NFT یا توکن غیر قابل معاوضه چیست؟
برای اینکه بدانیم NFT یا توکن غیر قابل معاوضه چیست بحث را اینگونه آغاز میکنیم. در بازار دو نوع دارایی دیجیتال وجود دارد: دارایی تعویضپذیر یا قابل معاوضه دارایی تعویضناپذیر یا غیر قابل معاوضه داراییهای تعویض پذیر چیست؟ همانطور که از نامشان مشخص است، میتوانند به هم تبدیل شوند و ارزش تمام آنها یکسان است. […]
برای اینکه بدانیم NFT یا توکن غیر قابل معاوضه چیست بحث را اینگونه آغاز میکنیم. در بازار دو نوع دارایی دیجیتال وجود دارد:
- دارایی تعویضپذیر یا قابل معاوضه
- دارایی تعویضناپذیر یا غیر قابل معاوضه
داراییهای تعویض پذیر چیست؟ همانطور که از نامشان مشخص است، میتوانند به هم تبدیل شوند و ارزش تمام آنها یکسان است. دلار امریکا یک دارایی قابل تعویض است؛ ارزش دلار در ایران یکسان است. اگر کسی از شما بپرسد که اکنون قیمت دلار امریکا به ریال چقدر است، شما از او نمیپرسید قیمت کدام اسکناس دلار؟ زیرا قیمت تمام آنها در بازار یکسان است.
اما اگر کسی از شما بپرسد قیمت واحد مسکونی در تهران چقدر است؟ شما از او میپرسید قیمت کدام واحد مسکونی؟ زیرا قیمت هریک از آنها متفاوت است. یا اگر کسی از شما بپرسد قیمت تابلوی نقاشی چند است؟ شما باید بدانید منظور او کدام تابلوی نقاشی است، زیرا قیمت هریک با دیگری متفاوت است. این دو مثال، داراییهای غیرقابل تبدیل هستند و ارزش آنها منحصر به فرد است.
مفهومNFT در بازار ارزهای دیجیتال چیست؟
علی و محمد در کیف پولهای خود بیت کوین ذخیره کردهاند. آیا قیمت بیت کوین این دو باهم تفاوت دارد؟ خیر. پس بیت کوین یک کوین قابل تعویض است. اتریوم، بایننس کوین، ریپل، آدا و بسیاری از رمز ارزهای بازار، یک دارایی قابل تبدیل هستند و ارزش یک کوین اتر با دیگر کوین آن هیچ تفاوتی ندارد. اکنون تفاوت میان یک توکن قابل معاوضه با یک دارایی غیرقابل معاوضه را متوجه شدیم. تقریبا همه ما با به دلیل آشنایی با ارزهای دیجیتال مشهوری مانند بیت کوین، مفهوم دارایی قابل تعویض را میدانیم. اما توکن غیرقابل تعویض در بازار ارزهای دیجیتال چیست؟ و چه استفادهای دارد؟
NFT یا توکن غیر قابل معاوضه (Non-Fungible Token) نوعی خاص از توکنهای رمزنگاری است که با استفاده از تکنولوژی بلاکچین گونهای دارایی دیجیتال ایجاد میکند که قابل تکثیر نیست.
اگرچه استفاده از NFT-ها در صنایع مختلف وجود دارد، بیشتر در حوزهی گیمینگ و کلکسیون دیجیتال استفاده میشوند و اغلب با استاندارد ERC-721 و روی بستر اتریوم ساخته میشوند.
ویژگیها و مزایای توکنهای غیر قابل معاوضه
- کمیاب: ارزش توکنهای غیر قابل معاوضه ناشی از کمیاب بودن آنها است. اگرچه توسعهدهندگان NFT-ها هر اندازه بخواهند میتوانند از این توکنها بسازند؛ اما با محدود کردن تعداد آنها، باعث افزایش نادر بودن آنها میشوند.
- تقسیم نشدنی: اگرچه این امر قانون نیست ولی اغلب توکنهای غیر قابل معاوضه به واحدهای کوچکتر تقسیم نمیشوند، یا کل یک اثر هنری دیجیتال را خریداری میکنید یا اصلا آن را نمیخرید.
- یکتایی: این مورد مهمترین ویژگی یک NFT است. NFT-ها دارای زبانهای (tab) از اطلاعات ثابت هستند که یکتا بودن آنها را ثبت میکند. به این ویژگی بهعنوان گواهی اصالت نگاه کنید.
- قابل انتقال: برخلاف توکنهای قابل معاوضه قابل ترید، توکنهای غیر قابل معاوضه در بازارهای خاصی خرید و فروش میشوند. بااینحال ارزش آنها به منحصربهفرد بودنشان بستگی دارد.
- دارای اصالت: توکنهای غیر قابل معاوضه مبتنی بر تکنولوژی بلاکچین هستند، بنابراین میتوانید از اصالت NFT خود مطمئن شوید، زیرا ساخت چیزی جعلی در لجر تغییر ناپذیر نامتمرکز تقریبا محال است.
- حافظ حق مالکیت: این مورد هم به استفادهی NFT از پلتفرمهای نامتمرکز اشاره میکند که در آن هیچ مالکی دادهای را پس از ثبت نمیتواند تغییر دهد.
تاریخچه NFT در بازار رمزارزها
فعالیت اکوسیستم NFT ابتدا در سال ۲۰۱۷ با عرضه پروژههایی نظیر کریپتوپانکها (CryptoPunks) و کریپتوکیتیها (CryptoKitties) شروع شد و از آن زمان تاکنون، این عرصه به صنایع و کاربردهای مختلفی راه یافته و همچنان در حال توسعه است.
NFT-ها چرا باارزش هستند؟
به لطف ظهور تکنولوژی بلاکچین، گیمرها و کلکسیونرها میتوانند مالکان تغییرناپذیر آیتمهای داخل بازی و سایر سرمایههای یکتا باشند و از آنها پول نیز کسب کنند. در بعضی موارد بازیکنان میتوانند سازههایی مانند پارکها را در دنیای مجازی بسازند و از آن کسب درآمد کنند، مانند بازیهای The Sandbox و Decentraland . همچنین بازیکنان میتوانند آیتمهای دیجیتال تکی را که هنگام بازی به دست میآورند در بازارهای ثانویه بفروشند، مانند کاستومها (لباسهای داخل بازی)، آواتارها و ارزهای داخل بازی.
هنرمندان میتوانند آثار دیجیتال خود را بهطور مستقیم به مخاطبان و بدون نیاز به حراجیها در سراسر دنیا بفروشند و از این طریق سهم بیشتری از سود حاصل از فروش را برای خود نگه دارند. همچنین حق تألیف (Royality) نیز میتواند بهصورت هنر دیجیتال برنامهنویسی شود و هر بار که اثر هنری به مشتری جدیدی فروخته میشود، خالق اثر درصدی از سود فروش را دریافت میکند.
ویلیام شاتنر که با نام کاپیتان کرک در سری جنگ ستارگان شناخته شده است است، با ورود به عرصهی آثار کلکسیونی دیجیتال و صدور ۹۰ هزار کارت دیجیتال از تصویر خودش روی فروشگاه بلاکچین WAX، به ازای هر کارت ۱ دلار دریافت کرد و هر بار که این کارتها دوباره به فروش بروند از حق تألیف آنها کسب درآمد میکند.
نحوه ساخت NFT ها چگونه است؟
پلتفرمهای ساخت NFT بسیار زیادی در اکوسیستم اتریوم وجود دارد و هرکدام نیز نقاط ضعف و قوت مخصوص به خود را دارند. برای شروع کار میتوان به پلتفرمهایی نظیر OpenSea, Rarible, InfiNFT, Mintbase, و Cargo اشاره کرد. این پلتفرمها به کاربران امکان ساخت آسان و بدون نیاز به مجوز NFT ها را میدهند و فرقی ندارد که داراییهای این افراد چیست. اما باید فایلی را به منظور توکن کردن آماده داشته باشید. پس از آنکه فایل خود را آماده و پلتفرم خود را انتخاب کردید، به کیف پول اتریوم خود متصل شوید، فایل خود را در پلتفرم موردنظر آپلود کنید. پروژه، NFT شما را تولید خواهد کرد که میتوانید در بازار آن به فروش برسانید.
در این مرحله میتوانید نوع NFT خود از لحاظ مستقل بودن، درصد حق امتیاز دارایی (royalty percentage)، محتوای قابل دسترسی و سایر موارد را مشخص کنید. پس از آمادهسازی این موارد، میتوانید فرآیند ساخت NFT را شروع کنید. برای انجام این فرایند به مقداری اتر نیاز دارید تا هزینه تراکنشهای تایید و صدور NFT را پرداخت کنید.
با توجه به افزایش کارمزد گس اتریوم در سال ۲۰۲۱ میلادی، بسیاری از کاربران با هزینههای زیاد ساخت NFT مواجه شدهاند. به منظور حل این مشکل، کاربران ۳ راهکار میتوانند در پیش بگیرند:
- صبر کنند تا کارمزد گس کمتر شود.
- صبر کنند تا راهکارهای مقیاسپذیری لایه دوم به صورت گستردهتری مورد پذیرش واقع شوند.
- قیمت NFT ها خود را افزایش دهند تا هزینه گس جبران شود.
ورود اتریوم ۲ میتواند کارمزد تراکنشها در شبکه اتریوم را بسیار کاهش دهد.
فروش NFT ها
فرآیند فروش NFT ها چیست؟ قرار دادن NFT ها برای فروش در پلتفرمهایی نظیر OpenSea و Rarible بسیار آسان است. پلتفرم Rarible حتی فروشهایی به صورت مزایده نیز در اختیار کاربران قرار میدهد. برای فروش NFT باید ابتدا کیف پول خود را به پلتفرم موردنظر متصل کنید. اگر NFT خود را ایجاد کردهاید، با کلیک بر روی آن میتوانید گزینه فروش (Sell) را مشاهده کنید. بر روی این گزینه کلیک کرده و تراکنش مورد نظر را امضا کنید تا فرایند فروش تکمیل شود. اگر NFT فرد دیگری را دریافت کردهاید و میخواهید آن را بفروشید فرایند مشابهی دارد. بر روی دارایی مورد نظر کلیک کرده و مراحل فروش را طی کنید.
آشنایی 0 تا 100 با NFT یا توکن غیرمثلی (دارایی های غیرقابل معاوضه)
NFT یا توکن غیرمثلی (توکن های غیرقابل معاوضه) در حال حاضر دنیای هنر دیجیتال و کلکسیون ها را با طوفان مواجه کرده اند. هنرمندان دیجیتال به لطف فروش هنگفت به مخاطبان رمزنگاری جدید، شاهد تغییر زندگی خود هستند و افراد مشهور در حال پیوستن به فرصتی جدید برای ارتباط با طرفداران هستند. اما هنر دیجیتال تنها یک راه برای استفاده از NFT یا دارایی های غیرقابل معاوضه است. در واقع میتوان از آنها برای نشان دادن مالکیت هر دارایی منحصربهفرد، مانند سندی برای یک کالا در حوزه دیجیتال یا فیزیکی استفاده کرد.
NFT چیست؟
NFT ها توکن هایی هستند که می توانیم از آنها برای نشان دادن مالکیت موارد منحصر به فرد استفاده کنیم. آنها به ما اجازه می دهند چیزهایی مانند هنر، کلکسیون ها، حتی املاک و مستغلات را نشانه گذاری کنیم. آنها توسط بلاک چین اتریوم ایمن شده اند و می توانند هر بار فقط یک مالک رسمی داشته باشند، درواقع هیچکس نمی تواند سابقه مالکیت را تغییر دهد یا یک NFT جدید را COPY/PASTE کند. NFT توکن غیرقابلمعاوضه (NFT) مخفف non-fungible token به معنای غیرقابل تعویض یا توکن غیرمثلی می باشد. غیر قابل تعویض یک اصطلاح اقتصادی است که می توانید برای توصیف چیزهایی مانند مبلمان، یک فایل موسیقی یا رایانه خود استفاده کنید. این چیزها با اقلام دیگر قابل تعویض نیستند زیرا خواص منحصر به فردی دارند.
اینترنت دارایی ها
توکن های غیر مثلی و اتریوم برخی از مشکلاتی را که امروزه در اینترنت وجود دارد حل می کنند. همانطور که همه چیز دیجیتالی تر می شود، نیاز به تکرار ویژگی های اقلام فیزیکی مانند کمبود، منحصر به فرد بودن و اثبات مالکیت وجود دارد. ناگفته نماند که اقلام دیجیتال اغلب فقط در زمینه محصولات خودکار می کنند. به عنوان مثال، نمیتوانید mp3 iTunes را که خریداری کردهاید، دوباره بفروشید یا نمیتوانید امتیاز وفاداری یک شرکت را با اعتبار پلتفرم دیگری مبادله کنید، حتی اگر بازاری برای آن وجود داشته باشد. در ادامه به مقایسه اینترنت NFT و اینترنت امروزه می پردازیم.
اینترنت NFT
- NFT ها از نظر دیجیتالی منحصر به فرد هستند، هیچ دو NFT یکسانی وجود ندارد.
- هر NFT باید یک مالک داشته باشد که ثبت عمومی می شود و برای هر کسی به راحتی قابل تأیید است.
- NFT ها با هر چیزی که با استفاده از اتریوم ساخته شده است سازگار هستند. بلیط NFT برای یک رویداد را می توان در هر بازار اتریوم با یک NFT کاملاً متفاوت معامله کرد. می توانید یک اثر هنری را با بلیط عوض کنید.
- سازندگان محتوا می توانند آثار خود را در هر جایی بفروشند و می توانند به بازار جهانی دسترسی داشته باشند.
- سازندگان میتوانند حقوق مالکیت کار خود را حفظ کنند و حق امتیاز فروش مجدد را مستقیماً مطالبه کنند.
- موارد را می توان به روش های شگفت انگیزی مورد استفاده قرار داد. به عنوان مثال، می توانید از آثار هنری دیجیتال به عنوان وثیقه در یک وام غیرمتمرکز استفاده کنید.
اینترنت امروزه
- یک کپی از یک فایل، مانند mp3 یا jpg، مانند نسخه اصلی است.
- سوابق مالکیت اقلام دیجیتال در سرورهایی که توسط مؤسسات کنترل می شوند ذخیره می شود، شما باید حرف آنها را قبول کنید.
- شرکت هایی که اقلام دیجیتالی دارند باید زیرساخت های خود را بسازند. برای مثال، اپلیکیشنی که برای رویدادها بلیت های دیجیتالی صادر می کند، باید مبادله بلیط خود را بسازد.
- سازندگان به زیرساخت و توزیع پلتفرم هایی که استفاده می کنند متکی هستند. اینها اغلب مشمول شرایط استفاده و محدودیت های جغرافیایی هستند.
- پلتفرمهایی مانند سرویسهای پخش موسیقی، بیشترین سود حاصل از فروش را حفظ میکنند.
توکن های غیر مثلی چگونه کار می کنند؟
NFTها با توکن توکن غیرقابلمعاوضه (NFT) های ERC-20 مانند DAI یا LINK متفاوت هستند، زیرا هر توکن جداگانه کاملاً منحصر به فرد است و قابل تقسیم نیست. NFTها توانایی اختصاص یا ادعای مالکیت هر قطعه منحصربهفرد از دادههای دیجیتال را میدهند که با استفاده از بلاک چین اتریوم به عنوان دفتر کل عمومی قابل ردیابی است. یک NFT از اشیاء دیجیتال به عنوان نمایشی از دارایی های دیجیتال یا غیر دیجیتال استخراج می شود. به عنوان مثال، یک NFT می تواند نشان دهنده موارد زیر باشد:
- هنرهای دیجیتال
- گیف ها
- هنر کلکسیونی
- موسیقی
- ویدیو
- سند یک ماشین
- بلیط یک رویداد در دنیای واقعی
- فاکتورهای توکن شده
- اسناد حقوقی
- امضاها
یک NFT در هر زمان فقط می تواند یک مالک داشته باشد. مالکیت از طریق شناسه منحصربهفرد و ابردادهای مدیریت میشود که هیچ توکن دیگری نمیتواند تکرار کند. NFTها از طریق قراردادهای هوشمند منعقد می شوند که مالکیت را به آنها اختصاص می دهند و قابلیت انتقال NFT را مدیریت می کنند. هنگامی که شخصی یک NFT ایجاد یا ضرب می کند، کد ذخیره شده در قراردادهای هوشمند را اجرا می کند که مطابق با استانداردهای مختلف، مانند ERC-721 است. فرآیند ایجاد توکن در سطح بالا دارای مراحل زیر است:
- ایجاد یک بلوک جدید
- اعتبارسنجی اطلاعات
- ثبت اطلاعات در بلاک چین
توکن های غیرقابل معاوضه دارای برخی ویژگی های خاص هستند:
- هر توکن ضرب شده دارای یک شناسه منحصر به فرد است که مستقیماً به یک آدرس اتریوم مرتبط است.
- آنها به طور مستقیم با توکن های دیگر 1:1 قابل تعویض نیستند. برای مثال 1 اتریوم دقیقاً مشابه اتریوم دیگر است. این مورد در مورد NFT ها صدق نمی کند.
- هر توکن صاحبی دارد و این اطلاعات به راحتی قابل تایید است.
- آنها بر روی اتریوم وجود دارند و می توانند در هر بازار NFT مبتنی بر اتریوم خرید و فروش شوند.
در کلام دیگر اگر شما NFT داشته باشید.
به راحتی می توانید ثابت کنید که مالک آن هستید.
- اثبات داشتن یک NFT بسیار شبیه به اثبات داشتن ETH در حساب خود است. به عنوان مثال، فرض کنید یک NFT خریداری کرده اید و مالکیت توکن منحصر به فرد از طریق آدرس عمومی شما به کیف پول شما منتقل می شود.
- توکن ثابت می کند که کپی فایل دیجیتال شما اصل است.
- کلید خصوصی شما اثبات مالکیت اصلی است.
کلید عمومی سازندگان اساساً بخشی دائمی از تاریخچه توکن است. کلید عمومی سازنده می تواند نشان دهد که توکنی که در اختیار دارید توسط یک فرد خاص ایجاد شده است، بنابراین به ارزش بازار آن کمک می کند.
- راه دیگری برای فکر کردن در مورد اثبات داشتن NFT این است که پیام هایی را امضا کنید تا ثابت کنید کلید خصوصی پشت آدرس را دارید. همانطور که در بالا ذکر شد، کلید خصوصی شما اثبات مالکیت اصلی است. این به ما می گوید که کلیدهای خصوصی پشت آدرس NFT را کنترل می کنند.
- یک پیام امضا شده می تواند به عنوان مدرکی استفاده شود که شما صاحب کلیدهای خصوصی خود هستید بدون اینکه آنها را برای کسی فاش کنید و در نتیجه ثابت کنید که مالک NFT نیز هستید.
هیچ کس نمی تواند آن را به هیچ وجه دستکاری کند. میتوانید آن را بفروشید و در برخی موارد، حق امتیاز فروش مجدد سازنده اصلی را به دست خواهید آورد یا میتوانید آن را برای همیشه نگه دارید و با خیالی آسوده بدانید که دارایی ها توسط کیف پول شما در اتریوم ایمن شده است.
و اگر شما یک NFT بسازید:
- شما به راحتی می توانید ثابت کنید که خالق آن هستید.
- شما محدودیت آن را تعیین خواهید کرد.
- هر بار که فروخته می شود می توانید حق امتیاز کسب کنید.
- شما می توکن غیرقابلمعاوضه (NFT) توانید آن را در هر بازار NFT یا نظیر به نظیر بفروشید. شما در هیچ پلتفرمی قفل نیستید و به کسی برای واسطه نیاز ندارید.
محدودیت
خالق یک NFT باید در مورد محدودیت دارایی خود تصمیم بگیرد. برای مثال، بلیط یک رویداد ورزشی را در نظر بگیرید. درست همانطور که یک سازمان دهنده یک رویداد می تواند انتخاب کند که چند بلیط بفروشد، خالق یک NFT می تواند تصمیم بگیرد که چه تعداد کپی وجود دارد. گاهی اوقات اینها کپی دقیق هستند، مانند 5000 بلیط ورودی عمومی. گاهی اوقات چندین مورد ضرب می شود که بسیار شبیه به هم هستند، اما هر کدام کمی متفاوت هستند، مانند بلیط با یک صندلی اختصاص داده شده.
در مورد دیگری، سازنده ممکن است بخواهد یک NFT ایجاد کند که در آن تنها یکی به عنوان یک کلکسیون کمیاب خاص ساخته شود. در این موارد، هر NFT همچنان دارای یک شناسه منحصر به فرد (مانند یک بارکد در یک “بلیت” سنتی) با تنها یک مالک خواهد بود. محدودیت مورد نظر NFT مهم است و به سازنده آن بستگی دارد. ممکن است یک سازنده قصد داشته باشد که هر NFT را کاملاً منحصر به فرد کند تا کمیابی ایجاد کند یا دلایلی برای تولید چندین هزار نسخه مشابه داشته باشد. به یاد داشته باشید، همه این اطلاعات عمومی است.
مزایا و امتیازها
برخی از NFT ها به طور خودکار حق امتیاز را به سازندگان خود پس از فروش پرداخت می کنند. این هنوز یک مفهوم در حال توسعه است اما یکی از قدرتمندترین ها است. صاحبان اصلی EulerBeats Originals هر بار که NFT در آن فروخته می شود، حق امتیاز 8 درصدی دریافت می کنند و برخی از پلتفرم ها مانند Foundation و Zora از حق امتیاز هنرمندان خود حمایت می کنند. این کاملاً خودکار است، بنابراین سازندگان می توانند تنها بنشینند و حق امتیاز کسب کنند زیرا آثارشان از فردی به فرد دیگر فروخته می شود. در حال حاضر، پی بردن به حق امتیاز بسیار دستی و فاقد دقت است، بسیاری از سازندگان آن چیزی را که شایسته آن هستند، دریافت نمی کنند.
به حداکثر رساندن درآمد برای سازندگان
هنرمندی که کار خود را در یک شبکه اجتماعی منتشر می کند برای پلتفرمی که تبلیغات را به دنبال کنندگان هنرمندان می فروشد درآمد کسب می کند. NFTها به اقتصاد سازنده جدیدی قدرت می بخشند که در آن سازندگان مالکیت محتوای خود را به پلتفرم هایی که برای تبلیغ آن استفاده می کنند واگذار نکنند. وقتی محتوای خود را می فروشند، سرمایه مستقیماً به آنها می رسد. اگر مالک جدید NFT را بفروشد، خالق اصلی حتی می تواند به طور خودکار حق امتیاز دریافت کند. این مورد هر بار که فروخته شوذ تضمین میشود، زیرا آدرس سازنده بخشی از بیگ دیتا توکن است، بیگ دیتایی که نمیتوان آن را تغییر داد.
تقویت پتانسیل بازی
توکن های غیر مثلی مورد توجه توسعه دهندگان بازی قرار گرفته اند. NFT ها می توانند سوابق مالکیت آیتم های درون بازی را فراهم کنند، به اقتصاد درون بازی کمک کنند و مزایای زیادی را برای بازیکنان به ارمغان بیاورند. در بسیاری از بازی های معمولی می توانید آیتم هایی را برای خود بخرید تا در بازی خود استفاده کنید. اما اگر آن آیتم NFT بود، پس از اتمام بازی، میتوانید با فروش آن پول خود را پس بگیرید. حتی اگر آن کالا مطلوب تر شود، ممکن است سود هم داشته باشید. برای توسعه دهندگان بازی – به عنوان صادرکنندگان NFT – می توانند هر بار که یک کالا در بازار آزاد دوباره فروخته می شود، حق امتیازی کسب کنند. این یک مدل تجاری سودمندتر ایجاد می کند که در آن هم بازیکنان و هم توسعه دهندگان از بازار ثانویه NFT درآمد کسب می کنند.
در نهایت اقلامی که برای درون بازی استفاده میکنید توکن غیرقابلمعاوضه (NFT) میتوانند بیشتر از خود بازیها زنده بمانند. حتی اگر بازی دیگر نگهداری نشود، آیتم های شما همیشه تحت کنترل شما خواهند بود. این بدان معناست که آیتم های درون بازی به یادگاری دیجیتال تبدیل می شوند و ارزشی خارج از بازی دارند. Decentraland، یک بازی واقعیت مجازی، حتی به شما امکان میدهد NFTهایی را بخرید که نشاندهنده قطعههای مجازی از زمین هستند که میتوانید به دلخواه از آنها استفاده کنید.
اقلام فیزیکی
توکن سازی اقلام فیزیکی هنوز به اندازه همتایان دیجیتالی آنها توسعه نیافته است. اما پروژههای زیادی وجود دارد که در مورد توکنیزاسیون املاک و مستغلات، اقلام مد بینظیر و موارد دیگر کاوش میکنند. از آنجایی که NFT ها اساساً سند هستند، یک روز می توانید با استفاده از ETH یک ماشین یا خانه بخرید و در ازای آن سند را به عنوان NFT دریافت کنید (در همان تراکنش). همانطور که همه چیز به طور فزاینده ای با فناوری پیشرفته می شود، تصور دنیایی که کیف پول اتریوم شما به کلید ماشین یا خانه شما تبدیل می شود سخت نیست، به عنوان مثال قفل درب شما با مدرک رمزنگاری مالکیت باز می شود. با داراییهای ارزشمند مانند خودروها و اموال قابل نمایندگی در اتریوم، میتوانید از NFT به عنوان وثیقه در وامهای غیرمتمرکز استفاده کنید.
همکاری NFT و DeFi
برنامه های DeFi وجود دارند که به شما امکان می دهند با استفاده از وثیقه پول قرض کنید. برای مثال، شما 10 ETH را وثیقه میدهید تا بتوانید 5000 DAI (یک استیبل کوین) وام بگیرید. این تضمین می کند که وام دهنده مبلغ را بازپرداخت می کند، اگر وام گیرنده DAI را پس ندهد، وثیقه به وام دهنده ارسال می شود. پروژه ها شروع به کاوش با استفاده از NFT به عنوان وثیقه کرده اند. تصور کنید در همان روز یک CryptoPunk NFT کمیاب خریده اید، با قرار دادن آن به عنوان وثیقه، می توانید به وامی با همان مجموعه قوانین دسترسی پیدا کنید. اگر DAI را بازپرداخت نکنید، CryptoPunk شما به عنوان وثیقه به وام دهنده ارسال می شود. این موضوع برای اتریوم سخت نیست، زیرا هر دو دنیا (NFT و DeFi) زیرساخت یکسانی دارند.
NFT چیست؟ 10 مورد از گران قیمتترین NFT های جهان
توکن های غیر قابل تعویض یا به اختصار، NFTها به سرعت در حال تسخیر بازار ارزهای دیجیتالاند. اگر اخبار مربوط به رمزارزها را دنبال کرده باشید این نام باید به گوشتان آشنا باشد. اما NFT چیست ؟ چرا این همه محبوب شده؟ رابطه آن با هنرهای دیجیتال چیست؟ با مطالعه این مقاله پاسخ این سؤالات و بسیاری از سؤالات دیگر خود را خواهید دانست. با ما همراه باشید.
NFT چیست ؟
NFT کوتاهشده عبارت Non-Fungible Token یا توکن غیر قابل تعویض است. منظور از توکن غیرقابل تعویض داراییهایی است که امکان معاوضه آنها با داراییهای همنوع و مشابه وجود ندارد، چون هر NFT دارای ویژگیهای منحصربهفردی است که آن را از سایر NFTها متمایز میکند.
شاید کمی گیج شده باشید چون به صورت همزمان چند مفهوم تازه را در یک جمله کنار هم دیدید. برای روشنتر شدن موضوع ابتدا با مفهوم Fungible یا قابل تعویض آشنا میشویم.
داراییهای قابل تعویض داراییهایی هستند که هر واحد از آنها دارای ارزشی برابر با واحدهای دیگر است. پول و رمزارزهایی مثل بیتکوین و اتر یکی از شناختهشدهترین داراییهای قابل تعویض هستند. دو اسکناس هزار تومانی هرچند از لحاظ ظاهری متفاوت باشند اما ارزش آنها یکسان است و هیچ تفاوتی با هم ندارند. اما داراییهای غیرقابل تعویض (non-Fungible) همانطور که از اسمشان پیدا است به هیچ وجه قابل معاوضه با دارایی همنوع خود نیستند.
بهترین مثال برای داراییهای غیرقابل تعویض، آثار هنری هنرمندان بزرگ است. هیچگاه نمیتوان دو تابلوی متفاوت نقاشی از دو هنرمند مختلف را با یکدیگر جابهجا کرد و گفت چون هر دوی اینها تابلوی نقاشی هستند پس ارزش یکسانی دارند. حتی اگر این دو تابلو از یک هنرمند باشند و از لحاظ ظاهری هم مشابه هم باشند باز ارزش یکسانی ندارند.
پس از اینکه با دارایی قابل تعویض و غیرقابل تعویض آشنا شدیم نوبت به بخش دیگر عبارت non-Fungible Token میرسد. توکن چیست؟ توکن به طور خلاصه یک دارایی دیجیتال بر بستر بلاکچین است که میتواند اشکال گوناگونی به خود بگیرد. برای مثال رمزارزها و آیتمهای گوناگون درون بازیهای بلاکچینی مثل اکسی اینفینیتی هر دو توکن هستند، با این تفاوت که اولی توکن قابل معاوضه و دومی توکن غیرقابل معاوضه است.
همچنین توکنها نیازی به بلاکچین اختصاصی ندارند و میتوانند روی بلاکچینهای دیگر هم پیادهسازی شوند. در واقع تفاوت اصلی کوین با توکن همین است. هر کوینی توکن هم هست اما هر توکنی کوین نیست.
امیدواریم تا این جای کار به یک درک نسبی از NFT رسیده و پاسخ سؤال NFT چیست را گرفته باشید.کاربردهای NFT
انافتی فناوری نوینی است که میتواند نقش بزرگی در زندگی دیجیتالی و واقعی ما ایفا کند. مواردی که در ادامه آمده تنها بخشی از چندین کاربرد شناختهشده برای NFT است. یعنی ممکن است در آینده زمینههای بیشتری نیز برای فعالیت NFT فراهم شود.
آثار هنری : در دنیای واقعی تشخیص اثر هنری اصل از تقلبی گاهی بسیار دشوار است. این که شما بدانید تابلویی که میخرید آیا واقعا اثر پیکاسو است یا تنها یک کپی بسیار ماهرانه از آن. NFT این مشکل را برای آثار دیجیتال حل کرده. در واقع هنگام خرید یک اثر هنری در توکن غیرقابلمعاوضه (NFT) قالب NFT شما قادر خواهید بود که به راحتی به اصلبودن آن پی ببرید چون تمامی اطلاعات اثر از جمله مشخصات صاحب اثر روی شبکه بلاکچین ثبت شده و به هیچ وجه قابل جعل نیست.بازیهای کامپیوتری آنلاین : بدون شک Axie Infinity مشهورترین بازی آنلاینی است که از فناوری NFT حداکثر بهره را برده. در این بازی کاربران میتوانند موجودات مختلف بازی را در قالب NFT بخرند و با بهکارگیری آنها درون بازی کسب درآمد کنند. اکسی اینفینیتی تنها یک نمونه از بازیهایی است که از انافتی برای خریدوفروش آیتمهای درون بازی استفاده میکنند. CryptoKitties، Gods Unchained و Sorare از جمله بازیهای دیگری هستند که توانستهاند با استفاده از NFT به محبوبیت بالایی برسند.
املاک و ساختمان : شاید تعجب کرده باشید اما NFT تنها محدود به دنیای دیجیتال نیست و میتوان در دنیای واقعی هم از آن بهره برد. با ثبت دیجیتالی اسناد مالکیتی یک ملک یا زمین میتوان از NFT برای خریدوفروش آن ملک استفاده کرد.
تأمین سرمایه و وام : همینطور که گفتیم میتوان از NFT برای ثبت و انتقال اسناد مالکیتی استفاده کرد. پس به راحتی میتوان با استفاده از انافتی از این اسناد به عنوان وثیقههای معتبر برای دریافت وام از شبکههای مالی غیرمتمرکز که جایگزین مؤسسات مالی فیزیکی شدهاند استفاده کرد.
ثبت حق امتیاز هرگونه فایل دیجیتال : ماهیت NFT دیجیتالی است پس خیلی راحت میتوان انواع فایلهای دیجیتالی مثل تصویر، ویدئو، موسیقی، فایلهای برنامهنویسی، فایلهای متنی، نرمافزار، بازی و مواردی از این دست را به NFT تبدیل و با اهداف مختلف استفاده کرد.
برخی از گرانقیمتترین فایلهای دیجیتال فروختهشده در قالب NFT
یکی از کاربردهای اصلی NFT امکان خریدوفروش آثار هنری دیجیتال است. خواه برای کسب سود باشد یا جمعآوری کلکسیون. در این بین عوامل بسیاری در تعیین قیمت یک NFT اثرگذار هستند. از جمله این که خالق اثر تا چه حد محبوب و شناختهشده است، اثر خلقشده تا چه اندازهای منحصربهفرد است، خریدار چه حسی با اثر برقرار میکند، پتانسیل سرمایهگذاری روی اثر و این که آیا بازار طالب اثر است یا نه.
البته عوامل دیگری هم مثل کاربردیبودن NFT و ملموسبودن آن تأثیر زیادی روی قیمت آن خواهد داشت. بسیاری از خریداران دوست دارند برای چیزی پول بدهند که کاربردی برای آنها داشته باشد یا بتوانند از آن در دنیای واقعی استفاده کنند. در ادامه برخی از گرانترین NFT هایی که تا به حال فروخته شدهاند را با هم مرور میکنیم.
NFT چیست و چه کاربردی دارد؟ همه چیز درباره توکن های غیر قابل تعویض
در دنیای ارزهای دیجیتال، رمزارزها را در دو دسته کلی کوین و توکن می توان طبقه بندی کرد. کوین هایی از قبیل بیت کوین فقط قابل استخراج بوده و شبکه اختصاصی خود را دارند. اما توکن ها به راحتی قابل ساخت روی شبکه های دیگر هستند و نیازی به ماینینگ ندارند. هر دو گروه قابل معاوضه و تقسیم پذیری می باشند. به این صورت که شما بیت کوین خود را می توانید با فرد دیگری که اتریوم در اختیار دارد معاوضه کنید. در مورد ویژگی دوم نیز برای مثال می توان بیت کوین را در واحد های بسیار کوچکتر خرید و فروش کرد .
NFT چیست؟
حالا می توانیم به سراغ NFT ها برویم. NFT مخفف عبارت( None Fungible Tokens ) به معنای توکن های غیرمثلی می باشد. که بر خلاف کوین و توکن ها غالبا غیر قابل معاوضه و تقسیم پذیری می باشند. برای مثال فرض کنید شما ماشین خود را به مدت چند روز به دوستتان قرض می دهید، دوستتان موقع پس دادن خودرو، دقیقا همان ماشین را به شما تحویل می دهد و یک خودروی هم قیمت با قبلی یا طلای معادل آن را به شما نمی دهد، این یک مثال دقیق از NFT می تواند باشد.
در ادامه قصد داریم هدف ایجاد این توکنهای غیرقابل تعویض، بررسی مقبولیت آن توسط اشخاص مشهور و سازمان های بزرگ را بررسی کنیم تا به یک چشم اندازی از این حوزه بتوانیم دست پیدا کنیم. این چشم انداز از این جهت حائز اهمیت است که می تواند قدرت ایده پردازی ما را در فضای متاورس (دنیایی که بسیاری از محدودیت های ما برداشته شده و مفاهیم مکان و زمان همه زیر و رو می شوند) دوچندان کند. به این طریق ما تصویر روشنی از NFT ها خواهیم داشت و تنها در راه های سودساز قدم خواهیم گذاشت. ما به اهمیت این موضوع به طور کامل در دوره متاورس و بازارهای مالی پرداخته ایم و از تمامی این جزئیات حرف زده ایم.
NFT ها با چه هدفی بوجود آمدند؟
طبیعتا بوجود آمدن هرچیز جدیدی در جهت رفع نیاز خاصی باید باشد. در دنیای دیجیتال اقلامی مانند عکس دیجیتال، کتاب دیجیتال، آهنگ و . با مشکل کپی رایت و حق مالکیت روبرو هستند. فرض کنید شما یک عکس با دوربین خود میگیرید، می توانید عکس خود را در شبکه بلاکچین به NFT تبدیل کنید تا مالکیت آن در شبکه بلاکچین به اسم شما ثبت شود تا در هربار استفاده از آن به راحتی بتوان مالک اصلی اثر را شناسایی کرد.
همچنین می توانید NFT های خود را در مارکت های مخصوص به فروش گذاشته و مالکیت آن را به فرد دیگری انتقال دهید و یا در کیف پول دیجیتال خود آن را نگهداری کنید. این فقط یک نمونه بسیار ساده از کاربرد NFT ها است. از کاربردهای دیگر آنها می توان به حوزه گیمینگ اشاره کرد که در حال حاضر بیشترین کاربرد را در این حوزه دارد. به این شکل که تمامی کاراکتر ها، توانایی شخصیت ها، سلاح ها و دارایی های شما در بازی به صورت NFT قابل خرید و فروش می باشد و به عنوان دارایی به اسم شما ثبت می توکن غیرقابلمعاوضه (NFT) شود. برای مثال در عکس زیر کاراکترهای بازی معروف اکسی اینفینیتی را مشاهده می کنید که توسط کارابران به قیمت های مختلف در مارکت مخصوص بازی برای فروش قرار داده شده اند.
بزرگترین آثار NFT
در سال 2021 میلادی و اوایل 2022 بسیاری از افراد و شرکت های بزرگ به این حوزه ورود کرده اند. ابتدا می خواهیم به چندین نمونه از آثار NFT که در حوزه هنری به فروش رسیده اند اشاره کنیم و سپس سراغ شرکت های بزرگ تکنولوژی می رویم که وارد این حوزه شده اند.
برای مثال نخست، توکن «همهروز : ۵۰۰۰ روز اول» Everydays: The First 5000 Days رکورد گرانترین NFT فروختهشده و البته یکی از گرانقیمتترین آثار هنری تاریخ را به خود اختصاص داده است. این اثر هنری دیجیتالی که توسط هنرمند مشهور آثار دیجیتالی، مایک وینکلمن Mike Winkelmann ملقب به بیپِل Beeple خلق شد، به ارزش ۶۹.۳ میلیون دلار در خانه حراج کریستیز Christie’s به فروش رسید.
برای مثال دوم می توان به کاربرد NFT ها در زمینه آثار کلکسیونی اشاره کرد. اولین توییت منتشر شده در توییتر، توسط جک دورسی مدیر سابق آن، توسط یک شخص ایرانی به ارزش دو میلیون و ۹۰۰ هزار دلار خریده شد.
FOMO با ورود افراد مشهور به NFT
در سال گذشته با ورود بسیاری از افراد مشهور مثل ورزشکاران و هنرمندان، یک فوموی واقعی در این حوزه رخ داد و باعث رشد های بسیار بالا شد، از طرفی ورود این افراد نشان از آینده روشن این حوزه و جلب توجه شرکت های بزرگ در حوزه تکنولوژی دارد. یکی از این موارد عکس های پروفایل مورد استفاده به شکل میمون در شبکه های اجتماعی توسط افراد مشهور می باشد. این NFT ها که توسط باشگاه قایق تفریحی میمون کسل ( Bored Ape Yacht Club )که یک پروژه NFT آواتار است ساخته می شوند و به عنوان یک دارایی اختصاصی به فروش می رسند. اسامی بسیار زیادی مثل جیمی فَلن ( Jimmy Fallon ) مجری معروف آمریکایی، شکیل اونیل اسطوره NBA ، نیمار جونیور فوتبالیست معروف برزیلی، امینم ( Eminem ) و اسنوپ داگ ( Snoop dog ) خواننده های رپر آمریکایی و . از دارندگان NFT های میمون کسل هستند.
ورود شرکت های بزرگ دنیا به حوزه NFT
سامسونگ SAMSUNG
در اولین ماه از سال میلادی 2022 شرکت سامسونگ که یکی از غول های صنعت الکترونیک و تکنولوژی است متوجه محبوبیت NFT شده و ورود خود به حوزه NFT را اعلان عمومی کرد. این شرکت معتقد است برای مشاهده و جستجوی این آثار هنری دیجیتال به یک منبع و وسیلهای جامع نیاز است. توضیحات NFT در انتهای اعلامیهای که سامسونگ منتشر کرده به این صورت آمده است که "تلویزیون های هوشمند 2022 سامسونگ با یک Smart Hub جدید عرضه خواهند شد. علاوه بر ویژگیهایی مانند « Gaming Hub» ، «Watch All» یک پلتفرم NFT نیز در این سری عرضه خواهد شد. این برنامه دارای یک پلتفرم بصری و یکپارچه برای جستجو، خرید و فروش آثار هنری دیجیتال از طریق MICRO LED ، Neo QLED و The Frame است." به زبان سادهتر می توان گفت که سامسونگ قصد دارد اولین جستجوگر NFT مبتنی بر صفحه تلویزیون را معرفی کند، یک پلتفرم نوآورانه که امکان جستجوی NFT ها از مارکت های مختلف وخرید و فروش آن بر روی صفحه تلویزیون را فراهم می کند.
نایک Nike
شرکت نایک در اواخر سال میلادی 2021 اعلام کرد که شرکت طراحی کفش ورزشی مجازی RTFKT را خریداری کرده است. این شرکت قبل از ورود به صنعت توکن های غیرمثلی، مشغول طراحی برای بازی های آنلاین و صنعت مد بوده است. نایک با اعلام این خبر از ورود خود به دنیای متاورس و NFT پرده برداشت و یک خبر خوب برای دنیای رمزارزها بود. «جان داناهو» مدیرعامل نایکی نیز خرید RTFKT را در سرعت بخشیدن به تحول دیجیتالی آنها موثر می داند. برای مثال RTFKT در ماه های اخیر در طی یک همکاری با تاکاشی موراکامی قرار شده است بیست هزار NFT (آواتار سه بعدی) را به فروش برساند. که بعد از اعلام خبر همکاری، ارزش توکنهای غیرمثلی RTFKT بلافاصله افزایش یافت؛ بهطوری که قیمت پایه مجموعه کلون اکس مینت وایل ( Clone X Mint Vial ) این استودیو از ۳.۸ اتریوم به ۱۱ اتریوم افزایش یافت و برخی NFT های کمیاب کلون اکس نیز افزایش قیمت قابلتوجهی را تجربه کردند.
آدیداس Adiddas
آدیداس نیز در اواخر سال میلادی 2021 با همکاری Bored Ape Yacht Club ، GMoney و PUNKS Comic ورود خود به متاورس و NFT را با راهاندازی مجموعه توکن های غیرمثلی NFT خود با عنوان Into the Metaverse اعلام کرد. اسکات زالازنیک، مدیر ارشد دیجیتال آدیداس عنوان کرد که فناوری بلاک چین دارای امضا و مالکیت NFT است که پتانسیل بزرگی را برای کسب و کارها فراهم می کند. آدیداس پا را فراتر گذاشت و با همکاری برند تخصصی مد، پرادا از همکاری خود برای ایجاد نخستین پروژه مشترک در حوزه توکنهای غیرمثلی خبر داد. آدیداس در ابتدا قصد ارائه پوشاک دیجیتال برای متاورس و پیش فروش محصولات فیزیکی خود در قالب NFT را در نظر داشته است. در اولین مرحله از عرضه نیز توانست در حدود 29 هزار NFT هر کدام به ارزش 0.2 اتریوم را که پیش فروش بعضی از لباس های فیزیکی ویژه آدیداس بود را به فروش برساند و درامدی نزدیک به 22 میلیون دلار کسب نماید. فاز 2 فروش NFT ها نیز در توکن غیرقابلمعاوضه (NFT) حال حاضر در پلتفرم Opensea قابل دسترس است.
کلام آخر
سال 2021 میلادی توکنهای غیرمثلی با استقبال بسیار زیادی روبرو شدند. در اواخر سال میلادی 2021 نیز شرکت های بسیار بزرگ مثل آدیداس و نایک ورود خود به این حوزه را اعلام نمودند که نشان از مقبولیت سازمانی آن می باشد. در کنار مقبولیت عمومی، ورود سازمان ها و شرکت های بزرگ به یک حوزه، نشانه اعتماد آنها برای واردکردن سرمایه های کلان می باشد که سیگنال بسیار مثبتی می باشد. با این حال این حوزه در ابتدای راه خود می باشد و قدم گذاشتن به آن باید همراه با شناخت کامل باشد.
آدیداس با فروش NFT به درآمد ۲۲ میلیون دلاری دست پیدا کرد
آدیداس ظرف مدت چند ساعت ۲۹,۶۲۰ توکن غیرقابل معاوضه (NFT) را به فروش رساند. قیمت هر توکن ۰.۲ اتریوم بود که با ارزش تقریبی ۷۶۵ دلار به ازای هر اتریوم، رقم درآمد این شرکت به حدود ۲۲ میلیون دلار میرسد.
آدیداس این توکنهای غیرقابل معاوضه را با همکاری Bored Ape Yacht Club ،Punks Comics و GMoney ساخته بود و در واقع با کمک آن امکان پیشخرید بعضی لباسهای فیزیکی ویژه این شرکت را برای کاربران فراهم میکرد. بهعلاوه، خریداران میتوانند در شکل دادن آینده محصولات و تجربههای این شرکت ایفای نقش داشته باشند.
آدیداس ۲۰ هزار NFT را بهصورت دسترسی اولیه در اختیار کاربرانی قرار داد که مالک توکنهای Adidas Originals، توکنهای GMoney، توکنهای غیرقابل معاوضه Bored Ape Yacht Club، توکنهای غیرقابل معاوضه Mutant Ape Yacht Club و توکنهای غیرقابل معاوضه Pixel Vault بودند.
آدیداس در فروش NFT دچار مشکل شد
دسترسی اولیه به ضرب توکنها دقایقی قبل از ساعت ۲۲ جمعه شب آغاز شد، اما خیلی زود معلوم شد که کاربران Mutant Ape Yacht Club نمیتوانند NFTهای خود را ضرب کنند. از این رو، فرآیند دسترسی اولیه متوقف و قرار شد هزینه از دست رفته برای ضرب توکنها به کاربران برگردانده شود. آدیداس از ساعت ۰۱:۳۰ بامداد دوباره دسترسی اولیه را باز و بعد در ساعت ۰۲:۳۰ اجازه ضرب عمومی را صادر کرد.
بر اساس اطلاعات وبسایت این شرکت، همه توکنهای غیرقابل معاوضهای که به فروش رسیدند، چند دقیقه بعد از عرضه عمومی ضرب شده بودند. اما یک نفر در توییتر مدعی شد که در ادامه توانسته تعداد زیادی NFT ضرب کند.
در حال حاضر مشخص نیست که آدیداس در آینده دوباره به عرضه توکنهای غیرقابل معاوضه خواهد پرداخت یا نه، اما در وبسایت این شرکت گفته شده که این رویداد فقط آغاز راه بوده است. با توجه به درآمد قابل توجهی که از فروش NFT به دست آمده، بعید است که این کمپانی در آینده رویداد مشابهی برگزار نکند.
دیدگاه شما