صادرات > واردات = مازاد تجاری = تراز تجاری مثبت (+) واردات > صادرات = کسری تجاری = تراز تجاری منفی (-)
چه عوامل بنیادی بر نرخ ارز تاثیر می گذارند؟
چندین عامل بنیادی وجود دارد که سبب قوی شدن یا ضعیف شدن ارزهای اصلی در بلند مدت گشته و می توانند بر یک معامله گر فارکس تأثیر گذار باشند.
در درس امروز از مجموعه دروس آموزش فارکس، هر آنچه که فکر می کنیم مطالعه آن می تواند برای شما مهم و جذاب باشد، با هم مرور می کنیم:
رشد اقتصادی و چشم انداز آن
کار را از مباحث آسان یعنی اقتصاد و چشم انداز مورد انتظار مصرف کنندگان، مشاغل و دولت ها آغاز می کنیم.
تشخیص قوی بودن اقتصاد مصرف کننده کار دشواری نیست!
در چنین شرایطی مصرف کنندگان شاد هستند، احساس امنیت می کنند و پول خود را خرج می کنند. شرکت ها با کمال میل این پول را می گیرند و می گویند، “خوبه، در حال کسب درآمد هستیم! فوق العاده است! حالا …، با این همه پول چه کنیم؟”
شرکت هایی که پول دارند ، پول خرج می کنند. و همه اینها درآمد سالم مالیاتی برای دولت ایجاد می کند.
آنها هم جوگیر شده و به این ترتیب شروع به خرج کردن پول می کنند. حال همه در حال خرج کردن هستند و این می تواند بر اقتصاد تأثیر مثبتی بگذارد.
از طرف دیگر، اقتصاد های ضعیف معمولاً مصرف کنندگانی دارند که هزینه نمی کنند، مشاغلی دارند که هیچ درآمدی نداشته و در نتیجه هزینه نمی کنند، بنابراین دولت تنها کسی است که همچنان هزینه می کند. متوجه منظور ما شدید.
هم چشم اندازهای مثبت و هم چشم اندازهای منفی اقتصادی می توانند تأثیر مستقیمی بر بازارهای ارز داشته باشند.
متداول ترین معیار سنجش رشد اقتصادی، تولید ناخالص ملی است.
GDP به معنای “تولید ناخالص ملی” است و بیانگر مجموع ارزش پولی کلیه خدمات و کالاهای تولید شده نهایی (و فروخته شده) در داخل یک کشور طی یک بازه زمانی (معمولاً یک سال) است.
تولید ناخالص ملی یک عکس فوری از اقتصاد یک کشور را در اختیار ما می گذارد، که از آن برای تخمین اندازه اقتصاد و نرخ رشد اقتصاد استفاده می شود.
در تصویر زیر از سایت HowMuch.net اقتصاد جهانی 86 تریلیون دلاری با یک نمودار نشان داده شده است:
همانطور که می بینید:
- امریکا همچنان بزرگترین اقتصاد جهان است.
- چین دومین اقتصاد بزرگ عوامل تاثیر گذار بر قیمت نرخ ارز جهان است.
- سهم امریکا و چین با هم تقریباً 40٪ از تولید ناخالص ملی کل اقتصاد جهان است.
- 15 اقتصاد برتر 75٪ از کل تولید ناخالص ملی جهان را در دست دارند.
جریان سرمایه
جهانی سازی، پیشرفت علم و فن آوری و اینترنت همگی در تسهیل فرایند سرمایه گذاری پول شما در هر نقطه از جهان، سهم داشته اند. دیگر مهم نیست خانه شما کجا باشد.
فقط چند کلیک (یا برای افرادی که در عهد ژوراسیک سال های 2000 زندگی می کنند یک تماس تلفنی) فاصله دارید تا پول خود را در بورس اوراق بهادار نیویورک یا لندن سرمایه گذاری کرده و یا در Nikkei یا Hang Seng معامله کنید و یا با باز کردن یک حساب معاملاتی فارکس اقدام به معامله دلار آمریکا، یورو، ین و حتی جفت ارزهای فرعی کنید.
جریان سرمایه، میزان پولی که به دلیل خرید و فروش سرمایه گذاری ثابت به اقتصاد یک کشور وارد می شود و از آن خارج می شود، را اندازه گیری می کنند.
نکته مهم که همیشه باید به آن توجه کنید تراز جریان سرمایه است که می تواند مثبت یا منفی باشد.
وقتی کشوری دارای تراز جریان سرمایه مثبت است، سرمایه گذاری های خارجی که وارد کشور می شود بیشتر از سرمایه گذاری هایی است که از کشور خارج می شود.
تراز جریان سرمایه منفی دقیقا برعکس است. سرمایه گذاری های خروجی از کشور به مقصد کشور خارجی، بیشتر از سرمایه گذاری های ورودی است.
با ورود سرمایه گذاری بیشتر به یک کشور، تقاضا برای ارز آن کشور افزایش می یابد زیرا سرمایه گذاران خارجی برای خرید ارز محلی ناچارند ارز خود را بفروشند.
این تقاضا باعث افزایش ارزش ارز آن کشور می شود.
یک عرضه و تقاضای ساده است.
و همانطور که حدس می زنید، اگر میزان عرضه برای یک ارز زیاد باشد (یا تقاضا ضعیف باشد)، ارز معمولا ارزش خود را از دست می دهد.
وقتی سرمایه گذاری های خارجی عقب گرد می کنند و سرمایه گذاران داخلی نیز می خواهند جابجا شده و جای فعلی را ترک کنند، در این حالت ارز محلی در بازار وفور خواهد شد چراکه همه در حال فروش ارز خود و خرید ارز یک کشور خارجی یا ارز اقتصادی هستند که در آن می خواهند سرمایه گذاری کنند.
سرمایه خارجی هیچ چیزی را بیش از کشوری با نرخ بهره بالا و رشد اقتصادی قوی دوست ندارد. اگر کشوری دارای بازار های مالی داخلی رو به رشد نیز باشد، که دیگر فبها!
بازار سهام صعودی و پر رونق، نرخ بهره بالا … چرا نباید دوست داشت؟! در این حالت سرمایه گذاری خارجی از در و دیوار می ریزد.
و مجدد، هرچه تقاضا برای ارز محلی افزایش می یابد، ارزش آن نیز افزایش می یابد.
جریان تجاری و تراز تجاری
تجارت بین الملل را علنا می توان در بین تجارت کالا (اجناس) و خدمات تشخیص داد. عمده تجارت بین الملل مربوط به کالاهای فیزیکی است، در حالی که سهم خدمات بسیار کمتر است.
تجارت جهانی کالا طی دهه گذشته به طرز چشمگیری افزایش یافته است و از حدود 10 تریلیون دلار در سال 2005 به بیش از 18.89 تریلیون دلار در سال 2019 رسیده است.
ما در یک بازارچه جهانی زندگی می کنیم. کشورها کالاهای خود را به کشورهایی که آن کالا ها را می خواهند می فروشند (صادرات)، و همزمان کالاهایی که می خواهند را از سایر کشورها خریداری می کنند (واردات).
نگاهی به اطراف خانه خود بیندازید. بیشتر وسایل (وسایل الکترونیکی، لوازم خانگی، اسباب بازی ها) که در اطراف شما وجود دارد احتمالاً در خارج از کشوری که در آن زندگی می کنید ساخته شده اند.
اگر در امریکا زندگی می کنید، به کشورهای مختلفی که امریکا با آنها تجارت می کند نگاه کنید.
هر بار که چیزی خریداری می کنید، باید مقداری از پول حاصل از دسترنج خود را فدا کنید.
از هرکسی ماسماسک خود را خریداری می کنید او نیز باید همان کار را انجام دهد.
واردکنندگان آمریکایی هنگام خرید کالا از صادرکنندگان چینی با آنها پول مبادله می کنند. و وارد کنندگان چینی هنگام خرید کالا از صادرکنندگان اروپایی با آنها پول مبادله می کنند.
همه این خرید و فروش ها با مبادله پول همراه است که به نوبه خود سبب تغییر جریانات ارزی به داخل و خارج کشور می شود.
تراز تجاری (یا ترازنامه تجاری یا خالص صادرات) نسبت صادرات به واردات را برای هر اقتصاد می سنجد.
تراز تجاری تقاضا برای کالاها و خدمات آن کشور و در نهایت تقاضا برای ارز آن را نشان می دهد.
اگر صادرات بیشتر از واردات باشد، مازاد تجاری وجود داشته و تراز تجاری مثبت است.
اگر واردات بیشتر از صادرات باشد، کسری تجاری وجود داشته و تراز تجاری منفی است.
صادرات > واردات = مازاد تجاری = تراز تجاری مثبت (+)
واردات > صادرات = کسری تجاری = تراز تجاری منفی (عوامل تاثیر گذار بر قیمت نرخ ارز -)
در کسری تجاری دورنما به گونه ای است که احتمال کاهش قیمت ارز در مقایسه با ارزهای دیگر وجود دارد.
واردکنندگان خالص ابتدا باید ارز خود را بفروشند تا بتوانند ارز بازرگان خارجی که کالای مورد نظر آنها را می فروشد، خریداری کنند.
وقتی کسری تجاری وجود دارد، ارز محلی برای خرید کالاهای خارجی فروخته می شود.
به همین دلیل، ارز کشوری که دارای کسری تجاری است در مقایسه با ارز کشوری که مازاد تجاری دارد، تقاضای کمتری دارد.
صادرکنندگان خالص، یعنی کشورهایی که بیش از واردات خود، صادرات دارند، بیشتر شاهد خرید ارز خود توسط کشورهای علاقه مند به خرید کالاهای صادراتی آنها هستند.
در کشور های دارای مازاد تجاری معمولا پدیده بالا رفتن ارزش پول وجود دارد.
تقاضای بیشتر سبب می شود که ارزش ارز آنها بالا رود.
همه اینها به دلیل تقاضا برای ارز آن کشور است.
به همین دلیل وقتی صادرکنندگان، ارزهای خارجی خود را که در خارج از کشور گرفته اند به پول داخلی خود تبدیل می کنند، سبب فشار مضاعف روی تقاضای ارز داخلی می شود.
ارزهای با تقاضای بالاتر معمولا بیشتر از ارزهایی که تقاضای کمتری دارند، ارزش گذاری می شوند.
دقیقا شبیه ستاره های سینما است. از آنجا که تقاضا برای اسکارلت جوهانسون بیشتر است، او دستمزد بیشتری نسبت به دایان لین دریافت می کند. برای برد پیت و جوزف گوردون هم به همین صورت است.
دولت: حال و آینده
پس از بحران بزرگ مالی (GFC) که باعث رکود بزرگ در اواخر سال های 2000 شد، چشم ها خیره به دولت های کشورهای متبوع خود می نگریستند، که چگونه از پسِ مشکلات مالی پیش آمده بیرون خواهند آمد و امیدوار بودند که آنها مسئولیت مالی را پذیرفته تا به خجالت جیب های ما پایان دهند.
یک دهه بعد، ما اکنون با وضعیتی مشابه روبرو هستیم که جهان سعی در کنترل و مهار بحران جهانی بهداشت و سقوط اقتصادی ناشی از همه گیری ویروس کرونا دارد.
بی ثباتی در دولت ها یا تغییر در مدیریت ها می تواند ارتباط مستقیمی با اقتصاد آن کشور و حتی کشورهای همسایه داشته باشد. و هرگونه تأثیر بر اقتصاد به احتمال زیاد بر نرخ ارز تأثیر خواهد گذاشت.
عوامل اثرگذار بر قیمت ارز در سال ۱۴۰۱/دلار ۲۳ هزار تومانی؟
تهران- ایرنا- توافق، سرنوشت جنگ روسیه با اوکراین، حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی و کسری بودجه، مهمترین عوامل تأثیرگذار بر بازار ارز در سال جدید خواهند بود. کارشناسان معتقدند نرخ ارز در سال جدید کمتر از ۲۳ هزار تومان نخواهد شد.
نرخ دلار در سال ۱۴۰۰ در بازه ۲۰ تا ۳۰ هزار تومانی نوسان داشت. حداقل نرخ دلار بازار آزاد در سال گذشته در اردیبهشتماه حدود ۲۱ هزار تومان و بیشترین نرخ دلار نیز در آبانماه نزدیک به ۳۰ هزار تومان بود.
بررسی روند دلار در بازار آزاد سال گذشته نشان میدهد نرخ دلار از ابتدای سال تا اردیبهشتماه در حال کاهش بوده و پس از آن از اردیبهشت تا آیان، روند صعودی را پشت سر گذاشته است.
«یوسف کاووسی» کارشناس مسائل ارزی، نرخ حداقلی دلار در سال جدید را ۲۳ هزار تومان بیان و به ۲ نشانه برای این پیشبینی اشاره کرد: نرخ تسعیر ارز در بودجه ۱۴۰۱ و بخشنامه بانک مرکزی درباره نرخ تسعیر ارز بانکها.
بر اساس بخشنامه بانک مرکزی، مبنای محاسبه نرخ تسعیر ارز بانکها، ۹۰ درصد میانگین قیمت دلار نیما در ۶ ماه گذشته است.
به گفته این کارشناس مسائل ارزی، توافق، سرنوشت جنگ روسیه با اوکراین، حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی و کسری بودجه، مهمترین عوامل تأثیرگذار بر بازار ارز در سال جدید خواهند بود.
چشمانداز ارزی در سناریوی توافق
وی درباره چشمانداز نرخ ارز با فرض حصول توافق گفت: در سناریوی حصول توافق، دلار کمتر از ۲۰ هزار تومان نخواهد بود. ممکن است با اعلام خبر توافق و در اثر شرایط روانی بازار، نرخهای کمتر از ۲۰ هزار تومان را نیز برای مدت بسیار کوتاهی تجربه کنیم اما دلار ۲۰ هزار تومانی، حداقل نرخ در سناریوی حصول توافق است.
کاووسی توضیح داد: دراین سناریو، دسترسی به منابع ارزی تسهیل میشود. همچنین اگر توافق، منابع ارزی بلوکهشده را به کشو بازگرداند، ترازنامه بانک مرکزی در بخش ذخایر، اصلاح خواهد شد. علاوه بر این، در صورت نیاز، بانک مرکزی منابعی در اختیار خواهد داشت تا به بازار تزریق و تعادل ایجاد کند.
تاثیر ادامه جنگ روسیه با اوکراین بر بازار دلار ایران
وی درباره تأثیر ادامه جنگ روسیه با اوکراین بر بازار ارز ایران گفت: در اثر این جنگ، تمرکز بر تحریمهای ایران کمتر شده است و بهعبارتی میتوان گفت تحریمها علیه ایران کمرنگ شده و تا حدودی به حاشیه رفته است.
صادرات نفت ایران اکنون افزایش یافته و از طرفی بازگرداندن بخشی از منابع بلوکه شدن ایران در انگلستان نشان میدهد راه نقلوانتقال پولی باز است. پس از نظر ذخایر ارزی، با چالشهای کمتری نسبت به گذشته مواجه خواهیم بود.
حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی و آینده بازار ارز
حذف نرخ ترجیحی دلار، قیمت دلار در بازار آزاد را تغییر نخواهد داد زیرا منابع آن از طرف دولت تأمین میشده و تقاضای آن نیز از طرف دولت بوده است.
یکی دیگر از عواملی که میتواند بر چشمانداز ارزی ۱۴۰۱ تأثیرگذار باشد، احتمال حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی است. کاووسی بر این باور است که حذف نرخ ترجیحی دلار، قیمت دلار در بازار آزاد را تغییر نخواهد داد زیرا منابع آن از طرف دولت تأمین میشده و تقاضای آن نیز از طرف دولت بوده است.
وی در این رابطه توضیح داد: همان تأمین منابع و همان تقاضا، با نرخ دیگری انجام خواهد شد بنابراین حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی نمیتواند نرخ دلار در بازار آزاد را افزایش دهد. این تغییر نرخ فقط کاری میکند که پول بیشتری به جیب دولت برود. در واقع مبنای عوامل تاثیر گذار بر قیمت نرخ ارز ورودی گمرکی، همان دلار ۲۵ هزار تومانی است و با یک اختلاف حدود ۱۰ درصدی، انتظار میرود متوسط نرخ دلار در بازار آزاد رقمی حدود ۲۶ تا ۲۷ هزار تومان باشد.
تأثیر کسری بودجه ۱۴۰۱ بر نرخ دلار
تجربه تاریخی اقتصاد ایران نشان میدهد دولتها در دورههای مختلف برای تأمین کسری بودجه از دلارهای نفتی استفاده کردهاند.
کاووسی درباره کسری بودجه سال جدید و احتمال استفاده از درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت برای تأمین آن گفت: اگر در سال جدید کسری بودچه داشته باشیم، دور از ذهن نیست که دولت به دنبال استفاده از دلارهای نفتی برای تأمین این کسری باشد. در این صورت ممکن است دلار نرخ ۳۰ هزار تومان را نیز تجربه کند و واردات کالا نیز با همین نرخ انجام شود.
همانطور که دیدیم در ماههایی که از توافق صحبت میشد نیز کاهش قیمتی در کالاها تجربه نشد و نرخ ۳۰ هزار تومانی پیش از این تأثیر خود را بر قیمتها گذاشته است.
اخبار
بهرغم تداوم بازار نزولی کریپتو، سه التکوین اتریوم، کاردانو و دوجکوین میتوانند حرکت صعودی مطلوبی را آغاز کنند.
تشدید بازار نزولی کریپتو در روزهای آینده
مقایسه چرخه نزولی کنونی با چرخههای قبلی نشان میدهد قیمتها هنوز به کف بازار نزولی نرسیدهاند. از این رو، احتمالا شاهد دور جدیدی از کاهش قیمتها باشیم.
اخبار ویژه
قیمت بیت کوین به کف رسیده است!
عبور قیمت بیت کوین به بالای میانگین متحرک نمایی 50 هفتهای به عنوان اولین نشانه از تغییر روند در بازار تلقی میشود. آیا روند نزولی به پایان رسیده؟ پنجشنبه 12 آبان 1401 ساعت 11:42
آیا امید طلا به یأس بدل خواهد شد؟
در حالی که معاملهگران در انتظار تصمیم بانک مرکزی انگلستان در مورد نرخ بهره هستند، طلا پس از پشت سر گذاشتن معاملات پرنوسان چهارشنبه، در تلاش برای جهش است. پنجشنبه 12 آبان 1401 ساعت 11:33
سه التکوین با چشمانداز صعودی در روزهای پیش رو
بهرغم تداوم بازار نزولی کریپتو، سه التکوین اتریوم، کاردانو و دوجکوین میتوانند حرکت صعودی مطلوبی را آغاز کنند. پنجشنبه 12 آبان 1401 ساعت 10:46
اُفت یکشبه، کام پوند را تلخ کرد
با اعلام افزایش بیش از انتظار نرخ بهره فدرال رزرو، دلار امروز افزایش یافت؛ برخلاف انتظارات، ین ژاپن ثابت ماند و سایر ارزهای آسیایی نیز با کاهش مواجه شدند. پنجشنبه 12 آبان 1401 ساعت 10:14
تشدید بازار نزولی کریپتو در روزهای آینده
مقایسه چرخه نزولی کنونی با چرخههای قبلی نشان میدهد قیمتها هنوز به کف بازار نزولی نرسیدهاند. از این رو، احتمالا شاهد دور جدیدی از کاهش قیمتها باشیم. پنجشنبه 12 آبان 1401 ساعت 09:35
ادامه روند طلا؛ صعودی یا نزولی؟
با اعلام افزایش 75 واحد پایه نرخ بهره فدرال رزرو، طلا در محدوده مشخصی در نوسان قرار گرفت؛ البته از دیدگاه تحلیلگران روند نزولی برای فلز زرد مورد انتظار است پنجشنبه 12 آبان 1401 ساعت 09:25
نوسان شدید قیمت دوجکوین
پس از انتشار خبر خرید توییتر توسط ایلان ماسک، قیمت دوجکوین به شدت افزایش یافت. ولی امروز، چهارشنبه 11 آبان، این میم کوین دچار نوسان شدید شده است. چهارشنبه 11 آبان 1401 ساعت 15:50
معاملهگران، آمادهی مقابله با نوسان شدید قیمت بیتکوین
تحلیلگران پیشبینی میکنند، بازار کریپتو تحت تاثیر نشست فدرال رزرو در روز جاری، به شدت دچار نوسان خواهد شد. چهارشنبه 11 آبان 1401 ساعت 15:38
افزایش قیمت اتریوم، به شرط حفظ حمایت 1,550 دلاری
اتریوم همچنان در بالای سطح 1,550 دلاری قرار دارد و سیگنالهای مثبتی از صعود را نشان میدهد؛ ولی صعود قیمت اتریوم در گرو حفظ سطح حمایت 1,550 دلاری است. چهارشنبه 11 آبان 1401 ساعت 15:22
طلا و بیتکوین؛ پرچمداران ذخیره ارزشی
به عقیده بسیاری از کارشناسان، طلا و بیت کوین به عنوان ذخیره ارزشی امن محسوب میشوند؛ یکی از دلایل آن، کارکرد این دو دارایی در دوران عدم قطعیت اقتصادی است. چهارشنبه 11 آبان 1401 ساعت 15:01
نقره و هدف 20.00 دلاری؛ ممکن یا محال؟
نقره امروز در اوایل جلسه اروپا در باند معاملاتی بالای سطح 19 دلار قرار گرفت؛ با توجه به نمودارهای تکنیکال، حرکت قیمت فلز درخشان در روند نزولی، محتمل است. چهارشنبه 11 آبان 1401 ساعت 12:45
آیا شاخص دلار روند قبلی را از سر میگیرد؟
گرچه شاخص دلار آمریکا امروز پائینترین سطح خود را ادامه داد، استراتژيستهای ارزی بر این باورند که این شاخص همچنان پتانسیل از سرگیری افزایش بیامان را دارد. چهارشنبه 11 آبان 1401 ساعت 11:22
جابهجایی 975 میلیون توکن ریپل توسط نهنگها
ویل الرت در اول نوامبر (10 آبان) گزارش داد، مجموعا میزان خیرهکنندهی 975.1 میلیون توکن ریپل توسط نهنگها جابهجا شده است. چهارشنبه 11 آبان 1401 ساعت 10:38
سبد نفتی؛ سبز سبز!
با تداوم افزایش تقاضا بهرغم تشدید نرخ بهره، قیمت نفت امروز با افزایش 1 درصدی روبرو شد؛ معاملات آتی نفت برنت نیز در الگویی مشابه قرار گرفتند. چهارشنبه 11 آبان 1401 ساعت 10:29
در انتظار چه روندی برای طلا باشیم؟
در حالی که در آستانه نشست کمیته بازار آزاد فدرال، دلار آمریکا تضعیف شد، قیمت طلا امروز در روند صعودی و در حدود 1600 دلار قرار گرفت. چهارشنبه 11 آبان 1401 ساعت 09:24
آیا بازار کریپتو در آستانهی بازگشت روند است؟
شاید بازار کریپتو هنوز به کف نرسیده باشد، ولی گزارشی از آرکین ریسرچ در مورد عملکرد بازار در کوتاه، میان، و بلندمدت به نشانههایی از بازگشت روند اشاره دارد. چهارشنبه 11 آبان 1401 ساعت 09:14
تحلیل و پیشبینی بیتکوین و اتریوم؛ 10 آبان
بیت کوین همچنان بالای 20,000 و اتریوم همچنان بالای 1,500 دلار باقی ماندهاند. ولی آیا پیش از نشست کمیته بازار آزاد فدرال، قیمت بیت کوین به 21,000 میرسد؟ سه شنبه 10 آبان 1401 ساعت 13:44
روند آتی طلا در پی سه روز کاهش
همزمان با کاهش دلار و بازدهی خزانهداری آمریکا، روند نزولی سهروزهی طلا متوقف شد. سرمایهگذاران برای پیشبینی حرکت قیمت بعدی، منتظر تصمیم فدرال رزرو هستند سه شنبه 10 آبان 1401 ساعت 13:31
افزایش 25 درصدی قیمت چِین (XCN) ظرف 24 ساعت
قیمت ارز دیجیتال چِین (XCN) طی 24 ساعت گذشته 25.94 درصد افزایش یافت. حجم معاملات آن نیز در همین مدت 292 درصد افزایش یافته است. سه شنبه 10 آبان 1401 ساعت 12:08
ین بیمار، نیازمند مداوا
در پی کاهش شدید ین ژاپن، مقامات کشور برای مداخله ارزی حدود 42.8 میلیارد دلار هزینه صرف کردند. ظاهرأ وزارت دارایی با اقدامات پنهانی به مداخله ادامه میدهد. سه شنبه 10 آبان 1401 ساعت 12:06
علت نوسانات نرخ ارز چیست؟
یک استاد دانشگاه معتقد است: طبق اقتصاد کلاسیک، نرخ ارز از طریق تقاضا و عرضه بازار ارز مشخص میشود، بنابراین هر عاملی که موجب تغییر تقاضای ارز و یا عرضه ارز شود، مسلماً بر روی نرخ ارز تاثیر خواهد گذاشت.
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایسنا، اگرچه نرخ دلار در هفته اخیر روند آرامی را پشت سر گذاشته، اما به اعتقاد کارشناسان افزایش قیمت دلار موجب افزایش قیمت کالاهای وارداتی و در نتیجه افزایش قیمت برخی از اقلام میشود. از سوی دیگر اول مردادماه، بانک مرکزی در گزارشی نرخ فروش دلار در بازار بین بانکی و بازار آزاد در بهار سال جاری را اعلام کرد که طبق آن در فروردینماه، دلار در بازار بین بانکی معادل ۴۲۰۰ تومان فروخته شده و در همین ماه این نوع ارز در بازار آزاد به قیمت ۲۶ هزار و ۵۲۵ تومان فروخته شده است. علاوه بر این، اردیبهشت امسال نرخ فروش دلار در بازار بین بانکی و بازار آزاد به ترتیب معادل ۴۲۰۰ و ۲۷ هزار و ۲۳۱ تومان بود و طبق این گزارش در خرداد ماه دلار در بازار بین بانکی معادل ۴۲۰۰ تومان و در بازار آزاد به قیمت ۲۸ هزار و ۷۸۴ تومان فروخته شده است.
حال باید دید چه عواملی بر کاهش و افزایش نرخ دلار اثرگذار است؟ رسول پیرهادی، استاد دانشگاه و پژوهشگر اقتصاد درباره اینکه نرخ دلار تحت تأثیر چه عواملی است به ایسنا، توضیح میدهد: طبق اقتصاد کلاسیک، نرخ ارز از طریق تقاضا و عرضه بازار ارز مشخص میشود، بنابراین هر عاملی که موجب تغییر تقاضای ارز و یا عرضه ارز شود، مسلماً بر روی نرخ ارز تاثیر خواهد گذاشت.
این مدرس نظریهها و سیاستگذاری اقتصادی میگوید: عوامل متعددی از جمله سیاستهای خارجی و انتظارات و ترجیحات مردم و سیاستهای تورمزا و بیثباتگر نقش مهمی در نرخ دلار دارند. قیمت فروش نفت در بازار جهانی رابطه معکوس با نرخ دلار دارد، بنابراین برخی مشکلات موجود ما در بازارهای جهانی، بر نرخ دلار تأثیر میگذارد. سرمایهگذاری و توسعه در بخش صنعت نفت و گاز و افزایش توان صادراتی و به دست آوردن بازارهای جدید و سیاست جایگزین میتواند بسیار مؤثر و مفید باشد.
وی با اشاره به اینکه یکی دیگر از عوامل مهم، میزانِ سرمایهگذاری بخش خصوصی است، گفت: افزایش سرمایهگذاری باعث افزایش تولید کالاهای جایگزین واردات میشود که عوامل تاثیر گذار بر قیمت نرخ ارز در نتیجه تقاضای ارز کاهش یافته و نهایتاً نرخ ارز کاهش خواهد یافت. در اینجا نقش بخش خصوصی کاملاً هویدا است و چنانچه بخش خصوصی توان سرمایهگذاری نداشته باشد، جذب سرمایهگذاری خارجی بسیار کمککننده است.
او نحوه و شکل تعامل سازنده و فعال و موثر با کشورهای پیشرفته را عامل دیگر موثر بر نرخ دلار میداند و میگوید: معمولاً در هر کشوری عقبنشینی در تعامل سازنده با سایر کشورهای پیشرفته موجب سوختن فرصتهای خوب برای ایجاد ثبات اقتصادی میشود.
این استاد اقتصاد با بیان اینکه وجود تحریمها و تاخیر در لغو آنها یکی از عوامل مهم و مؤثر بر نرخ دلار است، تصریح میکند: نقش دیپلماسی و همچنین اراده برای مذاکرات بیش از پیش پر رنگتر شده است.
او با اشاره به مطالعات محمدرضا شریف آزاده و علی حقیقت، میگوید: این مطالعات نشان داده که افزایش نرخ رشد فزاینده و بیرویه عرضه پول یکی از عوامل مهم در افزایش نرخ دلار است و همچنان این روند ادامه دارد.
پیرهادی همچنین تمایل شدید مردم به خروج دلار به صورت سرمایهگذاری در خارج و خرید ملک در خارج از کشور را یکی دیگر از عوامل موثر بر نرخ دلار میداند.
او ادامه میدهد: کاهش کیفیت و یا عدمکیفیت محصولات داخلی موجب افزایش واردات کالاهای خارجی و در نتیجه افزایش نرخ دلار میشود.
این مدرس نظریهها و سیاستگذاری اقتصاد با اشاره به اینکه افزایش هزینههای دولت و به طور کلی کسری بودجه دولت و تأمین مالی از طریق استقراض از بانک مرکزی موجب افزایش پایه پولی و در نتیجه منجر به افزایش نرخ دلار میشود، میگوید: متاسفانه در دولتهای مختلف شاهد استقراض و افزایش پایه پولی بودیم.
او با تاکید بر اینکه انتظارات مردم و عوامل روانی بر نرخ دلار تأثیرگذار است، توضیح میدهد: بهعنوان مثال انتظارات مردم در خصوص تداوم و افزایش تورم باعث افزایش نرخ دلار میشود. یکی از راههای جبران کاهش ارزش پول ملی، اجرای سیاست جایگزینی پول ملی توسط مردم است، بنابراین با افزایش تقاضای خرید دلار، منجر به افزایش نرخ دلار میشود، همانطور که اعلام شده حدود ۲۰ میلیارد دلار نزد مردم است. در کشورهای مختلف افزایش نرخ رشد جمعیت، تورمزا است و منجر به افزایش نرخ ارز عوامل تاثیر گذار بر قیمت نرخ ارز میشود.
به اعتقاد این استاد دانشگاه، عوامل دیگری همچون درجه باز بودن اقتصاد، کارآیی تولید، وضعیت تراز پرداختها و ذخایر ارزی، قوانین و مقررات گمرکی، قیمت طلا، ضعف بنیه صادراتی کشور، امنیتی شدن بازار ارز و . را در تغییرات نرخ ارز موثر میداند.
عوامل تاثیر گذار بر قیمت نرخ ارز
نرخ دلار در معاملات پشت خطی شب گذشته تا نزدیک مرز ۳۳ هزار و ۸۰۰ تومان بالا رفت.در شرایط فعلی زمزمه های از احتمال ورود دلار به کانال ۳۴ هزار تومان در بین معامله گران شکل گرفته است.
به گزارش سایت خبر سراسری به نقل از اقتصاد نیوز، بازار ارز تهران بعد از حدود یک ماه رکورد جدیدی را ثبت کرد. نرخ دلار روز گذشته از مرز حساس ۳۳ هزار و ۳۰۰ تومان عبور کرد. همین امر موجب شد فشار خریداران به بازار دلار بیشتر شود و اسکناس آمریکایی نه تنها از نیمه کانال ۳۳ هزار تومان بالا برود بلکه تا ۳۳ هزار و ۶۰۰ تومان پیشروی کند.
زمزمه ورود دلار به کانال ۳۴ هزار
این پایان یکه تازی نرخ دلار آمریکا در تهران نبود و اسکناس آمریکایی در معاملات پشت خطی شب گذشته تا نزدیک مرز ۳۳ هزار و ۸۰۰ تومان بالا رفت.در شرایط فعلی زمزمه های ازاحتمال ورود دلار به کانال ۳۴ هزار تومان در بین معامله گران شکل گرفته است.
چرا فنر قیمت دلار در رفت؟
از جمله عواملی که موجب شده نرخ دلار به سمت کانال های بالاتر هدایت شود می توان به افزایش قیمت درهم، افزایش قیمت دلار در بازارهای مجاور ایران، تنش سیاسی بین ایران و غرب اشاره کرد.
نرخ درهم ، بازار دلار را بهم ریخت
نرخ حواله درهم به محدوده ۹ هزار و ۲۷۰ تومان رسیده است.نرخ برابری درهم به دلار در کانال ۳۴ هزار تومان قرار دارد .همین امر دلیلی برای تقویت انتظارات صعودی درمورد ارزش اسکناس آمریکایی در تهران است.
یکه تازی نرخ دلار درهرات
از طرفی نرخ دلار در معاملات پشت خطی شب گذشته هرات تا محدوده ۳۳ هزار و ۱۳۰تومان رشد کرد که نسبت به معاملات نقدی روز سه شنبه ۱۵۰ تومان افزایش را نشان می دهد . مجموع این عوامل موجب شده بعضی از معامله گران در انتظار ورود نرخ دلار به کانال ۳۴ هزار تومان باشند.
ادعای جنگ ایران و عربستان در بازار شبانه
از طرفی هم شب گذشته هم بازار پشت خطی با یک خبر جدید روبرو شد.وال استریت ژورنال در گزارشی مدعی شد ایران قصد دارد به عربستان حمله کند. با این حال «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا درباره این تهدید قریب الوقوع در عربستان گفت: «من از هیچگونه هشدار کنسولی اطلاعی ندارم».
ردپای جمهوری خواهان در بازار دلار ایران
از سوی دیگر در آستانه انتخابات میاندوره ای کنگره آمریکا در هشتم نوامبر همه شاخص ها به نفع جمهوریخواهان شده است.احتمال پیروزی جمهوری خواهان عامل دیگری باتقویت هیجانات ارزی در تهران شده است.
احتمال تکرار یک سناریو قدیمی در مورد دلار/ ریزش آبشاری نرخ دلار؟
با این حال عده ای از معامله گران با اشاره به صعود نرخ دلار به قله تاریخی خود در ۱۱ مهر ماه می گفتند بعد از این اتفاق نرخ دلار با مداخله ارزی نهاد مرکزی بازار ساز به صورت آبشاری پایین آمد. به عقیده این دسته از بازیگران ارزی احتمال تکرار سناریو گذشته محتمل است.
دیدگاه شما