بازارگردان (Market Maker)
مارکت میکر یک “فعال بازار” یا عضوی از شرکتی است که اوراق بهادار را در قیمت مشخص شده در سیستم معامله‌گری خرید و فروش میکند.
با وجودیکه معنای لغوی مارکت میکر ( Market Maker ) معادل “بازارساز” است، این اصطلاح در بورس تهران با نام “بازار گردان” نامیده میشود.
طبق تعریف ویکی‌پدیا:
بازار گردان، (به انگلیسی: Market maker) افراد یا شرکت‌هایی هستند، که با هدف کسب سود، اقدام به خرید و فروش دارایی مالی (اوراق بهادار) یا کالاهای اقتصادی کرده و بنا به ماهیت عملکرد، از نوسانات ناخواسته قیمت دارایی می‌کاهند.
بازارگردان برای انجام فعالیت های خود در بازار سرمایه به مواردی نیاز دارد که پول و دارایی دو نیاز اصلی به شمار می آید. از سوی دیگر باید شرایطی فراهم باشد تا این افراد به صورت مستقیم به سامانه معاملات دسترسی داشته باشند.
بازارگردانی فعالیتی حرفه ای است و بازارگردان‌ها باید تخصص و دانش کافی در اختیار داشته باشند تا به وسیله آن بتوانند به درستی عمل کنند. بازارگردان نقش های زیادی در بازار سرمایه ایفا می کند که افزایش قدرت نقدشوندگی یکی از مهم ترین آنهاست و به این ترتیب بازارگردان باید مطمئن شود که عرضه و تقاضا برای اوراق بهادار مورد نظر در بازار وجود دارد.
از سوی دیگر باید شرایط مکانیزه کردن بازارگردانی نیز فراهم شود به این معنا که سیستم نرم‌افزاری تصمیم می‌گیرد براساس تعهدات در روز چه تعداد از این ابزار را در چه قیمتی خریداری کند و چه مقدار از آنها را در چه قیمتی به فروش برساند. در این شیوه معامله‌گر حذف میشود و فقط مدیر بازارگردانی استراتژی‌های معاملاتی خود را به سیستم رایانه می‌دهد.
اصلی‌ترین وظایف و اهداف مارکت میکر
- افزایش نقدشوندگی و وجود عرضه و تقاضا برای اوراق بهادار
- کنترل قیمت ورقه بهادار در یک محدوده معین و جلوگیری از نوسانات شدید
- کاهش هزینه‌های معاملاتی از طریق کاهش شکاف قیمتی خرید و فروش
حقوق و مسئولیت‌های بازارگردان در بازارهای مختلف متفاوت است و به نوع بازار (کالا، اوراق بهادار، آتی و…) نیز بستگی دارد.
رایج‌ترین نوع بازارگردان، کارگزاری‌ها یا شرکت‌هایی هستند که برای افزایش نقدشوندگی و معاملات یک اوراق بهادار، اقدام به خرید و فروش در آن نماد می‌کنند.
چگونه بازارگردان‌ها معاملات را تسهیل می‌کنند
بازارگردان‌ها حجم زیادی از اوراق بهادار در اختیار دارند و می‌توانند مقدار زیادی از سفارشات را در بازارهای مالی انجام دهند.
این سفارشات هم می‌توانند سفارشات خرید و هم فروش باشند که در عرض چند ثانیه اتفاق می‌افتند.
اساسا، بازارگردان‌ها همواره طرف مقابل حجم معاملات سرمایه‌گذار را می‌گیرند.
برای مثال، اگر سرمایه‌گذاران به دنبال فروش اوراق بهادار باشند، بازارگردان‌ها این اوراق بهادار را خریداری می‌کنند تا زمانی که همه فروشندگان تامین شوند و برعکس، اگر سرمایه‌گذاران اوراق بهاداری را خریداری کنند، بازارگردان‌ها این اوراق بهادار را به فروش می‌رسانند تا تمام سفارشات پر شود.
بنابراین، بازارگردان‌ها، عرضه و تقاضا را در بازارهای مالی تامین می‌کنند و اوراق بهادار (مثلا سهام) را در بین فروشندگان و خریداران دست به دست می‌نمایند.
عوامل تاثیرگذار بر فعالیت بازار گردان‌ها
1 – عرض بازار: وجود جریان مستمر دوسویه سفارشات خرید و فروش سهام و به عبارتی حضور تعداد زیادی از خریداران و فروشندگان در قیمت تعادلی (ارزش ذاتی) مبین میزان عرض بازار سرمایه است. به این ترتیب بازار اوراق بهاداری که دارای ویژگی فوق باشد را «نقد شونده» نیز می‌نامند. بازارگردان‌ها در چنین بازاری با تفاضل (سود) اندک نیز حاضر به فعالیت هستند.
2 – عمق بازار: وجود جریان پیوسته سفارشات خرید و فروش در قیمت‌های بالاتر و پایین تر از قیمت تعادلی را عمق بازار می‌نامند. به این معنی که منحنی عرضه و تقاضا حول ارزش بازار دارایی مالی، کاملاً کشش پذیر و پیوسته است.
در چنین شرایطی با بروز عدم تعادل ناگهانی میان سفارشات عرضه و تقاضا، قیمت دارایی مالی اندکی تغییر یافته و مجدداً وضعیت تعادل حاصل خواهد شد. به این ترتیب حتی منحنی تغییرات قیمت نیز در بازار با ژرفای کافی، پیوسته خواهد بود.
بازارگردان‌ها در بازارهای با ژرفای زیاد با کمترین تفاضل قیمت خرید و فروش نیز به فعالیت خود ادامه خواهند داد. در صورتی که در بازار کم عرض و کم عمق که منحنی عرضه و تقاضا اوراق بهادار گسسته و کم کشش است همواره میزان تفاضل چشمگیر خواهد بود.
در چنین بازاری فعالیت بازارگردان‌ها در مقایسه با هزینه‌هایی که بر بازار وارد می‌آورند به گونه‌ای است که از جذابیت حضور آنان به شدت کاسته میشود.
3 – نسبت سرمایه‌گذاران اطلاعات مدار به نقدینه مدار: سرمایه‌گذارانی که در بازار مشارکت دارند در دو طبقه جای می‌گیرند.
گروهی از آنان مازاد منابع مالی داشته و درپی سرمایه گذاری این منابع هستند. گروه دیگر شامل سرمایه‌گذارانی هستند که اعتقاد دارند بیش از سایرین نسبت به اوراق بهادار یک شرکت خاص، اطلاعات در اختیار دارند. به این ترتیب آنان با اتکا به اطلاعات خود به ارزیابی قیمت اوراق بهادار می‌پردازند و نسبت به خرید یا فروش اوراق اقدام می‌کنند.
بازارگردان‌ها چگونه سود می‌کنند؟
تمام بازارگردان‌ها به دلیل ریسک نگه داشتن دارایی، سود یا دستمزد دریافت می‌کنند.
خطری که بازارگردان‌ها با آن مواجه هستند، کاهش ارزش یک اوراق بهادار پس از خرید از فروشنده و قبل از فروش به یک خریدار است.
در برخی بازارهای خارجی، بازارگردان‌ها برای هر اوراق بهاداری که پوشش می‌دهند، اسپرد (spread) مطالبه می‌کنند. این به عنوان شکاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش (bid-ask spread) شناخته میشود و در معاملات مالی بسیار رایج است.
در بورس تهران، بازارگردان‌ها با انعقاد قرارداد، کارمزد مشخصی برای فعالیت خود دریافت می‌کنند.
این اصطلاح در واژه‌نامه جامع بورسینس منتشر شده است.سایر اصطلاحات و واژه‌های اقتصادی و مالی را ببینید .
قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را عمق بازار در معاملات به چه معناست؟ در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه میشود:
آثار شرایط جدید اقتصاد بر کسب و کار
?با کاهش صادرات نفت ، حجم پول بیش از ظرفیت اقتصاد میشود ، بخشی از پول مازاد با تورم خنثی میشود و بخشی از آن با کاهش سرعت گردش پول .
?اگر ١٨٠٠ هزار میلیارد تومان تومان نقدینگی پنجاه درصد آن مازاد باشد گردش پول نصف میشود و بدون تورم بخشی از مازاد عرضه پول خنثی میشود.
?کاهش گردش پول در بخش مسکن با کاهش معاملات مسکن خود را نشان می دهد در تهران از ٢.۵ میلیون واحد مسکونی فقط ۵ هزار واحد در فروردین به فروش رسیده است .
?کاهش گردش پول در بانکها به صورت کاهش گردش سپرده ظاهر میشود فقط ٢۶ درصد از سپرده ها گردش دارد، کاهش سرعت گردش پول در بانکها به صورت افزایش معوقات خود را نشان می دهد.
?کاهش گردش پول در کسب و کار به صورت کاهش معاملات به ٣٠ درصد سال ٩۶ از نظر مقداری خود را نشان می دهد .
?کاهش گردش پول خود را در بیزینس به این صورت خود را نشان می دهد که سود در کسب و کار در نفروختن است نه در فروحتن .
?بخشی از کاهش صادرات نفت با تورم و بخش زیادی از آن با کاهش گردش پول خنثی میشود.
?کاهش گردش پول خود را با کم عمق شدن بازار ها نشان می دهد کم عمق شدن بازار به صورت کاهش معاملات در عین افزایش قیمت ظاهر میشود.
?دلار گران میشود اما دلاری که به فروش می رسد بسیار کمتر از گذشته است.
?کم عمق شدن بازار یعنی قفل شدن بازار ، فروشنده نمی فروشد چون سود در نفروختن است و خریدار واقعی و مصرف کننده واقعی نیز ندارد که بخرد ، قفل شدن بازار به این معناست که تقاضا رو به کاهش است و قیمت ها رو به افزایش.
?فعالین اقتصادی که گران اداره میشوند از این بازار حذف میشوند.
?سرمایه های خرد برای باقی ماندن در بازار باید الگوی حضور در بازار را تغییر دهند
فعال اقتصادی چگونه محاسبه کند که سود کرده است یا زیان ؟ روش حسابداری و محاسبه سود ریالی در شرایط موجود جواب نمی دهد ، فعال اقتصادی اگر موجودی کالائی اش در پایان ماه افزایش داشته باشد سود کرده است اگر یک طلا فروش ، ١٠ کیلو طلا داشته باشد و در پایان ماه ده کیلو طلایش ١٠٠ گرم افزایش داشته باشد ١٠٠ گرم طلا باید سود محاسبه شود و الا افزایش ریالی دارائی خیلی وقت ها ادرس عمق بازار در معاملات به چه معناست؟ غلط دادن است.
?اگر چه توجه به یک عامل در محاسبه سود خطاست و به صورت بدیهی عوامل متعدد دیگر نیز باید لحاظ شود اما در این نقطه و در این شرایط ، توجه به این عامل و برجسته کردن آن ، به صورت موقت توصیه میشود .
✍️ از تیم تحقیقاتی محمد حسین ادیب با مسئولیت حقوقی محمد حسین ادیب
آموزش خرید و فروش در صرافی لوپیرو
در مقاله پیشین با آموزش ثبت نام و احراز هویت در صرافی لوپیرو آشنا شدیم حال می خواهیم به بررسی نحوه خرید و فروش بپردازیم .جهت انجام معاملات (خرید و فروش) سریع و آسان در صرافی لوپیرو، می‌بایست پس از وارد شدن عمق بازار در معاملات به چه معناست؟ به حساب کاربری خودتان و رفتن به بخش خرید و فروش، بازاری را که در آن قصد معامله دارید انتخاب نمایید.
در این مقاله قصد داریم تا شما را با آموزش روش خرید و فروش در صرافی لوپیرو آشنا سازیم.
جهت ثبت نام درسایت صرافی لوپیرو کلیک کنید
روش خرید و فروش
در پلتفرم صرافی آنلاین لوپیرو می‌توانید با تومان و تتر معاملات خود را به آسانی و راحتی انجام دهید.
به‌صورت پیش‌فرض پس از ورود به بخش خرید و فروش، بازار بیت‌کوین – تومان نمایش داده میشود و شما با کلیک بر روی نوار کشویی بازار، می‌توانید در بازار داخلی (تومان) و یا بازار بین‌المللی (تتر) معاملات (خرید و فروش) خود را انجام دهید. در بخش خرید و فروش پس از انتخاب رمز ارز مورد نظر قیمت آن را به‌صورت لحظه‌ای به تومان (IRT) و یا تتر (USDT) مشاهده می‌کنید.
توجه: وضعیت اتصال به هسته‌ی معاملاتی لوپیرو، با علامت رعد و برق نمایش داده میشود. سبز بودن آن، بیانگر وضعیت مثبت اتصال شما و امکان انجام معاملات (خرید و فروش) می‌باشد.
پس از تعیین بازار مدنظرتان، تمامی اطلاعات و دادهها بر اساس انتخاب شما تنظیم می‌گردد.
در بخش مبادله (خریدها و فروش‌ها) بیت کوین – تومان شاهد حجم معاملات 24 ساعته گذشته از کمترین و بیشترین قیمت و حتی آخرین قیمت از معاملات و مجموع سفارش‌های فعال بازار بیت کوین به تومان در لوپیرو خواهید بود.
لازم به ذکر است که در سمت چپ بخش مبادلات نیز تغییرات قیمت ارز انتخابی در 24 ساعته گذشته را می‌توانید به صورت آنلاین مشاهده کنید.
نحوه خرید و فروش در صرافی لوپیرو
برای انجام معاملات، ابتدا می‌بایست به بخش خرید و فروش رفته و بطور مثال در بخش خرید بیت کوین، قیمتی که قصد دارید بیت کوین را با آن قیمت خریداری کنید، وارد نمایید و در بخش بعد، مقدار بیت کوینی را که قصد خرید آن را دارید وارد کنید؛ همچنین شما می‌توانید با کمک 4 دایره تقسیم‌شده، مشخص نمایید که قصد دارید چند درصد از دارایی‌تان را به خرید بیت کوین اختصاص دهید. برای تبدیل تومان به بیت‌کوین، می‌توانید بر روی آیکون ماشین حساب کلیک نمایید و پس از درج میزان دارایی مورد نظر، مقدار بیت کوین معادلش را محاسبه نمایید.
همانطور که در تصویر فوق مشاهده می‌کنید در بخش انتهایی از خرید و فروش، بالاترین و پایینترین پیشنهاد خرید و فروش در نسخه جدید سایت حذف شده و برای مشاهده این دو مورد، باید به سمت چپ سایت مراجعه کنند. در ادامه نموداری که در وسط صفحه است را مشاهده می‌کنید که این نمودار نوسانات بازار را نمایش می‌دهد.
بازار معاملاتی
همانطور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید با کلیک بر روی گزینه لوپیرو شاهد معاملات در حال انجام لوپیرو و یا با کلیک بر روی گزینه جهانی، شاهد معاملات جهانی هستید. همچنین در بخش عمق بازار نسبت خریدار و فروشنده در بازار لوپیرو را مشاهده می‌کنید.
خرید و فروش در صرافی لوپیرو
توجه: تمامی اطلاعات، مربوط به بازار انتخابی شما می‌باشد.
در بخش تاریخچه معاملات شما شاهد معاملات انجام‌شده کاربران لوپیرو هستید و همانطور که تصویر زیر مشاهده می‌کنید، اطلاعاتی نظیر قیمت، مقدار، حجم و زمان هر معامله در بخش تاریخچه نمایش داده میشود.
خرید و فروش در صرافی لوپیرو
اگر در این بخش، رنگ سبز را در تاریخچه مشاهده کردید به این معناست که خریدار ارز مورد نظر را از فروشنده با قیمت درج شده معامله کرده و اگر رنگ قرمز را مشاهده کردید یعنی فروشنده با قیمت درج شده خریدار معامله کرده است. پس از ثبت سفارش در خرید و انجام مراحل ذکر شده و بر روی گزینه خرید کلیک کنید.
خرید و فروش در صرافی لوپیرو
سفارشات
در این مرحله درخواست شما در بخش سفارشات خرید و سفارشات باز قرار می‌گیرد و در قسمت سفارشات باز نوع معامله، مقدار ارز خریداری شده، قیمت ارز، قیمت کل درخواست ثبت شده، ارزش انجام شده، باقیمانده، کارمزد معامله و زمان ثبت درخواست قابل مشاهده می‌باشد.
همچنین می‌توانید در بخش سفارشات باز، به آسانی عملیات سفارش خود را حذف کنید.
توجه: پس از اینکه سفارش شما انجام شد، اطلاعات معاملاتتان در بخش سفارشات انجام شده برای شما نمایش داده میشود و همچنین یک ایمیل جهت اطلاع‌رسانی به شما ارسال می‌گردد.
در بخش سفارشات انجام شده شما می‌توانید 20 تراکنش آخر خود را مشاهده کنید و برای مشاهده تمامی سفارشات در نوار سمت راست با کلیک بر روی گزینه داشبورد، تمامی سفارشات خود را با جزئیات بررسی کنید.
ثبت سفارش فروش مطابق با ثبت سفارش خرید می‌باشد؛ شما می‌توانید پس از وارد کردن قیمت و مقدار ارز مورد نظر و یا با کمک دایره‌های درصد و یا ماشین‌حساب مشخص کنید که قصد فروش چه میزان از دارایی خود را دارید.
پس از مراحل فوق، بر روی گزینه فروش کلیک کنید و پس از ثبت موفق‌آمیز درخواست فروش شما، سفارش شما در قسمت سفارشات فروش و یا سفارشات باز نمایش داده میشود و در قسمت سمت راست با کلیک بروی گزینه کیف پول ارز دیجیتال می‌توانید جزئیات این معامله را با کارمزد آن مشاهده نمایید.
جهت ثبت نام درسایت صرافی لوپیرو کلیک کنید
بازارگردانی
بازارگردانی (Market Making) و لزوم تخصیص بازارگردان (Market Maker) به شرکت‌های حاضر در بورس یکی از خبرهای خوبی است که در چند هفته اخیر، فعالین بازار سرمایه را دلگرم کرده است.
بازارگردان و بازارگردانی سهم‌های بورسی می‌تواند تاثیرات مثبتی زیادی بر بازار بورس بگذارد و در نهایت کارایی بازار را افزایش دهد.
اما بازارگردان کیست و بازارگردانی به چه معناست؟ ما در این مقاله به این مسئله می‌پردازیم.
گره‌های معاملاتی
یکی از مهمترین جذابیت‌های بازار بورس نسبت به بازارهای دیگر مثل بازار مسکن و خودرو، نقدشوندگی آن است. در حالت کلی شما می‌توانید در بازار بورس سرمایه‌گذاری و معامله کنید و سودهای چشم‌گیری هم ببرید.
وقتی هم که مثلا به هر دلیلی پول لازم داشتید، می‌توانید سهم‌های خود را بفروشید و پول خود را نقد کنید. پس‌ازآن هم کافی است با ارسال سفارش «تقاضای وجه» به کارگزار، پول خود را بردارید و نیازتان را برطرف کنید.
اما در بازار خودرو و مسکن خریدن و فروختن به این راحتی نیست. شما وقتی می‌خواهید ملک یا خودرو خود را بفروشید باید مدت‌ها منتظر بمانید تا یک مشتری پیدا شود. این مشتری هم بالقوه هست و مشخص نیست آخر کار واقعا ملک یا خودروی شما را بخرد یا نه.
برای خریدن ملک و خودرو هم دوباره همین داستان است. شما پول دارید اما باید مدت‌ها وقت و پول صرف کنید تا یک خودرو/ملک خوب پیدا کنید. حالا پس‌ازآن باید به سراغ فروشنده بروید و در نهایت هم ممکن است با فروشنده نتوانید به توافق برسید و معامله‌تان از سر نگیرد.
اما این قضیه در حالت کلی در بازار بورس وجود ندارد. شما عمق بازار در معاملات به چه معناست؟ سفارش فروش سهم خود را در قیمت مشخصی (Ask) ارسال می‌کنید و ممکن است در همان لحظه نیز کسی پیدا شود و با همان قیمت سهم موردنظرتان را از شما بخرد. موقع خرید هم دوباره همین است. سفارش خرید خود را وارد می‌کنید و در زمان کمی یک فروشنده پیدا میشود که حاضر از به قیمت مورد تقاضای شما (bid) سهام خود را به شما بفروشد.
وقتی بازار بورس رفتار طبیعی و غیر هیجانی داشته باشد می‌توان همه این کارها را انجام داد؛ اما چه تضمینی هست که بازار رفتار طبیعی داشته باشد؟
صعود تند
همین چند ماه پیش یعنی بهار و تابستان ۹۹، بازار بورس چندین ماه سبز بود و تقریبا همه سهم‌ها در صف خرید بودند. اگر می‌خواستید سرمایه جدید بیاورید، پول واریز کرده و سود کنید، احتمالا نمی‌توانستید.
همه سهم‌ها یا لااقل سهم‌های ارزشمند در بالاترین قیمت هر روز در صف‌های خرید سنگین، سقف‌های قیمتی پیشین را می‌شکستند و جلو می‌رفتند. حتی آن‌هایی که ده‌ها سال زیان‌ده بودند.
هیچ‌کسی هم سهم‌هایش را نمی‌فروخت. اگر هم می‌فروخت حجم آن محدود بود که در نهایت هم به ما آدم‌های معمولی نمی‌رسید. بلکه نصیب وال‌های حقیقی پول‌دار بازار می‌شد. بعدازآن دوباره صف خرید برقرار بود. وال (Whale) اصطلاحا به کسانی گفته میشود که سرمایه بسیار زیادی دارند.
شما پول داشتید اما هیچ‌کسی سهمی به شما نمی‌فروخت.
این‌یک مانع عمق بازار در معاملات به چه معناست؟ عمق بازار در معاملات به چه معناست؟ در بازار بود. گره معاملاتی وجود نداشت؛ اما معاملات زیادی هم انجام نمی‌شد. فقط در این حد بود که حجم‌مبنا پر شود تا قیمت پایانی سهم به سقف قیمت روزانه خود برسد.
سقوط تخت گاز
چند ماه بعدازاین، رویه برعکس شد و صف‌های خرید میلیاردی به صف‌های فروش میلیارد تبدیل شدند. حس و درک فعالین بازار از آینده منفی شده بود. سرمایه‌گذاران حقیقی از آینده بازار می‌ترسیدند. صف‌های فروش سنگین برای بسیاری از سهم‌ها از جمله سهم‌های ارزشمند ایجاد شده بود.
در نهایت هم آن‌قدر با همین صف‌های فروش، قیمت سهم‌ها پایین آمد که وال‌های بازار ارزشمند‌ترین سهم‌ها را با قیمت بسیار کمی تصاحب کردند.
دوباره گره معاملاتی در عمق بازار در معاملات به چه معناست؟ کار نبود. در بیشتر معاملات خریداران تنها به‌قدری سفارش خرید می‌زدند که حجم‌مبنا را پر کنند و قیمت پایانی را تا کف آن روز پایین بیاورند. ادامه همین روند، قیمت سهم‌ها را در مدت‌زمان کمی تا ۵۰ درصد کاهش داد.
در چنین بازاری که در آن صف‌های فروش فراوانی وجود داشت، اگر شما به هر دلیل پول لازم داشتید و می‌خواستید کمی سهم بفروشید، نمی‌توانستید.
خریداران فقط به‌اندازه پر کردن حجم‌مبنا در کف قیمت سهم‌ها را می‌خریدند.
شما هم هر چه چقدر تلاش می‌کردید تا ساعت 8:30 صبح در لحظه آغاز پیش‌گشایش بازار سفارش فروش خود را ثبت کنید، در بهترین حالت نفر ۲ هزارم صف فروش می‌شدید. یعنی اگر هم خریداری هم پیدا می‌شد، نوبت فروش به شمایی که نفر ۲ هزارم صف هستید، نمی‌رسید.
بازارگردانی و باز کردن گره معاملاتی
در ماه‌های آخر تابستان ۹۹ برخی از شرکت‌ها به دلیل آینده‌نگری یا شانس، یک فرآیند افزایش سرمایه را هم اجرا کردند. در نتیجه سهام این شرکت‌ها در روزهای سقوط تند بازار بسته ماند. این شرکت‌ها تا جای ممکن هم فرآیند افزایش سرمایه را کش دادند تا به منفی‌های بازار نرسند. ولی به انتهای این منفی‌ها رسیدند.
در این زمان سهام این شرکت‌ها منفی باز شد. بعدازآن برخی از آنها صف فروش شدند؛ اما دقیقا هیچ‌کسی حاضر به خرید نبود.
از چندین میلیون صف فروش، تنها چند هزار خرید انجام می‌گرفت. قیمت پایانی روزانه این سهم‌ها فقط چند دهم درصد منفی می‌خورد. اصطلاحا این‌یک گره معاملاتی بود.
همه این سناریوها با اینکه قرار نیست رخ دهند و لااقل در یک بازار منطقی با عمق زیاد کم رخ می‌دهد، اما من در همین سه سالی که بازار بورس ایران فعال هستم به‌کرّات شاهد چنین اتفاق‌هایی بودم.
این اتفاق‌ها مهمترین مشخصه بازار سهام یعنی نقدشوندگی را دچار مشکل می‌کنند. از آن‌سو باعث میشوند هنگام معامله بخش زیادی از کار شما ویرایش لحظه‌ای سفارش باشد تا بتوانید معامله‌تان را انجام دهید. کاری که در نهایت باعث افزایش بار پردازشی هسته بورس هم میشود.
به همین دلیل باید چاره‌ای برای آن اندیشید.
بازارگردانی و تثبیت و کنترل
چه زمانی که بازار مثل بهار و اوایل تابستان ۹۹، رشد بسیار تند و صعودی دارد و چه مثل چند ماه آخر تابستان 99 که بازار سقوط دارد، هر خطرناک هستند؛ زیرا نقطه توقف مشخص نیست و بیشتر تحلیل‌ها به نتیجه‌ای نمی‌رسند. به بیانی ارزیابی ریسک بازار در این شرایط ممکن نیست و در نتیجه فعالین حرفه‌ای بازار از آن اجتناب می‌کنند.
چه بازاری که شدیدا رشد میکند و همه‌چیز در آن صف خرید است و حتی سهم‌های ضعیف با صورت‌های مالی منفی در چند ماه ۷۰۰ درصد رشد می‌کنند و چه بازاری که پرارزش‌ترین سهم‌ها هم صف عمق بازار در معاملات به چه معناست؟ فروش دارند و در بازه کوتاهی بیش از نیمی از ارزش خود را از دست می‌دهند، جای خوبی برای سرمایه‌گذاری نیست.
رشد بیش‌ازحد به معنی سقوط قریب‌الوقوع است.
رشد بیش‌ازحد به معنی سقوط قریب‌الوقوع است. صف‌های خرید طولانی با اینکه بازار را برای سرمایه‌گذاران جذاب می‌کنند اما مانع از ورود نقدینگی جدید به بازار میشوند. این صف‌های خرید در نهایت باعث میشود سرمایه‌های ورودی در بازار، پشت صف‌های خرید چندمیلیاردی راکد بمانند.
سوی دیگر بازار هیجان فعالین و صعود تند و غیرمنطقی بازار است. چنین تغییراتی باعث افزایش امیدواری کاذب در بین تازه‌واردهای بازار می‌گردد و آنچه در نهایت اتفاق می‌افتد این است که افراد جدیدی به امید عمق بازار در معاملات به چه معناست؟ سود وارد بازار میشوند و خیلی زود با سقوط بازار مواجه شده و سرمایه‌شان از دست می‌رود.
دانش و سواد؛ روش طولانی‌مدت افزایش ثبات در بازار
تمام این مسائل با توجه به اینکه عموم سرمایه‌گذاران در بازار بورس دانش کافی درباره این بازار پیچیده و پر جزئیات را ندارند و خیلی راحت ممکن است رفتارهایی انجام دهند که هم خود و هم بقیه فعالین را دچار ضررهای عمیق کنند، می‌تواند بسیار رخ دهد.
مشخصا افزایش دانش و تجربه فعالین بازار می‌تواند بخش مهمی از این مشکلات را حل کند. این روش با اینکه به‌خوبی می‌تواند سرمایه‌گذاران و بازار را به بلوغ کافی برساند؛ اما دو مشکل دارد.
مشکل اول این است که هیچ تضمینی وجود ندارد که همه فعالین بخواهند یا بتوانند از اطلاعات و تجارب موجود درس بگیرند و مهم‌تر از آن، از دانسته‌های خود استفاده کنند.
مشکل دوم هم این است که آموزش فعالین برای افزایش کارایی بازار و کاهش رفتارهای احساسی زمان‌بر است. آن‌قدر زمان‌بر که مشخص نیست در همین بازه بازار چقدر دچار نوسان و مشکل شود و چند نفر سرمایه خود را از دست بدهند.
در نتیجه راهکار بهتری لازم است که هم زودتر جواب بدهد و هم مطمئن باشیم نتیجه می‌دهد و همچنین می‌توانیم ریسک و سود آن روش را تخمین بزنیم.
یکی از راه‌هایی که برای کاهش نوسان‌های شدید و تثبیت و پایداری بازار قابل اجراست، ایجاد رکن بازارگردان و بازارگردانی در بورس است.
بازارگردان و بازارگردانی سهام
کار بازارگردان روان کردن معاملات است. بازارگردان معمولا صندوق یا شخص حقوقی است که نقدینگی فراوانی دارد.
وقتی یک سهم در حال تشکیل یک صف فروش است بازارگردان با خرید سهم‌های فروشنده‌ها هم سهم‌های آنها را نقد میکند و هم مانع از قفل شدن معاملات میشود.
ازآنجایی‌که بازارگردان نقدینگی زیادی دارد، معمولا تعداد زیادی هم از سهم‌های شرکت موردنظر را دارد و هنگامی‌که برای آن سهم یک صف خرید در حال تشکیل است، بازارگردان این سهم‌ها را در قیمت تحت معامله به خریداران می‌فروشد و دوباره از تشکیل صف خرید جلوگیری میکند.
در کل کار بازارگردان در یک جمله خلاصه میشود، افزایش نقدشوندگی بازار.
بازارگردان معمولا خانواده از سهم‌های مرتبط به هم را بازارگردانی میکند؛ مثلا صندوق سرمایه‌گذاری یک بانک، سهم‌های مربوط به آن بانک و شرکت‌های مالی زیرمجموعه آن را بازارگردانی میکند. هرچند ممکن است یک صندوق بازارگردانی، فقط بازار یک سهم خاص را بگرداند.
وقتی یک شرکت با یک صندوق بازارگردانی یا شخص حقوقی قرارداد می‌بندد و کار بازارگردانی سهامش را به آن می‌سپارد، این بازارگردان موظف است که روزانه حجم مشخصی از سهم آن شرکت را خریدوفروش کند.
سود بازارگردان
بازارگردان‌ها تلاش می‌کنند سهم‌هایی را که قبلا خریده‌اند با قیمت کمی بالاتری (spread) بفروشند. این قیمت ممکن است در مقایسه با قیمت خرید چندان بالا نباشد اما چون حجم معاملات بازارگردان زیاد است، می‌تواند سود چشم‌گیری نصیب آن بکند.
از آن‌سو ممکن است بازارگردان به دلیل تعهد خود، مجبور شود سهم شرکت تحت نظارت خود را در حجم بالایی بخرد و در این حالی باشد که می‌داند قیمت آن سهم در حال نزول است.
ازآنجایی‌که این بازارگردان در موقع تشکیل صف خرید مجبور است دوباره این سهم را در قیمت معاملاتی به مشتریان بفروشد، مشخصا این عملیات برای بازارگردان زیان‌ده خواهد بود.
ازاین‌روی بازارگردان‌ها برای خدمات خود همواره کارمزد دریافت می‌کنند تا این زیان‌ها را جبران کنند.
از طرفی حتی اگر قیمت سهم تحت کنترل بازارگردان نزولی نیز نباشد، چون سود فروش آنها توسط بازارگردان پایین است، با توجه به میزان کارمزدی که آنها برای معاملات باید پرداخت کنند، دوباره بازارگردان ممکن است ضرر کند.
به همین دلیل میزان کارمزدی که بازارگردان‌ها بابت معاملات خود می‌پردازند کمتر از کارمزد معاملات معمولی است؛ مثلا کارمزدی که بازارگردان در معاملات خود به سازمان بورس می‌پردازد ۸۰ درصد کمتر از کارمزد معاملات عادی و مالیات آن نیز ۵۰ درصد کمتر است.
خلاصه وظایف بازارگردان
در کل وظایف بازارگردان را این‌گونه می‌توان خلاصه کرد:
- اقدام به خریدوفروش جهت محدود کردن دامنه نوسان قیمت
- افزایش قدرت نقدشوندگی سهام از طریق خرید سهم‌ها در صف فروش یا عرضه سهم‌ها در صف خرید
- کنترل قیمت سهام در یک محدوده جهت جلوگیری از نوسان‌های شدید قیمت که دوباره با جلوگیری از تشکیل صف خرید خریدوفروش انجام میشود.
- حفظ نقدینگی در بازار که با حفظ جذابیت بازار به‌واسطه افزایش نقدشوندگی آن حاصل می‌گردد.
بازارگردانی گام اول بلوغ و افزایش عمق بازار بورس
بازارگردان و بازارگردانی البته چیز جدیدی در بازار نیست. بازارگردانی از قبل در بورس کالا انجام می‌گرفت. در حال حاضر ۳۸ صندوق بازارگردانی دارای مجوز سازمان بورس در ایران وجود دارند که حالا شرکت‌های بورسی باید یکی از آنها را برای بازارگردانی سهم خود برگزینند.
همین لزوم تخصیص بازارگردان برای سهم‌ها یک گام بسیار مهم در جهت افزایش عمق بازار بورس است. هر چه هم بازار عمیق‌تر باشد، موج‌های هیجانی و احساسی سرمایه‌گذاران کمتر روی آن تاثیر می‌گذارد و کارایی آن نیز بیشتر میشود.
بااین‌همه در نهایت آنچه واقعا این بازار را به‌جایی خواهد رساند، افزایش سواد و دانش سهام‌داران و سرمایه‌گذاران به‌خصوص سهام‌داران خرد است.
تخصیص بازارگردان در شرایط حاضر که اعتماد بخشی از سهام‌داران حقیقی به بازار بورس کاهش پیدا کرده و در نتیجه سرمایه‌های فراوانی از آن خارج و به بازارهای دیگر همچون دلار و طلا وارد شده است، گام مهمی برای جذب دوباره این افراد است.
در نهایت ورود بازارگردان‌ها به بازار این فرصت را به سرمایه‌گذاران خرد می‌دهد که دانش خود عمق بازار در معاملات به چه معناست؟ را از این بازار پیچیده بیشتر کرده و منطقی رفتار کنند.
لیکوئید شدن در ارزدیجیتال به چه معناست؟/ یک کاربر چگونه لیکوئید میشود
لیکوئید به معنای تبدیل دارایی‌ها به پول نقد یا معادل وجه نقد از طریق فروش آنها در بازار آزاد است. لیکویید شدن ارز دیجیتال نیز اصطلاحی است که در مراحل ورشکستگی مورد استفاده قرار می‌گیرد که در آن واحد اقتصادی تصمیم می‌گیرد یا توسط یک قضاوت قانونی یا قرارداد مجبور میشود دارایی‌ها را به شکل پول نقد تبدیل کند.
به گزارش خبرنگار « نبض فناوری » امروزه توسعه فناوری و استفاده از ارز‌های دیجیتال یکی از اساسی‌ترین موضوعات کلیدی در کشور‌ها به حساب می‌آید به گونه افراد زیادی در تلاش هستند که از این نوع فناوری‌ها کسب دانش کرده و آن را در مباحث کسب وکار نهادینه کنند تا از این طریق وارد عرصه سرمایه‌گذاری در بخش ارز‌های دیجیتال شوند. متاسفانه یکی از بزرگترین مشکلاتی که اعضای خانواده دنیای ارز‌های دیجیتال دارند عدم آشنایی با لیکوئید شدن یا همان Liquidation و بی اطلاعی از خطر آن است و اغلب باعث میشود با تجربه سنگین و تلخ لیکوئید شدن مواجه شوند، پس چه بهتر بدون اینکه ضرر مالی سنگینی بخوریم با لیکوئید شدن و خطر آن آشنا شویم.
در این گزارش سعی می‌کنیم نکاتی را در خصوص فرایند لیکوئید شدن ارائه دهیم.
لیکویید شدن یعنی یک سرمایه می‌تواند بدون اینکه بر ثبات قیمت کلی آن دارایی تاثیر داشته باشد، با همان قیمت اصلی به سرعت خریداری یا فروخته شود.
قابلیت لیکوئید بودن (liquidity) یا لیکوئیدیتی یک دارایی به منزله نقدپذیری بالای آن سرمایه است. نقدشوندگی یا لیکوئیدیتی یک معیار برای اندازه‌گیری سهولت تبدیل ارز بدون تاثیر بر قیمت است. به بیان ساده‌تر نقدینگی سرعت امکان خرید و فروش را مشخص میکند.
بر اساس تعاریف بیان شده از لیکوئید می‌توان متوجه شد که میزان لیکوئیدیتی یا نقدشوندگی یک دارایی یا سرمایه هر چه بالاتر باشد بهتر است و هرچه پایین‌تر باشد باید بابت آن دارایی نگران شد. به عبارت دیگر لیکویید به معنای تبدیل دارایی‌ها به پول نقد یا معادل وجه نقد از طریق فروش آنها در بازار آزاد است. لیکوئید شدن نیز اصطلاحی است که در مراحل ورشکستگی مورد استفاده قرار می‌گیرد که در آن واحد اقتصادی تصمیم می‌گیرد یا توسط یک قضاوت قانونی یا قرارداد مجبور میشود دارایی‌ها را به شکل پول نقد تبدیل کند.
لیکوئید بودن بازار رمزارز به چه معناست؟
با این اوصاف، نقدینگی بالا به این معناست که فرد می‌تواند بدون نگرانی بابت کاهش یا افزایش قیمت هنگام عرضۀ دارایی خود، آن را تبدیل به پول نقد کند. نقدینگی پایین بر خلاف آنچه گفته شد، به این معنی است که دارایی یا نمی‌تواند به سرعت تبدیل شود یا اگر عمق بازار در معاملات به چه معناست؟ تبدیل شد، اثر قابل توجهی بر قیمت اصلی آن خواهد گذاشت.
ارز‌های دیجیتال از جمله دارایی‌هایی هستند که نقدینگی در آنها اهمیت دارد. یک ارز دیجیتال با عمق بازار زیاد و نقدینگی فراوان محل بهتری برای سرمایه‌گذاری، خرید و فروش یا پرداخت است. در حال حاضر استیبل‌کوین‌هایی مانند تتر و کوین‌هایی مانند بیت کوین و اتریوم بسیار لیکوئید هستند.
نقدینگی و سلامت بازار رمز ارز
از شاخص‌های زیادی برای اطمینان از سلامت بازار می‌توان استفاده کرد؛ مثلا حجم کل بازار یا حجم معاملاتی که در روز انجام شده است. میزان نقدپذیری ارز یکی از شاخص‌هایست که می‌توان برای مطمئن شدن از سلامت بازار استفاده کرد. در واقع، بازار‌هایی که معاملات کوچک تاثیری در قیمت نهایی و حجم بازار ندارند و این معاملات نمی‌توانند سرنوشت بازار را تغییر دهند، لیکوئیدیتی یا نقدپذیری بالایی دارند و قابل اطمینان هستند؛ بنابراین لیکوئید بودن بازار به معنای پایدار بودن قیمت‌ها است و نوسانات ناشی از معاملات بزرگ بر تغییر قیمت بازار تاثیری ندارد. پس یک فرد یا یک گروه قدرتی برای تغییر قیمت‌ها در بازار نخواهند داشت.
لیکوئید شدن در ارزدیجیتال به چه معناست؟
کلمه لیکوئید شدن در ارز‌های دیجیتال به معنی این است که موجودی شما تماما به اتمام رسید و سرمایه شما تمام شد. اما این موضوع کمکی نمی‌کند. مبحث اصلی‌تر این است که چگونه از این اتفاق جلوگیری کنیم و لیکوئید نشویم.
یک کاربر چگونه لیکوئید میشود؟
استفاده از معاملات مارجین (Margin Cantract) و قرارداد‌های آتی (futures contract) و تحلیل‌ها و پیش بینی‌های اشتباه در روند بازار باعث لیکوئید شدن کاربر میشوند.
معامله مارجین چیست؟
در معامله مارجین کاربر می‌تواند برای خرید و فروش ارز‌های دیجیتال از یک شخص سوم وام بگیرد و نقدینگی مورد نیاز خود را تامین کند. با این روش، کاربر موجودی فعلی خود را به یک اهرم تبدیل میکند و از صرافی مبلغی را برای معاملات با سرمایه بالاتر وام می‌گیرد. معاملات مارجین علاوه بر بازار ارز‌های دیجیتال، در چندین بازار بورس مطرح دنیا نیز استفاده میشود.
چگونه از لیکوئید شدن کاربر جلوگیری کنیم
اولین و مهمترین نکته این است که تریدر‌ها هرگز نباید اجازه دهند که مکانیسم لیکوئید شدن خودکار (automatic liquidation) فعال شود. تنها راه دستیابی به این هدف فعال کردن دستی توقف ضرر (stop loss) است. بیشتر صرافی‌های مشتقات یک قیمت لیکوئید شدن تخمینی را برای هر موقعیت ارائه می‌کنند، بنابراین فعال کردن توقف ضرر کار دشواری نخواهد بود.
به طور خلاصه، شکست در قرارداد‌های آتی با صرافی به معنای لیکوئید شدن کاربر در بازار ارز‌های دیجیتال است. این دو باهم رابطه مستقیمی دارند. در چنین حالتی صرافی برای جبران خسارت خودش، اصل دارایی شما را نقد میکند و آن را به حسابش منتقل میکند. معاملات آتی روشی با ریسک بسیار بالا است، اما همچنین امکان کسب سود زیاد را هم فراهم میکند. معاملات آتی یکی از روش‌هایی است که تریدر‌های حرفه‌ای (معامله کنندگان) برای کسب سود انتخاب می‌کنند.
به همین خاطر نمی‌توان از قرارداد‌های آتی به عنوان ابزاری استفاده کرد که تریدر‌های تازه کار یا حتی حرفه‌ای پیشنهاد شود. یک اشتباه کوچک در این کار ممکن است تمام سرمایه شما در صرافی را به خطر بیندازد.
باید بدانید که هیچ راه و روشی برای جبران این خسارت یا مذاکره با صرافی برای لغو قرارداد وجود ندارد.
باید گفت در بعضی از بازارهای رمز ارز مثل بیت کوین یا اتریوم که میزان نقد شوندگی یا به اصطلاح لیکوئید بسیار بالاست، این امکان فراهم است که بتوانید دارایی یا سرمایه خودتان را با قیمت دلخواه نقد کنید و از بازار خارج شوید. زیرا این معنا را در بر دارد که این سکه دارای یک بازار پُرجنب و جوش و در عین حال باثبات است. در چنین بازاری، تریدر‌ها می‌توانند به راحتی و به سرعت عمق بازار در معاملات به چه معناست؟ به انجام معاملات با قیمتی منصفانه بپردازند.
بازار ارز‌های دیجیتال بازاری پر از فرصت‌ها و ریسک‌های مختلف است. آشنایی با اصطلاحات رایج بازار ارز‌های دیجیتال، ابزار‌های موجود در آن و همچنین این فرصت‌ها و خطرات می‌تواند باعث بهبود عملکرد شما در این بازار شده و در مسیر کسب سود به شما کمک کند.
سعی کنید در این بازار با چشمان بسته هیچ معامله‌ای انجام ندهید تا سرمایه خود را در معرض آسیب‌ها و ریسک‌های مختلف قرار نداده باشید. قرارداد‌های آتی و معاملات مارجین بیش از آن که یک فرصت برای کسب سود کاربران باشند، فرصتی برای درآمدزایی صرافی است و افراد بسیار کمی در این معاملات موفق میشوند.
دیدگاه شما