عرضه اولیه سهام در بورس ایران

معمولاً خرید عرضه‌های اولیه به نقدینگی زیادی نیاز ندارد (مگر در مواردی که شرکت‌های بزرگی مانند شستا عرضه می‌شوند) و پیشنهاد ما این است که سعی کنید با پول خرد حسابتان در عرضه‌های اولیه شرکت کنید. در ضمن اگر می‌خواهید اعصاب و روان‌تان آسوده باشد، سراغ کارگزاری‌های خلوت‌تری بروید که زیرساخت بهتری دارند و در روزهای عرضه اولیه با قطعی مواجه نمی‌شوند. چون برای این عرضه‌ها معمولا همه سهامداران (حدود ۴ و نیم میلیون سهامدار) حضور دارند و شلوغ‌ترین و نفسگیرترین روزهای بورس را رقم می‌زنند.

عرضه اولیه سهام در بورس ایران

مشاوره رایگان

برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه زیر پیامک کنید.

• 02191004770
• [email protected]
• تهران، خیابان بهشتی، پلاک 436، طبقه 4، واحد 15

خانه / سرمایه گذاری و بورس / مراحل خرید سهام عرضه اولیه در بورس بصورت گام به گام

مراحل خرید سهام عرضه اولیه در بورس بصورت گام به گام

هدف از این پست توضیح مراحل خرید سهام عرضه اولیه در بورس بصورت گام به گام می باشد. مراحل خرید عرضه اولیه بسیار ساده است و همه سرمایه گذارانی که دارای کد بورسی (کد معاملاتی) هستند می توانند عرضه اولیه را خریداری کنند. خرید سهام عرضه اولیه یک راه کم ریسک برای سرمایه‌گذاری در بورس مخصوصا برای تازه واردان می باشد.

نحوه خرید سهام عرضه اولیه در بورس

برای خرید عرضه اولیه شما میتوانید به دو صورت انلاین و آفلاین اقدام نمایید. در خرید آفلاین سرمایه گذار باید قیمت و حجم در خواستی (همانطور که در اطلاعیه عرضه اولیه عنوان شده است) خود را وارد سامانه معاملاتی کند تا کارگزار نسبت به خرید عرضه اولیه برای شخص اقدام کند.

در خرید عرضه اولیه به صورت آنلاین سرمایه گذار باید در زمان تعیین شده توسط سازمان بورس اوراق بهادار اقدام به خرید سهام کند که شرح آن به صورت کامل آورده شده است.

مراحل خرید سهام عرضه اولیه در بورس

مراحل خرید سهام عرضه اولیه در بورس به شرح زیر می باشد:

هر یک از مراحل در ادامه به طور کامل مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

۱. مطلع شدن از اطلاعات عرضه اولیه در بورس

خرید سهام عرضه اولیه برای همه افرادی که دارای کد بورسی (کدمعاملاتی) هستند آزاد می باشد. توجه کنید که دریافت کد بورسی رایگان می باشد و پس از دریافت آن، یک نام کاربری و رمز عبور آن به منظور ورود به نرم‌افزار معاملاتی توسط کارگزاری برای شما ارسال خواهد شد.

برای اطلاع از چگونگی دریافت کد معاملات بر خط و شرایط آن بر روی “نحوه دریافت کد معاملات برخط ” کیلک کنید.

عرضه‌های اولیه معمولا چندین بار در سال انجام می‌شوند، در گذشته تعداد عرضه‌های اولیه چندان زیاد نبود اما از سال گذشته تا کنون تعداد عرضه های اولیه افزایش چشمگیری داشته است.

جهت اطلاع از زمان عرضه‌ اولیه و اطلاعات مربوط به آن باید اخبار سایت‌های بورسی همچون ihadaf.com و کانال‌های خبری که این اخبار را اطلاع‌رسانی می‌کنند را پیگیری نمایید. بیشتر کارگزاری‌ها نیز این عرضه‌ها را به مشتریان خود اطلاع رسانی می کنند.

پس از اطلاع از تاریخ عرضه اولیه حدودا ساعت ۱۰ صبح همان‌روز به سایت www.tsetmc.com مراجعه نمایید و از اطلاع‌رسانی‌های ناظر بازار باخبر شوید.

اطلاعیه‌های ناظر بازار به شکل یک اعلام کوچک در گوشه سمت چپ و پایین صفحه نمایش داده می‌شود. پس از کلیک روی اعلام اشاره شده، پیام‌های ناظر بازار برای نمادهای مختلف را مشاهده می‌کنید.

اگر قرار باشد عرضه اولیه در روز جاری اتفاق بیفتد، معمولا ناظر بازار بین ساعات ۱۰ تا ۱۳، پیام مربوط به عرضه اولیه را منتشر می‌کند که در این پیام‌ها زمان و چگونگی این عرضه اطلاع رسانی خواهد شد.

یک نمونه پیام ناظر بازار عرضه اولیه سهام در بورس ایران در خصوص عرضه اولیه به شرح زیر می باشد:

تاریخ عرضه اولیه x
تعداد کل سهام قابل عرضه x
ساعت مجاز برای ثبت سفارش x
سهمیه هر نفر (هر کد معاملاتی) x
بازه قیمت هر سهم x
سایر شرایط ورود سفارش x

به همه جزئیات این پیام دقت نمایید چون وارد کردن اطلاعات اشتباه، باعث می‌شود عرضه اولیه به شما تعلق نگیرد.

۲. ارسال سفارشات خرید سهام در عرضه اولیه

بعد از مشاهده جزییات عرضه اولیه از پیام ناظر، اولین کاری که باید انجام دهید این است که باید موجودی حساب‌تان را نزد کارگزاری افزایش دهید، سپس سفارش خرید عرضه اولیه را در ساعت مشخص شده، ارسال کنید.

با توجه به میزان عرضه و تقاضا، سهمیه هر فرد مشخص شده است و اگر شما سفارش خرید را بیش از این مقدار قرار دهید، هیچ سهامی به شما تعلق نمی‌گیرد.

به قیمت مجاز بسیار دقت کنید، قیمت باید دقیقا ریال به ریال با قیمت اعلام شده مطابقت داشته باشد. توجه داشته باشید تقاضا برای خرید عرضه اولیه چون زیاد است، معمولا همه افراد سقف قیمت مجاز را در فرم سفارش خرید وارد می‌کنند پس حتما سقف قیمتی را وارد کنید.

همانطور که گفته شد برای خرید عرضه اولیه باید کد بورسی داشته باشید و پس از ثبت نام در سامانه سجام و دریافت کد بورسی، کارگزاری رمز عبور و نام کاربری ورود به سیستم معاملاتی آنلاین را برای شما ارسال می‌کند.

پس از دریافت رمز عبور و نام کاربری در ساعت مشخص عرضه اولیه وارد سیستم معاملاتی‌تان شوید سپس موجودی خود را از طریق پرداخت آنلاین و رمز دوم یا رمز پویا افزایش دهید (در صورت نیاز).

در حال حاضر اصلی‌ترین نرم‌افزار‌های موجود که کارگزاری‌ها برای خرید و فروش آنلاین سهام در اختیار مشتریان خود قرار می‌دهند عبارت اند از :

• رایان هم افزا – عمومی
• تدبیرپرداز – عمومی
• آساتریدرآگاه – اختصاصی کارگزاری آگاه
• فارابیکسو – اختصاصی کارگزاری فارابی
• صحرا – نسبتاً عمومی
• داتکس – اختصاصی کارگزاری پاسارگاد
• ایزی تریدر- کارگزاری مفید
• پاسارگاد تریدر- کارگزاری پاسارگاد

برای محاسبه موجودی لازم برای خرید عرضه اولیه باید سهمیه هر شخص را ضربدر حداکثر قیمت مجاز کنید تا حداکثر سرمایه لازم را بدست آورید.

ما در این سایت جزئیات و اخبار مربوط به عرضه اولیه، نقدینگی مورد نیاز و … را قبل از عرضه اولیه، اطلاع رسانی میکنیم و میتوانید با پیگیری مطالب و اخبار در سایت ما از جزئیات باخبر شوید.

بعنوان مثال اگر حداکثر قیمت عرضه، ۲,۷۵۰ ریال باشد و سهمیه هر نفر حداکثر ۲,۰۰۰ سهم، حداکثر مبلغ موردنیاز برای خرید ۵۵۰,۰۰۰ تومان خواهد بود.

بعد از انجام مراحل بالا باید در ساعت مشخص شده برای عرضه اولیه، سفارش خودتان را مطابق با جزییات ارسال کنید.

حتما توجه کنید باید پس از ارسال سفارش، پیام موفقیت‌آمیز بودن ارسال سفارش را مشاهده کنید.

*برای اطمینان از ارسال شدن سفارش، می‌توانید لیست سفارشات را بررسی کنید.

۳. بررسی نتیجه خرید سهام در عرضه اولیه

تخصیص سهام به هر کد معاملاتی بعد از پایان زمان اعلام شده برای خرید ، انجام خواهد شد. بورس با توجه به تعداد شرکت‌کنندگان و قیمت وارد شده توسط آنها، سهام را بین شرکت‌کنندگان توزیع خواهد کرد.

در ساعت ۱۷ یا ۱۸ موجودی سهام‌تان را بررسی نمایید عرضه اولیه سهام در بورس ایران تا از مقدار عرضه تعلق گرفته به خودتان مطلع شوید.

۴. پس از خرید سهام در عرضه اولیه

معمولا در روز معاملاتی بعد از عرضه اولیه، صف خرید برای سهام شرکت عرضه شده شکل خواهد گرفت. یعنی قیمت به حداکثر دامنه نوسان خود (مثبت ۵ درصد) خواهد رسید و تعداد زیادی سفارش برای خرید سهام ثبت خواهد شد.

اولین تجربه‌ سرمایه‌گذاری بسیاری از افراد در بورس تهران، خرید عرضه اولیه می باشد که اکثرا به تجربه شیرینی هم تبدیل شده است زیرا سهام هر شرکتی عرضه می‌شود معمولا تا چند روز صف خرید برای آن به وجود می آید و حدودا تا چند روز شاهد رشد ۵ درصدی ارزش سهام این شرکت‌ها هستیم.

گاهی آنقدر حجم صف های عرضه اولیه زیاد است و فروشنده ای برای سهم وجود ندارد، سهم حتی نمیتواند حجم مبنا پر کند.

عوامل موثر بر رشد قیمت سهم پس از عرضه اولیه در بورس

عوامل بسیاری همچون، رفتار سهام دار عمده و جو کلی بازار بر رشد قیمت سهامی شرکتی که برای اولین بار در بازار بورس منتشر شده موثر می باشد که در ادامه مطلب به شرح آنها می پردازیم.

هرچقدر تعداد عرضه کمتر بوده باشد، معمولا فروشندگان کمتری نیز وجود خواهند داشت. مثلا در ریزش های اخیر نماد گدنا به نسبت سایر عرضه های اولیه بازدهی بسیار بالایی داشت.

اگر سهامدار عمده پس از عرضه اولیه، سهام دیگری عرضه نکند معمولا سهام رشد بیشتری می‌کند.

در زمانی که جو کلی بازار مثبت است و همه خوشبین هستند، افراد کمی حاضر به فروش می‌شوند.

گاهی اخبار و شایعات منفی یا مثبتی پیرامون سهام عرضه شده شکل می‌گیرد و افراد براساس این شایعات و اخبار تصمیم می‌گیرند.

تصمیم‌گیری برای فروش سهام بر عهده خود شماست. حتی این اختیار را دارید روز پس از عرضه اولیه، سهام خود را بفروشید ولی به عنوان یک توصیه کلی، بهتر است تا زمانی که صف خرید در سهم وجود دارد، سهام خود را نگهداری نمایید.

حتی می‌توانید در روزهای پس از عرضه، باز هم از این سهم خریداری نمایید چون محدودیت خرید فقط در روز عرضه اولیه وجود دارد و پس از آن محدودیت برداشته می‌شود.

بطور کلی عرضه اولیه در بورس تهران اغلب اوقات با حواشی زیادی انجام می‌شود. معمولا سهم‌هایی که به تازگی در بورس عرضه می‌شوند تا مدتی مورد توجه قرار می‌گیرند ولی پس از مدتی از توجه به آنها کاسته می‌شود.

توجه کنید به دلیل تقاضای بسیار زیادی که برای عرضه‌های اولیه وجود دارد، معمولا سهمیه کمی به افراد شرکت‌کننده خواهد رسید؛ با این حال، خرید سهام در عرضه اولیه یک راه بی‌خطر برای تجربه اولین سرمایه‌گذاری در بورس می باشد، زیرا بیشتر مواقع مقداری سود نصیب سرمایه‌گذاران خواهد کرد.

*در عرضه اولیه با بوک بیلدینگ، یک بازه زمانی، حداقل و حداکثر قیمت قابل خرید و سهمیه برای هر کدمعاملاتی در نظر گرفته می‌شود.

شما باید بر اساس این اطلاعات که توسط ناظر بازار در روز عرضه اعلام می‌شود، سفارش خود را در ساعت مشخص شده ارسال نمایید.

تخصیص سهام توسط ناظرین به کدهای معاملاتی انجام می‌گیرد و معمولا در صورت وجود تقاضای بالا، همه افراد بطور مساوی از عرضه‌ها بهره‌مند می‌شود.

هر آنچه که باید پیش از خرید عرضه اولیه بدانید

🔷 پیش از انتشار عرضه اولیه جدید ، آگهی در رابطه با قیمت سقف و کف آن در بازار بورس منتشر می شود. و فقط در یک روز معین عرضه اولیه منتشر می شود.

🔷 سرمایه گذاران حدود ۰.۵% کارمزد از کل مبلغی که بابت خرید نخستین سهام پرداخت می کنند.

🔷 سرمایه گذاران می توانند از طریق سامانه کدال codal.ir آگهی رسمی عرضه اولیه سهام را مشاهده نمایید.

🔷 پس از افزایش اعتبار پرتفوی و ثبت سفارش مبنی بر خرید عرضه اولیه، کارگزاری ها پس از عرضه اولیه سهام در بورس ایران پایان ساعات معاملاتی سفارشات را جمع آوری نموده و عرضه اولیه را در پرتفوی متقاضاین منظور می نمایند و این بازار بورس است که میزان سهمیه اختصاصی به هر کد حقیقی یا حقوقی را تعیین می نماید.

🔷 از آنجایی که عرضه های اولیه حداقل ۱۵ درصد سود در ۳ روز داده تقاضا برای خرید عرضه نخستین بسیار زیاد بود اما عطش خریداران برای سهام عرضه اولیه، معمولا ظرف یک هفته فروکش می کند که البته این موضوع بستگی به شرایط بازار و وضعیت سهام مورد نظر دارد.

🔷 همانطور که می دانید عرضه اولیه، سهام شرکتی است که برای اولین بار در بازار بورس منتشر می شود از این رو دارای نماد خاص می باشد برای مثال عرضه اولیه شیر پاستوریزه گیلان با نماد غگیلا انجام شد.

🔷 امکان فروش سهام عرضه اولیه معمولا در روز معاملات بعد از خرید آن وجود دارد و صندوق های سرمایه گذاری و مشاوران بورس بررسی ارزندگی عرضه اولیه را انجام می شود.

🔷 برای بررسی ارزندگی سهام عرضه اولیه در بازار بورس، می بایست تحلیل عرضه اولیه سهام در بورس ایران فاندمنتال را یاد بگیرید. عرضه ابتدایی هیچ الزامی را به دارندگان کد حقیقی یا حقوقی برای شرکت در مجامع ایجاد نمی کند.

Compatible data.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis scing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.

enim ad minim veniam quis nostrud exercita ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.

• Pina & Associates Insurance
• Payment at Contingency
• Amount of Payment

Two Most-Cited Reason

Consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore dolore magna aliqua. enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex commodo consequat. duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate.

عرضه اولیه سهام در بورس ایران

عرضه اولیه سهام شرکت‌ها یکی از جذاب‌ترین فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بازار بورس است، ضمن اینکه ریسک چندانی هم ندارد و تقریباً همیشه با سوددهی همراه است. اینجا از آخرین خبرهای عرضه اولیه باخبر شوید.

[توضیح پس از جدول را حتما بخوانید]

عرضه اولیه های 1400

زمان عرضه	شرکت (نماد)	قیمت هر سهم	حداکثر سهم	دارایی پس از عرضه
۲۲ اردیبهشت	مجتمع گسترش صنایع روی ایرانیان (فگستر) ‏	۶۱۸ تومان	۱۳۰ سهم	۲۹ سهم
۲۹ اردیبهشت	تولید و توسعه سرب و روی ایرانیان (فتوسا)	۷۸۴ تومان	۱۳۰ سهم	۲۸ سهم

نکته یک: میزان نقدینگی لازم یا مبلغ موردنیاز برای هر عرضه اولیه با این فرمول به دست می‌آید که میزان سهام قابل عرضه را در تعداد خریداران تقسیم می‌کنیم و با ضرب آن در قیمت هر سهم، به این مبلغ می‌رسیم. حالا اگر کارگزاری‌ای دچار مشکل شد یا به هر دلیلی تعداد خریداران کاهش یافت، طبیعتاً سهام بیشتری به باقیماندگان می‌رسد و مبلغ بیشتری هم لازم است و همین‌طور اگر به هر دلیلی میزان خریداران عرضه اولیه افزایش یافت و مورد استقبال قرار گرفت، سهام کمتری به همه می‌رسد و پول کمتری از حسابتان کسر می‌شود. پس علت تقریبی بودن ستون «پیش‌بینی نقدینگی موردنیاز» و تفاوتش با مبادله نهایی این است.

نکته ۲: روال این است که ارزش هر سهم در عرضه اولیه مشخص شده و دارای کف و سقف معینی است. ولی معمولاً به دلیل استقبال عمومی، این عدد در مبلغ سقف معامله می‌شود. در این ستون ما سقف هر سهم عرضه اولیه را می‌نویسیم. ولی این عدد هم با توجه به رویکرد بازار، تقریبی است.

نکته ۳: ستون آخر، گزارش دارایی عرضه اولیه پس از مبادله است. اینکه به هر مشتری چند سهم رسیده و چقدر دارایی باید در پرتفوی خود داشته باشید. این تعداد سهم با ضرب در مبلغ مشخص شده (ستون سوم) نشان می‌دهد که چقدر باید از حساب شما (یا همان قدرت خرید) کسر شده باشد.

نکته ۴: سعی کنید همیشه ۱۰ درصدی بیشتر از «نقدینگی موردنیاز» به حسابتان در نزد کارگزاری‌ها واریز کنید. چرا؟ چون مبلغ ستون آخر فقط قیمت [تقریبی] تمام شده خرید سهام عرضه اولیه است، درحالی‌که این وسط باید کارمزد کارگزاری را هم به این مبلغ افزود! وگرنه اتوماتیک از تعداد سهام خریداری شده‌تان کسر می‌شود.

نکته ۵: روزهایی که این عرضه انجام می‌گیرد، ممکن است سامانه‌های کارگزاری‌ به دلیل ترافیک بالای مراجعه‌کنندگان دچار اختلال شود. اگر می‌خواهید برای خرید عرضه اولیه وجهی به حساب کارگزاری منتقل کنید و از مبادله روز شلوغ بورس جا نمانید، بهتر است روز قبل از عرضه این کار را انجام دهید و امکان خرید خودکار عرضه اولیه را برای کارگزاری فعال کنید.

عرضه اولیه چیست؟

عرضه اولیه معادل فارسی اصطلاح «Initial Public Offering» یا «IPO» است و منظور از آن اولین باری است که بخشی از سهام یک شرکت در بازار بورس و به شکل عمومی عرضه می‌شود. در واقع با عرضه‌های اولیه سهام یک شرکت در بازار بورس، آن شرکت از حالت سهامی خاص خارج و به یک شرکت سهامی عام تبدیل می‌شود و بعد از آن همه مردم می‌توانند سهام آن شرکت را از طریق بازار بورس خریدوفروش کنند.

دلیل استقبال از عرضه اولیه چیست؟ دلیل استقبال سهامداران خرد از عرضه‌های اولیه این است که قیمت سهام شرکت‌هایی که برای اولین‌بار در بازار بورس یا فرابورس عرضه می‌شوند معمولاً در کوتاه‌مدت رشد مناسبی دارد و همین موضوع باعث می‌شود سهامداران با خرید سهام این شرکت‌ها بازدهی مناسبی در کوتاه‌مدت داشته باشند.

چرا قیمت سهام عرضه اولیه رشد می‌کند؟

دلیل رشد سهام عرضه اولیه را باید در شرایط پذیرش شرکت‌ها در بازار بورس یا فرابورس جست‌وجو کنیم. توضیح همه این شرایط از حوصله این مطلب بیرون است، اما مثلاً یکی از شرایط پذیرش شرکت‌ها در بورس این است که شرکت باید سودآور باشد و امکان سودآوری در آینده هم وجود داشته باشد و شرکت زیان انباشته نداشته باشد. برای پذیرش در بازار فرابورس هم شرکت باید طرح توجیهی تأییدشده از سوی هیئت‌مدیره داشته باشد که نشان‌دهنده چشم‌انداز روشنی از سودآوری فعالیت‌های شرکت باشد. طبیعی است که سهام چنین شرکت‌هایی معمولاً در بلندمدت هم می‌تواند سودآوری مناسبی داشته باشد (مگر اینکه اتفاقی پیش‌بینی‌نشده باعث شود وضعیت سودآوری شرکت تغییر کند) و خرید آن برای اهالی بازار جذابیت دارد.

چقدر باید برای عرضه اولیه کنار بگذاریم؟

معمولاً خرید عرضه‌های اولیه به نقدینگی زیادی نیاز ندارد (مگر در مواردی که شرکت‌های بزرگی مانند شستا عرضه می‌شوند) و پیشنهاد ما این است که سعی کنید با پول خرد حسابتان در عرضه‌های اولیه شرکت کنید. در ضمن اگر می‌خواهید اعصاب و روان‌تان آسوده باشد، سراغ کارگزاری‌های خلوت‌تری بروید که زیرساخت بهتری دارند و در روزهای عرضه اولیه با قطعی مواجه نمی‌شوند. چون برای این عرضه‌ها معمولا همه سهامداران (حدود ۴ و نیم میلیون سهامدار) حضور دارند و شلوغ‌ترین و نفسگیرترین روزهای بورس را رقم می‌زنند.

نحوه اطلاع از زمان عرضه اولیه

خب راحت‌ترین و سرراست‌ترینش همینجاست! اما بد نیست بدانید اطلاعیه‌های عرضه اولیه را شرکت‌های بورس و فرابورس منتشر می‌کنند. شما هم می‌توانید با مراجعه به بخش اطلاعیه‌های شرکت بورس و فرابورس در جریان این اطلاعیه‌ها قرار بگیرید. اما شاید پیدا کردن اطلاعیه‌های عرضه اولیه در این صفحه‌ها و تجزیه و تحلیل آن‌ها برای افراد تازه‌کار کمی دشوار باشد. برای همین، عرضه اولیه در رده را راه انداخته‌ایم. اینجا ما سعی می‌کنیم از همین منابع، آخرین اطلاعیه‌های عرضه‌های اولیه را اطلاع‌رسانی کنیم و از همه مهم‌تر، میزان تقریبی نقدینگی موردنیاز را هم محاسبه و اعلام کنیم.

در روز عرضه اولیه که معمولاً چهارشنبه‌ها و جدیداً سه‌شنبه‌هاست، ساعت ثبت سفارش از طریق پیام ناظر به اطلاع سهامداران می‌رسد. در حال حاضر روال کار این است که معمولاً ثبت سفارش عرضه‌های اولیه از ساعت هفت‌ونیم صبح آغاز می‌شود.

انواع عرضه اولیه چگونه است؟

شاید بورس‌بازهای حرفه‌ای سریع بگویند که روش‌های عرضه عمومی به روش ثبت دفتری، عرضه عمومی به روش حراج و عرضه عمومی به روش قیمت ثابت ارائه می‌شد ولی ما اینجا از روش‌های رایجی که وجود دارد و در بازار سرمایه و اوراق بهادار ایران استفاده می‌شود، صحبت می‌کنیم.

بوک بیلدینگ یا ثبت سفارش

در حال حاضر عرضه اولیه سهام شرکت‌های تازه‌وارد به روش ثبت سفارش یا بوک بیلدینگ انجام می‌گیرد. در این روش ابتدا در اطلاعیه عرضه اولیه سهام شرکت مشخص می‌شود که هر شخص حقیقی یا حقوقی حداکثر برای چه تعداد سهم می‌تواند اقدام کند. یک بازه قیمتی هم به‌عنوان سقف و کف قیمت خرید در نظر گرفته می‌شود که تقریباً همیشه سقف قیمتی اهمیت دارد و همه خریداران در همین سقف قیمتی اقدام به خرید می‌کنند.

در روز عرضه اولیه هم چند ساعت فرصت در نظر گرفته می‌شود تا خریداران در این بازه زمانی سفارش خودشان را وارد کنند. بعد از پایان دوره ثبت سفارش، سفارش‌های ثبت شده تجمیع می‌شود و تعداد سهام قابل عرضه به‌شکل مساوی بین خریداران تقسیم می‌شود. در این روش هرچه تعداد خریداران بیشتر باشد، به هر یک از خریداران سهام کمتری خواهد رسید. اما نکته خوبش این است که اگر سفارش‌تان را در بازه زمانی اعلام شده (فرقی نمی‌کند زودتر اقدام کنید یا دیرتر) وارد سامانه معاملات کنید، حتماً موفق به خرید عرضه اولیه خواهید شد.

روش ثبت سفارش یا بوک‌بیلدینگ چند سالی است که در بازار بورس ایران باب شده و فعلاً به نظر هم نمی‌رسد این روش تغییر کند. پیش از این، برای عرضه‌های ابتدایی از روش حراج استفاده می‌شد که در آن روش، روز و ساعت خاصی برای ارائه سهام شرکت تازه‌وارد اعلام می‌شد و خریداران رأس آن ساعت سفارش خودشان را وارد سامانه معاملات می‌کردند. در روش حراج اولویت خرید با کسانی بود که سفارش خودشان را زودتر وارد می‌کردند و کسانی که دیرتر اقدام به این کار می‌کردند ممکن بود موفق به خرید هیچ سهمی نشوند.

خرید عرضه اولیه بدون نقدینگی

یکی از خدماتی که بعضی از کارگزاری‌ها برای جذب مشتری ارائه می‌دهند، گاه با عنوان «خرید عرضه اولیه بدون نقدینگی» یا «خرید عرضه اولیه بدون پول» تبلیغ می‌شود. ماجرا این است که کارگزاری‌ها می‌توانند متناسب با ارزش سبد سهام مشتریان برای آن‌ها اعتبار در نظر بگیرند و مشتریان می‌توانند با این اعتبار، اقدام به خریدوفروش سهام کنند. (قبلاً سقف اعتبار ۶۰ درصد از ارزش سبد سهام مشتری بود که به‌مرور این سقف کاهش پیدا کرده و اکنون طبق آخرین ابلاغیه به ۱۵ درصد رسیده است).

دریافت اعتبار از هر کارگزاری هم شرایط خاص خودش را دارد و هر کدام از کارگزاری‌ها بسته‌های اعتباری خاصی را به مشتریان‌شان پیشنهاد می‌کنند. اما در نهایت این اعتبار بر اساس ارزش سهامی که در آن کارگزاری دارید، تعیین می‌شود و استفاده از این اعتبار شرایط و تعهداتی دارد (مثلاً ممکن است این اعتبار ماهانه باشد و اگر مشتری این اعتبار را به موقع تسویه نکند، کارگزاری می‌تواند برای تسویه این اعتبار بخشی از سهام مشتری را بفروشد) که در نهایت شاید برای کسانی که تازه وارد بازار سهام می‌شوند و می‌خواهند عرضه اولیه بخرند مناسب نباشد. ضمن اینکه کارگزاری‌هایی که با ارائه خدمات اعتباری اقدام به جذب مشتریان زیادی کرده‌اند اکنون با ترافیک کاربران مواجهند و در روزهایی که عرضه اولیه صورت می‌گیرد ممکن است با کندی و قطعی همراه باشند.

بهترین زمان فروش عرضه‌های اولیه

سهام شرکت‌هایی که برای اولین‌بار در بورس عرضه می‌شوند معمولاً تقاضای خرید زیادی دارد و بعد از روز عرضه اولیه تا چند روز یا حتی چند هفته با صف خرید همراه است. ساده‌ترین راه برای تشخیص زمان فروش و شناسایی سود سهم‌های عرضه‌اولیه‌ای این است که تابلوی معاملات سهم را دنبال کنید و روزی که صف خرید عرضه شد و قیمت سهم به اصطلاح به تعادل رسید، شما هم سهم‌تان را بفروشید.

اما توجه داشته باشید که بیشتر شرکت‌هایی که با این روش عرضه اولیه وارد بازار سهام می‌شوند، پتانسیل سودآوری بالایی دارند و قیمت سهم‌شان پس از متعادل شدن هم می‌تواند به‌مرور افزایش پیدا کند. در واقع بعضی از این شرکت‌ها برای سرمایه‌گذاری میان‌مدت و بلندمدت هم مناسبند و اگر بتوانید پناسیل‌های سودآوری را در این شرکت‌ها تشخیص دهید و سهام شرکت‌های قوی‌تر را برای مدت طولانی‌تری در سبد سرمایه‌گذاری‌تان نگه دارید، احتمالاً سود بسیار بیشتری عایدتان خواهد شد.

عرضه اولیه سهام (IPO) چیست؟

عرضه اولیه سهام (IPO) فرآیندی است که در آن یک شرکت خصوصی دارایی‌های رمزنگاری کسب‌ و کار خود را در انتشار جدید به عموم می‌فروشد.

این فرآیند به یک شرکت ارز دیجیتال اجازه می‌دهد تا سرمایه خود را از سرمایه‌گذاران عمومی افزایش دهد، اما باید مقرراتی را رعایت کند که آن را مجبور می‌کند افشاگری و شفافیت خود را افزایش دهد.

قبل از IPO، یک شرکت خصوصی در نظر گرفته می شود و متعلق به تعداد نسبتا کمی از سهامداران است.

این سهامداران می توانند شامل سرمایه گذاران اولیه مانند بنیانگذاران، خانواده و دوستان بنیانگذار، یا سرمایه گذاران خطرپذیر باشند که سرمایه را برای شرکت هایی با پتانسیل رشد بالا فراهم می کنند.

IPO یک گام بزرگ برای هر شرکتی است و از دیدگاه نظارتی به عنوان نقطه عطفی برای مشاغل در فضای ارزهای دیجیتال دیده می شود.

در روزهای اولیه خود، ارزهای دیجیتال به عنوان کلاهبرداری یا طرح‌های پولدار شدن سریع تلقی می‌شدند، بنابراین شرکت‌هایی که با ارزهای دیجیتال سر و کار داشتند به عنوان پروژه‌های کلاهبرداری تلقی می‌شدند.

برای راه‌اندازی یک IPO، یک شرکت رمزنگاری باید با پذیره‌نویسان یا بانک‌های سرمایه‌گذاری، که طرف‌هایی هستند که در ازای دریافت هزینه، ریسک‌ ها را ارزیابی می‌کنند، تعامل داشته باشد تا کوین های خود را برای عموم عرضه کند.

پس از IPO، دارایی های رمزنگاری شرکت در یک صرافی رمزنگاری معامله می شود، که بازاری است که در آن اوراق بهادار خرید و فروش می شود.

در نتیجه، IPO اغلب به عنوان “عمومی شدن” شناخته می شود.

تجارت عمومی همچنین استانداردهای گزارش را به دلیل الزامات نظارتی افزایش می دهد و اعتبار درک شده شرکت رمزنگاری را بهبود می بخشد، زیرا می تواند به تمام تعهدات خود عمل کند.

کسب و کارها شروع به مالکیت خصوصی می کنند. زمانی که به نقطه‌ای رسیدند که بتوانند با مزایا و مسئولیت‌های عمومی معامله شوند، علاقه خود را برای فهرست شدن در بورس ارز دیجیتال شروع می‌کنند.

ارزش مالکیت سهام یک شرکت قبل از ثبت در بورس یا معامله عمومی، فقط در معاملات خصوصی تعیین می شود.

پس از فهرست شدن، ارزش کوین های کسب و کار بر اساس عرضه و تقاضای اوراق بهادار معامله شده در بورس تعیین می شود.

شرکت هند شرقی هلند به عنوان اولین شرکتی است که دارایی های رمزنگاری کسب و کار خود را به عموم ارائه می دهد و به عنوان اولین IPO در جهان شناخته می شود.

از آن زمان، شرکت‌های بزرگ مختلف، از جمله برخی از شرکت‌های برجسته ارزهای دیجیتال، کوین ها را از طریق IPO به مردم فروخته‌اند.

عرضه اولیه سهام (IPO) چگونه کار می کند؟

زمانی که یک شرکت به حدی بالغ شد که بتواند مسئولیت های معامله عمومی را بر عهده بگیرد و به دنبال بهره مندی از اعتبار، حجم افزوده و قرار گرفتن در معرض یک IPO باشد، شروع به نشان دادن علاقه خود به فرآیند عمومی شدن می کند.

این فرآیند که مشابه شرکت‌های داخل و خارج از فضای ارزهای دیجیتال است، دارای چند مرحله است که باید طی شود:

با این حال، عرضه اولیه کوین (ICO) برای فروش سهام کریپتو به عموم مردم استفاده می شود.

شرکت‌های بلاک چینی که به دنبال تأمین مالی هستند، می‌توانند مانند سهام سنتی از طریق عرضه‌های عمومی اولیه (IPO) ارزهای دیجیتال را به مردم بفروشند.

انتشار توکن‌های دیجیتالی که از سهام سازمان حمایت می‌کنند، دارایی ارز دیجیتال نامیده می‌شوند.

این در حال تبدیل شدن به یک تکنیک محبوب برای کسب و کارها است تا با انتشار ارزهای دیجیتال، سرمایه جمع آوری کنند.

هنگامی که کاربران سهام کریپتو را از یک ICO خریداری می کنند، سهام شرکت به صورت توکن های دیجیتال در حساب میزبانی بلاک چین قرار می گیرد.

شرکت‌ها دو راه برای نشان دادن IPO دارند:

آنها ممکن است از پذیره‌نویس‌ها یا بانک‌های سرمایه‌گذاری مناقصه‌های خصوصی درخواست کنند،

یا اظهارات عمومی در مورد علاقه‌شان به یک IPO ارائه کنند تا از طرف‌های ذیربط و عموم علاقه‌مند شوند.

شرکتی که عمومی می شود ممکن است یک پذیره نویس یا سندیکایی از پذیره نویسان را برای مدیریت مراحل مختلف فرآیند IPO انتخاب کند.

بانک سرمایه گذاری یا پذیره نویس بر اساس شهرت، کیفیت تحقیق، تجربه صنعت، توزیع (یعنی اینکه آیا بانک سرمایه گذاری می تواند اوراق بهادار منتشر شده را به سرمایه گذاران نهادی یا فردی بیشتری ارائه دهد) و ارتباط قبلی شرکت با بانک سرمایه گذاری انتخاب می شود.

این پذیره‌نویس‌ها به مدیریت هر جنبه‌ای از فرآیند، از جمله آماده‌سازی برای تشکیل پرونده، اسنادی که باید با قانون‌گذاران و مردم به اشتراک گذاشته شود، بررسی دقیق، بازاریابی، نحوه انتشار کوین ها و به چه قیمتی عرضه شود کمک می‌کنند.

تیمی متشکل از پذیره نویسان، وکلا، حسابداران رسمی و کارشناسان نظارتی اغلب برای ثبت تحت IPO (با تنظیم کننده های بازار در کشوری که کوین ها در آن عرضه می شوند) تشکیل می شوند.

تنظیم‌کننده بازار باید درخواست عرضه اولیه (IPO) را تأیید کند، اما به اینجا ختم نمی‌شود:

صرافی کریپتو که در آن کوین ها معامله می‌شوند نیز باید یک برنامه را تأیید کند.

شرکت ارز دیجیتالی که قرار است به صورت عمومی معامله شود، باید به الزامات فهرست بندی از سوی تنظیم کننده ها و صرافی ها پایبند باشد.

پس از اینکه پارامترهای موضوع مورد توافق قرار گرفت، SEC از کسب و کار صادرکننده و پذیره نویسان آن می خواهد که اظهارنامه ثبت را ارائه دهند.

بیانیه ثبت نام دارای دو بخش است:

بیانیه ثبت تضمین می کند که سرمایه گذاران به اطلاعات کافی و قابل اعتماد در مورد اوراق بهادار دسترسی دارند. پس از آن، SEC بررسی های لازم را انجام می دهد تا تأیید کند که تمام اطلاعات مورد نیاز به درستی افشا شده است.

در طول فرآیند بازاریابی، پذیره نویسان ممکن است در تحلیل خود از شرکت تجدید نظرهایی انجام دهند که ممکن است منجر به تغییر در قیمت یا تاریخ عرضه اولیه شود.

هیئت مدیره ای نیز برای نمایندگی هلدینگ های کریپتو و مدیریت شرکت تشکیل می شود.

سپس توکن‌های این شرکت در تاریخ راه‌اندازی IPO با تخصیصی که برای پذیره‌نویسانی که به آن در تجارت در یک صرافی عمومی ارز دیجیتال کمک کردند، محفوظ است.

سرمایه سرمایه گذاری شده برای خرید توکن های صادر شده به عنوان پول نقد در کوین های پرداخت شده دریافت می شود.

همه نمی توانند در IPO ها سرمایه گذاری کنند، زیرا تقاضا اغلب از تعداد کوین های فروخته شده به مردم بیشتر است.

اغلب، شرکت‌های کارگزاری فقط به مشتریانی که دارای مقادیر مشخصی از دارایی‌ها هستند یا کسانی که آستانه‌های معاملاتی مشخصی را برآورده می‌کنند اجازه می‌دهند در عرضه اولیه (IPO) شرکت کنند.

دارندگان توکن موجود ممکن است مشمول قراردادهای قفل شونده باشند که از فروش فوری کوین هایشان جلوگیری می کند.

در صورت سرمایه گذاری در یک عرضه اولیه (IPO)، مهم است که این قراردادهای قفل شده را در نظر بگیرید.

هنگامی که آنها به پایان می رسند، دارندگان توکن موجود ممکن است تمام کوین های خود را در بازار بفروشند که منجر به کاهش قیمت می شود.

اغلب، پذیره نویسان برای اطمینان از اینکه تقاضا بیشتر از عرضه است، IPO ها را با تخفیف قیمت گذاری می کنند.

قیمت پس از ارزیابی شرکت با استفاده از چندین شاخص از جمله میزان درآمدی که انتظار می‌رود در آینده تولید کند، تعیین می‌شود.

پس از عرضه اولیه (IPO)، قیمت کوین های یک شرکت ممکن است به دلیل ورود سرمایه گذارانی که موفق به خرید در طول IPO نشده اند، نوسان داشته باشد و دارندگان کوین موجود موقعیت خود را تنظیم کنند.

اگر پذیره‌نویس‌ها و بانک‌های سرمایه‌گذاری بیش از حد یک IPO را تبلیغ کنند، ممکن است پس از شروع معامله، کوین ها ضرر اولیه قابل توجهی را متحمل شوند.

کوین های یک IPO ممکن است با استفاده از یک حراج هلندی قیمت گذاری شوند، که در آن سرمایه گذاران بالقوه پیشنهادات خود را برای تعداد مشخصی از کوین هایی که می خواهند بخرند همراه با قیمتی که مایل به پرداخت عرضه اولیه سهام در بورس ایران هستند وارد می کنند.

سپس کوین ها بر اساس کمترین پیشنهاد برای کل سهم فروخته می شوند.

IPO های معکوس

IPO معکوس روش دیگری است که شرکت‌های خصوصی ارز دیجیتال می‌توانند از آن برای شروع تجارت عمومی استفاده کنند.

در یک IPO معکوس، یک شرکت خصوصی کنترل را به دست می گیرد و با یک شرکت دولتی غیرفعال ادغام می شود.

اغلب، این شرکت‌های عمومی غیرفعال، کسب‌وکارهایی هستند که با هدف مشخصی راه‌اندازی شده‌اند تا از طریق یک IPO انجام دهند تا بعداً بتوان از آنها برای کمک به شرکت‌های خصوصی برای عمومی شدن استفاده کرد.

IPO معکوس فرآیندی است که بین چند هفته تا چند ماه طول می کشد، در حالی که فرآیند IPO معمولی می تواند تا یک سال طول بکشد.

IPO معکوس برای معامله عمومی بدون استخدام هیچ بانک سرمایه گذاری یا پذیره نویسی و افزایش سرمایه استفاده می شود و زمانی اتفاق می افتد که یک شرکت خصوصی یک شرکت سهامی عام را خریداری کند.

شرکت هایی که از طریق IPO های معکوس، که به عنوان ادغام معکوس نیز شناخته می شوند، عمومی می شوند، همچنان از مزایای معامله عمومی، از جمله نقدینگی اضافه، بهره مند می شوند.

نقدینگی به سهولت خرید یا فروش دارایی اشاره دارد.

در طول رکود بازار، سرمایه‌گذاران ممکن است مایل نباشند سرمایه‌های خود را در یک شرکت تازه فهرست‌شده به خطر بیاندازند، که منجر به عرضه اولیه عمومی سهام ناموفق می‌شود.

IPO های معکوس نسبت به عرضه های اولیه عمومی معمولی که به تقاضای سرمایه گذاران برای فروش کوین های خود متکی هستند، کمتر تحت تاثیر شرایط بازار قرار می گیرند.

جایگزین عرضه اولیه سهام (IPO)

برخی از بزرگ‌ترین کسب‌وکارها در جهان مالکیت خصوصی دارند و ظاهراً هیچ برنامه‌ای برای عمومی شدن ندارند. به طور مشابه، همه شرکت‌ها مجبور نیستند از طریق IPO عمومی شوند، زیرا جایگزین‌های دیگری نیز وجود دارد.

یکی از این گزینه‌ها، عرضه عمومی مستقیم (DPO) است که به عنوان فهرست مستقیم نیز شناخته می‌شود، که در آن شرکت‌ها اوراق بهادار را مستقیماً برای افزایش سرمایه بدون استفاده از پذیره‌نویس‌ها به عموم عرضه می‌کنند.

در فرآیند DPO، بانک‌های سرمایه‌گذاری به عنوان مشاوران مالی استخدام می‌شوند که در تأییدیه‌های نظارتی و مبادله‌ای کمک می‌کنند و قیمت اولیه سهام را پیدا می‌کنند.

DPOها ممکن است به ویژه برای مشاغل ارزهای دیجیتال که در فضای دارایی های دیجیتال شناخته شده هستند جذاب باشند.

چنین پیشنهادی به طور قابل ملاحظه ای هزینه های عمومی شدن را با حذف واسطه ها کاهش می دهد.

فهرست‌های مستقیم ارزش سهام دارندگان کوین موجود را کاهش نمی‌دهد، و این بدان معناست که شرکت سرمایه‌ای را جمع‌آوری نمی‌کند.

جایگزین دیگری برای IPO ها، شرکت های خرید با هدف ویژه (SPAC) هستند که هیچ عملیات تجاری برای به دست آوردن یک شرکت خصوصی ندارند، و در واقع شرکت خصوصی را به یک شرکت سهامی عام تبدیل می کند.

SPAC ها از طریق IPO های معمولی پول جمع آوری می کنند و وجوه را در سرمایه گذاری های دارای بهره قرار می دهند تا زمانی که در یک خرید مورد استفاده قرار گیرند.

کارشناسان می توانند SPAC ها را در صنایع خاص تشکیل دهند تا یک شرکت محبوب را در فضای خود به دست آورند.

کارشناسان ارزهای دیجیتال می‌توانند در تلاش برای خرید یک شرکت خصوصی در این فضا، با هم متحد شوند و یک SPAC را IPO کنند.

معایب عرضه اولیه سهام (IPO)

انتخاب IPO و در دسترس داشتن کوین ها در صرافی های رمزنگاری، تلاش، خطرات و هزینه های بیشتری را برای شرکت ها به همراه دارد.

این ریسک‌ها و هزینه‌های اضافی ممکن است آنقدر قابل توجه باشد که بسیاری از بخش‌های ارز دیجیتال و سایر بخش‌ها ترجیح می‌دهند خصوصی باقی بمانند.

فرآیند ایجاد IPO به خودی خود گران است.

شرکت باید پذیره نویسان یا بانک های سرمایه گذاری را که نیاز به پرداخت دارند استخدام کند.

علاوه بر این، هزینه‌های تولید گزارش‌های مربوط به وضعیت یک شرکت در هر سه ماهه یکبار ادامه دارد و به عملیات تجاری آن‌ها ارتباطی ندارد.

هزینه‌های حقوقی و حسابداری نیز افزایش می‌یابد، زیرا شرکت باید مطابق با آن عمل کند.

بدون افزایش این هزینه ها، خطر عوارض قانونی یا نظارتی اضافه می شود که می تواند منجر به دعوای حقوقی دسته جمعی شود.

در فضای ارزهای دیجیتال، چندین شکایت دسته جمعی علیه شرکت های خصوصی و دولتی وجود دارد.

از آنجایی که شرکت های سهامی عام مجبور به افشای اطلاعات مالی، استراتژیک و سایر اطلاعات هستند، ممکن است مجبور شوند چیزی را افشا کنند که رقبایشان بتوانند از آن برای به دست آوردن سهم بازار از آنها استفاده کنند.

این افشاها ممکن است به شرکت کمک کند تا اعتبار و شرایط وام گرفتن اعتباری بهتری داشته باشد، اما ممکن است با کمک به رقبا بر تجارت آنها تأثیر بگذارد.

در مبادلات رمزنگاری، قیمت کوین یک شرکت در طول سال در نوسان است، و این نوسانات ممکن است باعث حواس پرتی مدیریت شود، به خصوص اگر مدیران از طریق سهام غرامت دریافت کنند.

در برخی موارد، ممکن است منجر به استراتژی‌هایی شود که به‌منظور افزایش قیمت کریپتوی شرکت، به جای رشد کسب‌وکار آن، انجام می‌شود.

این استراتژی‌ها برای افزایش قیمت یک شرکت می‌توانند پیامدهای بلندمدتی داشته باشند.

برای مثال، فرض کنید یک شرکت از ذخایر خود برای بازخرید رمزارز از مردم استفاده می کند.

در آن صورت، ممکن است در شرایطی قرار گیرد که ذخایرش برای برتری بر رقبای خود، توسعه محصول جدید یا عرضه در بازار جدید مورد نیاز باشد.

شایان ذکر است که خرید ارزهای دیجیتال زمانی اتفاق می‌افتد که یک شرکت با ذخایر نقدی خود، کوین ها را از بازار بازخرید می‌کند.

یکی دیگر از معایب عمده IPO این است که درها را به روی سرمایه گذاران فعال باز می کند.

سرمایه گذاران فعال سهام قابل توجهی را در شرکت های دولتی می خرند تا بر نحوه اداره آنها تأثیر بگذارند و می توانند از نفوذ آنها برای حرکت شرکت به سمتی خاص استفاده کنند.

نفوذ سرمایه‌گذاران فعال مزایا و معایب خود را دارد، اما هر دو روی سکه ممکن است منجر به بی‌ثباتی در یک شرکت سهامی عام شود، زیرا اینها سهامدارانی هستند که مقادیر زیادی کوین دارند و به دنبال کسب نتایج جدید هستند.

این نتایج ممکن است همیشه در افق های بلندمدت مثبت نباشد.

عرضه اولیه (IPO) مبحثی پیچیده و مهم است که تیم همیار کریپتو تمام تلاش خود را کرده که به ساده ترین شکل ممکن، آن را مورد بررسی قرار دهد.

چنانچه قصد ورود به بازار ارزهای دیجیتال، بازار فارکس را دارید، اما فرصت کافی یا تخصص لازم برای تحلیل بازار را ندارید، برای سرمایه‌گذاری موفق در ارزهای دیجیتال و در امان ماندن از کلاه‌برداران و شکارچیان می‌توانید از دوره‌های آموزشی ارز دیجیتال و دوره آموزشی فارکس همیار کریپتو استفاده کنید. همیارکریپتو علاوه بر آموزش بازارهای مالی فارکس و کریپتو، دوره آموزشی بورس ایران را هم به علاقه مندان آموزش می‌دهد.

این دوره‌ها بر اساس تحلیل بازار و متناسب با نیاز مخاطبان از پایه تا پیشرفته طراحی و بروز می‌شوند. تیم همیار کریپتو برای کمک به علاقه‌مندانی که قصد ورود به این بازار رادارند دوره های آموزش ارز دیجیتال در مشهد را به‌صورت حضوری در مشهد و غیرحضوری برای علاقه‌مندان در نقاط مختلف کشور در فضای اسکای روم برگزار می‌کند.

عرضه اولیه چیست و زمان خرید و فروش آن چه موقع است؟

عرضه اولیه یا عرضه عمومی اولیه (به انگلیسی: (Initial Puplic Offering (IPO) از آنجایی که با مبلغ سرمایه‌گذاری کم، سود خوبی را با ریسک خیلی کم و یا بدون ریسک نصیب سهامداران می‌کند، از محبوبیت بالایی در میان اهالی بازار سرمایه مخصوصا کسانی که به تازگی وارد سرمایه‌گذاری در بورس شده‌اند، برخوردار است. سابقه عرضه‌های اولیه را که بررسی می‌کنیم، این نکته دیده می‌شود که اکثر قریب به اتفاق آنها سودهای چند ده درصدی داشته‌اند. در مقاله حاضر، تلاش می‌شود نکات مربوط به این عرضه‌های اولیه و همچنین، نکات لازم در مورد زمان و نحوه خرید و فروش این سهام ارائه شود.

عرضه اولیه چیست؟

هنگامی که شرکتی پس از طی کردن مراحل پذیرش در سازمان بورس اوراق بهادار، برای اولین بار سهامش در بورس معامله می‌شود، اصطلاحا عرضه اولیه گفته می‌شود. نکته‌ای که همواره می‌بایست در نظر گرفت این است که مکانیسم عرضه و تقاضا ذات بازار سرمایه است و حتی ممکن است به خاطر مولفه‌هایی مانند قیمت‌گذاری گران سهم مربوطه، حتی همین عرضه‌های اولیه نیز با استقبال مواجه نشوند.

به طور کلی، خرید و فروش و معامله‌گری در بورس، کار حرفه‌ای و تخصصی است و نباید تصور کرد که تمامی سهام موجود در بورس مانند عرضه‌های اولیه سودآور هستند. انواع تحلیل‌های بنیادی، تکنیکال و روانشناسی بازار در موفقیت شما در بورس موثر خواهد بود. اما اگر به تازگی وارد این بازار شده‌اید و تمایل دارید که از فرصت‌های سرمایه‌گذاری آن استفاده کنید ولی دانش تخصصی و زمان کافی برای رصد بازار ندارید، سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بورس بهترین گزینه‌ای است که می‌توانید به آن فکر کنید.

حتی اگر تجربه معامله‌گری در بورس دارید نیز پیشنهاد می‌شود به منظور مدیریت ریسک، مقداری از دارایی خود را به صندوق‌های سرمایه‌گذاری مانند طرح‌های سرمایه‌گذاری مانو اختصاص دهید.

چه شرکت‌هایی می‌توانند در بورس عرضه شوند؟

به طور کلی، هر شرکتی هنگام ثبت در سازمان ثبت شرکت‌ها در یکی از دسته‌های سهامی، مسئولیت محدود، تضامنی، مختلط غیر سهامی، مختلط سهامی، نسبی و تعاونی تولید و مصرف قرار می‌گیرد.

شرکت سهامی یعنی شرکتی که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت هر فرد به میزان سرمایه یا تعداد سهامی است که در آن شرکت سرمایه‌‎گذاری کرده است. شرکت‌های سهامی به دو گروه عمده سهامی عام و سهامی خاص تقسیم می‌شوند که هر یک قوانین مربوط به خود را دارند. بارزترین تفاوت این دو گروه، در مالکیت سهام آنهاست. در شرکت‌های سهامی عام، مالکیت بیش از 51 درصد از سهام شرکت می‌بایست در دست عموم مردم باشد. بنابراین، تنها شرکت‌های سهامی عام می‌توانند در بورس عرضه اولیه داشته باشند.

چطور از زمان عرضه‌های اولیه مطلع شویم؟

هنگامی که عرضه اولیه یک شرکت در بازار بورس ارائه می‌شود، به این معنا نیست که شرکت به تازگی تاسیس شده است بلکه به این معناست که به تازگی مجوز خرید و فروش سهام آن در بورس صادر شده است.

آگهی عرضه‌های اولیه حداقل دو روز کاری قبل از برگزاری عرضه اولیه، توسط سازمان بورس منتشر می‌شود. در آگهی مذکور، می‌توان نام نماد، تعداد سهام قابل سفارش و همچنین بازه قیمتی مجاز برای ثبت سفارش را مشاهده کرد. قبل از آغاز عرضه اولیه، کلیه گزارش‌های مالی شرکت مورد نظر در سایت کدال بارگذاری می‌شود. بنابراین، تحلیل بنیادی سهم توسط سهامداران امکانپذیر بوده اما به دلیل فقدان چارت قیمتی، تحلیلگران تکنیکال قادر به تحلیل نخواهند بود.

چرا عرضه های اولیه معمولا سودده هستند؟

از آنجایی که شرکت‌ها برای جذب نقدینگی مردم، نیازمند عرضه اولیه سهام در بورس ایران استقبال ایشان هستند، می‌بایست سهام خود را با قیمتی کمتر از ارزش ذاتی خود به فروش برسانند. لذا بدین خاطر است که معمولا این عرضه‌ها با سودآوری همراه هستند.

چگونه عرضه اولیه بخریم؟

گام اول: آگاه شدن از اطلاعیه زمان عرضه اولیه

تعداد عرضه‌های اولیه چندان زیاد نیست. معمولا چندین بار در سال عرضه می‌شوند به عنوان مثال، در سال 1397 در مجموع 22 عرضه اولیه انجام گرفت. برای آگاه شدن از اطلاعیه زمان عرضه اولیه می‌بایست اخبار سایت‌های بورسی و کانال‌های خبری مرتبط را دنبال کرد. اغلب کارگزاری‌ها نیز زمان عرضه‌های اولیه را به مشتریان خود اطلاع می‌دهند.

با کلیک بر روی گزینه پیام جدید ناظر بازار، می‌توانید پیغام‌های ناظر بازار را برای نمادهای مختلف ببینید. زمان و چگونگی ارائه عرضه‌های اولیه، معمولا بین ساعات 10 الی 13، در این قسمت اعلام خواهد شد. در پیام ناظر بازار در خصوص عرضه اولیه می‌توانید اطلاعات ذیل را به دست آورید:

• تاریخ عرضه اولیه
• تعداد کل سهام قابل عرضه
• ساعت مجاز برای ثبت سفارش
• سهمیه هر نفر (هر کد معاملاتی)
• بازه قیمت هر سهم
• سایر شرایط ورود سفارش

گام دوم: ارسال و ثبت سفارش

برای خرید عرضه اولیه ابتدا باید کد بورسی داشته باشید. پس از دریافت کد بورسی، کارگزاری، نام کاربری و رمز عبور ورود به سیستم معاملاتی آنلاین را برای شما ارسال می‌کند. پس از مطلع شدن از جزییات عرضه اولیه با مشاهده پیام ناظر، می‌بایست موجودی حسابتان نزد کارگزاری را با پرداخت آنلاین و رمز دوم افزایش دهید و سفارش خرید عرضه اولیه را در ساعت مشخص شده ارسال نمایید. هنگام خرید عرضه اولیه، سهمیه هر فرد (هر کد معاملاتی) مشخص است و اگر سفارش خرید را بیش از این مقدار قرار دهید، هیچ سهامی به شما تعلق نخواهد گرفت.

برای خرید حتما به قیمت مجاز توجه نمایید. از آنجا که معمولا تقاضا برای سهام عرضه اولیه ای زیاد است، سقف قیمتی می‌بایست انتخاب شود. نکته‌ای که باید در نظر گرفت این است که اگر سفارش خرید حتی یک ریال کمتر از قیمتی که به اصطلاح مچ می‌شود (معامله با آن قیمت انجام می‌شود) ثبت شود، به این سفارش هیچ سهمی نمی‌رسد.

برای محاسبه موجودی لازم برای خرید عرضه اولیه کافیست سهمیه هر نفر را در حداکثر قیمت مجاز ضرب کنید تا حداکثر سرمایه لازم را به دست آورید. به عنوان مثال، اگر حداکثر قیمت عرضه 2145 ریال و سهمیه هر نفر حداکثر 1500 سهم باشد، حداکثر مبلغ مورد نیاز برای خرید 321750 تومان می‌شود. پس از پایان ارسال سفارش، پیغام موفقیت‌آمیز بودن ارسال سفارش مشاهده می‌شود.

گام سوم: بررسی و تحلیل نتیجه

تخصیص سهام به هر کد معاملاتی پس از پایان زمان اعلام شده برای خرید انجام می‌شود. بورس با توجه به تعداد شرکت‌کنندگان و قیمت وارد شده توسط آنها، سهام را بین شرکت‌کنندگان توزیع می‌کند. که به این فرایند خرید و تخصیص سهام، اصطلاحا بوک بیلدینگ می‌گویند.

چه زمانی عرضه اولیه را بفروشیم؟

افزایش و یا کاهش قیمت در عرضه‌های اولیه، مانند تمامی سهام موجود در بازار سرمایه به عرضه و تقاضا مربوط می‌شود. از این رو، تا زمانی که صف خرید عرضه‌های اولیه ادامه دارد، بهتر است به سهامداری ادامه دهید، پس از آنکه صف خرید از نظر حجم کاهش پیدا کرد و در طرف عرضه بیشتر شد، می‌توان اقدام به پس‌انداز سود کرد. در این راستا، به نکات زیر توجه نمایید:

• برخی از سهام پس از متعادل شدن، بازدهی را تحت عنوان بازدهی ثانویه تجربه می‌کنند. البته یافتن سهام مستعد برای رشد ثانویه تا حد زیادی به قدرت شما در تحلیل و تکنیک تابلوخوانی بستگی دارد.
• از آن‌جا که عرضه اولیه شرکت‌های بزرگ نیاز به حجم بسیار زیادی نقدینگی دارند، معمولا بازدهی این نوع عرضه‌‌های اولیه کمتر است. با این حال از نظر کمیت، مقدار سود بیشتری خواهند داشت.

چرا قیمت سهام شرکت‌ها پس از عرضه اولیه رشد می‌کند؟

به طور کلی، یکی از دلایل رشد قیمت سهم بعد از عرضه اولیه، محدودیت در تعداد سهام قابل خریداری توسط سرمایه‌گذاران و همچنین محدودیت در تعداد سهام عرضه شده است. علاوه بر این، سهام شرکت‌ها معمولا در چنین مواقعی کمی ارزان‌تر از ارزش ذاتی که توسط تحلیل‌گران برآورد شده است، عرضه می‌شود تا برای سرمایه‌گذاران جذابیت داشته باشد.

وقتی سهام شرکتی ارزان‌تر از ارزش واقعی خود به فروش برسد، طبیعتا تقاضا برای آن سهم نیز افزایش خواهد یافت. هرچه قیمت عرضه اولیه سهم نسبت به ارزش واقعی آن کمتر باشد، جذابیت آن برای سرمایه‌گذاران بیشتر خواهد بود. این جذابیت قیمتی در کنار عواملی که توضیح داده شد، باعث می‌شود تا قیمت سهام شرکت‌ها بعد از عرضه اولیه رشد کند.

بعد از مدتی با افزایش قیمت سهم و هم چنین عرضه سهامداران عمده و سرمایه‌گذارانی که در ابتدا سهم را خریداری کرده‌اند و در سود هستند، به تدریج تقاضا برای سهم کاهش پیدا می‌کند. در این مواقع، اصطلاحا گفته می‌شود که سهم متعادل شده است. پس از متعادل شدن سهم، سرمایه‌گذاران به تدریج با آن سهم نیز مثل سایر سهم‌های بازار برخورد می‌کنند. از این به بعد رشد و افت قیمت سهم به عملکرد آن شرکت بستگی دارد. حتی اگر آن سهم زیاد و به شکل هیجانی رشد کرده باشد، احتمال دارد افت زیادی را نیز تجربه کند.

روش حراج (اولویت زمان) در عرضه اولیه چیست؟

به طور کلی مکانیسم حراج در بورس ابتدا به قیمت و در مرحله بعد به زمان ارسال سفارش بستگی دارد. سال‌های گذشته به این صورت بود، که هر فردی که سفارش خود را زودتر ثبت می‌کرد، می‌توانست سهام عرضه اولیه را خریداری کند، در غیراینصورت از سهامداری این عرضه ها در روز اول محروم می‌ماند. با توجه به اینکه روش حراج منسوخ شده و دیگر استفاده نمی‌شود، از توضیح آن اجتناب می‌کنیم.

روش بوک بیلدینگ (ثبت سفارش) در عرضه اولیه چیست؟

با توجه به استقبال گسترده سهامداران برای شرکت در عرضه‌های اولیه، چند سالی می‌شود که بورس اوراق بهادار تهران از روش بوک بیلدینگ برای ثبت سفارش استفاده می‌شود. در این روش اولویت زمانی برای ثبت سفارشات عرضه اولیه وجود ندارد، در واقع مهم نیست که دقیقا در چه ساعتی در بازه زمانی دو ساعته مشخص شده، سفارش خرید ثبت می‌شود.

از این رو اگر انجام سفارش در سقف قیمتی اعلام شده انجام شده باشد، حتما تعدادی سهام ولو کمتر از مقدار سفارش داده شده، تخصیص داده خواهد شد.

با توجه به اینکه در بوک بیلدینگ تمامی سفارش‌دهندگان در یک قیمت مشمول دریافت سهام می‌شوند، ممکن است تعداد سهام کمتری نسبت به سفارش ثبت شده خود را دریافت کنید.

در روش بوک بیلدینگ هر کد بورسی تنها مجاز به یک بار ثبت سفارش است. بنابراین، اگر دو بار اقدام به ثبت سفارش کنید یکی از سفارشات شما حذف خواهد شد. لارم به ذکر است کد سهامداری یا همان کد بورسی ارتباطی با کارگزاری نداشته و شما نمی‌توانید از طریق دو یا چند کارگزاری، اقدام به خرید چند باره عرضه های اولیه کنید.

اگر دانش تخصصی و زمان محدود برای تحلیل و رصد بازار دارید، سرمایه‌گذاری غیرمستقیم تحت عنوان صندوق‌های سرمایه گذاری و یا سبدگردانی، گزینه‌ای است که می‌بایست به صورت جدی به آن توجه کنید. طرح‌های سرمایه‌گذاری مانو، متناسب با ریسک و شرایط مالی هر فرد، طرح منحصر به او را پیشنهاد می‌دهد.

یک عرضه اولیه جدید در راه بازار سهام

فرابورس ایران دیروز میزبان مدیران و سهامداران عمده شرکت پخش رازی در نخستین نشست خبری یک دیدار یک عرضه ویژه این شرکت بود و بدین ترتیب در آستانه عرضه اولیه سهام «درازی»، علاوه بر تاریخچه، معرفی شرکت و ظرفیت‌های آن، صورت‌های مالی، پروژه‌های در دست اقدام و برنامه‌های توسعه‌ای این شرکت برای اصحاب رسانه و اهالی بازار تشریح شد.

به گزارش اکوایران و به نقل از شرکت فرابورس ایران، ارسلان کاظم پور مدیرعامل شرکت پخش رازی در ابتدای این نشست در خصوص تاریخچه این شرکت، بیان کرد: پخش رازی در سال ۱۳۶۳ تشکیل و با ۸۰ میلیون تومان سرمایه، ثبت شد که از مهر ماه سال بعد فعالیت خود را آغاز کرد. این شرکت در سال ۱۴۰۰ تبدیل به سهامی عام و در بازار فرابورس پذیرش و درج شده و در حال حاضر دارای سرمایه ۱۰۰ میلیارد تومانی است.

کاظم‌پور، زمینه فعالیت شرکت پخش رازی را داروهای انسانی، ملزومات و تجهیزات پزشکی عنوان کرد و گفت: از جمله اهداف کلان درازی، تامین داروهای انسانی مورد نیاز و افزایش ارتقای سطح شرکت در این بخش است. ضمن آنکه این شرکت در نظر دارد بهترین و مکانیزه‌ترین خدمات تامین و توزیع دارو را در سطح کشور و کشورهای همسایه فراهم کند.

به گفته مدیرعامل پخش رازی، سهامداران عمده این شرکت، شرکت‌های کیمیدارو و جابرابن‌حیان هر کدام با دارا بودن ۳۰ درصد از سهام درازی، شرکت اسوه با سهم نزدیک به ۲۰ درصدی، سه شخص حقیقی، پخش البرز، سرمایه‌گذاری شفادارو و راموفارمین هستند.

وی در خصوص چرخه توزیع با اشاره به اینکه عملیات توزیع و فروش کالا از طریق ۲۰ مرکز توزیع در تهران و شهرهای دیگر نیز با مساحت بالا انجام می‌شود، گفت: در چرخه توزیع، ابتدا محصولات را از تولیدکننده دریافت و بعد بین داروخانه‌ها و مراکز درمانی در سطح کشور توزیع می‌کنیم.

مدیرعامل پخش رازی در همین زمینه، افزود: این شرکت با ظرفیت ۱۴۲ دستگاه ناوگان سنگین، ۳۸ دستگاه خودرو سبک و ۱۹ عدد تجهیزات حمل بار، کارهای توزیع را به سرعت در سطح کشور انجام می‌دهد.

کاظم‌پور در خصوص سود خالص این شرکت، گفت: میانگین سود خالص شرکت‌های پخش حدود سه الی چهار درصد است و معمولا شرکت رازی نیز همیشه در این محدوده استاندارد است. ضمن آنکه موجودی شرکت از ۶۶ روز سال ۹۷ به ۳۹ روز در سال ۱۴۰۰ رسیده که نشان از گردش مناسب کالاست. بدین معنی که کالا در انبار نمی‌ماند و به خوبی و به سرعت توزیع می‌شود.

اهم طرح‌های توسعه‌ای شرکت پخش رازی

کاظم‌پور در ادامه پروژه‌های در دست اقدام این شرکت را احداث مرکز توزیع کرمانشاه، شروع به کار مرکز توزیع بندرعباس، بازسازی انبار مرکزی و بازسازی مرکز توزیع اصفهان برشمرد و توضیح داد: پروژه احداث مرکز توزیع کرمانشاه با سرمایه ۲۱ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومانی آغاز شده و به زودی به بهره‌برداری می‌رسد که از بزرگ‌ترین مراکز پخش غرب کشور خواهد بود.

به گفته وی، همچنین مرکز توزیع بندرعباس در حال بازسازی است و بازسازی انبار مرکزی هم با دو میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان امسال آغاز می‌شود.

مدیرعامل پخش رازی در پاسخ به سوالی در خصوص عرضه اولیه سهام این شرکت، اظهار کرد: ۶ درصد از سهام درازی در جریان عرضه اولیه و ۷ درصد نیز از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری، طی روزهای بعد عرضه خواهد شد.

ارزش‌گذاری ۱۹۰۰ تومانی هر سهم درازی

در بخش دیگری از این نشست خبری، عباس گمار، مدیر ارزش‌گذاری تامین سرمایه نوین به عنوان ارزش‌گذار شرکت پخش رازی با اشاره به اینکه مبنای گزارش ارزش‌گذاری، آخرین بودجه سال مالی منتهی به ۱۴۰۱ بوده است. گفت: در تامین سرمایه نوین، مبنای ما نگاه یکپارچه به ارزش‌گذاری سهم و استفاده از تمام روش‌هاست که ارزش هر سهم درازی در روش خالص ارزش روز دارایی‌ها ۱۸۰۰ تومان برآورد شده است.

گمار با بیان اینکه در روش ضریب قیمت به سود خالص نیز هر سهم ۱۷۰۰ تومان ارزش‌گذاری شده است، افزود: همچنین هر سهم در روش جریان نقد آزاد سهامداران، ۱۸۵۰ تومان و در روش تنزیل سود تقسیمی ۲۰۰۰ تومان برآورد شده است که در نهایت بر اساس میانگین موزون ارزش‌های برآوردی، قیمت هر سهم عرضه اولیه سهام در بورس ایران درازی ۱۹۰۰ تومان برآورد می‌شود.

وی در ادامه با بیان اینکه، بازار در برآورد شرکت‌های حوزه خدمات باید حاشیه سود را مورد ارزیابی قرار دهد، افزود: طبق پیش‌بینی‌ها، سود شرکت پخش رازی از ۳۵۰ میلیارد تومان در بودجه شرکت به رقمی بالای ۶۰۰ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۵ خواهد رسید.

مدیر ارزش‌گذاری تامین سرمایه نوین در بخش پرسش و پاسخ با تاکید بر اینکه ارزش‌گذاری سهام نه حاصل محاسبه بلکه حاصل قضاوت است، گفت: در ارزش‌گذاری سهام درازی، سود ۱۴۰۰ که ۲۰۰ میلیارد تومان بوده را مبنا قرار دادیم که بر اساس برآوردها سود ۱۴۰۱ معادل ۳۵۰ میلیارد تومان بوده است؛ به این ترتیب هرگونه ضریب قیمت سود خالص پوشانده شده و محافظه‌کاری ما در ارزش‌گذاری به‌جا بوده است.

داوود رزاقی مدیرعامل تامین سرمایه نوین نیز در نشست خبری یک دیدار یک عرضه با تاکید بر تفاوت‌های ارزش‌گذاری و قیمت‌گذاری، اظهار کرد: ما ارزش‌گذاری کرده‌ایم و تعیین قیمت با بازار است چرا که قیمت بستگی به شرایط بازار دارد که می‌تواند بیشتر یا کمتر از قیمتی باشد که در ارزش‌گذاری تعیین شده است.