روانشناسی بورس و دامنه شناسایی زیان
روانشناسی بورس و شناخت رفتار های معامله گران یکی از نکاتی است که هر سرمایه گذاری باید آن را به صورت کامل فرا گرفته و به صورت تجربی در معاملات خود استفاده کند. همه ما ممکنه در معاملاتی که انجام میدیم ضرر داشته باشیم و این یک موضوع عادی و طبیعیه. به عنوان مثال اینطور نیست که یه تریدر حرفه ای بیاد بگه من اصلا تو معاملاتم ضرر نداشتم و همیشه در این بازار موفق بودم یا اینکه پیش خودتون فکر کنید که یه معامله گر حرفه ای اصلا زیان نمیکنه و همه معاملاتش منجر به سود میشه. نه اصلا اینطور نیست و حتی بهترین معامله گرها هم ممکنه گاهی زیان کنن. تو بحث های قبل هم گفتیم که در نهایت، برآیند سود و زیان هست که تعیین میکنه شما چقدر در معاملاتتون حرفه ای هستید. یه معامله گر غیرحرفه ای دوره های سود و زیانش معمولا سینوسی هست یعنی گاهی اوقات سود میکنه و گاهی اوقات هم ضرر. نکته اصلی اینجاست که معامله گر غیرحرفه ای برنامه منظمی برای معاملاتش نداره و اگر گاهی معامله اشتباهی رو انجام داد به دنبال علتش نمیگرده تا یه چاره جویی برای کارش داشته باشه و همین عامل هم موجب ادامه دار بودن زیانش میشه.
در بحث های مربوط به مدیریت سرمایه گفتم که مهمترین اصل ما برای فعالیت در بازارهای مالی باید این باشه که اولا سرمایمون رو حفظ کنیم و ثانیا برای کسب سود تلاش کنیم. یعنی حفظ سرمایه رو تو اولویت اصلی کار خودمون قرار بدیم. . نکته ای که اینجا میخوام راجبش صحبت کنم اینه که شما به ازای درصدی که ضرر میکنید باید چند درصد سود کنید تا ضرر قبلی جبران بشه. من فرمولش رو اینجا مینویسم و چندتا مثال هم براش میزنم.
روانشناسی بازار بورس و جبران ضرر در هر معامله
در این فرمول n درصد ضرر سرمایه گذار در یک معامله هست. به عنوان مثال اگر شما در معامله ای ۱۵ درصد ضرر کنید باید تقریبا چگونه ضرر خود را در بورس جبران کنیم؟ ۱۸ درصد سود کنید تا به اصل سرمایه برسید. اگر ۲۰ درصد در معامله ای ضرر کنید باید ۲۵ درصد سود کنید تا به اصل سرمایه برسید و اگر در یک معامله ای حد ضرر نداشتید و وارد باتلاق ضرر ۵۰ درصدی شدید باید ۱۰۰ درصد سود کنید تا به اصل پولتون برسید و این با افزایش زیان به مراتب بیشتر میشه.
جدای از حالت محاسبه ای جبران شکست، این قضیه یه نکته خوبی رو هم به ما گوشزد میکنه و اینه که در هر سرمایه گذاری باید حتما یه حد ضرری رو برای خودمون تعیین کنیم و به امید اینکه قیمت افزایش پیدا میکنه معاملاتمون رو باز نزاریم. به اصطلاح هر جا جلوی ضرر گرفته بشه خودش یه سوده و به این اصل باید در سرمایه گذاری توجه کنیم چون در صورت توجه کردن به این موضوع؛ با حساسیت بیشتری معامله میکنیم و معامله با حساسیت بالا در معاملات یعنی اینکه در هنگام خرید سهام یک شرکت همه موضوعات مربوط به آن سهم در معاملات را رعایت میکنیم و پس از بررسی بنیادی و تکنیکالی سهم به لحاظ روانشناسی بورس و رفتارشناسی نیز سهم را مورد بررسی قرار می دهیم و در نتیجه معاملات ما به نتیجه بهتری ختم می شود.
کتاب روانشناسی معاملات در بورس و فارکس
یکی از کتاب های مفید در خصوص روانشناسی معاملات در بورس و فارکس کتاب معامله گر منظم اثر مارک داگلاس می باشد که به عنوان یک کتاب مرجع در حوزه روانشناسی بورس و سایر بازارهای مالی می باشد و به همه سرمایه گذاران پیشنهاد می شود که حداقل یک بار این کتاب را مطالعه کنند. با مطالعه این کتاب به این نتیجه می رسید که بازارهای مالی دائما در حال حرکت می باشند و دارای ساختار درستی نیستند و تنها این سرمایه گذار است که باید با برنامه ریزی درست و منظم و پذیرش مسئولیت خود در معاملات، بتواند مدیریت سرمایه را به درستی اجرا کند و در معاملات خود موفق باشد.
مارک داگلاس در کتاب معامله گر منظم در خصوص روانشناسی معاملات در بورس می گوید ” چندین عامل روانی وجود دارد که در قدرت شما برای ارزیابی دقیق پتانسل جهت حرکت بازار تاثیر دارد. یکی از آنها این ایت که خودتان را از این تصور که هر معامله پتانسل تحقق بخشیدن به همه رویاهای شما را دارد رها کنید. حداقل این توهم مانع عمده ای در یادگیری شما از نحوه حرکات بازار خواهد شد . در غیر این صورت اگر شما به طور مداوم اطلاعات بازار را برای تایید این باور فیلتر کنید، دیگر نگران رسیدن به اهداف خود نباشید چرا که احتمالا پولی که با آن معامله کنید باقی نمی ماند.
آموزش روانشناسی بورس : چگونه روانشناسی بورس را یاد بگیریم
آموزش روانشناسی بورس و شناخت رفتار معامله گران در بازار بورس یکی از مهم ترین نکاتی می باشد که هر سرمایه گذاری باید در بدو ورود به بازار سرمایه ان را بیاموزد. یک بخش از روانشناسی بورس و معاملات جنبه فردی دارد که سرمایه گذار باید به مرور زمان و با گسب تجربه در بازار آن را بیاموزد ولی برخی از تکنیک های معاملاتی در بورس در جهت شناسایی رفتار سرمایه گذاران وجود دارد که تحت عنوانمباحث تابلو خوانی و بازار خوانی در بورس مطرح می باشد و هر سرمایه گذاری قادر به مطالعه در این حوزه و یادگیری آن می باشد تا بتواند با درک درست رفتار خود و بازار معاملات موفقی داشته باشد. در کتاب سهام نخرید مگر با شناخت رفتار و روانشناسی بازار در دو فصل مباحث مربوط به روانشناسی بورس مورد بررسی قرار گرفته است.
10 نکته برای ضرر نکردن در بورس؛ رازهایی که نمیخواهند بدانید
دنیای بورس همان قدر که دنیای سود است، دنیای ضرر هم هست. اما روشهایی برای ضرر نکردن در بورس وجود دارد، که با استفاده از آنها میتوانید جلوی خیلی از ضررهای احتمالی را بگیرید.
کافی است از دوستان و آشنایان خود بخواهید تا تجربه خودشان از بورسی شدن را بگویند؛ آن وقت است که کلی خاطرات مختلف از ضررهای چند میلیونی در این بازار خواهید شنید. دلیل آن هم ورود افراد ناآگاه به بورس در چگونه ضرر خود را در بورس جبران کنیم؟ روزهای خوب و پر سود این بازار است. اما این بازار سهام همانقدر که روزهای خوب زیادی دارد، روزهای سختی هم دارد که باید برای آن آمادگی داشت.
یک راه ساده برای در امان ماندن از ضرر در این بازار پر پیچ و خم یاد گرفتن نکاتی است که به ما کمک میکنند در بورس ضرر نکنیم. در این مطلب نکاتی را با شما در میان چگونه ضرر خود را در بورس جبران کنیم؟ گذاشتهایم که با استفاده از آنها میتوانید سرمایه گذاری بدون ضرر را در بورس تجربه کنید.
فهرست موضوعات مقاله
1- شناخت شخصیت مالی خود
همه سهامداران بورسی باید قبل از هر چیز شخصیت مالی خودشان را شناخته باشند. اما شخصیت مالی یعنی چه و اصلا چطور میشود شخصیت مالی خودمان را بشناسیم. برای این کار ابتدا باید ببینید که در کدام دسته از سهامداران قرار دارید. سهامداران را چگونه ضرر خود را در بورس جبران کنیم؟ میتوان از نظر سطح ریسک پذیری به سه دسته کم ریسک، ریسک متوسط و پر ریسک دسته بندی کرد.
با شناخت میزان ریسک پذیری خود به راحتی میتوانید متوجه شوید که خرید چه سهمی برای شما مناسب است و استراتژی سرمایه گذاری خود را پیدا کنید. بهترین روش برای پیدا کردن سطح ریسک، شرکت در آزمون ریسک سنجی است.
پس از آشنایی با میزان ریسک پذیری نوبت به یک سری ویژگیهای رفتاری میرسد.
- نظم داشته باشید
- برنامهای دقیق و از پیش تهیه شده بنویسید
- ترجیحا در ساعات اولیه صبح خرید و فروش نکنید (چون در ساعات اولیه روز میزان استرس و هیجان بازار بالاست.)
- هر هفته برای خرید و فروش سهمها یک برنامه مدون بنویسید
- رفتار دمدمی مزاج و باری به هر جهت نداشته باشید
- صبور باشید
- و در نهایت واقع گرا باشید
ویژگیهای رفتاری که در بالا گفته شد به شما کمک میکند تا در دنیای بورس جلوی خیلی از ضررها را بگیرید. در ادامه استراتژیهایی را بررسی خواهیم کرد که به شما کمک میکنند در دنیای پر فراز و نشیب بورس کمتر ضرر کنید.
2- قرار ندادن تخم مرغ ها در یک سبد
بهترین کاربرد ضرب المثل انگلیسی تخم مرغها را در یک سبد نگذار در دنیای بورس است. برای ضرر نکردن در بورس باید سرمایه خودتان را پخش کنید؛ یعنی فقط سهم یک شرکت را نخرید و همه دارایی خود را روی یک سهم نگذارید یا اینکه روشهای دیگر سرمایه گذاری در بورس را تجربه کنید؛ مثلا بخشی از سرمایه خودتان را در صندوق قرار بدهید.
تنوع سبدها باعث میشوند تا در دوران متلاطم بازار بورس شانس بیشتری برای نجات پیدا کردن داشته باشید. در غیر این صورت ممکن است معدود سهامهایی که خریدهاید ضرر کنند و کل دارایی شما در بازار بورس از بین برود.
3- وارد نکردن کل دارایی در بورس
بازار بورس بازار خوب و استانداردی است، اما مناسب سرمایههای کلان شما نیست. بهترین استراتژی برای ورود به بازار بورس وارد کردن سرمایههای خرد به این بازار است. سرمایه خرد چیست؟ سرمایههای کم باقی مانده چگونه ضرر خود را در بورس جبران کنیم؟ در حسابهای بانکی و پس اندازهای ماهانه سرمایههای خرد به حساب میآیند.
با این حال بارها مشاهده کردیم که جهشهای بازار بورس باعث شدند تا افراد مختلف و حتی حرفهایها سرمایههای کلان خود مثل ماشین و خانه را برای سرمایه گذاری در بورس بفروشند. این رفتارهای هیجانی مناسب سرمایه گذاری در بورس نیست و بهتر است هیچگاه در بورس هیجان زده نشوید و مراقب رفتارهای هیجانی باشید.
4- مسلط شدن به قوانین نانوشته بورس
برای ضرر نکردن در بورس باید قوانین نانوشته آن را یاد بگیریم. این قوانین را شاید در هیچ کتاب و دوره آموزشی پیدا نکنید و فقط با بیشتر شدن تجربه میتوانید آنها را یاد بگیرید. برخی از این قوانین هم کاملا شخصی هستند و براساس رفتارهای خودتان در بازار بورس ساخته میشوند. برخی از آنها را با شما به اشتراک میگذاریم:
- به روز باشید و تغییرات بازار سهام را دنبال کنید
- قدرت تجزیه و تحلیل داشته باشید
- سبد داراییهای خود را متنوع کنید
- سهامی که به بالاترین قیمت رسیده بفروشید
- به هیچ وجه هیجان زده نشوید
- جسورانه و عاقلانه رفتار کنید (از سرمایه گذاری نترسید، اما بی گدار هم به آب نزنید.)
- شانسی معامله نکنید
- در معاملات طمع نداشته باشید
- در زمان صعودی بودن بازار رفتار هیجانی نشان ندهید
5- دانش خود را به روز نگهدارید
دنیای بورس دنیای افراد به روز است؛ یعنی شما باید اخبار اقتصادی را هر روز دنبال کنید و گوش به زنگ عرضهها و تغییرات بازار باشید. اما در کنار مطلع بودن، چگونگی استفاده از اطلاعات و تفسیر آنها هم مهم است. به روز بودن باعث میشود تا از بازار جا نمانید و ضرر نکنید.
از طرفی باید روشهای جدید را یاد بگیرید و با افراد مطلع و آگاه در ارتباط باشید. همچنین اطلاع از شرایط بنیادی شرکتها، شرایط سیاسی و اقتصادی داخلی و خارجی میتواند به شما کمک کند تا در بورس پیشرفت بیشتری داشته باشید.
مطمئن باشید با بالا بردن دانش خود در زمینه بورس حتی اگر ضرر کنید، خوب میدانید که چطور خودتان را از آن ضرر نجات بدهید و کل سرمایه را از دست ندهید.
6- یادگیری روش های تحلیل سهام
در کنار مهارتهای فردی، یادگیری مهارتهای تخصصی هم برای ورود به بازار بورس بسیار مهم است. در ادامه برخی از این مهارتهای تخصصی را معرفی کردهایم.
یادگیری تحلیل تکنیکال
همه افرادی که وارد بازار بورس میشوند، حتما اسم تحلیل تکنیکال به گوششان خورده است. استفاده از این تحلیل در بازارهای مختلف خیلی شایع است. به طور کلی با استفاده از تحلیل تکنیکال میتوان وضعیت آینده سهم را با بررسی و مطالعه تاریخچه قیمتها و حجم معاملات بازار پیش بینی کرد.
همچنین با استفاده از این تحلیل میتوان زمان تغییر روند قیمتها را حتی در لحظات نخستین تغییر قیمت پیدا کرد و به طور کلی روند بازار را پیش بینی کرد. به این مدل، تحلیل نموداری هم میگویند، چون نمودارهای تغییر قیمتها در بازههای زمانی مختلف بررسی میشوند.
اگر با تحلیل تکنیکی آشنا نیستید، پیشنهاد میکنیم مقاله تحلیل تکنیکال چیست را بخوانید. در این مطلب به طور کامل این تحلیل و روشهای انجام آن را معرفی کردهایم.
این تحلیل بیش از هر چیز به قیمتها متکی است و تحلیلگران تکنیکال بیش از هر چیز به تکرار تاریخ اعتقاد دارند؛ یعنی روندها دوباره تکرار میشوند و میتوان براساس الگوهای تغییر قیمت پیشین سهام، الگوهای تغییر قیمت آینده آن را پیش بینی کرد. البته این روش یک محدودیت بزرگ دارد. با استفاده از این روش نمیتوان سهامی را که به تازگی وارد بازار شده، تحلیل کرد.
یادگیری تحلیل بنیادی
تحلیل بنیادی به شما کمک میکند که تصمیم بگیرید یک سهم را بخرید یا خیر. در این روش شما ابتدا باید ارزش ذاتی یک سهم یا هر ورقه بهادار را پیدا کنید. ارزش ذاتی سهم را میتوان با استفاده از دادههای اصلی شرکتها مثل میزان تولید و فروش و سود و زیان آن شرکت به دست آورد. تحلیل گران حرفهای با بررسی صورتهای مالی شرکتها ارزش ذاتی سهم را بدست میآورند.
پس از به دست آوردن ارزش ذاتی اوراق بهادار، این مقدار با قیمت فعلی سهم در بازار مقایسه میشود. در صورتی که قیمت فعلی از ارزش ذاتی پایینتر باشد، خرید آن سهم منطقی است. در غیر این صورت میتوان تصمیم به فروش آن سهم گرفت.
پیشنهاد میکنیم برای یادگیری دقیقتر روش تحلیل بنیادی یا فاندامنتال مطلب تحلیل بنیادی چیست را بخوانید. در این مطلب به طور کامل روش انجام این تحلیل را توضیح دادهایم.
یادگیری تابلوخوانی
روش تخصصی دیگر تابلوخوانی است. در این روش اطلاعات موجود در تابلوی یک سهم بررسی میشود. منظور از تابلوی سهم اطلاعاتی مثل قیمت سهم، حجم معاملات آن، وضعیت معاملات حقیقی و حقوقی و مواردی از این دست است. هدف از این روش تجزیه و تحلیل میزان خرید و فروش سهم و حجم معاملات است.
7- اعتماد کردن و از دست دادن سرمایه
همه دوست داریم که در دنیای بورس ضرر نکنیم، اما نمیدانیم که ضرر نکردن در بورس به این سادگی نیست و باید وقت زیادی برای آن گذاشت. به همین دلیل خیلی از افراد تازه وارد و حتی گاهی افراد حرفهای، برای ضرر نکردن در بورس، بنده افرادی مجهول میشوند که از کانالهای نامعتبر سیگنالهای خرید یا فروش سهم میدهند.
گاهی دیده شده که حتی این افراد سیگنال دهنده هیچ درآمدی از راه بورس ندارند و سواد بورسی درستی هم ندارند. نتیجه اعتماد کردن به این افراد بر باد دادن سرمایه در بازار بورس است. البته سازمان بورس برای افرادی که وقت کافی یا دانش کافی ندارند، صندوقهای بورسی را ایجاد کرده است.
این صندوقها هم مطمئن هستند و هم افراد با تجربهای آنها را مدیریت میکنند. به همین دلیل این روش سرمایه گذاری کاملا قابل اعتماد و خیلی ساده است. برای مثال صندوقهای سرمایه گذاری داراتو زیر نظر کارگزاری آگاه فعالیت میکنند و با توجه به خوشنامی و سابقه زیاد این کارگزاری، صندوقهای داراتو کاملا قابل اعتماد هستند. پیشنهاد میکنیم برای آشنایی با طریقه سرمایه گذاری در داراتو با کارشناسان مالی ما در ارتباط باشید.
8- ضرر نکردن در بورس با مشخص کردن حد ضرر
یکی از استراتژیهای هوشمندانه در جلوگیری از ضررهای جبران ناپذیر در بورس، تعیین کردن حد ضرر است. در این روش شما باید قیمتی را به عنوان حد ضرر مشخص کنید تا در صورت رسیدن سهام به آن قیمت، آن سهم را بفروشید.
با این روش شما میتوانید با یک ضرر کم از سهم خارج شوید و سرمایه خود را به طور کلی از دست ندهید. البته شاید این سؤال پیش بیاید که مگر نباید صبور باشیم و بلند مدت فکر کنیم. بله یکی از اصلیترین ویژگیهای سهامداران صبور بودن است، اما صبوری برای هر سهمی هم درست نیست.
شما باید بررسی کنید که سهم مورد نظر ارزش صبر کردن را دارد یا خیر. گاهی روشهای تخصصی گفته شده مثل تحلیل تکنیکال یا تابلوخوانی میتواند جواب دقیقی به این سؤال بدهد. همچنین بررسی اخبار و حواشی موجود هم میتواند کمک کننده باشد. اما این رفتارها معمولا پر ریسک هستند و مشخص کردن حد ضرر میتواند ریسک سرمایه گذاری شما را کاهش بدهد.
9- چیدن پرتفوی را یاد بگیرید
یادگیری چیدمان پرتفوی به شما کمک میکند تا در بورس کمتر ضرر کنید. نمیتوان به طور دقیق گفت که استانداردترین پرتفو به چه شکل است، اما معمولا پیشنهاد میشود که پرتفو را به شیوه زیر ترکیب کنید:
- تنوع در صنایع: بهتر است ترکیب پرتفوی شما از چهار تا شش سهم صنایع مختلف باشد.
- تناسب مبلغ خرید سهام: بهتر است برای خرید هر سهم مبلغ مشخصی در نظر بگیرید و حدالامکان از هر سهم به یک اندازه برابر خرید کنید. مثلا به یک سهم 50 میلیون و به بقیه سهمها فقط 10 میلیون اختصاص ندهید. در صورت خرید سهامهای مختلف به میزان مشخص و یکسان، هم از سود سهمهای در حال سود استفاده میکنید و هم از ضرر سهمهای در حال ضرر در امان خواهید بود.
- داشتن موجودی نقدی: معمولا توصیه میشود که 10 درصد موجودی پرتفوی را به صورت نقدی برای خرید و فروش سهام بگذارید. با این کار میتوانید با مشاهده موقعیتهای مناسب سریعا اقدام به خرید کنید.
10- برای سرمایه گذاری در بورس افق زمانی داشته باشید
یکی از ویژگیهای مهمی که هر سرمایه گذار باید به آن توجه کند، داشتن افق زمانی است. افق زمانی داشتن، یعنی یک بازه زمانی برای سرمایه گذاری تعیین کنید. مثلا ممکن است از یک سهم سود نقدی بخواهید و به همین دلیل مدت زمان بیشتری آن را نگه دارید. گاهی هم ممکن است بخواهید در چند ماه یک سود مشخصی دریافت کنید.
افق زمانی مشخص به شما کمک میکند تا جلوی ضرر کردن در بورس را بگیرید. قرار نیست سهمهای خریداری شده شما تا سالها در حسابتان باقی بمانند. این روش اصلا درست نیست و به هیچ وجه نمیتوان با این روش در بورس سرمایه گذاری کرد.
پیشنهاد ما برای ضرر نکردن در بورس: سرمایه گذاری در صندوق های بورسی
در این مطلب نکات مختلفی را در خصوص ضرر نکردن در بورس گفتیم. باید توجه داشته باشید که برای کم کردن ضرر در بورس باید همه این نکات را انجام بدهید و یاد بگیرید. عمل کردن به همه این نکات ممکن است کار پیچیده و زمانبری باشد و به همین دلیل یک راه ساده یعنی سرمایه گذاری در صندوقهای بورسی را به شما پیشنهاد میکنیم.
صندوقهای سرمایه گذاری متنوعی در بازار وجود دارند که پرتفوی آنها براساس سطح ریسک شما ترکیب شده است. برای مثال اگر سطح ریسک پایینی داشته باشید، بهترین صندوق پیشنهادی، صندوق درآمد ثابت است. همچنین صندوق سهامی و صندوق طلا هم به افراد پر ریسک پیشنهاد میشود.
پیشنهاد میکنیم برای آشنایی بیشتر با صندوقهای بورسی، مطلب صندوق سرمایه گذاری چیست را مطالعه کنید. در این مطلب توضیح دادیم که صندوقها چه امکانات و چه مزایایی دارند و چرا و چه موقع باید پول خود را در آنها قرار بدهید.
امیدواریم این مطلب برای شما مفید بوده باشد. شما هم میتوانید نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید. همچنین میتوانید سؤالات خود را در قسمت نظرات وارد کنید. کارشناسان ما در داراتو، در سریعترین زمان ممکن پاسخگوی شما خواهند بود.
تحریریه داراتو
ما در تیم تحریریه داراتو امیدواریم با مطالب آموزشی بتوانیم سطح دانش مالی شما را ارتقا بدهیم تا در آینده سرمایه گذاری را به شکل بهتری تجربه کنید. در چگونه ضرر خود را در بورس جبران کنیم؟ این راه حمایتهای شما با نظرات و پیشنهادات بیشترین کمک را به ما خواهد کرد. پس منتظر شنیدن نظرات شما در بخش ارسال دیدگاهها هستیم. همیشه در سود باشید.
پیشنهاد سهگانه عشقی برای جبران ضرر سهامداران بورس
سازمان بورس و اوراق بهادار در اقدامی جدید راهکارهای سهگانهای را در راستای نزدیکتر شدن صندوقهای پالایش یکم و دارا یکم به ارزش ذاتی خود در هیئت مدیره جمعبندی و پیشنهاد کرده است.
سال ۱۳۹۹ و درحالی که شاخص کل بورس برای گذر از مرز دو میلیون واحد کمین کرده بود، وعده عرضه سه صندوق دولتی در قالب ETF از سوی دولتمردان داده و قرار شد صندوق نخست بانکی و بیمه ای، صندوق دوم پالایشی و صندوق سوم خودرویی و فلزی باشد. در واقع دولت بنا داشت باقیمانده سهم خود در برخی بانکها، بیمهها، پالایشگاهها، شرکتهای خودرویی و فولادی را در بازار عرضه و از این طریق سهام خود را به مردم واگذار کند. این صندوقها با ۲۰ تا ۳۰ درصد تخفیف به مردم واگذار شد و هر ایرانی دارای کد ملی میتوانست خریدار آنها باشد.
نکته جالب این بود که وزیر سابق اقتصاد در آن زمان بارها تاکید کرد که این صندوقها فرصت خوبی برای توزیع ثروت بین آحاد ایرانی است. همچنین اعلام کرد که با توجه به تخفیف ۲۰ درصدی این صندوق اگر فردی پنج میلیون تومان سهام پالایشی یکم بخرد، یک میلیون تومان تخفیف خواهد گرفت و در واقع به میزان یک میلیون تومان از ثروت بهرهمند خواهد شد.
در این راستا صندوق اول با نام دارا یکم در اوایل تابستان سال ۱۳۹۹ عرضه و در سوم تیرماه قابل معامله شد. در واقع وزارت امور اقتصادی و دارایی از طریق این واگذاری، به نمایندگی از دولت، باقیمانده سهام خود در بانکهای ملت، تجارت و صادرات ایران و بیمههای البرز و اتکایی امین را واگذار کرد.
در پذیره نویسی صندوق دارایکم بیش از چهار میلیون نفر مشارکت کردند. صندوقی که هم راستا با روزهای صعودی بازار سرمایه، بازدهی چشمگیری داشت و تا ۲۰۰ درصد سود هم پیش رفت. سوددهی دارایکم به گونه ای بود که حتی با وجود سقوط چشمگیر شاخص کل بورس از دو میلیون واحد به کمتر از یک میلیون واحد، این صندوق همچنان در سود قرار داشت. اما عمر این سود طولانی نبود و سقوط های پی در پی بازار این صندوق را هم به ته چاه کشاند. البته ارزش این صندوق زیر سایه روزهای صعودی بازار در سال جدید نیز افزایش یافته و طبق آخرین آمار، هر واحد این صندوق بیش از ۱۲ هزار تومان قیمت دارد.
اما مسیر سوددهی پالایشی یکم از همان ابتدا کاملا از دارایکم جدا شد. پالایشی یکم باقی مانده سهام دولت در چهار پالایشگاه تهران، تبریز، اصفهان و بندرعباس بود که عرضه آن با اختلاف بین وزارت نفت و وزارت اقتصاد کلید خورد و بهانه ای برای ریزش بازار شد! این صندوق عرضه شد اما عرضه آن همزمان چگونه ضرر خود را در بورس جبران کنیم؟ با ریزش بازار بود. هر واحد این صندوق نیز در روز عرضه ۱۰ هزار تومان قیمت داشت اما در روزهای ریزشی بازار به ۵۰۰۰ تومان، یعنی نصف قیمت روز عرضه نیز رسید. قیمت این صندوق در آخرین روز معاملات در هفته جاری به بیش از ۸۰۰۰ تومان رسید.
وضعیت این صندوق ها ضربه محکم دیگری بود تا اعتماد سهامداران به بازار سرمایه را بیش از پیش خدشهدار کند. نکته ای که مجید عشقی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار هم به آن اشاره کرد و گفت: این صندوقها آبروی دولت، بازار سرمایه و صندوقهای دیگر را بردهاند! در همین راستا سازمان بورس و اوراق بهادار در اقدامی جدید راهکارهای سهگانهای را در راستای نزدیکتر شدن صندوقهای پالایش یکم و دارا یکم به ارزش ذاتی خود در هیئت مدیره جمعبندی و پیشنهاد کرده است.
براساس این پیشنهاد، اشخاص غیردولتی سهامدار این صندوقها باید بتوانند در صندوقها اعمال رأی کنند. پیش از این تنها دولت امکان تاثیرگذاری مستقیم در مجمع صندوقها را داشت و سایر سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی امکان مشارکت در تصمیم گیری این صندوقها را نداشتند.
سازمان بورس در پیشنهادی دیگر مطرح کرد که این ETF ها به صندوقهای فعال و بخشی تبدیل شوند؛ به این معنی که صندوقها میتوانند ترکیب سبد سهام را تغییر داده و بازارگردان نیز داشته باشند. این در حالی است که پیش از در سبد سهام صندوق پالایش یکم تنها چهار نماد شتران، شپنا، شبندر و شبریز و در سبد سهام صندوق دارایکم نمادهای وبملت، وبصادر، وتجارت، اتکام و البرز وجود داشت و با مدیریت غیرفعال (عدم امکان تغییر در تعداد سهام موجود و خرید و فروش نماد جدید) اداره میشد، اما با اجرای پیشنهاد حاضر امکان تغییر ترکیب سبد سهام و استفاده از پتانسیل بازارگردان نیز برای آنها فراهم خواهد شد.
امکان فروش واحدهای ممتاز این صندوقها در یک مزایده و واگذاری آن به بخش خصوصی برای جذب نقدینگی بیشتر، یکی دیگر از پیشنهادهای مطرح شده در این خصوص است. این پیشنهاد نیز در راستای پیشنهاد اول بوده و امکان فروش واحدهای ممتاز را به منظور جذب منابع جدید و به کارگیری در اداره صندوق به منظور افزایش قدرت مانور سرمایهگذاری مطرح شده است.
البته این راهکارها برای اجرایی شدن در انتظار تصویب شورای عالی بورس است اما پیشبینی میشود با اجرایی شدن این پیشنهادها، صندوقهای دارایکم و پالایش یکم به ۹۵ درصد از ارزش ذاتی خود برسند./ بورس
حد ضرر چیست و چگونه میتوان از آن در معاملات استفاده کرد؟
حد ضرر چیست؟! کلمهای که بر تن خیلی از معامله گران لرزه انداخته و ترس را بر دل های آنها میاندازد. اما مطمئنا همه معاملهگران این را خوب میدانند که قطعا با رعایت حدضرر به قولی عاقبت به خیر خواهند شد و سود خواهند برد. پس چه دلیلی دارد که معاملهگران حد ضرر را رعایت نمی کنند؟ شاید دلیل آن این است که با رعایت آن باید شکست و اشتباه خود را بپذیرند و این مورد قطعا برای هیچ معاملهگری خوشایند نمیباشد. پس در ادامه همراه ما باشید تا بدانید دلیل عدم رعایت حدضرر چیست و عواقب عدم رعایت و فواید پایبندی به آن را مورد بررسی قرار دهیم.
حد ضرر چیست؟
ابتدا بررسی کنیم معنی کلمه حد ضرر چیست؟ معامله گران برای تعیین زمان خروج از معاملهای که باز کردهاند از حد ضرر (که حد سود در این مقاله موضوع بحث ما نیست) استفاده می کنند. این افراد که بیشتر بر اساس تحلیل تکنیکال، معاملات خود را در بازار های مالی به انجام می رسانند عدد یا در صدی را برای تعیین ضرر خود مشخص می کنند که به این اعداد یا درصد ها حدضرر گفته می شود.
مثال برای اینکه بدانیم حد ضرر چیست؟
فرض کنید شخصی سهمی را در بورس به قیمت 1000 تومان خریداری کرده است و حدضرر خود را روی قیمت 960 تومان (4 درصد پایین تر از قیمت خرید) قرار داده است. قیمت که به این عدد برسد سهام خود را به فروش میرساند و از آن معامله با ضرر خارج میشود. در ادامه بررسی خواهیم کرد که طبق چه اصولی درصد حد ضرر مشخص میشود.
آموزش رعایت حد ضرر در بورس(عوامل چگونه ضرر خود را در بورس جبران کنیم؟ موثر در تعیین حد ضرر چیست؟)
موارد مختلفی در تعیین حد ضرر تاثیرگذار هستند که برخی از آنها در تمامی بازارها یکسان هستند. (که در حال حاضر فقط بورس ایران مورد بررسی در این مقاله می باشد و در مقاله های آینده بازارهای دیگر را هم مورد بررسی قرار خواهیم داد)
عواملی که در تعیین حد ضرر نقش دارند:
- میانگین حجم ماه
- حجم مبنا
- سهامداران عمده
- درصد شناوری سهم
- نمودار تکنیکال سهم (بسیار مهم)
- ریسک پذیری معامله گر
هر کدام از موارد بالا نکات و قواعد مختص به خود را دارد. در ادامه به این موارد خواهیم پرداخت.
میانگین حجم ماه
میانگین حجم ماه و حجم مبنا به یکدیگر مربوط میشوند. پس این 2 مورد را به همراه یکدیگر مورد تجزیه و تحلیل قرار میدهیم.
در ابتدا با هم بررسی میکنیم تعریف میانگین حجم ماه را. میانگین حجم ماه یک سهم به این معنی است که در طول یک ماه گذشته که شامل 21 روز کاری معاملاتی میشود، به طور میانگین چه مقدار حجم معاملاتی داشته است.
و اما تعریف حجم مبنا: مقدار حجمی است که باید در طی یک روز معاملاتی در سهم معامله شود تا قیمت سهم رشد کند (که این مقدار طبق فرمول خاصی به دست میآید). به طور مثال اگر میانگین حجم ماه سهمی 1 میلیون برگ سهم باشد. اگر آن سهم 500 هزار برگ سهم معامله شود قیمت سهم فقط به اندازه 50 درصد از میانگین قیمت معامله شده در روز کاهش یا افزایش خواهد داشت.
نقش این دو مورد در تعیین حدضرر: دقت داشته باشید که گفته میشود اگر میانگین حجم ماه یک سهم کمتر از حجم مبنای آن سهم چگونه ضرر خود را در بورس جبران کنیم؟ باشد، میتوان گفت که این سهم یکی از پارامترهای نقد شوندگی را دارا نیست. پس در تعیین حدضرر این سهم باید درصدهای پایینتری را لحاظ کنیم.(البته باید موارد دیگر نیز مورد بررسی قرار گیرند)
سهامداران عمده
سهامداران عمده چه کسانی هستند؟! سهامداران عمده کسانی هستند که بیشتر از یک درصد از سهام شرکتی را در اختیار داشته باشند و ممکن است یک شخص حقیقی یا حقوقی باشد.
و اما نقش سهامداران عمده در تعیین حد ضرر: سهامداران عمده میتوانند نقش مهمی در تعیین حد ضرر داشته باشند. به این شکل که، اگر در سهمی سهامداران عمده فعالیتی نداشته باشند، یعنی خرید یا فروشی را انجام ندهند میتوان گفت این سهم در مواقع ریزش مورد حمایت سهامداران عمده نخواهد بود و نقد شوندگی پایینی را خواهد داشت. (سهامداران عمده را میتوان از صفحه سهم در سایت tsetmc در قسمت سهامداران مشاهده کرد)
به طور مثال سهامداری که فعالیت خوبی (خرید و فروش) در سهم داشته و باعث نقد شوندگی در سهم میشود نموداری به این شکل دارد.هرچه تعداد این نوع سهامداران بیشتر باشد مقدار نقد شوندگی این سهم در این پارامتر بیشتر خواهد بود. (این نمودار را میتوانید با کلیک بر روی هر کدام از سهامداران عمده مشاهده کنید)
تاثیر سهامداران عمده در میزان حد ضرر سهام در بورس | کالج تی بورس
و اما نمودار سهامداران عمده ای که فعالیتی ندارد:
نمودار سهامداران عمده بدون فعالیت | کالج تی بورس
همانطور که در عکس مشاهده میکنید این سهامدار عمده در سهم خرید و فروشی را انجام نمیدهد. پس در هنگام ریزش ها نمیتواند نقشی در نقد شوندگی سهم داشته باشد.
درصد شناوری سهم
درصد شناوری سهم چیست؟ به این معنا است که آن درصد از سهم، که به درصد شناوری مشهور میباشد، آماده فروش سهام خود هستند و به نظر میآید که سهام خود را در آینده نزدیک به فروش برسانند و قصد این را نداشته باشند که سهام خود را به صورت بلند مدت نگه داری کنند.
درصد شناوری پایین بهتر است یا بالا؟
میزان درصد شناوری هر چقدر بیشتر باشد، بدان معنی است که در سهم هیجان بیشتری وجود دارد. و میتواند خیلی سریعتر به صف خرید یا صف فروش برسد. در این صورت ممکن است سهامدار برای خرید یا فروش از سهم جا بماند و در صف خرید یا فروش گیر کند. در این صورت بهتر است حد ضرر در درصد های پایینتری گذاشته شود. و هر چقدر درصد شناوری سهم مقدار پایین تری داشته باشد، به این معنی است که روند سهم به کندی است و در صعود ها و نزول ها به کندی حرکت میکند. (این درصد را در صفحه سهم، در سایت tsetmc میتوانید مشاهده کنید)
مقدار درصد شناوری مناسب چه عددی است؟
در استراتژیهای مختلف اعداد مختلفی بیان شده است. به طور مثال در بعضی استراتژی های نوسان گیری روزانه، بین 20 تا 35 درصد، یا بعضی از استراتژیهای میان مدت بین 7 تا 40 درصد بیان شده است. میتوان گفت عدد بین 15 تا 35 درصد، میتواند عدد معقولی باشد.
تاثیر نمودار تکنیکال سهم بر میزان حد ضرر چیست؟
این بخش مهم ترین پارامتر در تایین میزان درصد حد ضرر است. در این بخش نمودار تکنیکال سهم را مورد بررسی قرار میدهیم و تقریبا بخش عمدهای از تحلیل خود برای تایین درصد حدضرر را به این پارامتر اختصاص میدهیم. به این صورت که نمودار تکنیکال سهم را باز کرده (رهآورد 365_مفیدتریدر) و چارت سهم را در گذشته مورد بررسی قرار میدهیم اگر سهم در هنگام ریزشها کندلهای صف فروش بسیاری داشت پس این سهم نقد شوندگی پایینی دارد و باید برای حدضرر درصدهای پایینی در نظر گرفته شود.
اما اگر چارت سهم در هنگام ریزش کندل هایی داشته باشد که دارای شَدو (shadow) یا سایه باشند، سهم میتواند دارای نقد شوندگی خوبی باشد و میتوان برای حد ضرر درصدهای بالاتری را در نظر گرفت.
به طور مثال چارت سهمی که نقد شوندگی بالایی دارد:
تاثیر نمودار تکنیکالی در حد ضرر چیست؟
و سهمی که چارت آن نشان میدهد دارای نقد شوندگی پایینی است و سهامدار را گرفتار صف فروش های متعدد میکند:
نمودار تکنیکالی سهام دارای نقدشوندگی پایین | کالج تی بورس
ریسک پذیری معامله گر
تعاریف زیادی برای ریسک در بازار های مالی وجود دارد. میتوان به صورت خلاصه و شیوا به این شکل ریسک در بازارهای مالی را تعریف نمود: “در مفهوم مالی به احتمال اختلاف میان بازده مورد انتظار و بازده واقعی ریسک گفته میشود.”
افراد از پنجره ریسک پذیر بودن به 3 دسته تقسیم میشوند:
- افراد ریسک گریز : این افراد رویکرد محافظهکارانه دارند. این شخص ترجیح میدهد، بازده مطمئنی داشته باشد و احتمال موفقیت وی بالا باشد.
- ریسکپذیر : این افراد رویکرد جسورانه دارند. این اشخاص، ریسک بالا را به منظور دریافت سود بالاتر میپذیرد.
- خنثی نسبت به ریسک : سومین گروه افرادی هستند که به اصطلاح آنها را، ریسک خنثی مینامند. این افراد ارزش پولی را مقدار ارزش اسمی آن میدانند.
حال شما باید مشخص کنید که جزو کدام یک از موارد بالا هستید. با توجه به 6 مورد اول و میزان ریسک پذیری خود، درصد حدضرر خود را مشخص کنید.
البته باید پرانتزی همینجا باز کرد و اعلام نمود میزان ریسک پذیری شما با توجه به موارد زیادی مثل میزان سرمایه و میزان تجربه و حالات روحی شما و … در طول زمان قابل تغییر است. پس پیشنهاد میشود بعد از اینکه گروه ریسک خود را مشخص کردید پس از مدتی مجدد خود را محک زده و گروه ریسک خود را مجدد مشخص کنید.
مرگ خاموش معاملهگر عاقبت کسانی که به حد ضرر خود پایبند نیستند!
شاید این جمله کمی ترسناک به نظر برسد اما واقعیت این است ضرر مثل باتلاقی میماند که هر چقدر در آن بمانید شما را بیشتر فرو برده و میبلعد و بیرون آمدن از آن برای شما سخت تر خواهد بود. چرا؟
به 2 دلیل:
اگر شخصی به طور مثال از سهمی 10 درصد ضرر کرده باشد تنها با 11/11 درصد سود میتواند ضرر خود را جبران کند اما شخصی که با همان سهم 50 درصد ضرر کرده باشد باید 100 درصد سود کند تا ضرر خود را جبران کند. (در جدول زیر برخی از میزان ضررها و درصد سودی که برای جبران ضرر آن ها لازم است را برای شما آورده ایم.)
برای جبران هر میزان ضرر، چند درصد باید سود کنیم؟ | کالج تی بورس
دلیل دوم این است که اگر پس از مدتی ضرر شما از 10 درصد به 50 و سپس به 70 تبدیل شود. اگر این ضرر 70 درصد شما به 40 درصد برسد و ضرر اولیه 70 درصدی را در نظر نگیریم، سهم در واقع صد در صد رشد کرده است تا از 70 درصد ضرر شما به 40 درصد برسد.
برای مثال سهمی را در نظر بگیرید که آن را در قیمت 1000 تومان خریدهاید. قیمت سهم پس از ریزش 70%، 300 تومان میشود. حال اگر آن سهم بخواهد به قیمت سابق خود، یعنی 1000 تومان برسد، باید 230% رشد کند. این رشد یا در واقع بازگشت قیمت به حالت قبل، ممکن است هرگز و یا در مدت زمان بسیار طولانی انجام پذیرد.
یکی از دلایل اهمیت حد ضرر را میتوان همین انتظار طولانی برای بازگشت سرمایه به حالت عادی در هنگام ضرر دانست. حال ممکن است این اتفاق هرگز هم پیش نیاید.
البته که فروش در این نقطه به آسانی یک کلیک روی گزینه فروش انجام میشود. اما همین کلیک کردن در چنین شرایطی برای شما کاری بسیار سخت و دشوار میشود.
نتیجه گیری مهم
باید دقت داشته باشید که اصل سرمایهگذاری، حفظ سرمایه است و هدف سرمایه گذاری کسب سود است پس قبل از هر گونه سرمایهگذاری ابتدا باید به فکر حفظ سرمایه خود بوده. سپس به فکر کسب سود باشید. در بازار بورس تعیین حدضرر مناسب میتواند به حفظ سرمایه شما کمک شایانی برساند. و از بر باد رفتن سرمایه اصلی شما جلوگیری کند و شما را از باتلاق و منجلاب ضرر نجات دهد. (اما باید دقت داشت که ترس از دست دادن سرمایه مانع کسب سود در بازار نشود)
چه راهکاری وجود دارد تا نتیجه سرمایه گذاری معاملهگر برخورد با حدضرر نباشد؟
تعیین حدضرر و پایبندی به آن، یکی از رکنهای اصلی بازارهای مالی میباشد. هر چند که معامله گر با کمترین ضرر از معامله خارج شود، اما به هرحال از سرمایه اصلی معاملهگر کاسته خواهد شد. این یعنی شکست در معامله، که برای هیچ معاملهگری خوشایند نیست.
اما چه کنیم که سرمایه گذاری که انجام میدهیم و هدف آن کسب سود است نتیجه اش برخورد با حد ضرر نباشد؟! یا احتمال برخورد آن با حدضرر بسیار پایین باشد؟! ابتدا باید این نکته را سرلوحه فعالیتمان در بازارهای مالی بدانیم که نوسانات ذات بازار است و هیچ زمانی وجود ندارد که فقط رشد دیده شود. بلکه در کنار هر رشد، ریزشی نیز وجود دارد. میتوان احتمال رشد را بیشتر کرد. به شرطی که آموزش های خود را کاملتر کنیم تا تحلیل های ما از کمترین احتمال شکست برخوردار باشد.
کالج تی بورس بهترین آموزشگاه بورس در مشهد است که میتواند شما را در این امر مهم یاری کند و با برگزاری دورههایی که درآن 0 تا 100 به آموزش بورس میپردازد. میتواند به شما کمک کند تا به کسب سود که هدف سرمایه گذاری است برسید.
اگر در بورس ضرر کردید ، این روش را امتحان کنید
مسئله ای که می خواهم در مورد آن صحبت کنم مشکل بسیاری از معامله گران است ؛ آن ها هرگاه که معامله ای زیان ده انجام می دهند(حال ٣٠٠ دلار ضرر و یا ٣٠٠٠دلار ضرر) تمایل دارند که سریعا ضرر خود را جبران کنند(ترجیحا در اولین معامله پس از ضرر) ولی نتیجه این عمل اثری نامطلوب بر روی ذهن شما خواهد داشت.
آموزش بورس همراه با عصر ایران و بورس24 : دوست خوب من الکساندر، چند وقت پیش نکته کوچکی را به من گوشزد کرد و من فکر می کنم هر معامله چگونه ضرر خود را در بورس جبران کنیم؟ گری لازم است که آن را در ذهن داشته باشد.
مسئله ای که می خواهم در مورد آن صحبت کنم مشکل بسیاری از معامله گران است ؛ آن ها هرگاه که معامله ای زیان ده انجام می دهند (حال 300 دلار ضرر و یا 3000 دلار ضرر) تمایل دارند که سریعا ضرر خود را جبران کنند (ترجیحا در اولین معامله پس از ضرر) ولی نتیجه این عمل اثری نامطلوب بر روی ذهن شما خواهد داشت.
لحظه ای در این مورد فکر کنید، هنگامی که ما چیزی از دست می دهیم (مخصوصا پول) دوست داریم که هرچه سریع تر آن را بازیابیم. در ضمیر ناخودآگاه خود، با ناامیدی در پی راهی برای بازیابی هرچه سریع تر پول هستیم .مطمئنم که درک می کنید که این طرز فکر ، شما را از موفق بودن در معامله بعدی باز می دارد و در صورتی که با تصمیم گیری های ضعیف در معامله بعدی خود نیز شکست بخورید، نتیجه آن داشتن دو معامله زیان ده پشت سر هم بوده و تا هنگامی که بتوانید برخود مسلط شوید ، این چرخه می تواند ادامه یابد.
به همین علت است که می خواهم به شما انجام کاری جدید را پیشنهاد کنم و بر این عقیده هستم که بسیار مفید خواهد بود. این کاری است که باید بعد از معامله زیان ده بعدی خود ، انجام دهید ؛ معامله کاغذی! بله همین طور است، بگذارید معامله بعدی شما بر روی کاغذ انجام شود. معامله را به شکل معمول، ولی بر روی کاغذ انجام دهید. یعنی این که از اولین فرصت پیش آمده فقط بر روی کاغذ و نه به شکل واقعی استفاده کنید.
باید سعی کنید ، حتی تا حدی که می توانید تلفن را برداشته و وانمود کنید که با کارگزار خود صحبت می کنید .آن گاه معامله را به شکل معمول دنبال کنید و به خاطر داشته باشید که stop order خود را تنظیم نموده و به طور فرضی در پی ردیابی آن باشید.
اگر این کار را انجام می دهید، بسیار مهم است که آن را چگونه ضرر خود را در بورس جبران کنیم؟ جدی بگیرید. اگر فقط به مشاهده تابلو اکتفا کرده و بگوئید که این یا آن کار را انجام می دهم ، فقط وقت خود را هدر می دهید.
این کار باید واقعی باشد. چه 5 دقیقه طول بکشد یا این که دو ساعت برای دنبال کردن بازار و ردیابی فرضی stop order ها وقت صرف کنید.
انجام این عمل دو فایده مهم برای شما دارد:
این کار به تقویت انضباط شما کمک خواهد کرد که تمایل برای جبران سریع معامله زیان ده را فراموش کنید.
این کار به ضمیر ناخوآگاه شما نیز کمک می کند که ضررها را فراموش کند. به عبارتی دیگر پس از هر معامله زیان ده شما احساس بدی خواهید داشت ولی با گذشت زمان این احساس نامطلوب ضعیف شده و انجام معاملات موفق آسان تر می شود.
پس از انجام ، این معاملات کاغذی به شما فرصتی می دهد تا معاملات زیان ده خود را فراموش کنید. دوباره می گویم که اگر کمی به خود وقت دهید، ناراحتی شما از بازار کمتر شده و دو معامله بد پشت سر هم را هم نخواهیم داشت. این کار شدنی است آن را امتحان کنید.
برگرفته از کتاب کیش و مات ( اسرار روانشناسی موفقیت در معاملات بورس ) اثر لاری لوین
دیدگاه شما