپرداختند. کم کم این واژه به تمامی مکانهایی گفته شد که مردم در آن به خرید و فروش کالا و داراییهای مالی از جمله اوراق بهادار و … میپرداختند. اولین مرکز بورس اوراق بهادار در بلژیک و قرن 14 ایجاد شد.
تاریخچه بورس ایران
در بهمن ماه سال 1346 بورس تهران با عرضه سهام بانک صنعت و معدن و نفت پارس فعالیت خود را شروع کرد. تا سال 1357 سهام 142 شرکت در بورس تهران عرضه شد. اما تا به امروز بیش از 500 شرکت و بنگاه اقتصادی عرضه شدند. سامانه معاملات آنلاین (ONLINE TRADING) نیز از سال 1389 آغاز بکار کرده است.
انواع بورس چیست؟
بورس در ایران بطور کلی به 4 دسته کلی تقسیم میشود:
- بورس اوراق بهادار: همان بازاری ست که در عامه مردم به بورس شناخته میشود و داراییهای مالی از جمله سهام شرکتهای مختلف، اوراق مشارکت و… در آن خرید و فروش میشود.
- بورس کالا: مواد اولیه، خام و فرآوری نشده مثل نفت، برنج، گندم، پنبه و تمامی فلزات اساسی مثل سنگ آهن و… پس از بررسی توسط کارشناسان و قیمتگذاری جهت خرید و فروش عرضه میشود.
- بورس انرژی: در سال 91 با هدف معامله حاملهای انرژی مثل نفت، گاز، برق و … تاسیس شد.
- فرابورس در سال 1388 آغاز به کار کرد.
فرابورس چیست و چه تفاوتی با بورس دارد؟
از آنجایی که شرکتهای مختلف برای عرضه سهام خود در بورس باید فرآیند پذیرش سخت و خاصی را طی کنند و شاید این امکان برای تمامی شرکتها بخصوص شرکتهای کوچکتر مهیا نباشد بازار فرابورس تهران در سال 87 شکل گرفت. فرابورس نیز همانند بورس یک بازار برای خرید و فروش سهام شرکتهای مختلف است. با این تفاوت که فرآیند پذیرش شرکتها در فرابورس آسانتر است. بدین ترتیب این شرکتها نیز میتوانند از طریق بازار سرمایه سهام خود را عرضه و منابع مالی موردنیاز خود را تامین کنند. فرابورس دارای نُه بازار: اول، دوم، سوم، پایه الف، پایه ب، پایه ج، ابزارهای نوین مالی، شرکتهای کوچک-متوسط و مشتقه است. حال آنکه بورس فقط شامل بازار نقد سهام (بازار اول و بازار دوم)، صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله (ETF)، بازار اوراق بدهی (اوراق مشارکت، گواهی سپرده و انواع صکوک) و بازار مشتقه (قرارداد آتی، اوراق تبعی و اختیار معامله) است.
نحوه معامله سهام در فرابورس و بورس کامل مشابه است. اما مدنظر داشته باشید از آنجایی که شرایط پذیرش شرکتها در فرابورس نسبت به بورس راحتتر است شرکتهای نسبتا کوچکتری در آن پذیرفته میشوند. بنابراین سهام شرکتهای موجود در فرابورس عموما ریسک بالاتر و نقدشوندگی پایینتری دارند. در مقالهای جداگانه به بررسی اینکه “فرابورس چیست و چه تفاوتی با بورس دارد؟ “ پرداختیم.
ساعت کاری بورس تهران
سهامداران میتوانند از ساعت 9 صبح تا 12:30 و در روزهای شنبه تا چهارشنبه هر هفته (بجز روزهای تعطیل عمومی) نسبت به خرید و فروش سهام خود اقدام کنند.
دامنه نوسان روزانه بورس: بازه تغییر سهام اوراق مشارکت بخریم یا سهام؟ در بورس بین %5+ و %5- است. یعنی اگر قیمت پایانی سهام در روز قبل 1000 تومان باشد قیمت سهام در روز جاری میتواند بین 950 و 1050 تومان نوسان کند. حال فرض کنید در 20 روز معاملاتی سهامی هر روز %5+ افزایش قیمت داشته باشد پس قیمت سهام 20 (1.05) یعنی 2.6 برابر خواهد شد. یعنی 10 میلیون میشود 26 میلیون تومان.
حال اگر همان سهام در 20 روز معاملاتی، هر روز %5- کاهش قیمت داشته باشد پس قیمت سهام 20 (0.95) یعنی 0.35 برابر خواهد شد. یعنی 10 میلیون تومان میشود 3.5 میلیون تومان! در مقاله زیر بطور کامل به این موضوع پرداخته شد.
عرضه اولیه سهام در بورس چیست؟
عرضه اولیه سهام یا همان Initial Public Offering که به اختصار IPO نامگذاری میشود، به اولین روزِ عرضه درصد مشخصی (عموما بین 5% تا 20%) از کل سهام یک شرکت در بورس گفته میشود. یعنی وقتی شرکتی تصمیم به واگذاری سهام خود میگیرد بعد از دریافت مجوزهای لازم، درصدی از سهام آن شرکت بصورت عرضه اولیه در بورس به فروش خواهد رسید و تمامی افرادی که دارای کد بورسی هستند میتوانند آنرا بخرند.
چرا عرضه اولیه اینقدر جذاب است؟
وقتی یک شرکت تصمیم به عرضه سهام خود از طریق بورس میگیرد، قطعا سهام آن شرکت باید جذابیتی داشته باشد تا افراد آنرا بخرند! عموما شرکتها این جذابیت را با ارزان فروختن سهام خود ایجاد میکنند! یعنی اگر هر برگه سهام یک شرکت 1000 تومان ارزش داشته باشد، در روز عرضه اولیه، هر برگه سهام شرکت به قیمت مثلا 700 تومان به فروش میرسد تا معاملهگران ترغیب به خرید سهام آن شرکت داشته باشند. به همین دلیل عموما بعد از عرضه اولیه سهام یک شرکت، قیمت آن رشد خواهد داشت و خریداران سود خواهند کرد.
مزایای سرمایهگذاری در بورس چیست؟
امکان سرمایهگذاری با حداقل مبلغ
تمامی افراد میتوانند با دریافت کد سهامداری و با حداقل مبلغ 500 هزار تومان در بورس سرمایهگذاری کنند و سهام شرکت موردنظرشان را بصورت آنلاین خریداری کنند.
امکان نقدشوندگی بهتر نسبت به سایر بازارهای موازی
با توجه به اینکه سهام بیش از 500 شرکت مهم و بنیادی ایران در بورس عرضه شده است و افراد فعال در آن بالای 10 میلیون نفر هستند امکان نقدشوندگی در آن به مراتب بهتر از سایر بازارهای مالی (مثل طلا، خودرو، مسکن و …) است.
شما تنها با یک کلیک میتوانید سهام موردنظرتان را در بورس بخرید یا بفروشید. البته به شرطی که سهام موردنظر صف خرید یا صف فروش نباشد! (در مقالهای جداگانه پیرامون صف خرید و فروش در بورس توضیح دادیم).
حجم معاملات در بورس تهران نیز عموما بین سه هزار میلیارد تا 20 هزار میلیارد تومان است. نمودار زیر حجم معاملات در بازه 15 فروردین 99 تا 15 اردیبهشت 99 را نشان میدهد.
اطمینان از شفافیت اطلاعات شرکتها
شرکتهای پذیرفته شده در بورس از شفافیت اطلاعاتی بالاتری نسبت به سایر شرکتها برخوردار هستند. چرا که شرکتها برای عرضه سهام خود باید پروتکلها و قوانین سازمان بورس را داشته باشند. همچنین سازمان بورس نیز بصورت مستمر فعالیت شرکتها را رصد میکند و شرکتهای پذیرفته شده نیز بایستی بصورت مستمر و ماهانه گزارشی از تمام فعالیتهای خود (صورتهای مالی شرکت اعم از خرید و فروش محصولات، هزینههای جاری و …) ارائه کنند.
کمک به رونق تولید و صنعت کشور و رشد تولید ناخالص ملی
بورس اوراق بهادار (Stock Exchange) با جمعآوری و هدایت سرمایههای اندک به سمت طرحهای تولیدی بزرگ میتواند به رشد تولید ناخالص کشور و همچنین تولید اشتغال و کاهش بیکاری کمک کند.
کنترل نقدینگی و تورم کشور
دولت با انتشار سهام شرکتها و اوراق مشارکت در بورس میتواند کنترل بیشتری روی نقدینگی و تورم کشور داشته باشد. بدین صورت که با عرضه سهام و اوراق مشارکت، نقدینگی موجود در کشور را جمعآوری میکند و از ایجاد تورم بیشتر ناشی از این حجم پول زیاد جلوگیری میکند.
اساسا تولید پول باید با تولید همراه باشد تا تورم زا نباشد! یعنی اگر در کشور هیچ صنعت فعال و تولیدی وجود نداشته باشد ولی حجم نقدینگی در یک سال مثلا 20% افزایش یابد قطعا این افزایش نقدینگی باعث تورم خواهد شد.
محافظت از سرمایه شما در برابر تورم
بانکها به سپردههای سالانه 20% سود میدهند. در ظاهر شما سود کردهاید ولی در باطن نه! چرا که تورم سالانه بالای 20% است. اگر پول شما در بانک باشد و سالانه 20% سود دریافت کنید، ظرف 10 سال پول شما 6 برابر خواهد شد، حال از خودتان بپرسید که قیمت اجناس مختلف در 10 سال گذشته چند برابر شده است!؟
سوددهی بالاتر نسبت به سایر بازارهای مالی
فرض کنید به شما بگویم که اگر در سال 1390 مبلغ 10 میلیون تومان در سهام شرکتی سرمایهگذاری میکردید الان در اردیبهشت سال 1399 پول شما 1 میلیارد تومان شده بود! آیا باور میکنید!؟ البته خواهشا جوگیر نشوید! قرار نیست برای سهام همه شرکتها این گونه باشد! عموما “درِ باغِ سبز” به تازه واردان بورسی نشان میدهند و آنها را با وعده سودهای نجومی در مدت کوتاه فریب میدهند. برای ورود به بورس باید دانش و صبر داشته باشید و به دنبال آموزش بورس بروید.
استفاده از پولهای راکد و سرمایههای اندک در تولید
در موارد قبلی تلویحا به این مورد اشاره شد، قطعا پول راکد تورمزا است. بنابراین بهتر است که پولهای راکد در جهت تولید و صنعت کشور بکار گرفته شود. اما قطعا وقتی مبالغ این پولها کم باشد امکان سرمایهگذاری در بخشهای تولیدی کمتر خواهد بود. مثلا هیچ شخصی قطعا نمیتواند با 50 میلیون تومان یک پالایشگاه نفت تاسیس کند! اما میتواند سهامدار یک شرکت پالایشی مثل پالایشگاه نفت بندرعباس “شبندر” شود. کار بورس دقیقا همین است که با جمعآوری سرمایههای کم و تزریق آن به پروژههای تولیدی بزرگ از راکد بودن پول جلوگیری کند. در نتیجه باعث حفظ ارزش پول ملی و کاهش نرخ تورم شود.
اولین گام برای ورود به بورس چیست؟
اولین قدم دریافت کد بورسی و ثبتنام در یک کارگزاری مورد تایید است. کد بورسی یا همان کد معاملاتی یک کد شناسایی شامل 3 حرف فارسی (عموما سه حرف ابتدایی نام خانوادگی) و 5 عدد است مثل “ایر 09801”.
تمامی افراد باید ابتدا در سامانه سجام ثبتنام کنند تا بتوانند کد بورسی دریافت کنند. نحوه ثبتنام در سامانه سجام در مقالهای جداگانه تشریح شده است.
دقت کنید که معامله سهام در بورس توسط شرکتهای واسط (کارگزاری) انجام میشود. در واقع کارگزاریها یک واسط بین بازار بورس و معاملهگران هستند. بنابراین تمامی افراد جهت خرید و فروش سهام باید از طریق کارگزاریها اقدام کنند. در مقالهای جدا به تشریح فعالیت کارگزاریها پرداختیم.
بعد از ثبتنام در سامانه سجام و احراز هویت، یک کد بورسی برای شما صادر میشود. سپس بایستی در یک کارگزاری ثبتنام کنید. در مقاله ای جداگانه نحوه ثبت نام در کارگزاری مفید را بصورت تصویری و گام به گام آموزش دادیم. دقت کنید که ثبتنام در سامانه سجام و کارگزاریها نیازمند احراز هویت است. 2 روش برای احراز هویت وجود دارد: مراجعه به دفاتر پیشخوان دولت، احراز هویت الکترونیکی سجام.
خرید و فروش سهام در بورس چگونه است؟
برای خرید و فروش سهام ابتدا باید وارد کنترل پنل کارگزاری خود شوید. سپس از قسمت ارسال سفارش نسبت به ثبت سفارش خود (خرید یا فروش) اقدام کنید. در مقاله آموزشی بعدی نحوه خرید و فروش سهام توسط کارگزاری مفید خدمت شما ارائه شده است.
مدنظر داشته باشید که سوددهی در بورس را میتوان به 2 دسته تقسیم کرد: 1) افزایش قیمت سهام خریداری شده، 2) دریافت سود نقدی حاصل از سودآوری شرکت در 1 سال مالی آن.
روش اول عموما روش شناخته شده، متداول و موردعلاقه معاملهگران است. روش دوم بنا به دلایلی عموما کمتر مورد استقبال سهامدارن قرار میگیرد. ابتدا مدنظر داشته باشید برای اینکه سود سالیانه یک شرکت را دریافت کنید نیازی نیست که به مدت 1 سال سهامدار آن شرکت باشید! حتی اگر 1 روز قبل از مجمع سالیانه، سهام آن شرکت را بخرید شما رسما مشمول دریافت سود نقدی شرکت خواهید شد. در مقاله زیر بطور کامل به بحث سود نقدی سهام پرداختیم.
نحوه اطلاع از صورتهای مالی شرکتهای بورس
شما با مراجعه به سایت کدال به نشانی Codal.ir میتوانید به تمامی اطلاعات شرکتها دسترسی داشته باشید. تمامی شرکتها موظف هستند بصورت دورهای و منظم تمامی اطلاعات شرکت (اطلاعات مالی، اطلاعیههای شرکت و…) را بصورت آنلاین در اختیار همگان قرار دهند.
آیا در بورس سرمایهگذاری کنیم یا نه؟!
پاسخ این سوال بستگی به خودتان دارد. اگر شما هیچ دانشی پیرامون ترید ندارید و تفکرتان از بورس شبیه سایتهای قماربازی و کازینوهای آنلاین است! و با امید چند برابر شدن پولتان در چند ماه میخواهید وارد این بازار شوید، جواب “قطعا نه!” خواهد بود! هیچ وقت فراموش نکنید که “بورس بشدت بیرحم است”.
اگر شما شروع به آموزش بورس کنید و هر روز در جهت افزایش دانشتان گام بردارید میتوانید به کسب سود امیدوار باشید. بورس به شما درس زندگی هم میدهد! بعضی اوقات با یک “طمع” ضرر هنگفتی میکنید. بعضی اوقات با یک “اوراق مشارکت بخریم یا سهام؟ ترس” از کسب سود هنگفت جلوگیری میکنید. بعضی اوقات “عجول بودن شما” باعث ضرر شما میشود و بعضی اوقات “عجول نبودن شما” به شما ضرر میزند! بعضی اوقات فرصت فکر ندارید! باید اینقدر آمادگی فکری و روحی داشته باشید که در لحظه اقدام کنید!
مهمترین اصول سرمایهگذاری
با رعایت این نکات میتوانید به کسب سود امیدوار باشید.
- حتما پول مازاد خود را در بورس سرمایهگذاری کنید.به هیچ عنوان با پول اشخاص دیگر، وام، قرض، پول حاصل از فروش خانه یا ماشین، فروش طلاهای همسر! و پولهای اینچنینی وارد بورس نشوید! با عرض معذرت، هر کس این اصل را رعایت نکند شخصا قبر خود را کَنده است!
- بصورت پله ای خرید و فروش کنید!خرید و فروش پلکانی در بورس بحث مفصلی است که در یک مقاله جداگانه به آن پرداختیم.
- فکر و خیال سوددهیهای نجومی را از سرتان بیرون کنید! قرار نیست بورس به شما سود ماهانه بدهد.
- همه تخم مرغهایتان را در یک سبد نگذارید: تمام پولتان را در یک سهام سرمایهگذاری نکنید.
- دنبال نوسانگیری نباشید! به فکر سرمایهگذاری بلندمدت و یا حداقل کوتاهمدت باشید. اگر شخصی 1 میلیون تومان سهام شرکت تایرسازی ایران (پتایر) را در سال 91 خریداری میکرد در اردیبهشت 1399 ارزش آن 140 میلیون تومان بود.
- همیشه به دنبال آموزش باشید. اولین و بهترین فردی که دلسوز شماست، خودتان هستید. به شما توصیه میکنم آموزشهای رایگان در صفحه زیر را به ترتیب مطالعه کنید.
- 7. نه با سود مغرور شوید و نه با ضرر ناراحت. سعی کنید از تمامی معاملاتتان درس بگیرید.
- 8. نکته آخر اینکه درصدی از سودتان در هر معامله را جهت امور خیریه درنظر بگیرید.بخشندگی از صفات خداست و در قرآن میفرماید: “کسانی که اموال خود را در راه خدا انفاق میکنند همانند بذری هستند که هفت خوشه برویاند که در هر خوشه، یکصد دانه باشد و از این مقدار نیز برای هر که بخواهد باز بیفزاید و رحمت خدا بیمنتهاست و به همه چیز داناست”. جهت کمک به کودکان سرطانی (محک) میتوانید از آدرس زیر اقدام کنید.
اگر قصد یادگیری 0 تا 100 مبحث آموزش بورس را دارید به شما توصیه میکنیم مقالات آموزشی زیر را به ترتیب مطالعه بفرمایید، به مرور مقالات جدیدتر پیرامون آموزش بورس در سایت درج خواهد شد حتما پیگیر پارسسهام باشید.
دیدگاه شما