فاکتورهای ورود یک کالا به بازار آتی

در این‌جا باید به چند نکته توجه داشته باشیم:

قرارداد آتی زعفران چیست و نحوه معامله در آن به چه صورت است؟

قرارداد آتی زعفران ابزار مالی جدیدی است که به یاری فعالان بازار بورس زعفران ایران آمده است. این بازار مالی به منظور کاهش ریسک نوسانات قیمتی برای تولیدکننده و مصرف‌کننده زعفران ایجاد شده است. در این بازار شما می‌توانید با پرداخت قسمتی از پول زعفران، تمام آن را تحت مالکیت خود درآورده و از نوسانات قیمتی آن سود برده و یا به عنوان تولید‌کننده زعفران از نوسانات قیمتی در امان بمانید.

تاریخچه قرارداد‌های آتی

قرارداد‌های آتی در اواسط قرن 19 یعنی حدود 150 سال پیش با اصولی مشابه با بازار‌های آتی امروزی انجام می‌شد و هر دو طرف متعهد در قرارداد از این معامله سود می‌بردند. بورس کالای ایران نیز در سال 1386 تشکیل شد. نخستین قرارداد آتی زعفران نیز با سررسید 20 شهریور 1397 در بازار به طور رسمی معامله شد.

از آن پس با وجود قرارداد آتی زعفران کشاورزان می‌توانند با تحویل زعفران خود به انبار‌ها و گواهی آن، زعفران خود را در بورس عرضه کنند. مصرف‌کنندگان زعفران نیز با قیمت توافقی امروز برای آینده زعفران مورد نیاز خود را خرید می‌کنند و این به معنی بی اثر شدن نوسانات برای تولید کننده و مصرف‌کننده زعفران می‌باشد.

قرارداد آتی زعفران

این قرارداد در بورس کالای ایران به صورت دوطرفه منعقد می‌شود. در این قرارداد یک شخص متعهد می‌شود در تاریخ سررسید مقدار معینی از زعفران را با استاندارد پایه مشخص شده و با قیمتی که امروز دو طرف بر سر آن توافق می‌کنند به فروش برساند و شخص خریدار متعهد مي‌شود زعفران را در تاریخ سررسید با قیمت مشخص خریداری کند.

قیمت زعفران در این بازار تابع عوامل مختلفی است و هرچه به سررسید تحویل زعفران نزدیک‌تر شویم قیمت‌ها واقعی‌تر می‌شوند. اصلی‌ترین عامل قیمت‌گذاری در این بازار قیمت دلار است. قسمت اعظمی از زعفران تولیدی ایران صادر می‌شود و قیمت دلار تاثیر به سزایی در ارزش زعفران در این بازار دارد.

در تصویر زیر استاندارد‌های لازم جهت تحویل زعفران به انبار را مشاهده می‌کنید.

نحوه انجام معامله در بازار قرارداد آتی زعفران

برای درک بهتر از فرایند خرید و فروش در این بازار با یک مثال قضیه را مطرح می‌کنیم:

یک کشاورز پیش‌بینی می‌کند در آینده‌ای نزدیک قیمت زعفران افت خواهد کرد و برای حفظ زعفران و سرمایه خود از این افت قیمتی زعفران خود را در بورس کالا به قیمت امروز و تحویل آینده عرضه می‌کند. او زعفران خود را با توجه پیش‌بینی خود از افت قیمتی با قیمت امروز عرضه کرده می‌کند. او برای این کار فاکتورهای ورود یک کالا به بازار آتی فاکتورهای ورود یک کالا به بازار آتی باید در بورس یک موقعیت تعهد فروش ایجاد کند.

حال طرف دیگر قضیه مصرف‌کننده زعفران است ( کارخانه صنایع تبدیلی زعفران و یا صادرکننده و…). پیش‌بینی او از قیمت آینده زعفران افزایش قیمت است، اوهم برای جلوگیری از ضرر افزایش قیمت در آینده، زعفران مورد نیاز خود را به قیمت امروز می‌خرد. او این کار را با ایجاد موقعیت تعهد خرید در بازار آتی زعفران انجام می‌دهد.

حداقل اندازه زعفران برای ورود به فرایند تحویل 100 گرم و معادل یک قرارداد می‌باشد.

هر دو طرف معامله نگرانی‌های خود از نوسانات قیمتی را با این قرارداد برطرف کردند.

ویژگی‌های قرارداد آتی زعفران

اهرم مالی

به طور کلی اهرم مالی ضریبی از ارزش کلی قرارداد است که باید آن را بپردازید تا قدرت مالکیت کامل فاکتورهای ورود یک کالا به بازار آتی آن قرارداد را داشته باشد. اهرم مالی در قرارداد آتی زعفران مقدار ثابتی نیست و با توجه به ارزش روزانه قرارداد و وجه تضمین مشخص شده از بورس کالا با فرمول زیر محاسبه می‌شود:

اهرم مالی = ارزش هر قرارداد / وجه تضمین اولیه

خب اینجا با طرح یک مثال قضیه را روشن‌تر میکنیم. وجه تضمین به ازای هر قرارداد زعفران پوشال 160000 تومان است و ارزش هر قرارداد امروز 700000 است حال باتقسیم این دو مقدار به عدد 4.375 می‌رسیم که اهرم این قرارداد است. و این یعنی شما با پرداخت 160000 تومان مالکیت قراردادی با ارزش 700000تومان را به دست می‌آورید و می‌توانید از منافع آن سود ببرید.

البته این مشخص است که در زمان تحویل زعفران باید تمام مبلغ را بپردازید.

پوشش ریسک برای طرفین

اصلی‌ترین هدف برای ایجاد این قرارداد‌های آتی کاهش ریسک نوسانات قیمتی برای تولیدکننده و مصرف کننده زعفران است و تولید کننده می‌توانند با ایجاد تعهد فروش زعفرانی که در آینده تولید خواهد کرد را به قیمت امروز بفروشد ومصرف کننده نیز زعفران مورد نیاز خود در آینده را با قیمت امروز خریداری کند.

وجه تضمین اولیه

وجه تضمین اولیه به ازای هر قرارداد 100 گرمی زعفران از سوی بورس کالا مشخص شده می‌شود و فردی که قصد معامله در این بازار را دارد باید این مبلغ را به حسابی تحت اختیار سازمان بورس واریز کند. در صورت عدم اجرای تعهدات هر شخص مبلغ ضمانت به نفع طرف مقابل برداشته می‌شود.

در طی معاملات هر روزه با اعلام قیمت تصفیه روزانه مبالغ این حساب‌ها و وجوه تضمین کاهش یا افزایش می‌یابند. وبا کاهش آن به 70 درصد وجه تضمین اولیه شخص موظف است حساب خود را شارژ کند.

قیمت تصفیه روزانه

در پایان هر روز قیمت پایانی هر قرارداد با توجه به معاملات آن روز محاسبه و اعلام می‌شود. و سود و زیان هرشخص محاسبه و بر روی حساب وی اعمال می‌شود. این مقدار با توجه به 30 %حجم معاملات انجام شده منتهی به پایان آخرین جلسه معاملاتی هر روز محاسبه می‌شود.

حداکثر نوسانات قیمتی در این بازار 5درصد نسبت به قیمت تصفیه روز قبل می‌باشد.

کارمزد معاملات

کارمزد معاملات قرارداد‌های آتی بسیار کم و ناچیز است. کارمزد هر معامله برای خریدار یا فروشنده 0.00068 از ارزش هر قرارداد می‌باشد.

سود حاصل از معاملات قرارداد آتی زعفران

سود حاصل از این معاملات نیز فرمول محاسباتی خاص خود را دارد. فرض کنیم شخصی به‌نام علی امروز با قیمت 8000تومن 100قرارداد زعفران را خریداری می‌کند و در چند روز آینده این تعهد خرید را با 100قرارداد تعهد فروش با قیمت 9000 تومان می‌بندد. اکنون سود حاصله او طبق فرمول زیر برابر است با 10 میلیون تومان.

اندازه قرارداد * (قیمت فروش-قیمت خرید) = سود حاصل

اندازه هر قرارداد زعفران از سوی بورس کالا 100 گرم اعلام شده است.

ساعات معاملاتی بورس کالا

زمان انجام معاملات در قراردادهای آتی زعفران بورس کالا از شنبه تا چهارشنبه از ساعت 10 الی 17و روز پنج‌شنبه از ساعت 10 الی 16و در آخرین روز فاکتورهای ورود یک کالا به بازار آتی معاملاتی 10 الی 15.30 می‌باشد.

نمای بازار معاملاتی

برای مشاهده نمای بازار معاملات آتی زعفران و آشنایی بیشتر با آن می توانید به سایت بورس کالای ایران و نمای بازار مراجعه کنید.

تجزیه و تحلیل بازار | معیارهای ارزیابی بازار و محصول

تجزیه و تحلیل بازار از جمله توانایی‌هایی است که همه‌ی فعالان کسب و کار باید از آن بهره‌مند باشند.

به عنوان مثال به کارآفرینی فکر کنید. آغاز کارآفرینی با ایده پردازی است. اما همه چیز به ایده پردازی ختم نمی‌شود. مهم است بتوانیم بازار مورد نظر خود را تجزیه و تحلیل کنیم و ببینیم نگاه بازار به ایده (و محصول) ما چیست.

به همین علت، همواره بخشی از مدل کسب و کار و اسنادی که به عنوان طرح تجاری تنظیم می‌شوند، به تحلیل بازار اختصاص پیدا می‌کند.

تجزیه و تحلیل بازار می‌تواند در مورد هر نوع بازاری به‌کار گرفته شود: از بازار پوشاک و خودرو تا بازار پول و طلا.

بر این اساس، درس حاضر را به معرفی برخی از فاکتورهای قابل‌استفاده در تحلیل بازار اختصاص داده‌ایم.

در این درس، موارد زیر را مرور می‌کنیم و شرح می‌دهیم:

• میزان ضرورت محصول (کالا یا خدمت) برای بازار (Urgency)
• اندازه بازار (Market size)
• محدوده قیمت قابل عرضه (Potential Price Range)
• هزینه جذب مشتری یا ایجاد مشتری جدید (Customer Acquisition Cost)
• هزینه رساندن محصول به دست مشتری (Product Delivery Cost)
• میزان منحصر به فرد بودن محصول (Product Uniqueness)
• سرعت عرضه محصول به بازار (Speed to market)
• نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه (Up-front investment)
• پتانسیل عرضه محصولات وابسته (Cross-sell potential)
• مدت زمان زنده ماندن یا طول عمر محصول (Product Lifespan)

البته لازم به تأکید است که فعلاً در حد بررسی عمومی در درس ارزش آفرینی، موارد زیر را مطرح می‌کنیم. به همین خاطر، به سبک بسیاری از کتاب‌ها و دوره‌های کارآفرینی و فاکتورهای ورود یک کالا به بازار آتی خلق کسب و کار، همه‌ی فاکتورها را زیرِ عنوان تحلیل بازار جا داده‌ایم.

اما بعداً این هر یک از آن‌ها باید در درس تخصصی خود بررسی شوند. برخی از آن‌ها باید در طراحی محصول، برخی دیگر در بازاریابی و تعدادی نیز در درس استراتژی مورد توجه قرار بگیرند.

توجه داشته باشید که فعلاً در این مرحله، ما قصد ارزش‌گذاری روی وضعیت‌های مختلف نداریم.

بنابراین اگر از حجم بازار حرف می‌زنیم، نمی‌خواهیم بگوییم کوچک بودن بازار یا بزرگ بودن آن، خوب است یا بد.

بلکه صرفاً می‌خواهیم فاکتورهای مورد توجه در تحلیل بازار را بشناسیم.

بدیهی است در درس‌های تخصصی‌تر، فرصت‌ها و چالش‌های هر وضعیت را بررسی خواهیم کرد.

ضمناً لازم به تأکید است که قرار نیست همه‌ی فاکتورها و مولفه‌های زیر، در همه‌ی انواع بازارها و محصول‌ها قابل طرح و مفید باشند. بنابراین احتمالاً لازم خواهد بود بسته به محصولی که در ذهن دارید و بازاری که مد نظر شماست، تعدادی از این فاکتورها را انتخاب و بررسی کنید.

شدت نیاز و ضرورت محصول از نگاه بازار (Urgency)

نخستین سوالی که باید به آن فکر کنیم این است که بازار (فاکتورهای ورود یک کالا به بازار آتی همه‌ی کسانی که تقاضای این محصول را دارند یا ممکن است داشته باشند) تا چه حد محصول ما را مورد نیاز و ضروری می‌بیند؟

گاهی اوقات بازار قانع شده است که اصل محصول ضروری است (مانند بیمه شخص ثالث) و آن‌چه باقی می‌ماند این است که پیشنهاد ما را از میان انواع پیشنهادها انتخاب کند.

اما گاهی نیز ممکن است اصل محصول هنوز چندان جدی تلقی نشود (مانند بیمه زندگی). بنابراین ما دو مرحله پیش روی خود داریم:

• آموزش دادن بازار و قانع کردن بازار به استفاده از محصول (به طور عمومی)
• قانع کردن بازار به این‌که از میان همه‌ی پیشنهادها، پیشنهاد ما را انتخاب کند.

در این‌جا باید به چند نکته توجه داشته باشیم:

• میزان نیاز به محصول، در سگمنت‌های مختلف بازار یکسان نیست. مثلاً مالکان خودروهای گران‌قیمت در مقایسه با مالکان خودروهای ارزان‌قیمت، احتمالاً بیمه‌ی بدنه را ضروری‌تر ارزیابی می‌کنند.
• ضرورت از جنس ادراک و نگرش است. بنابراین میزان نیاز به محصول و ضروری بودن آن، می‌تواند با آموزشِ بازار هدف تغییر کند. مثلاً ممکن است عرضه‌کننده‌ی مکمل‌های غذایی، با آموزش‌ بازار (از طریق تبلیغات و بازاریابی محتوا) بتواند نگرش به ضروری بودن مکمل‌ها را در جامعه‌ی هدف خود افزایش دهد. مشابه همین مسئله را می‌توان درباره‌ی داروهای گیاهی و محصولات ارگانیک و طبیعی نیز مطرح کرد.
• میزان ضرورت محصول از نگاه بازار، با تغییر بازار هدف تغییر می‌کند. فرض کنید می‌خواهید دوره‌های آموزش آنلاین برگزار کنید. اگر جامعه‌ی هدف خود را گروهی انتخاب کنید که تا کنون، از آموزش آنلاین استفاده کرده‌اند، نگاه آن‌ها به خدمات شما با گروهی که تا کنون صرفاً از خدمات فیزیکی استفاده کرده‌اند، متفاوت خواهد بود.

واضح است که اگر بتوانید پاسخ این سوال را به درستی تشخیص دهید، تکلیف‌تان برای آینده‌ی کسب و کار و استراتژی‌هایی که باید انتخاب کنید، مشخص‌تر خواهد بود.

اندازه‌ی بازار یا Market size

وقتی از اندازه‌ی بازار یا Market size حرف می‌زنیم، منظورمان برآیند تقاضای موجود برای یک محصول است.

طبیعی است بر اساس آن‌چه در درس انواع بازار مطرح کردیم، اندازه بازار را هم به شکل‌های مختلف، از جمله شیوه‌های زیر، می‌توان تعریف کرد:

• بازار بالقوه: مجموع تقاضای بالقوه‌ای که می‌تواند برای محصول وجود داشته باشد.
• بازار فعال: مجموع تقاضای فعال موجود (که این محصول را از ما و رقیبان‌مان تهیه می‌کنند)
• بازار مورد نیاز: مجموع تقاضایی که دستیابی به آن در سال اول (یا دو سال یا پنج‌سال اول) برای بازگشت سرمایه‌گذاری اولیه ضروری است.

در این‌جا باید به دو نکته توجه داشته باشید:

نکته‌ی اول این‌که اندازه بازار با اندازه صنعت تفاوت دارد. در مورد اول ما از میزان تقاضا حرف می‌زنیم و در مورد دوم، از میزان عرضه.

نکته‌ی دوم هم این است که به خاطر داشته باشیم بزرگ یا کوچک بودن بازار، مزیت ذاتی ندارد. بلکه منابع سازمانی، نوع محصول، جایگاه ما در بازار، توانایی رقابت و ده‌ها فاکتور دیگر در کنار هم، مشخص می‌کنند که چه اندازه‌ای از بازار می‌تواند برای ما مناسب و مطلوب باشد.

محدوده قیمت قابل عرضه یا Potential Price Range

وقتی محصول را صرفاً بر اساس نوع آن تعریف می‌کنیم، ممکن است در دام خطای تعمیم گرفتار شویم. به این معنا که احتمال دارد ناخواسته، ویژگی‌های بخشی از بازار را به تمام بازار نسبت دهیم.

به عنوان مثال، فرض کنید از بازار مسکن حرف می‌زنیم.

آیا واقعاً بازار آپارتمان‌های کمتر از ۵۰ متر، با بازار آپارتمان‌های بالای ۵۰۰ متر یکی است؟

آیا بازاری که برای مسکن چند صد میلیون تومان پول دارد و باید با وام، بودجه‌ی خود را تکمیل کند، با بازاری که چند میلیارد تومان برای خرید یک ملک در نظر می‌گیرد، رفتار یکسانی دارد؟

رفتار این سگمنت‌ها، پاسخ آن‌ها به تغییرات قیمت، اثر استراتژی‌های بازاریابی و فروش بر روی هر یک از آن‌ها، می‌تواند متفاوت باشد.

بنابراین وقتی درباره‌ی یک محصول و بازار آن فکر می‌کنیم، گاهی اوقات مناسب است مشخص کنیم که منظورمان کدام سگمنت از بازار است.

به عبارت دیگر، بگوییم: «ما درباره‌ی سگمنتی از بازار حرف می‌زنیم که برای محصولِ X حاضرند بین … تا … ریال پرداخت کنند.»

باز هم لازم به یادآوری است که این بحث، به صورت مستقل و تخصصی در مدیریت بازاریابی با عنوان بخش بندی بازار مطرح می‌شود.

اما توجه به برخی نکات پایه (مثل تفکیک بازه‌ی قیمت) حتی در گام‌های اولیه‌ی تحلیل بازار نیز ضروری است و می‌تواند زوایای پنهان بازار را بهتر برایمان روشن کند.

دسترسی کامل به این درس برای اعضای ویژه فاکتورهای ورود یک کالا به بازار آتی فاکتورهای ورود یک کالا به بازار آتی متمم در نظر گرفته شده است.

با عضویت به عنوان کاربر ویژه‌ی متمم، علاوه بر دسترسی به درس‌های ارزش آفرینی به دوره‌های بسیار بیشتری دسترسی پیدا می‌کنید که می‌توانید فهرست آنها را در این‌جا ببینید:

البته بررسی‌های ما نشان می‌دهد که علاقه‌مندان به ارزش آفرینی از بین درس‌های متنوع متمم به درس‌های زیر علاقه‌ی بیشتری نشان داده‌اند:

اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید درباره‌ی متمم بیشتر بدانید، می‌توانید نظرات دوستان متممی را درباره‌ی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی می‌شناسند:

تمرین (لازم نیست به همه‌ی تمرین‌ها پاسخ دهید)

محصول و بازار خاصی را انتخاب کنید و میزان ضرورت محصول از نگاه بازار را برآورد کنید. این محصول می‌تواند یکی از همان مواردی باشد که درس‌های قبل انتخاب و تحلیل کرده‌اید (می‌توانید به ضرورت، امتیازی بین صفر تا ده داده و و سپس علت ارزیابی خود را شرح دهید).

برای اینکه میزان ضرورت این محصول در نگاه بازار افزایش یابد، چه گزینه‌هایی در ذهن دارید؟

چه برآوردی از هزینه‌ی جذب مشتری فعلی یا ایجاد مشتری تازه برای این محصول خود دارید؟ این هزینه تا چه حد تابع مقیاس کسب و کار است؟

اگر در یک بازار، هزینه‌ی جذب مشتری و هزینه‌ی خلق مشتری بسیار نزدیک باشد، استراتژی بازاریابی در مقایسه با شرایطی که هزینه‌ی ایجاد مشتری جدید بسیار بالاست چه تفاوتی خواهد داشت؟

چه تغییراتی می‌توان در محصول مد نظر شما ایجاد کرد که مدت زنده ماندن آن (بی‌نیاز بودن به طراحی مجدد) افزایش یابد؟ آیا چنین تغییری قابل توصیه هست؟

0 تا 100 نهادهای مالی بورس + بررسی انواع آن ها

در تمام بازارهای اقتصادی، ازجمله بازار سرمایه، بورس کالا و بورس انرژی، یک سری از بازیگران رسمی و غیر رسمی وجود دارند که شناخت آن‌ها برای سرمایه‌گذاران ضروری است. از مهم‌ترین آن‌ها در بازار سرمایه، نهادهای مالی هستند. این نهادها، مانند بنگاه‌هایی هستند که خدمات مربوط به دارایی‌های مالی ارائه می‌دهند و انواع مختلفی دارند. شناخت هرکدام از آن‌ها، باعث می‌شود تا به‌ صورت موثرتری دارایی‌های خود را در بورس سرمایه‌گذاری کنید. در این مطلب، انواع نهادهای مالی در بازار سرمایه ایران، بورس کالا و بورس انرژی را بررسی می‌کنیم.

نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه ایران

بورس اوراق بهادار به‌وجود آمده است تا بازاری شفاف و منصفانه برای داد و ستد اوراق بهادار ایجاد کند و بر معاملات و عملیات‌های بازار نظارت داشته باشد. هرکدام از نهادهای مالی در بازار بورس ایران وظایف خاصی دارند، اما همه آن‌ها ایجاد شده‌اند تا سرمایه‌گذاری در بورس را تسهیل کنند. انواع نهادهای مالی بورس شامل موارد زیر می‌شوند:

کارگزاران بورسی

کارگزاران بورسی مانند شرکت‌هایی هستند که به‌ عنوان واسطه بین خریداران و فروشندگان سهام عمل می‌کنند. در واقع، این شرکت‌ها اولین مکان‌هایی هستند که برای ورود به بازار سرمایه ایران باید در آن‌ها ثبت نام کنید. اغلب کاربران از طریق همین کارگزاران فرآیند ثبت نام در بورس و شرکت در معاملات را آغاز می‌کنند. این شرکت‌ها به‌ ازای خدماتی که انجام می‌دهند، مقداری پاداش به‌عنوان کارمزد از سهامداران دریافت می‌کنند. از جمله وظایف دیگر کارگزاری‌ها، می‌توان به سبدگردانی، ارائه مشاوره در زمینه سرمایه‌گذاری، مدیریت نقدینگی، آموزش سهامداران و آشنا کردن آن‌ها با قوانین و مقررات بازار سرمایه اشاره کرد.

صندوق های سرمایه گذاری

به صندوق‌های سرمایه‌گذاری به‌اختصار ETF هم گفته می‌شود. در این صندوق‌ها، خرید و فروش سهام به‌ صورت غیرمستقیم انجام می‌شود. به‌ طوریکه، افراد مبتدی یا نیمه حرفه‌ای دارایی‌های خود را در آن‌ها قرار می‌دهند تا این صندوق‌ها به‌ واسطه دانش خود برای این افراد سرمایه‌گذاری کنند. سود حاصل از خرید و فروش‌های سهام، به این افراد اختصاص داده می‌شود. با این روش، ریسک سرمایه‌گذاری در بورس تا حد زیادی کاهش می‌یابد. البته، توجه داشته باشید که سود حاصل از آن نسبت به خرید و فروش مستقیم در بورس پایین‌تر است.

موسسات رتبه بندی

موسسات رتبه‌ بندی نقش بسیار مهمی در بازار سرمایه ایران دارند، چراکه به‌ کمک تخصص خود به رتبه‌ بندی اوراق بهادار صادر شده از جانب شرکت‌ها می‌پردازند. این رتبه‌ بندی با سنجش میزان ریسک اوراق بهادار و سایر فاکتورهای دیگر به‌دست می‌آید و در تصمیم‌های سرمایه‌گذاران، اعتباردهندگان و قانون‌گذاران تاثیر به‌ سزایی دارد.

بازارگردان ها

بازارگردان‌ها به نهادهای مالی گفته می‌شود که مانع نوسانات قیمتی می‌شوند. این نهادها بهترین نرخ قیمت متناسب با هر سهم را ارائه می‌دهند. زمانی‌که یک سهم دچار نوسانات قیمتی می‌شود و قیمت آن برای خریداران نامشخص است، این نهاد وظیفه دارد که درمورد اطلاعات شرکت‌های بورسی تحقیق کند و بعد از قیمت گذاری بر روی سهام آن‌ها، بهترین قیمت را پیشنهاد دهد. با وجود اینکه این نهادها در نقدشوندگی سهام بسیار مفید هستند، اما تعداد آن‌ها زیاد نیست.

شرکت های تامین سرمایه

شرکت‌های تامین سرمایه یکی از واسطه‌های مهم بازار سهام به شمار می‌روند. طبق قوانین، این نهادهای مالی می‌توانند فعالیت‌های مختلفی شامل سبدگردانی، بازارگردانی، معامله، پذیره‌نویسی و برخی فعالیت‌های مرتبط دیگر را انجام دهند.

شرکت های پردازش اطلاعات

سرمایه‌گذاران برای تصمیم‌گیری درست، به اطلاعاتی صحیح، جامع، به‌ روز و به موقع احتیاج دارند. شرکت‌های پردازش اطلاعات با ارائه تحلیل در مورد بازار سهام، این اطلاعات را برای کاربران فراهم می‌کند. وجود این اطلاعات برای سرمایه‌گذاری‌های بهتر بسیار مفید است.

شرکت های مشاوره سرمایه‌گذاری

مشاوران سرمایه‌گذاری که فاکتورهای ورود یک کالا به بازار آتی معمولا شخصیت‌های حقوقی هستند و یکی از مهم‌ترین بازیگران بازار سرمایه ایران محسوب می‌شوند. تمام افراد حقیقی و حقوقی می‌توانند از اطلاعات و تخصص این نهادهای مالی استفاده کنند و بر همان اساس، بهترین تصمیمات را برای سرمایه‌گذاری داشته باشند. مشاوران سرمایه‌گذاری، افرادی هستند که می‌توانند شرکت‌های مختلف را تجزیه و تحلیل کنند و بر اساس آن به افراد دیگر مشاوره دهند. دریافت کمک از این نهادها برای داشتن ریسک پایین سرمایه‌گذاری بسیار مفید است.

نهادهای مالی بورس کالای ایران

بورس کالا یکی از مهم‌ترین بازارهای سرمایه ایران است که به‌ منظور خرید و فروش کالا استفاده می‌شود. در این بازار سرمایه، داد و ستد کالا از دو روش بازار نقدی و بازار آتی انجام پذیر است. در بازار نقدی، کالاها با قیمت‌های توافقی، به‌ صورت واقعی و فیزیکی معامله می‌شوند. اما داد و ستد کالا در بازارهای آتی بدین گونه است که در آن فروشنده متعهد می‌شود در سررسید معین، مقدار معینی از کالای مشخص را به قیمتی که الان تعیین شده بفروشد و در مقابل، خریدار باید آن کالا را با آن مشخصات خریداری کند.

از جمله واسطه‌های بازار بورس کالا می‌توان به صندوق‌های کالایی اشاره کرد. این صندوق‌ها برای سرمایه‌گذاران شرایطی فراهم می‌کنند تا به‌ جای خرید و نگهداری کالای مورد نظر و پرداخت هزینه‌های حمل و نقل و انبارداری و خسارت‌های احتمالی، اوراق این صندوق‌ها را خریداری کنند. خرید این اوراق به این شکل است که سرمایه‌گذاران مالکیت کالاهای مورد نظر را دارند اما مسئولیت نگهداری از آن کالاها برعهده این افراد نیست. این صندوق‌ها، بخشی از وجوه خود را برای سرمایه‌گذاری برروی یک کالای خاص اختصاص می‌دهند و سرمایه‌گذاران علاقه‌مند به آن کالای خاص، برای خرید واحدهای این صندوق اقدام می‌کنند.

البته، خرید و فروش در بورس کالا دارای محدویت‌هایی هم هست. برای مثال، فقط کسانی می‌توانند از بورس کالا خریداری کنند که حجم خریدشان از حد معینی مثلا 20 یا 110 یا 220 تن در رینگ‌های مختلف کمتر نباشد. برای خرید از بورس کالا، در اولین قدم باید از طریق یک کارگزاری برای دریافت کد مشتری خود اقدام کنید.

نهادهای مالی بورس انرژی

شرکت بورس انرژی ایران هدف اصلی خود را نظارت و آسان نموندن معاملات حامل‏‌های انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر حامل‏‌های انرژی، مانند نفت، ‌گاز و برق، اعلام کرده است. در این بستر، به تمام اعضا به‌ صورت یکسان دسترسی داده می‌شود تا با نهادهای مالی، شركت‌ها و سازمان‌ها در بازارهای انرژی از جمله وزارتخانه‌های نفت، نیرو و صنعت و معدن و تجارت و شرکت‌‎های ملی نفت ایران، همکاری داشته باشند. ترکیب سهامداری در بورس انرژی ایران، شامل 60% نهادهای مالی، 20% فعالان صنعت برق و نفت و 20% عموم مردم می‌شود.

بورس حامل‌های انرژی شامل سه بازار فیزیکی، مشتقه و فرعی می‌شود. در بازار فیزیکی، در واقع خود کالاهای قرار گرفته در لیست پذیرفته‌ شده‌های بورس خرید و فروش می‌شوند. اما برخلاف آن، معاملات در بازارهای مشتقه، معمولا با استفاده از ابزارهای مالی و قراردادهای ویژه‌ مانند قرارداد سلف موازی یا قرارداد آتی انجام می‌شوند. تمام این قراردادها و معاملات در بازارهای اینترنتی و به‌ صورت کاملا الکترونیکی صورت می‌گیرند. بازارهای فرعی هم به معاملات کالاهای تک محموله‌‌ای که هر نوبت عرضه آن‌ها نیازمند ارسال درخواست جداگانه و اخذ موافقت کمیته است، مربوط می‌شود.

سخن آخر

نهادهای مالی در بازار بورس ایران به‌ طور مستقیم در مبادلات شرکت نمی‌کنند،‌ اما نباید نقش آن‌ها را دست کم گرفت. وجود این نهادها برای رونق و امنیت بازار واجب است. علاوه‌ بر آن،‌ خدمات ارائه شده توسط آن‌ها تاحد زیادی انجام معامله را برای کاربران آسان می‌کند. نظر شما درمورد عملکرد نهادهای مالی و انواع مختلف آن‌ها چیست؟

سوالات متداول

نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه ایران کدامند؟

کارگزاران بورسی، صندوق های سرمایه گذاری، موسسات رتبه بندی، بازارگردان ها، شرکت های تامین سرمایه، شرکت های پردازش اطلاعات، شرکت های مشاوره سرمایه‌گذاری، نهادهای مالی بورس انرژی، نهادهای مالی بورس کالا

کارگزاری هوشمند رابین

کارگزاری فارابی

این مقاله به کوشش نگار پورجواد و دیگر اعضای تیم نظارت تولید شده است. تک‌تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در بهبود کیفیت وب فارسی داشته باشیم.

کامودیتی چیست؟ معرفی انواع کامودیتی یا کالای اولیه

قطعا همه شما که در حال مطالعه این مقاله هستید، درباره بازارهای مالی یا Financial Markets چیزهای زیادی می دانید. بازارهای مالی به هر مارکتی که در آن معاملات انواع دارایی های مالی صورت می گیرد، اشاره می کنند.

برخی از مهمترین این دارایی ها شامل: بازار سهام، بازاراوراق قرضه، بازار فارکس، بازار مشتقات و بازار کالاها می باشند. حضور بازارهای مالی برای کمک به گردش اقتصادهای متکی به سرمایه داری، به شدت حیاتی هستند.

هر زمان که بازارهای مالی دچار مشکل می شوند، بحران های اقتصادی مثل رکود و بیکاری دامنگیر کل جهان می شود. در یک مقاله دیگر از سری مقالات وبسایت دنیای ترید، این دفعه در خدمت شما هستیم تا کامودیتی ها را برای شما توضیح دهیم.

موضوعاتی که قرار است در این مقاله با هم بیاموزیم، به شرح زیر است:

تاریخچه بازار کالا یا کامودیتی ها، کامودیتی چیست، معاملات کامودیتی ها چگونه انجام می شود، مزایای سرمایه گذاری در بازار کامودیتی ها، انواع کامودیتی ها، آیا می شود کامودیتی ها را ترید کرد، چطور؟ انواع روشهای سرمایه گذاری در بازار کالا، عوامل موثر بر بازار کامودیتی ها، آیا سرمایه گذاری روی کامودیتی ها مفید است، کدام کالاها بیشترین معاملات را دارند، ارتباط و همبستگی بین کامودیتی ها و دیگر مارکتها، آیا بیت کوین ها جزو کامودیتی ها هستند یا پول فیات محسوب می شوند؟ و نتیجه گیری.

تاریخچه بازار کالا یا کامودیتی ها

تاریخچه بازار کالا، قدمتی به درازای تمدن بشری و ظهور اولین انسان ها دارد. قبایل و پادشاهی ها در طول تاریخ گذشته، محصولات و کالاهای مورد نیاز خود را با دیگر قبایل و پادشاهی ها، معامله یا به قول امروزی ها ترید می کردند. در حقیقت تاریخچه بازار کالاها از مارکت سهام و اوراق قرضه بسیار تا بسیار قدیمی تر است.

به عنوان مثال می توان ظهور امپراتوری هایی فاکتورهای ورود یک کالا به بازار آتی مانند یونان، ایران و روم باستان را مثال زد. آنها کالاهای مورد نیاز خود را مستقیماً از طریق مسیرهایی مانند جاده ابریشم معروف که اروپا را به خاور دور مرتبط می کرد، مبادله می کردند.

امروزه هم کامودیتی ها در کل جهان و در مقیاس های بسیار بزرگتر، به طرز پیشرفته تری با هم مبادله می شوند.

کامودیتی چیست؟

به زبان فاکتورهای ورود یک کالا به بازار آتی خیلی ساده بازار کالاهای اولیه یا کامودیتی، مکانی است که در آن خرید، فروش و ترید انواع مواد اولیه و خام، صورت می گیرد. در واقع بازار کالا به دو دسته خیلی بزرگ تقسیم می شوند که به آنها کالاهای سخت و کالاهای نرم گفته می شود.

کالاهای سخت شامل منابع طبیعی می شوند که باید استخراج یا حفاری بشوند. برای فاکتورهای ورود یک کالا به بازار آتی مثال می توان از طلا، نفت، مس و گاز طبیعی نام برد. کالاهای نرم اما شامل محصولات کشاورزی و احشامی مثل: ذرت، گندم، قهوه، شکر، لوبیا و گوشت خوک می شوند.

معاملات کامودیتی ها چگونه انجام می شود؟

بازار کالا محیطی را فراهم می آورد که در آن هم تولید کنندگان و هم مصرف کنندگان گرد هم بیایند و به مارکتی متمرکز و با نقدینگی بسیار بالا، دسترسی داشته باشند. بازیگران این بازار همچنین این فرصت را دارند تا از مشتقات کالاها برای محافظت از مصرف یا تولیدات آتی، استفاده کنند. در این راستا، سفته بازان و سرمایه گذاران نقش بسیار فعالی در این مارکت بازی می کنند.

برخی کالاها مثل فلزات گرانبها سرمایه گذاری های امنی در مقابل تورم محسوب می شوند. از انواع وسیع دیگری از کالاها نیز به عنوان دارایی های جایگزین، به منظور تنوع در پورتفوی سرمایه گذاران استفاده می شود. از آنجا که قیمت کالاها تمایل دارند درست در جهت مقابل بازار سهام حرکت کنند، بسیاری از سرمایه گذاران در زمان هایی که بازارها نوسانی هستند، سراغ کالاها می آیند.

اگر کسی در گذشته تمایل به ورود در مارکت کالا داشت، باید پول هنگفت، وقت زیاد و تجربه بسیار بالایی می داشت. ولی در عصر ما، انتخاب های بسیار گسترده ای برای ورود به مارکت کالا فراهم شده است.

مزایای سرمایه گذاری در بازار کامودیتی ها

سرمایه گذاری در بازار کالا، مزایای بیشماری دارد. یکی از بزرگترین محاسن سرمایه گذاری در بازار کالا، در امان بودن از تورم است. به طور عمومی، در زمانهایی که تورم بالا است، تمایل سرمایه گذاران برای هجوم به بازار کالاهایی مثل طلا، افزایش می یابد و همین مسئله، باعث بالارفتن قیمت آن کالا نیز می شود.

انواع کامودیتی ها

به طور عمومی، کالاها به دو صورت معامله می شوند: 1- بازارهای لحظه ای 2- بازار های مشتقات. منظور از مارکت لحظه ای بازارهایی است که کالاهای پایه در آنها به صورت آنی و لحظه ای و نه به شکل قراردادهای آتی، معامله می شوند. نامهای دیگر مارکت های لحظه ای، بازارهای فیزیکی یا بازارهای نقدی نیز است. در اینگونه بازارها، خریداران و فروشندگان، کالاهای فیزیکی خودشان را به قصد تحویل فوری، معامله می کنند.

ولی بازارهای مشتقات، شامل فورواردها، آتی ها و آپشن ها می باشد. فورواردها و آتی ها، قراردادهای مشتقه ای هستند که از بازار لحظه ای به عنوان یک کالای پایه ای استفاده می کنند. در واقع این نوع قراردادها به صاحبانشان کنترل آینده کالاها را در قیمتی که امروز با هم به توافق می رسند، می دهد.

آیا می شود کامودیتی ها را ترید کرد، چطور؟

حال که با کالاها، نحوه کارایی آنها و انواع کالاها آشنا شدید، شاید تمایل داشته باشید تا بدانید که آیا امکان معامله و ترید کالاها وجود دارد. پاسخ این سوال، بلی است. از آنجا که کالاها هم یک دارایی مالی محسوب می شوند، در نتیجه کالاها هم مثل بسیاری از دارایی های دیگر قابل معامله هستند. روش های متفاوتی برای ترید کالاها وجود دارد که در پاراگراف بعدی این مقاله، بیشتر درباره آنها توضیح خواهیم داد.

ابتدا باید انتخاب کنید که شما متقاضی معامله کدام نوع از کالاها هستید. منظور ما این است که به دنبال ترید کردن کالاهای سخت هستید یا کالاهای نرم، متقاضی سهام های کالایی هستید یا صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله، سپس بعد از انتخاب کلی نوع کالاها، باید از بین دسته بندی زیر، آنهایی را که متناسب با معیارهای شما می باشند را انتخاب کنید.

انواع کالاها

انرژی ها

منابع انرژی سنتی مثل: نفت خام، بنزین، گاز طبیعی، ذغال سنگ، اتانول، اورانیوم و نفت گرمایشی. انرژی ها همچنین شامل انرژی های تجدید شدنی مثل انرژی بادی و انرژی خورشیدی نیز می شوند.

فلزات

کالاهای معدنی شامل فلزات گرانبهایی مثل طلا، مس، نقره، پالادیوم و پلاتینیوم همچنین فلزات صنعتی مثل: کانه آهن، قلع، مس، آلومینیوم و روی می شوند.

محصولات کشاورزی

این نوع کالاها شامل محصولات خوراکی برای مصرف انسان ها مثل شکر، قهوه، کاکائو، جو، گندم و غیره است همچنین شامل محصولات غیرخوراکی مثل: پنبه، روغن پالم، پوشاک، لاستیک، کش، پاک کن، مواد اولیه ساختمان و غیره نیز می شود.

دام ها و گوشت ها

شامل تمام حیوانات زنده مثل گاوها و خوک ها

انواع روشهای سرمایه گذاری در بازار کالا

سهام های کالایی

شما می توانید به صورت غیر مستقیم و از طریق خرید و فروش سهام شرکت هایی که درگیر استخراج معادن، رشد دادن و یا کشت هر نوعی از کالاها هستند، وارد معاملات بازار کالاها شوید. به عنوان مثال، سرمایه گذارانی که علاقه مند به صنعت نفت می باشند، می توانند روی سهام کمپانی های استخراج نفت، سرمایه گذاری کنند.

همچنین افرادی که علاقه مند به طلا هستند نیز می توانند روی سهام شرکت های استخراج طلا سرمایه گزاری کنند.

صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله مخصوص کالاها

یک نوع ابزار سرمایه گذاری است که روی یک نوع دارایی یا یک سبد از دارایی ها مثل کالاها یا سهام تمرکز می کند. برخی از آنها دارایی های فیزیکی مثل شمش طلا یا سکه را نگهداری می کنند.

معامله کالاها از طریق قراردادهای آتی

شما در این روش قادر خواهید بود کالاهایی که مد نظرتان می باشد را از طریق یک توافق نامه برای هر مقدار کالا، برای زمانی مشخص در آینده، معامله کنید.

معامله نرخ لحظه ای کالاها

این روش درست مثل معامله در بازار فارکس، سهام، شاخص ها و غیره می باشد. تمام آنچه شما نیاز دارید، بازکردن یک حساب معاملاتی نزد یک بروکر معتبر است.

معامله کالاها به صورت قراردادهای آپشن

این نوع سرمایه گذاری درست شبیه به قراردادهای آپشن است.

موسسه مشترک کالا

یک نوع صندوق سرمایه گذاری خصوصی یا مدیریت پولی است که سرمایه گذاری روی کالاهایی مثل قراردادهی آپشن یا آتی را مدیریت می کند.

سپس بعد از انتخاب نوع کامودیتی از دسته بندی بالا، شما می توانید آن کالاها را از طریق روش هایی مثل: باز کردن یک حساب معاملاتی نزد یک بروکر معتبر و سپس معامله آنها به صورت قراردادهای آتی، معامله نرخ لحظه ای یا آپشن ها، یا سرمایه گذاری روی سهام های کالایی و صندوق های قابل معامله، انجام دهید.

عوامل موثر بر بازار کامودیتی ها

فاکتورهای مختلفی روی بازار کامودیتی ها تاثیرگذار هستند که در زیر به مهمترین آنها خواهیم پرداخت.

• عرضه و تقاضا
• شاخص دلار امریکا
• رقابت
• سیاست
• عوامل اقتصاد کلان
• فصل ها
• آب و هوا

آیا سرمایه گذاری روی کامودیتی ها مفید است؟

بازار کالا هم مثل هر نوع سرمایه گذاری دیگر دارای ریسک ها و خطرات مختص خودش می باشد. اگر شما به این بازار علاقه دارید، باید حسابی درباره این بازار دانش و تجربه کافی داشته باشید. منظور از دانش و تجربه، یادگیری تحلیل تکنیکال، تحلیل فاندامنتال، روانشناسی بازار، تحلیل بین بازارها و دیگر فاکتورهای مهم است.

به عنوان مثال، اگر شما طالب ترید کردن طلای سیاه یا همان نفت هستید، باید حتما بدانید که قیمت نفت تحت تاثیر مسائل ژئوپلیتیکی، بالا و پایین می رود.

نکته دیگر داشتن آگاهی لازم درباره نوع سرمایه گذاری است که قرار است انجام دهید. مثلا سرمایه گذاری روی صندوق های قابل معامله، تنوع بیشتر و ریسک کمتری دارد. در صورتیکه سرمایه گذاری از طریق قراردادهای آتی، پرریسک تر می باشد.

ولی به عنوان یک قانون کلی، سرمایه گذاری در بازار کالاها مخصوصا طلا، یک نوع بیمه کردن سرمایه در زمانهای تورم و در مقابل تورم است.

کدام کالاها بیشترین معاملات را دارند؟

در این قسمت از مقاله، ما لیستی را برای شما فراهم آورده ایم که بتواند به شما در پیدا کردن کالاهایی که بیشترین تریدها را به خودشان اختصاص داده، کمک بکنند. این کالاها به شرح زیر می باشند.

ارتباط و همبستگی بین کامودیتی ها و دیگر مارکتها

تمام تریدرهای حرفه ای بازار می دانند که کلیه بازارها با همدیگر در ارتباط هستند. منظور از کلیه بازارها، بازار ارز، کالا، اوراق قرضه و سهام است. اگر شما تمام موارد بالا را ترید می کنید، باید حتما بقیه مارکت ها را نیز، از نزدیک رصد کنید.

معمولا دلار ایالات متحده امریکا خلاف جهت مارکت کالاها حرکت می کند. بارها شنیده اید که مسیر حرکت دلار، مخالف مسیر حرکت طلا است. همانطور که می دانید طلا یک فلز ارزشمند است که در گروه کالاها جای دارد. اصطلاحا گفته می شود که یک همبستگی منفی بین طلا و دلار امریکا وجود دارد.

حال به ارتباط بین کالاها و بازار اوراق قرضه می پردازیم. رابطه معکوس نیرومندی بین شاخص قیمت بازار کالاها و قیمت اوراق قرضه وجود دارد. یعنی با بالا رفتن قیمت شاخص کالاها، قیمت اوراق قرضه افزایش پیدا خواهد کرد.

حال سری به ارتباط بین قیمت اوراق قرضه و بازار سهام بزنیم. فراموش نکنید که قیمت اوراق قرضه، اغلب قیمت سهام را رهبری می کند. یعنی با بالا رفتن قیمت اوراق قرضه، بازار سهام هم افزایش پیدا می کند.

حال، تمام بازارهای ذکر شده در قسمت بالا، با شاخص دلار امریکا که قدرت این ارز را در مقابل رقبایش ارزیابی می کند، ارتباط دارند.

به عنوان مثال با افزایش شاخص دلار امریکا، شاخص قیمت کالاها کاهش پیدا می کند. در حقیقت این همان ارتباط بین دلار و طلا است که پیشتر برایتان توضیح دادیم. سپس زمانیکه شاخص دلار افزایش می یابد و شاخص قیمت کالاها ریزش می کند، بازار سهام و قیمت اوراق قرضه هم بالا می روند.

آیا بیت کوین ها جزو کامودیتی ها هستند یا پول فیات محسوب می شوند؟

شاید برای شما هم این سوال پیش بیاید که آیا بیت کوین ها پول فیات محسوب می شوند یا جزو کالاها به حساب می آیند؟ پاسخ شما این است، از آنجایی که بیتکوین ها پول قانونی رایجی نیستند که توسط دولت ها منتشر شوند، در نتیجه بیتکوین ها پول فیات نمی باشند. آنها جزو کالاها به حساب می آیند و پول مجازی هستند که توسط تکنولوژی بلاکچین ها حمایت می شوند.

نتیجه گیری

خوب، به پایان این مقاله رسیدیم. امیدوارم که شما با خواندن این مقاله تخصصی، متوجه شده باشید که کامودیتی ها یا بازار کالاها چیست و چطور می شود آنها را ترید کرد. کالاها، یکی از بهترین سرمایه گذاری ها در زمان های تورم هستند. اگر سری به چارتهای طلا در زمانهای جنگ و بحران ها بزنید، متوجه می شوید که چطور با شنیدن یک خبر بحرانی، سرمایه گذاران برای خرید طلا دست و پا می شکنند.

فاکتورهای ورود یک کالا به بازار آتی

استفاده از فرصت های سرمایه گذاری مناسب و ایجاد ارزش افزوده بالاتر در معاملات و فعالیت های اقتصادی آرزوی دیرینه همه معامله گران است. در هر معامله و فرآیند اقتصادی و سرمایه گذاری همواره عوامل متعددی مورد بررسی قرار می گیرد که سود و ریسک معامله مهم ترین نکات مورد مطالعه است.

به صورت منطقی هر انسانی سعی می کند معامله ای با حد اکثر سود و حداقل خطر را برای خود طراحی کند و شرایط را به گونه ای فراهم آورد که سود مناسب بدون ریسک حاصل آید.

برخی از خدمات سایت، از جمله مشاهده متن مطالب سال‌های گذشته روزنامه‌های عضو، تنها به مشترکان سایت ارایه می‌شود.
شما می‌توانید به یکی از روش‌های زیر مشترک شوید:

در سایت عضو شوید و هزینه اشتراک یک‌ساله سایت به مبلغ 700,000ريال را پرداخت کنید.
همزمان با برقراری دوره اشتراک بسته دانلود 100 مطلب از مجلات عضو و دسترسی نامحدود به مطالب روزنامه‌ها نیز برای شما فعال خواهد شد!
پرداخت از طریق درگاه بانکی معتبر با هریک از کارت‌های بانکی ایرانی انجام خواهد شد.
پرداخت با کارت‌های اعتباری بین‌المللی از طریق PayPal نیز برای کاربران خارج از کشور امکان‌پذیر است.

به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی همه کاربران به متن مطالب خریداری نمایند!