انواع پرتفوی سرمایه‌گذاران

همانطور که از نقشه مشخص است، ویژگی ربع دوم آن است که نقدشوندگی راهبرد خروج کم، ولی ارزش بنگاه زیاد است. ربع سوم نیز عبارت است از حیطه‌ای که روش‌های خروج در آن دارای نقدینگی بالایی هستند ولی ارزش بنگاه پایین است. در عالم خارج نمی‌توان راهبردهایی از خروج را یافت که دارای ویژگی‌های راهبردی خروج در ربع دوم و سوم باشد.

پرتفوی یا سبد سهام چیست؟

پرتفوی، پورتفولیو یا سبد سهام (معادل انگلیسی: Portfolio) نامی است که بصورت قراردادی برای ترکیب سهام یا دارایی‌های مختلفی که توسط سرمایه‌گذاری خریداری می‌شود، انتخاب شده است.

هدف سرمایه‌گذار از از تشکیل پرتفوی یا سبد سهام، تقسیم ریسک بین چند سهم است، بنابراین سود یک سهم می‌تواند ضرر سهام دیگر را جبران کند.

در بین متخصصین امور مالی، این ضرب‌المثل متداول است که: همه تخم‌مرغ‌هایتان را در یک سبد نچینید! چرا که آنگاه در صورت شکستن یک سبد تمام تخم‌مرغ‌های خود را از دست خواهید داد! در این ضرب‌المثل تخم‌مرغ می‌تواند به راه‌های درآمدی، سهام یا دارایی‌های مختلف شما اشاره داشته باشد. یادتان باشد که هیچوقت نباید تمام اتکای شما روی یک چیز باشد!

چگونه پرتفوی خود را مدیریت کنید؟

معمولا ترکیب پرتفوی یا سبد سهام را به نحوی انتخاب می‌کنند تا احتمال کاهش ارزش یا بازدهی همزمان تمامی دارایی‌ها نزدیک به صفر باشد. باید توجه داشته باشید که خارج از دنیای بورس، پرتفوی شما ممکن است شامل دارایی‌هایی غیر از سهام نیز باشد. مثلا اوراق بهادار، طلا، املاک و…

این کار معمولا با در نظر گرفتن نسبت سود به زیان (یا نسبت ریسک به ریوارد) انجام شدنی است. احتمالا بارها شنیده‌اید که انجام این کار یا سرمایه‌گذاری روی فلان چیز به ریسکش نمی‌ارزد. ما معمولا برای اینکه دیگران را از انجام کاری بر حذر داریم از این اصلاح استفاده می‌کنیم. اما این نسبت در زمینه سرمایه‌گذاری یا معامله‌گری مفهوم متفاوتی دارد.

این نسبت، از ما می‌خواهد مشخص کنیم که حاضریم برای چه میزان سود، چقدر از سرمایه خود را به خطر بیندازیم. به عبارت دیگر، در برابر چه میزانی سود، حاضریم چقدر ضرر را تحمل کنیم؟ توجه به این نسبت در مدیریت پرتفوی یا سبد سهام از آنجایی اهمیت پیدا می‌کند که برای پیش‌بینی قیمت یک سهام همیشه باید احتمالات را در نظر گرفت، چرا که هیچ قطعیتی در افزایش یا کاهش ارزش یک سهام وجود ندارد.

انواع پرتفوی سرمایه‌گذاران

سرمایه‌گذاران معمولا به سه گروه دسته‌بندی می‌شود: سرمایه‌گذاران بی‌پروا، معتدل و محافظه‌کار! تفاوت این سه دسته در میزان ریسکی که متحمل می‌شوند، میزان صبر و تحملشان، و همچنین میزان جذابیتی است که انواع سرمایه‌ها و بازدهی‌شان برای آنها به همراه دارد.

سرمایه‌گذاران معمولا با توجه به آمیخته‌ای که پرتفوی خود را بر روی سهام شرکت‌های دارای ارزش بازار بزرگ، متوسط یا کوچک، اوراق بهادار، طلا، سپرده بانکی و… ترکیب‌بندی می‌کنند، به یکی از سه دسته بی‌پروا، معتدل یا محافظه‌کار دسته‌بندی می‌شوند.

نظر شما چیست؟ لطفا دیدگاه خودتان را درباره مطلب بالا با ما در میان بگذارید.

سبد سهام یا پرتفوی چیست و چه کاربردی دارد؟

پرتفوی (portfolio) یا سبد سهام مجموعه‌ای از سهام است که با امید کسب سود، در آن سرمایه‌گذاری می‌کنید. با ایجاد یک سبد متنوع که بخش‌های مختلفی را در بر می‌گیرد، می‌توانید به یک سرمایه ‌گذار مقاوم‌تر تبدیل شوید. به این دلیل که اگر یک بخش تحت تأثیر قرار گیرد، سرمایه گذاری ‌هایی که در بخش‌های دیگر انجام می‌دهید، لزوماً تحت تأثیر قرار نخواهد گرفت.

ساختار سبد سهام یا پرتفوی

هنگام تشکیل یک سبد سهام، مهم است که از قبل آن اهداف خود را در نظر داشته باشید. به این ترتیب فرآیند تصمیم‌گیری شما بر خلاف احساسات توسط عقل هدایت می‌شود. به طور کلی باید در نظر داشته باشید که سرمایه‌گذاری بر روی سهام مختلف بدون توجه به علایق شخصی نسبت به یک نماد می‌تواند شما را به موفقیت نزدیک‌تر کند. به عنوان مثال وقتی شما فقط بر روی یک سهم مشخص بر اساس اینکه شما در گذشته سودهای خوبی از آن کسب کردیده‌اید، نمی‌تواند تضمین کننده سود شما در آینده باشد؛ چرا که ممکن است سهم شما روند مثبت قبلی را دنبال نکند و شما را با ضررهای هنگفت غافلگیر کند. ولی اگر شما در سبد خود تنوع مختلفی از سهم‌ها را داشته باشید از بروز چنین اتفاقی جلوگیری خواهید کرد.

اهداف و جدول زمانی را مشخص کنید

استراتژی سرمایه‌گذاری شما باید جنبه‌هایی از شخصیت شما را در بر بگیرد. اگر به طور کلی مضطرب هستید و سهام خود را هر روز چک می‌کنید، ممکن است بهتر باشد که در سهم‌های کم‌تری سرمایه‌گذاری کنید. شما همچنین باید در نظر بگیرید که چه مدت قصد دارید سهام خود را نگه دارید. بازار از نظر تاریخی روند صعودی دارد و این باعث می‌شود شرط بزرگی برای سرمایه‌گذاری بلند مدت باشد؛ اما در کوتاه مدت می‌توانید از نوسانات طبیعی در بازار استفاده کنید.

ریسک به ریوارد را در نظر بگیرید

اینکه چقدر می‌توانید در برابر ریسک مقاومت کنید، نه تنها به سلیقه شما، بلکه به میزان سرمایه شما نیز بستگی دارد. اگر در مراحل ابتدایی سرمایه‌گذاری خود قرار دارید، می‌توانید ریسک بیشتری را بپذیرید؛ به این دلیل که زمان بیشتری برای جبران خسارات خود خواهید داشت.

اهداف سرمایه‌گذاری شما چیست؟

با جواب دادن به این سوال شروع کنید: چرا سرمایه‌گذاری می‌کنید؟ این مبلغ شامل کدام بخش از سرمایه شماست؟ برای یک خرید مهم مانند خانه یا ماشین است؟ حق و حقوق بازنشستگی است؟ و سوالاتی از این قبیل؛ بنابراین با چشم باز تصمیم بگیرید و با این علم وارد سرمایه‌گذاری شوید که چه مدت می‌توانید این مبلغ را در بازار حفظ کنید و یا اینکه قدرت ریسک پذیری سرمایه شما چقدر است. معقول‌تر این است که خالص دارایی خود را سرمایه‌گذاری نمایید. برای شروع صندوق‌های سرمایه‌گذاری بهترینند. چرا که کارگزاری‌ها سبد سهام (پرتفوی) شما را بر اساس حجم سرمایه‌گذاری شما و قدرت ریسک پذیری شما می‌چینند.

در همین حال اگر شما سودهای خود را پس انداز کنید، ممکن است به دلیل تورم در واقع ارزش خود را به مرور از دست بدهد؛ بنابراین قرار دادن پس انداز در بورس اوراق بهادار امری منطقی است زیرا سرمایه‌گذاری شما با گذشت زمان رشد می‌کند. اگرچه، مجدداً در کوتاه مدت می‌توانید نوساناتی را انتظار داشته باشید. انواع مختلفی از سهام وجود دارد که می‌توانید در آن سرمایه‌گذاری کنید. آن‌ها بر اساس ریسک، بازده سرمایه‌گذاری و نوسانات آن‌ها دسته‌بندی می‌شوند. سهامی را شما انتخاب می‌کنید بستگی به تحمل ریسک، سبک سرمایه‌گذاری و کیفیت تحقیق شما دارد.

انتخاب صنایع و سهام متنوع

برای اینکه بتوانید مدت زمان بیشتری در بازار دوام داشته باشید و آسیب کم‌تری از اتفاقات جانبی بازار داشته باشید، سعی کنید سبد خود را از صنایع مختلف تشکیل دهید. برای مثال می‌توانید سبد خود را از شرکت‌های نوپا تشکیل دهید؛ چرا که زیرا احتمال رشد آن‌ها به نسبت سهم‌هایی که در گذشته به سقف قیمتی رسیده‌اند بیشتر باشد. مثال دیگر می‌تواند سهم شرکت‌های هلدینگی باشد چرا که این سهام کیفیت کلی بازار سهام را ردیابی می‌کند. وقتی بازار خوب پیش می‌رود، آن‌ها نیز با روند بازار پیش میروند؛ ولی در روند نزولی معمولا دچار نوسان کم‌تری می‌شوند. این نوع سرمایه ‌گذاری ‌ها پرریسک هستند زیرا بازار مستعد نوسانات کوتاه مدت است، اما اگر آن‌ها را در زمان مناسب خریداری کنید، بازدهی مطلوبی خواهند داشت.

صحبت پایانی در رابطه با پرتفوی یا سبد سهام:

با وجود اینکه انواع مختلفی از سهام برای انتخاب وجود دارد، انجام تحقیق و پرورش خودآگاهی نیز بسیار مهم است. به این ترتیب شما می‌دانید که بر روی چه چیزی می‌خواهید سرمایه‌گذاری کنید و چه عواملی را برای سرمایه‌گذاری در نظر بگیرید. آموزش و خودشناسی مهم‌ترین عواملی هستند که قبل ورود به بازار سرمایه و تشکیل یک سبد سهام یا پرتفوی باید روی آن سرمایه‌گذاری کنید.

انواع پرتفوی سرمایه‌گذاران

021-88536880 (512)
با ما تماس بگیرید

• دوره‌های آموزشی
• سنجش آنلاین سواد مالی
• آموزش سواد مالی

• راهنمای ثبت نام
• برگزاری آزمون
• دریافت گواهینامه
• سؤالات متداول

• تماس با ما
• شبکه‌های اجتماعی
• درخواست همکاری

معرفی انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری – قسمت دوم

در مطلب قبلی، انواع صندوق‎های سرمایه‌گذاری معرفی شد و برخی از آنها مانند صندوق سرمایه‌گذاری در سهام، صندوق با درآمد ثابت، بازارگردانی و مختلط مورد برررسی قرار گرفت. در ادامه سایر انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری تشریح خواهد شد.

صندوق‌ سرمایه‌گذاری جسورانه

هدف از تشکیل این صندوق، جمع‌آوری سرمایه و سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های در شرف تأسیس و یا نوپای دارای پتانسیل رشد زیاد و سریع، با هدف کسب بیشترین بازده اقتصادی ممکن در برابر پذیرش ریسک بالا است. علاوه بر کسب بازدهی از سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت در این زمینه، کمک به رشد اقتصادی، کارآفرینی، ایجاد اشتغال و توسعۀ فن‌آوری از دیگر اهداف صندوق به حساب می‌آیند. در راستای اهداف یادشده، صندوق، منابع مالی را جمع‌آوری نموده و در اوراق مالکیت اشخاص حقوقی با موضوع فعالیت مشخص به منظور تجاری‌سازی و رساندن محصولات شرکت‌های یاد شده به مرحلۀ بهره‌برداری، سرمایه‌گذاری می‌نماید.

ایجاد این صندوق سبب خواهد شد که بخشی از سرمایه‌گذاران حقوقی یا حقیقی که قصد سرمایه‌گذاری دارند، بتوانند پرتفوی خود را با حضور در سرمایه‌گذاری صنایع نوظهور و فن‌آوری‌های پیشرفته تنوع بخشند. همچنین صندوق با توجه به تخصصی بودن، افراد حرفه‌ای، متخصص و صاحب صلاحیت را گردهم آورده و به صورت تخصصی و متمرکز به فعالیت در این حوزه می‌پردازد و بنابراین زمینۀ موفقیت بیشتری دارد. صندوق سرمایه‌گذاری جسورانه این امکان را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌آورد که بدون درگیر شدن در چالش‌ها و پیچیدگی‌های صنعت سرمایه‌گذاری مخاطره‌پذیر، از مزایا و منافع آن برخوردار شوند.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا

این صندوق‌ با جمع‌آوری سرمایۀ سرمایه‌گذاران در اوراق بهادار مبتنی بر سکۀ طلا، اوراق مشتقۀ مبنی بر سکۀ طلا، اوراق بهادار با درآمد ثابت، سپرده‌ها و گواهی سپرده بانکی سرمایه‌گذاری می‌کند. می‌توان هدف از تشکیل و مزیت چنین پرتفویی را کاهش ریسک مربوط به خرید و فروش طلا دانست که یک سرمایه‌گذار در این حوزه ممکن است متحمل شود. مزیت دیگر صندوق‎های سرمایه‌گذاری طلا، کاهش ریسک و خطرات نوسانات ناشی از بی ثباتی سیاسی، اقتصادی و جغرافیایی و همچنین عدم نیاز به نگهداری فیزیکی طلا و جواهرات است.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان

هدف از تشکیل این صندوق، جمع‌آوری سرمایه از سرمایه‌گذاران و اختصاص آن به ساخت پروژه‌های ساختمانی و سپس فروش واحدهای ساختمانی پروژۀ مذکور و در نهایت تقسیم عواید ناشی از این فعالیت بین سرمایه‌گذاران است. واحدهای ساختمانی صندوق با رعایت مقررات، مطابق رویه‌ای که به تأیید سازمان می­رسد، فروخته یا پیش­فروش می­شوند. مزیت‌های سرمایه‌گذاری در این صندوق برای سرمایه‌گذاران عبارت‌اند از:

1. با سرمایه‌گذاری در این صندوق، سرمایه‌گذار از سود ناشی از ساخت و فروش واحدهای ساختمانی پروژۀ صندوق بهره‌مند می‌شود. بنابراین قدرت خرید سرمایه‌گذار در برابر افزایش قیمت زمین و ساختمان در منطقۀ اجرای پروژه تا حد زیادی حفظ می‌شود.
2. به دلیل اینكه فعالیت صندوق توسط حسابرس و متولی صندوق دائماً نظارت می‌شود، احتمال سوءاستفاده از سرمایۀ صندوق، كاهش می‌یابد.
3. سرمایه‌گذار می‌تواند واحدهای سرمایه‌گذاری خود را در هر زمان از طریق فروش به بازارگردان یا اشخاص دیگر به وجه نقد تبدیل كند. سرمایه­گذاری مستقیم در پروژه­های ساختمانی، این مزیت را ندارد و فروش یک واحد ساختمانی به مراتب از فروش واحدهای سرمایه­گذاری صندوق مشکل­تر است. بازارگردان بر اساس اساسنامه و مقررات مربوطه، هر روز قیمت‌های خود را برای خریدوفروش واحدهای سرمایه‌گذاری، اعلام می‌نماید.
4. سرمایه­گذار می­تواند همواره اطلاعات مربوط به صندوق و پروژۀ ساختمانی صندوق را از طریق سایت مربوط به صندوق دریافت ‌كند. شرکت موظف است پیشرفت پروژه در هر ماه و صورت‌های مالی و گزارش عملکرد صندوق را هر سه ماه یک‌بار منتشر کند.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری در پروژه

هدف از تشکیل این صندوق، جمع‌آوری وجوه از سرمایه‌گذاران و اختصاص آن به اجرای پروژۀ مشخص است. صندوق به منظور اجرای این پروژه، یک شرکت سهامی خاص را که «شرکت پروژه» نامیده می‌شود، از بین شرکت‌های موجود انتخاب یا در غیر این صورت تأسیس کرده و اجرای پروژه را به این شرکت واگذار می‌کند. تمامی سهام شرکت پروژه به صندوق تعلق خواهد داشت. پس از تکمیل پروژه و آغاز بهره‌برداری از آن تا حد امکان و مطابق مفاد اساسنامه، دارایی‌ها و تعهدات صندوق به شرکت پروژه منتقل می‌گردد. آن‌گاه شرکت پروژه به شرکت سهامی عام تبدیل شده و سهام آن در بورس یا بازار خارج از بورس قابل معامله خواهد شد. دارایی‌های صندوق پروژه از جمله سهام شرکت پروژه، بین دارندگان واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق تقسیم شده و صندوق تصفیه و منحل انواع پرتفوی سرمایه‌گذاران خواهد شد.

انواع استراتژی‌‌های خروج از سرمایه‌گذاری جسورانه

آشنایی با استراتژی‌های خروج از سرمایه‌گذاری جسورانه

خروج هسته اصلی مدل سرمایه‌گذاری جسورانه است. هدف خروج بیشینه کردن ارزش سرمایه‌گذاری و حفظ فرصت بهینه برای بنگاه است تا بتواند بعد از رفتن سرمایه‌گذاران جسور از بنگاه، به رشد خود ادامه دهد. خروج‌ها معمولا سه تا پنج سال پس از ورود سرمایه‌گذاران جسور اتفاق می‌افتد. البته در برخی موارد؛ زودتر از این زمان هم اتفاق افتاده است (klonowski,۲۰۱۰:۲۳۶ )، مرحله خروج بر یافتن مناسب‌ترین راه برای فروش بنگاه پرتفوی تمرکز دارد به طوری که بتوان از خروج، بازده را برای سرمایه‌گذاران بیشینه کرد.

مرحله خروج برای سرمایه‌گذاران جسور به عنوان تامین مالی کننده بنگاه به دلایل مختلفی مهم است. یکی از دلایل این است که سرمایه‌گذاران جسور، سرمایه‌گذاران دائمی نیستند. زمانی که آن‌ها سرمایه‌گذاری کردند؛ منتظر آن هستند که گزینه خروجی را طی چند سال پیش رو پیدا کنند.

دلیل دیگر آن است که خروج، راهی است که در آن می‌توان به ارزیابی سرمایه‌گذاری پرداخت. پیامدهای خروج می‌تواند نشانی از کیفیت سرمایه‌گذاری باشد.

دلیل سوم اهمیت خروج برای سرمایه‌گذاران جسور آن است که از آنجا که بنگاه‌های مورد سرمایه‌گذاری در طی دوران سرمایه‌گذاری سود تقسیمی پرداخت نمی‌کنند، خروج، تنها راهی است که آن‌ها می‌توانند از سرمایه‌گذاری خود بازده کسب کنند.

فرآیند خروج، نیازمند دانش و مهارت‌هایی است که آن را با دو فعالیت قبلی یعنی سرمایه‌گذاری و نظارت متمایز می‌سازد VC ها استراتژی‌های خروج خود را با دقت فراوان و معمولا در مشاوره با بانکداران برنامه‌ریزی می‌کنند. در حالت کلی برای خروج از سرمایه‌گذاری جسورانه روش‌های گوناگونی وجود دارد. روش‌های خروج عبارت اند از: عرضه اولیه عمومی سهام (IPO ) [۱] ، فروش تجاری، بازپرداخت معلوم و بازپرداخت مجهول ( بازخریدها).

هرکدام از روش‌های مزبور دارای مزایا و معایبی هستندکه محیط اقتصادی مانند شرایط کلان اقتصادی، قوانین، مالیات‌ها و مقررات بر تعیین راهبرد خروج تاثیر گذار هستند. (folus and boutron,۲۰۱۵:۲۳۳ ). در ادامه به توضیح هر کدام پرداخته خواهد شد و سپس در یادداشت بعدی به بررسی استراتژی‌های مرسوم از نظر شرایط فقهی و حقوقی کشور پرداخته می‌شود و در نهایت راه‌کار های جایگزین منطبق با شرایط حقوقی و فقهی کشور معرفی می‌گردد.

عرضه اولیه عمومی سهام

عرضه اولیه عمومی سهام روشی است که در آن سهام یک شرکت در بازار سهام برای اولین بار لیست می‌شود. این نوع راهبرد به شرکت‌های سرمایه‌گذاری جسور پیشنهاد می‌دهد که به وسیله فروش سهام بنگاه پرتفوی، از سرمایه‌گذاری خارج شوند.

این راهبرد خروج دارای محاسن و معایبی است که در ذیل به آن اشاره می‌شود:

1. این نوع از خروج، مسیری محبوب برای خروج محسوب می‌شود. زمانی که بازار سهام در حالت رونق باشد، این روش فروشنده را قادر می‌سازد تا بازده زیادی بدست آورد. در واقع در چنین شرایطی عرضه اولیه برای بنگاه‌های بزرگی که پرتفوی هستند یا بنگاه‌هایی که عملکرد بالایی داشته اند، مناسب می‌باشد.
2. عرضه عمومی سبب می‌شود که آن‌ها بتوانند کارمندان خود را حفظ کنند و برای نگه داشتن آن‌ها به وسیله اختیارات سهام طبق برنامه مشخص پاداش – انگیزه ایجاد کند.
3. عمومی شدن یک شرکت بسیار افتخار آمیز است و نشان‌دهنده اعتبار بالای آن می‌باشد. دید مشتریان و عرضه‌کنندگان مواد اولیه به بنگاه‌هایی که در بازار سرمایه عرضه می‌شوند متفاوت است. در واقع این باور نسبت به بنگاه‌های موجود در بازار سرمایه وجود دارد که ثباتشان از سایر رقبایش بیشتر است و لذا در آینده فرصت‌های کسب و کار مناسبتری را پیشرو دارد. با انواع پرتفوی سرمایه‌گذاران عمومی شدن بنگاه معمولا با شرایط مناسب‌تری نسبت به زمانی که خصوصی باشد، می‌تواند منابع مالی جذب کنند.
4. عرضه عمومی به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد که براحتی افزایش سرمایه بدهند و کسب و کار خود را توسعه دهند.

البته باید در نظر داشت که هزینه‌های بالای معاملات‌، محدودیت‌های قانونی و دستورالعمل‌های نظارتی بازار از جمله مواردی است که به عنوان معایب این راهبرد خروج مطرح است و سرمایه‌گذاران جسور باید موارد مزبور را در تعیین راهبرد خروج مدنظر قرار دهند.

فروش تجاری

یک سرمایه‌گذار جسور می‌تواند با فروش بنگاه پرتفوی به یک خریدار استراتژیک، از سرمایه‌گذاری خارج شود و سود سرمایه‌گذاری خود را شناسایی کند. خریدار استراتژیک معمولا یک شرکت غیر سرمایه‌گذاری است و آنچه خریداری می‌شود، منافع استراتژیک خریدار است. انگیزه خریدار استراتژیک از این خرید؛ رشد بازار، به دست آوردن اختراعات، محصولات خلاقانه یا هم‌افزایی است که صورت می‌گیرد. خریدار می‌تواند خود بنگاه پرتفویی باشد که سهام خود را از شرکت‌ها یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه بازخرید می‌کند. در این حالت خریدار انتظار دارد که از مزیت رقابتی بیشتر برخوردار باشد. خریدار معمولا برای پرداخت ارزش گزینه‌های استراتژیک که در قیمت هدف نهفته است، موافقت می‌کند. در واقع خریدار استراتژیک امیدوار است که جریان نقدی عملیاتی بالایی را در آینده دریافت کند و لذا برای آن هدف، ارزش فعلی بالایی را پرداخت می‌کند. به همین دلیل؛ فروش تجاری معمولا در قیمت‌های بالایی اتفاق می‌افتد و فروشنده به نقدینگی فوری دست می‌یابد.

مزیت دیگری که فروش تجاری دارد این است که مذاکرات با یک خریدار انجام می‌شود. این مزیت سبب می‌شود که فرآیند سریع‌تر و کاراتر اتفاق بیفتد و محدودیت‌های مقرراتی که در عرضه اولیه شاهد آن هستیم، وجود نداشته باشد. به دلیل این مزایا، فروش به یک خریدار استراتژیک معمولا گزینه مرجح سرمایه‌گذاران جسورانه برای خروج است. البته بایستی به این نکته توجه داشت که فروش تجاری متضمن دشواری‌های بالقوه نیز می‌باشد. برای نمونه، مدیریت بنگاه ممکن است در مقابل فروش تجارت مقاومت نشان دهد. این مقاومت به منظور جلوگیری از ریسک جایگزینی وی صورت می‌گیرد. علاوه بر این، در فروش تجاری اطلاعات محرمانه کسب و کار بنگاه در معرض فاش شدن قرار می‌گیرد. این اطلاعات محرمانه ممکن است طی فرآیند مذاکرات صورت گیرد (۲۲۰ folus and boutron,2015: ).

بازخرید سهام

این روش زماني استفاده مي‌شود كه كارآفرينان يا ساير سهامداران شركت پول كافي براي خريد سهام سرمايه‌گذار جسور را داشته باشند يا بتوانند براي اين امر وام بگيرند. براي اين امر روش‌هاي متعددي وجود دارد:

الف) بازخرید توسط مدیران (بازپرداخت معلوم):

در این استراتژی خروج فقط مدیران و سهامداران فعلی شرکت، سهم سرمایه‌گذار جسور را خریداری می‌کنند.

ب) خرید توسط ترکیبی از مدیران و کارکنان (بازپرداخت معلوم):

در این استراتژی بخشي از سهام سرمايه‌گذار جسور توسط سهامداران و مديران فعلي و بخشي ديگر توسط كاركنان خريداري مي‌شود.

ج) بازخريد توسط مديران از طريق وام بانكي (بازپرداخت مجهول):

در این روش سهامداران یا مدیران و کارکنان وام بانکی گرفته و با آن سهام سرمایه‌گذار جسور را خریداری می‌کنند. در این روش ممکن است وام در چند نوبت پرداخت شده و سهام نیز در چند نوبت متنقل شود، لذا در این روش با عنایت به مشخص نبودن پرداخت وام از جانب بانک و انتقال سهام در چند نوبت مجهول به روش بازپرداخت مجهول معروف است.

در جدول(۱-۲) نقشه‌ای از روش‌های مرسوم خروج سرمایه‌گذاری جسورانه نشان داده شده است. برای این مهم دو معیار ارزش کسب و کار و نقدینگی در محورهای نقشه دیده می‌شود. همچنین خروج‌ها ممکن است کامل باشند یا به طور قسمتی انجام گیرند.

گزینه‌های نقشه زیر که در ربع اول واقع شده‌اند، مرجح ترین روش‌های خروج از سرمایه‌گذاری محسوب می‌شوند. این گزینه‌ها ارزش بالای کسب و کار و نقدینگی را به سرمایه‌گذاران جسور اطمینان می‌دهد. ربع دوم نقشه تکمیل نشده است. همچنین برای ربع سوم نیز گزینه‌هایی بیان نشده است. ربع چهارم شامل گزینه‌های متعددی مانند بازخرید، ادغام و غیره است (Kloowski,2010:242). در واقع گزینه‌های موجودی که برای خروج از سرمایه‌گذاری جسورانه مطرح هستند، فقط در ربع اول و چهارم جای می‌گیرند.

همانطور که از نقشه مشخص است، ویژگی ربع دوم آن است که نقدشوندگی راهبرد خروج کم، ولی ارزش بنگاه زیاد است. ربع سوم نیز عبارت است از حیطه‌ای که روش‌های خروج در آن دارای نقدینگی بالایی هستند ولی ارزش بنگاه پایین است. در عالم خارج نمی‌توان راهبردهایی از خروج را یافت که دارای ویژگی‌های انواع پرتفوی سرمایه‌گذاران راهبردی خروج در ربع دوم و سوم باشد.

پورتفوی یا ترکیب دارایی های صندوق های سرمایه گذاری در بازار سهام

در دنیای سرمایه‌گذاری، یکی از اصطلاحاتی که خیلی به گوش می‌خورد و هر سرمایه‌گذار باید بداند معنی و مفهوم آن چیست، کلمه پرتفوی است که در صندوق های سرمایه گذاری به ترکیب دارایی شناخته می‌شود. پرتفوی در واقع باعث ایجاد رابطه‌ای بین ریسک و بازدهی می‌شود. بنابراین در این مطلب می‌خواهیم بدانیم پرتفوی یا ترکیب دارایی های صندوق سرمایه گذاری چیست و چه تاثیری روی عملکرد آن‌ دارد.

پرتفوی، تعادلی بین ریسک و بازده سرمایه‌گذاری

هر سرمایه‌گذاری انتظار دارد در مقابل ریسکی که انجام داده، بازدهی دریافت کند. اما اینکه با چه ریسکی به چه بازدهی برسد مهم است. برای همین سخت‌ترین کار در دنیای سرمایه‌گذاری، یا همان چیزی که باعث شده برخی سرمایه‌گذاران موفقیت‌های بیشتری داشته باشند، ایجاد تعادل بین ریسک و بازدهی است و آن چیزی که این تعادل را می‌سازد پرتفوی است.

پرتفو یا ترکیب دارایی چیست؟

پرتفوی از کلمه Portfolio گرفته شده که به معنای کیف دستی است که در گذشته سرمایه­‌گذاران اسناد و مدارک خود را در آن می­‌گذاشتند.

امروزه به گروهی از دارایی‌­های مالی مثل سهام، اوراق مشارکت، اوراق قرضه، املاک و مستغلات، پول نقد در سپرده‌­های بانکی و … پورتفو گفته می‌­شود. سرمایه­‌گذار با تشکیل این سبد ریسک سرمایه‌­گذاری را کنترل می‌­کند و به نحوی از سود چند سهم یا چند بازار مالی نفع می­‌برد.

داشتن پرتفوی یا ترکیب دارایی متنوع چه مزیتی دارد؟

فرض کنید سرمایه‌ای دارید و می‌خواهید آن را روی سهام شرکتی که در زمینه دارویی فعالیت می‌کند سرمایه‌گذاری کنید. در این حوزه شرکت‌های زیادی وجود دارند که فعالیت می‌کنند و هر کدام بازدهی خود را داشته‌اند. با این حال از آن جایی که رقابت بین شرکت‌ها بالاست، مشخص نیست در آینده کدام شرکت بازدهی بیشتری داشته باشد یا اصلا ممکن است بازدهی گذشته خود را حفظ کند یا نه.

برای سرمایه‌گذاری دو راه پیش روی شماست:

سهام یکی از این شرکت‌ها را بخرید و منتظر سوددهی آن باشید. هر چند باید حواس‌تان باشد که ممکن است این شرکت برخلاف سوددهی‌های قبلی خود، دچار ضرر شود یا شرکت‌های رقیب سوددهی بیشتری نسبت به این شرکت کسب کنند.

سرمایه خود را به بخش‌های مختلف تقسیم کنید و هر بخش را روی یکی از شرکت‌ها سرمایه‌گذاری کنید. در این حالت ممکن است یکی از شرکت‌ها ضرر کند یا سوددهی قابل توجهی نداشته باشد، ولی زیان یا سود کم او با سوددهی دیگر شرکت‌ها جبران می‌شود. در عوض خیال‌تان از بابت بازدهی مثبت سرمایه‌گذاریتان راحت است و دچار ضرر نمی‌شوید.

در حالت دوم شما ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش داده‌اید و به این ترتیب پرتفویی از سهم‌های مختلف تشکیل داده‌اید. پرتفوی یا سبد سرمایه‌گذاری ترکیبی از دارایی‌های مختلف است که قرار گرفتن آن‌ها در کنار هم باعث کاهش ریسک انواع پرتفوی سرمایه‌گذاران سرمایه‌گذاری می‌شود.

دو مثال ساده برای درک بهتر مفهوم پرتفوی یا ترکیب دارایی

حتما بارها جمله «همه تخم ­مر‌غ‌­ها را توی یک سبد نچین» را شنیده‌­اید. یکی از متداول‌­ترین جملات در بین سرمایه‌گذاران که به تشکیل پرتفوی یا سبد سرمایه­‌گذاری اشاره می­‌کند. در این مثال اگر سرمایه شما تعدادی تخم مرغ باشد و شرکت­ها سبدهایی باشند که قرار است سرمایه یا تخم­ مرغ‌­های شما را نگه­داری کنند، چه می‌­کنید؟

ریسک بالایی متحمل می‌­شوید و همه تخم ­مرغ‌­ها را توی یک سبد می­‌گذارید یا با تقسیم تخم ­مرغ‌­ها بین چند سبد، ریسک را کاهش می­‌دهید؟ چرا که اگر یکی از سبدها بیفتد و تخم­ مرغ­‌هایش بشکند، شما هنوز سبدها و تخم ­مرغ‌های دیگری هم دارید.

مثال ترکیب دارایی های صندوق سرمایه گذاری

حال فرض کنید وارد یک پیتزافروشی شده‌­اید که پیتزاهایی در طعم‌­ها با چاشنی‌­های متفاوتی دارد. شما می‌­توانید یک مدل را سفارش دهید و همان را بخورید، ممکن است طعمش را دوست داشته باشید و ممکن هم هست خوشتان نیاید، اما شما همین یک انتخاب را داشته‌­اید.

از طرفی می‌­توانید چند اسلایس را در طعم و چاشنی­‌های متفاوت انتخاب کنید که اندازه هر اسلایس به میزان میل شما به آن طعم است. با این کار ممکن است از طعم یکی از اسلایس‌­ها خوشتان نیاید، ولی طعم‌­های دیگری هم دارید که با خوردن آن­ها گرسنه نخواهید ماند.

در هر دو مثال، شما با انتخاب راه دوم ریسک را کاهش داده‌­اید و سبدی متنوع ساخته‌­اید تا بتوانید به جای استفاده از مزایای یک کدام آن‌­ها، از مزایای چند مدل از آن­‌ها استفاده کنید.

تشکیل سبد سرمایه‌­گذاری یا پرتفوی به همین سادگی هم نیست، بلکه باید یک سری ویژگی­‌ها و مزایا را در نظر داشته باشید و از اصل تنوع بخشی هم غافل نشوید. خوشبختانه تنوع در دنیای سرمایه‌­گذاری به قدری گسترده است که می‌توانید بطور همزمان از همه آن‌ها بهره ببرید.

ترکیب دارایی‌ های صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری

صندوق های سرمایه گذاری سرمایه­‌های خرد را جمع­‌آوری می­‌کنند تا آن­ها را به بهترین شکل در بازارهای مالی سرمایه‌‌گذاری کنند و سود حاصل را بین سرمایه­‌گذارانشان تقسیم کنند، بنابراین باید از نظر چیدن پرتفوی بسیار قوی و سنجیده عمل کنند. چرا که مدیریت یک سرمایه عظیم و ایجاد تعادل بین ریسک و بازده کار آسانی نیست.

صندوق های سرمایه گذاری بر اساس ترکیب دارایی خود به چند مدل تقسیم می‌­شوند. به این ترتیب پرتفوی صندوق‌ها اولین و مهم­ترین نکته در تمایز بین صندوق‌­ها و یکی از راه‌­های انتخاب صندوق مناسب برای سرمایه­‌گذاری است.

پرتفوی هر صندوق میزان ریسک پذیری مدیر صندوق را نشان می‌­دهد و این موضوع تاثیر مستقیمی روی بازدهی کل صندوق و در نتیجه میزان سود بردن سرمایه­‌گذاران دارد. بنابراین هر سرمایه­‌گذار باید قبل از ورود به صندوق های سرمایه گذاری از پرتفوی صندوق و استراتژی مدیر آن در سرمایه‌­گذاری اطلاع داشته باشد.

صندوق ها دارایی‌های خود را کجا سرمایه گذاری می‌کنند؟

صندوق های سرمایه گذاری روی موارد مختلفی سرمایه­‌گذاری می­‌کنند که شامل اوراق مشارکت، سهام، سپرده بانکی، اوراق قرضه و … هستند. برای اینکه از نسبت سرمایه­‌گذاری صندوق در هر کدام از این موارد اطلاع پیدا کنیم باید اساسنامه و امیدنامه صندوق را بخوانیم.

صندوق های سرمایه گذاری درصد سرمایه‌گذاری خود در هر کدام از بازارهای مالی را در امیدنامه و اساسنامه خود ثبت می‌کنند و در کنار آن، گزارش دقیق و به‌روزی از سرمایه‌گذاری‌ها را با جزئیات کامل در سایت خود منتشر می‌کنند.

این اطلاعات را می‌­توانید از گزینه «نمودار ترکیب دارایی‌های صندوق» ببینید، همچنین نموداری برای نشان دادن میزان سرمایه‌گذاری صندوق در صنایع مختلف با عنوان «سهم صنایع در سبد دارایی‌های صندوق» قرار داده شده است تا سرمایه‌­گذاران اطلاعات دقیق‌تری داشته باشند.

همانطور که پیش از این گفتیم، صندوق های سرمایه گذاری بر اساس ترکیب دارایی یا پرتفویی که دارند به انواع مختلف تقسیم می‌شوند. در این قسمت ترکیب دارایی های سه نوع اصلی صندوق های سرمایه گذاری را مرور می‌کنیم.

ترکیب دارایی های صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت

صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت، درصد بالایی از دارایی‌های خود را در اوراق با درآمد ثابت مثل اوراق مشارکت سرمایه‌گذاری می‌کنند. این اوراق سود ثابتی دارند و ریسک سرمایه‌گذاری در آن‌ها بسیار پایین است. بنابراین صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت نیز سود ماهیانه تقریبا ثابتی دارند و ریسک سرمایه‌گذاری در آن‌ها پایین است.

صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت موظف هستند که 75 تا 95 درصد از دارایی‌های خود را در اوراق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کنند.

تصویر زیر نمونه‌ای از ترکیب دارایی‌های یک صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت است و همانطور که مشخص است، درصد بالایی از دارایی‌های این صندوق در اوراق مشارکت سرمایه‌گذاری شده است.

ترکیب دارایی های صندوق های سرمایه گذاری سهامی

برخلاف صندوق های درآمد ثابت و همانطور که از اسم این صندوق‌ها پیداست، صندوق‌های سهامی بیشتر دارایی‌های خود را در سهام سرمایه‌گذاری می‌کنند. سرمایه‌گذاری در سهام ریسک بیشتری دارد، اما در عوض بازدهی بیشتری هم به دنبال خواهد داشت.

این صندوق‌ها باید حداقل 70 درصد از سرمایه جمع شده را به سرمایه‌گذاری در سهام اختصاص دهند و با 30 درصد بقیه میزان ریسک خود را تنظیم کنند.

بنابراین این صندوق‌ها به درد کسانی که ریسک‌پذیر هستند می‌خورد که البته درصد سرمایه‌گذاری صندوق‌ها در سهام، در سایت آن‌ها ذکر شده و سرمایه‌گذاران با بررسی پرتفوی آن‌ها و این درصد و به تناسب ریسک‌پذیری که دارند، صندوق مناسب خود را انتخاب کنند.

نمودار زیر، نمونه‌ای از ترکیب دارایی یک صندوق سهامی است که همانطور که پیداست درصد بالایی از دارایی خود را در سهام سرمایه‌گذاری کرده است. این سرمایه‌گذاری در دو بخش مجزا در نمودار قابل مشاهده است، یکی «پنج سهم با بیشترین وزن» و دیگری «سایر سهام».

ترکیب دارایی های صندوق های سرمایه گذاری مختلط

این صندوق‌ها حد میانی صندوق های درآمد ثابت و سهامی هستند. یعنی درصد سرمایه‌گذاری آن‌ها در سهام و اوراق با درآمد ثابت تقریبا برابر است. این موضوع باعث شده که ریسک سرمایه گذاری در آن‌ها نسبت به صندوق های سهامی کمتر و بازدهی آن‌ها نسبت به صندوق های درآمد ثابت بیشتر باشد.

نسبت سرمایه‌گذاری این صندوق‌ها در سهام بورسی بین 40 تا 60 درصد دارایی‌ها و در اوراق با درآمد ثابت هم همین مقدار است و اینکه سرمایه‌گذاری در کدام قسمت بیشتر باشد به استراتژی مدیر صندوق بستگی دارد.

نمودار زیر، نمونه‌ای از ترکیب دارایی‌های صندوق سرمایه گذاری مختلط است که سعی کرده تعادل را بین سرمایه‌گذاری در سهام و اوراق با درآمد ثابت حفظ کند تا از مزایای هر دو با هم استفاده کند.

چگونگی تشخیص میزان ریسک یک صندوق با ترکیب دارایی های آن

ترکیب دارایی میزان ریسک پذیری را هم نشان می‌دهد و چنانچه صندوقی درصد بیشتری از دارایی‌هایش را در اوراق مشارکت سرمایه‌گذاری کرده باشد، نشان از ریسک پایین صندوق است، در عوض اگر درصد بیشتری از دارایی‌ها در سهام سرمایه‌گذاری شده باشد، نشان‌دهنده ریسک بالای سرمایه‌گذاری در آن صندوق است.

بنابراین صندوق های درآمد ثابت به این دلیل که درصد بیشتری از پرتفوی خود را به اوراق با درآمد ثابت تخصیص می‌دهند دارای کمترین ریسک، صندوق‌های مختلط دارای ریسک متوسط و صندوق های سرمایه گذاری سهامی دارای بیشترین ریسک در میان انواع صندوق های سرمایه گذاری هستند.

چگونه به پورتفو و ترکیب دارایی صندوق های سرمایه گذاری دسترسی داشته باشیم؟

برای دسترسی به ترکیب دارایی تمام صندوق های سرمایه گذاری فعال در ایران کافی است به صفحه صندوق های سرمایه گذاری سایت سیگنال مراجعه کرده و در لیست صندوق های سرمایه گذاری روی نام صندوق مورد نظر خود کلیک کنید تا در صفحه بعد ترکیب دارایی های آن صندوق را مشاهده کنید.

اگر بخواهید بدانید که صندوق های سرمایه گذاری چه سهامی در پرتفوی خود خرید و فروش کرده‌اند، باید به سایت اختصاصی هریک از صندوق ها مراجعه کرده و در سربرگ گزارشات گزینه صورت های مالی، صورت وضعیت پرتفوی صندوق مورد نظر را مشاهده کنید.

پرتفوی یا ترکیب دارایی صندوق های سرمایه گذاری اطلاعات خوبی از میزان ریسک پذیری و بازدهی صندوق به همراه دارد که سرمایه‌گذاران با بررسی آن می‌توانند صندوق مناسب را بین صندوق‌هایی از یک نوع انتخاب کنند.

مثلا اگر نظرشان روی صندوق سهامی باشد، با بررسی ترکیب دارایی و بعد از آن سهامی که آن صندوق خریداری کرده، به استراتژی مدیر صندوق پی ببرند. همچنین با بررسی پرتفوی در بازه‌های مختلف زمانی، متوجه شوند که آیا مدیر صندوق همواره در حال معامله و خرید و فروش و ایجاد سود بیشتر است یا پرتفوی ثابتی را اداره می‌کند. این موضوع می‌تواند به شناخت صندوق و میزان دلسوزی مدیر برای سرمایه‌هایی که در اختیار دارد کمک کند.